ธุรกิจของคุณ เพื่อสังคมขนาดไหน

ในบทความตอนที่แล้ว ได้พาท่านผู้อ่านไปรู้จักกับประเภทของธุรกิจเพื่อสังคม หรือ Social Business ตามแนวคิดของ ศ.มูฮัมหมัด ยูนุส และการนำธุรกิจเพื่อสังคมมาตอบโจทย์ตามเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs) คือ ยุติความยากจน (Zero Poverty) ขจัดการว่างงาน (Zero Unemployment) บริหารการปล่อยก๊าซคาร์บอนฯ สุทธิให้เป็นศูนย์ (Zero Net Carbon Emissions)

สำหรับบทความตอนนี้ จะพาท่านผู้อ่านไปเข้าถึงหลักการของธุรกิจเพื่อสังคม ที่มูฮัมหมัด ยูนุส ได้บัญญัติขึ้น ด้วยความช่วยเหลือของ ฮานส์ ไรทซ์ ผู้อำนวยการ กรามีน ครีเอทีฟ แลป เมืองวีสบาเดิน ประเทศเยอรมนี อันประกอบด้วย 7 หลักการ (Type I social business) ได้แก่

1.เป็นธุรกิจที่มุ่งแก้จน หรือมุ่งแก้ปัญหาอื่น (เช่น การศึกษา สุขภาพ การเข้าถึงเทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม) ที่คุกคามผู้คนและสังคม, ไม่ใช่เพื่อแสวงหากำไรสูงสุด

2.มีความยั่งยืนทางเศรษฐกิจและการเงิน

3.คนลงขันให้ทำได้ทุนคืน ไม่มีปันผลใดๆ ให้ นอกเหนือจากเงินต้นที่ได้คืน

4.เมื่อคืนทุนให้คนลงเงินไปแล้ว กำไรจากธุรกิจ จะเก็บไว้กับกิจการ เพื่อใช้ขยายงานและปรับปรุงพัฒนาต่อ

5.ห่วงใยสิ่งแวดล้อม

6.คนงานได้ค่าแรงตามอัตราท้องตลาด บวกสภาพการทำงานที่ดีขึ้น

7.ทำด้วยความเบิกบาน

ยูนุส เน้นว่า ธุรกิจเพื่อสังคม เป็นระบอบธุรกิจแห่งความเบิกบาน ทำด้วยความเบิกบาน และเป็นไปเพื่อความเบิกบาน (แบบไร้ขีดจำกัด !)

ทีนี้ มาดูกันต่อว่า จะมีเช็คลิสต์อะไรบ้าง ที่ใช้ตรวจสอบสถานะธุรกิจของเรา ว่าเป็นไปเพื่อสังคมมากน้อยขนาดไหน (How social is your business?)

เริ่มจาก คำถามข้อแรก คือ “มีความมุ่งประสงค์ทางสังคมหรือไม่”

ถ้าไม่มี แสดงว่ากิจการของเราเป็นกิจการพาณิชย์ (Commercial Enterprise)

ถ้ามี คำถามข้อต่อไป คือ “มุ่งกำไรหรือไม่”

ถ้าไม่แสดงว่ากิจการของเราเป็นวิสาหกิจเพื่อสังคมที่ไม่แสวงหากำไร (Non-profit Social Enterprise)

ถ้าใช่ คำถามข้อต่อไป คือ “มีการปันผลกำไรหรือไม่”

ถ้าไม่มี แสดงว่ากิจการของเราเป็น ธุรกิจเพื่อสังคม ประเภทที่ 1 (Type I social business)

ถ้ามี คำถามข้อต่อไป คือ “ผู้ถือหุ้นที่รับปันผลเป็นคนยากจนหรือผู้ด้อยโอกาสหรือไม่”

ถ้าไม่ใช่ แสดงว่ากิจการของเราเป็นวิสาหกิจเพื่อสังคมที่แสวงหากำไร (For-profit Social Enterprise)

ถ้าใช่ แสดงว่ากิจการของเราเป็นธุรกิจเพื่อสังคม ประเภทที่ 2 (Type II social business)

คำตอบที่ได้ จากรายการคำถามนี้ จะช่วยให้ทราบว่า ธุรกิจของคุณ เพื่อสังคมขนาดไหน!