ทำไมต้องล้างท้องก่อนเริ่ม กินเจ 2567 รู้วิธีถือศีลกินผักที่ถูกต้อง

อีกไม่กี่วันก็จะเริ่มต้นเทศกาล "กินเจ 2567" อย่างเป็นทางการ โดยปีนี้วันกินเจตรงกับวันที่ 3-11 ตุลาคม 2567 สำหรับใครที่ตั้งใจจะกินเจ ต้องเตรียมร่างกายและจิตใจให้พร้อม เพื่อให้ร่างกายปรับตัวได้ดีในการย่อยอาหารที่ไม่มีเนื้อสัตว์ (เน้นผัก แป้ง ธัญพืช) ซึ่งจะช่วยให้การกินเจราบรื่นไปทั้ง 9 วันแบบไม่เสียสุขภาพ ซึ่งวิธีเตรียมตัวนั้นเรียกว่าการ "ล้างท้อง" ก่อนกินเจ

สำหรับมือใหม่ที่เพิ่งจะเริ่มกินเจเป็นปีแรก อาจมีข้อสงสัยว่า การล้างท้องก่อนกินเจคืออะไร? ทำไมต้องล้างท้อง? และวิธีล้างท้องที่ถูกต้องควรทำยังไงบ้าง? กรุงเทพธุรกิจออนไลน์ ชวนมาหาคำตอบไปพร้อมกันที่นี่!

กินเจ คือ การสักการะบูชาด้วยความบริสุทธิ์

เทศกาลกินเจ ของทุกปีจะมีระยะเวลารวมทั้งหมด 9 วัน (แต่ละปีวันกินเจในปฏิทินสากลจะไม่ตรงกัน เพราะยึดตามปฏิทินจันทรคติเป็นหลัก) ก่อนอื่นชวนไปรู้จักคำว่า “เจ” (齋) กันสักหน่อย คำๆ นี้เป็นภาษาจีนแต้จิ๋ว แปลตามบริบททางพระพุทธศาสนานิกายมหายาน หมายถึง “สักการะบูชาด้วยความบริสุทธิ์” ที่จะมีการรักษาศีล 8 ข้อ และไม่บริโภคเนื้อสัตว์ เพื่อเป็นการไม่เบียดเบียนสิ่งมีชีวิต

โดยหลักการของ "กินเจ" ไม่ใช่เพียงแต่งดบริโภคเนื้อสัตว์เท่านั้น  แต่ยังรวมถึงการรักษาศีล และการประพฤติดีทั้งกาย วาจา ใจ อีกด้วย

ส่วน “ธงเจ” ที่ใช้เป็นธง “สีเหลือง” ก็มีความหมายซ่อนอยู่เช่นกัน คือ “สีแห่งผู้ทรงศีล” เมื่อประกอบกับคำว่า “เจ” ที่เขียนด้วยอักษรสีแดง รวมกันแล้วมีความหมายสื่อถึงการเตือนสติผู้ที่กินเจ ให้งดบริโภคเนื้อสัตว์ ไม่เบียดเบียนสิ่งมีชีวิต และปฏิบัติตัวอยู่ในศีลในธรรม

ทำไมต้อง "ล้างท้อง" ก่อน "กินเจ" ?

สาเหตุที่ต้องล้างท้องก่อนเริ่มกินเจในวันแรก ก็เพื่อให้ร่างกายชำระล้างเนื้อสัตว์และอาหารคาวต่างๆ ที่ตกค้างอยู่ในร่างกายออกไปให้หมด ให้ร่างกายค่อยๆ ปรับสภาพ รับอาหารแบบใหม่ที่ไม่มีเนื้อสัตว์ ร่างกายจะได้คุ้นชินและย่อยอาหารได้ดี

อีกทั้งในทางความเชื่อทางศาสนาพุทธนิกายมหายาน เชื่อว่าการล้างท้องเป็นการเตรียมร่างกายให้บริสุทธิ์ผ่องใสท้องภายในและภายนอก ให้พร้อมสู่การเริ่มต้น "ถือศีลกินผัก" ตามประเพณีอย่างถูกต้อง โดยส่วนใหญ่จะเริ่มล้างท้องกันก่อนช่วงกินเจประมาณ 1-2 วัน 

"ล้างท้อง" ก่อน "กินเจ" ให้ถูกวิธีต้องทำตามนี้!

การล้างท้องก่อนกินเจนั้น ควรทำก่อนเริ่มเทศกาลกินเจ 2 วัน แต่บางคนเริ่มทำก่อนถึงวันกินเจวันแรกเพียง 1 มื้อ (มื้อเย็นก่อนที่จะถึงวันกินเจในเช้าวันถัดไป) ซึ่งเป็นวิธีที่ผิด ไม่ควรทำ เพราะร่างกายอาจจะปรับตัวไม่ได้ ทำให้การย่อยไม่ดี

 

 

มีข้อมูลจาก กรมอนามัย ระบุว่าวิธีที่ถูกต้องจริงๆ ควร "ล้างท้อง" ก่อนกินเจ อย่างน้อย 2 วัน และต้องค่อยๆ ปรับอาหารไปทุกๆ มื้อ ไม่ควรเปลี่ยนอาหารแบบทันทีทันใด โดยมีคำแนะนำ ดังนี้

1. ก่อนกินเจ 2 วัน ให้เริ่มปรับเมนูอาหารทีละน้อย ในแต่ละมื้อ โดยเปลี่ยนจากการทานเนื้อแดง เช่น เนื้อหมู เนื้อวัว มาทานเป็นเนื้อปลา เนื้อไก่ ไข่ นมวัว ทดแทน

2. ก่อนกินเจ 2 วัน อาหารในแต่ละมื้อให้เพิ่มผักผลไม้มากขึ้น ปรับเนื้อปลาหรือไข่ให้น้อยลง

3. ก่อนกินเจ 2 วัน นอกจากลดปริมาณเนื้อปลาและไข่ ก็ควรเน้นทานถั่วต่างๆ เพิ่มในมื้ออาหาร เพื่อให้ระบบย่อยอาหารเริ่มปรับตัว

4. ก่อนกินเจ 1 วัน ให้เริ่มงดเนื้อสัตว์ และผลิตภัณฑ์จากสัตว์ทุกชนิด (งดปลา ไก่ ไข่ นมวัว) 

5. ก่อนกินเจ 1 วัน เน้นกินผัก ผลไม้ ธัญพืช ถั่วต่างๆ นมถั่วเหลือง เต้าหู้ เห็ดต่างๆ ให้มากขึ้น หรือใช้โปรตีนเกษตรมาปรุงในเมนูอาหารเจก็ได้ ช่วยให้กินเจได้ง่ายและสะดวกมากขึ้น

6. กินเจวันแรก ให้เริ่มกินอาหารเจทุกมื้อ แต่ควรเลือกอาหารเจที่ดีต่อสุขภาพ เลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง เลี่ยงอาหารที่หวานเกินไป เน้นผักผลไม้ให้มาก หลีกเลี่ยงหมี่กึง(กลูเตนสูง คนแพ้กลูเตนทานไม่ได้) เน้นโปรตีนเกษตร เส้นบุก วุ้นเส้น ข้าวกล้อง และอย่าลืมกินเห็ดและถั่วเพื่อเสริมโปรตีนให้ร่างกาย

7. ร่างกายแต่ละคนปรับตัวได้ไม่เท่ากัน บางคนแม้ว่าจะล้างท้องก่อน "กินเจ" อย่างถูกต้อง แต่ก็ยังรู้สึกวิงเวียน และหิวบ่อยในช่วงกินเจ โดยเฉพาะคนที่เริ่มกินเจเป็นปีแรก ดังนั้นหากกินเจปีแรกก็อย่าเพิ่งเคร่งจนเกินไป ให้กินเจสัก 3 วันหรือ 5 วันก่อนก็ได้ ในปีถัดๆ ไปจึงค่อยๆ ทำให้ครบ 9 วัน เป็นต้น

ทั้งนี้ หลังจากจบเทศกาลกินเจทั้ง 9 วันแล้ว วิธีการ "ออกเจ" ก็สำคัญเช่นกัน โดยในช่วง 2 วันแรกหลังออกเจ ควรกินอาหารอ่อนๆ ที่ย่อยง่าย ให้เริ่มกินปลา ไข่ นม อย่าเพิ่งกินเนื้อสัตว์ใหญ่ จนกว่าจะครบ 4-6 วัน ส่วนผักต่างๆ แป้ง ไขมัน กินได้ปกติเหมือนเดิม

 "กินเจ" แล้วได้อะไร  ทำไมบางคนกินเจทุกปี?

การกินเจให้ประโยชน์หลายอย่างแก่ผู้ที่ตั้งใจปฏิบัติทั้งทางตรงและทางอ้อม ได้แก่ 

กินเจ ได้สุขภาพดี : การกินเจ เน้นรับประทานผัก ผลไม้ เห็ด เต้าหู้ รวมถึงธัญพืชต่างๆ ถั่ว งา ข้าวกล้อง ฯลฯ เหล่านี้เป็นอาหารชีวจิตที่ดีต่อสุขภาพ ช่วยปรับสมดุลภายในร่างกาย ช่วยล้างพิษ รวมถึงช่วยเสริมสร้างร่างกายให้แข็งแรง และช่วยระบบต่างๆ ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น อีกทั้งยังเชื่อกันว่าการงดบริโภคเนื้อสัตว์ จะช่วยปรับหยินและหยางในร่างกายให้สมดุลมากยิ่งขึ้นด้วย

กินเจ ได้บุญใหญ่ : การกินเจต้องงดบริโภคเนื้อสัตว์ ดังนั้นผู้ที่กินเจจึงได้ละเว้นการฆ่าสัตว์ตัดชีวิตไปพร้อมๆ กัน ถือเป็นการสร้างบุญอีกวิธีหนึ่งตามความเชื่อทางศาสนาพุทธมหายาน ช่วยชำระล้างใจให้ใสสะอาด ทำให้จิตใจผ่องใสมากขึ้น อีกทั้งการลด ละ เลิกฆ่าสัตว์ก็เป็น 1 ในศีล 5 ที่ชาวพุทธเถรวาทยึดถือปฏิบัติกันอยู่แล้ว เมื่อทำได้ก็จะส่งผลต่อจิตใจให้มีความเบิกบานและเป็นสุข

-------------------------

อ้างอิง : resourcecenter.thaihealth.or.th, www.thaihealth.or.th, pr.moph.go.th