คนไทยดื้อยาเฉลี่ยวันละ100ราย

ที่หอศิลปวัฒนธรรมกรุงเทพมหานคร มีการแถลงข่าว “สัปดาห์รู้รักษ์ ตระหนักใช้ยาต้านแบคทีเรีย ประจำปี2558”โดยภญ.นิยดา เกียรติยิ่งอังศุลี ผู้จัดการศูนย์วิชาการเฝ้าระวังและพัฒนาระบบยา (กพย.) กล่าวว่า ในแต่ละปีจะมีคนไทยติดเชื้อแบคทีเรียประมาณ88,000คน เสียชีวิตจากเชื้อดื้อยาถึง38,000คน แม้จะยังไม่มีการเก็บตัวเลขของผู้ที่เสียชีวิตจากเชื้อดื้อยาอย่างจริงจัง แต่จากงานวิจัยประมาณการณ์ว่า แต่ละวันมีคนไทยเสียชีวิตจากเชื้อดื้อยาเฉลี่ยวันละประมาณ100คน จึงจัดงานดังกล่าวขึ้นทุกปีเพื่อให้ประชาชนตระหนักและเข้าใจถึงปัญหาการใช้ยาต้านแบคทีเรียอย่างสมเหตุสมผล และเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ยาต้านแบคทีเรีย

ด้านภก.ประพนธ์ อางตระกูล รองเลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) กล่าวว่า การใช้ยาปฏิชีวนะเกินความจำเป็น ทำให้เกิดปัญหาเชื้อดื้อยา ซึ่งกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) ได้มีการดำเนินการเพื่อแก้ปัญหา โดยแต่งตั้งคณะกรรมการประสานและบูรณาการงานด้านการจัดการปัญหาการดื้อยาต้านจุลชีพ โดยจัดทำแผนยุทธศาสตร์การจัดการปัญหาเชื้อดื้อยาจุลชีพของประเทศไทย เพื่อให้เกิดการทำงานเชิงบูรณาการของหน่วยงานต่างๆ เช่น กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และกระทรวงการต่างประเทศ รวมถึง กพย. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) สมาคมโรคติดเชื้อแห่งประเทศไทย ซึ่งจะเน้นการทำงานของภาคส่วนต่างๆ และผลักดันให้เป็นวาระแห่งชาติในการจัดการปัญหาดื้อยาต้านจุลชีพอย่างยั่งยืน

ภก.คณิตศักดิ์ จันทราพิพัฒน์ ผู้อำนวยการสำนักสนับสนุนระบบบริการและเวชภัณฑ์ สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) กล่าวว่า สปสช.ดำเนินการแก้ปัญหาเชื้อดื้อยามาประมาณ3ปีแล้ว โดยกำหนดเกณฑ์คุณภาพต่อการใช้ยาปฏิชีวนะในสถานพยาบาล ซึ่งจากเดิมพบว่ามีการใช้ยาปฏิชีวนะใน3กลุ่มโรค คือ หวัด ท้องเสีย และบาดแผลเล็กน้อย มากถึง60-80%โดยสถานพยาบาลที่สามารถลดการใช้ยาปฏิชีวนะใน3กลุ่มโรคนี้ลงได้ต่ำกว่า40%ก็จะได้รับการจ่ายเงินเพิ่มเติม (On Top)ซึ่งจากการดำเนินงานมา3ปี พบว่า การใช้ยาปฏิชีวนะใน3กลุ่มนี้ลดลงต่ำกว่า20%ในโรงพยาบาลชุมชน แต่ยังพบปัญหาการใช้ยาดังกล่าวมากกว่า40%ในโรงพยาบาลขนาใหญ่ นอกจากนี้ ยังจัดระบบให้เภสัชกรทั้ง13เขตจัดอบรมการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผล และขับเคลื่อนร้านยาคุณภาพให้ร่วมเป้ส่วนหนึ่งในการส่งเสริมการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผล

รศ.พญ.วารุณี พรรณพานิช วานเดอพิทท์ ผู้แทนสมาคมโรคติดเชื้อในเด็กแห่งประเทศไทย กล่าวว่า การแก้ปัญหาใช้ยาต้านแบคทีเรียไม่สมเหตุผลจะให้ข้อมูลเพียงอย่างเดียวไม่เพียงพอ ต้องสร้างความตระหนักด้วย โดยเฉพาะกลุ่มพ่อแม่ผู้ปกครองที่ดูแลลูกเมื่อเจ็บป่วย ซึ่งถือว่าเป็นดวงใจของพ่อแม่ มักพบว่า ยังมีการใช้ยาที่ไม่เหมาะสมอยู่มาก โดยเฉพาะใน3กลุ่มโรคดังกล่าว ซึ่งการที่เด็กได้รับยาต้านแบคทีเรียมากเกินไปนั้น ส่งผลทำให้จุลินทรีย์ในร่างกาย ซึ่งถือเป็นแบคทีเรียที่มีประโยชน์ต่อร่างกายนั้นเสียสมดุล โดยเฉพาะอย่างยิ่งในทางเดินอาหาร จึงมีเสี่ยงมากกับการเกิดภาวะน้ำหนักเกินหรือโรคอ้วนในเด็ก รวมถึงเกิดภาวะภูมิแพ้ หอบหืด พ่อแม่ต้องดูแลเด็กตามอาการโดยไม่ต้องให้ยาปฏิชีวนะ เช่น เช็ดตัวลดไข้ ล้างจมูกด้วยน้ำเกลือ หรือใช้สมุนไพรในบ้าน เป็นต้น