ปีเก่าโลกใหม่

คาดการณ์กันว่ายอดจำหน่ายรถยนต์ทุกประเภทในปีนี้ จะอยู่ที่ไม่เกินห้าแสนแปดหมื่นคัน ซึ่งเป็นตัวเลขที่หลายคนบอกว่าคิดบวกเอาไว้ด้วยซ้ำ ซึ่งหากเป็นตัวเลขดังกล่าวจริง ก็ถือว่าเป็นยอดจำหน่ายรถยนต์ภายในประเทศ ที่ตกต่ำที่สุดในรอบ ๑๕ ปี

มีนักวิเคราะห์บางคนบอกว่า เหตุผลที่ตัวเลขการจำหน่ายรถยนต์ตกต่ำลง เป็นเพราะการเข้ามาของผู้ผลิตและจำหน่ายรถยนต์ไฟฟ้าจากจีน บางคนบอกว่าหมดยุคของรถยนต์ที่ใช้เครื่องยนต์สันดาปแล้ว ซึ่งหากมองถึงตัวเลขอย่างจริงจังแล้ว จะพบว่าต้นเหตุยังไม่ได้มาจากกรณีที่กล่าวอ้างโดยตรง เพราะแม้ว่าตัวเลขการจำหน่ายรถยนต์ไฟฟ้าสัญชาติจีนจะเติบโตขึ้น แต่ก็ไม่สามารถไปชดเชยตัวเลขที่ตกต่ำลงไปได้แม้แต่น้อย มันน่าจะมีสาเหตุมาจากเรื่องอื่น ที่ยังต้องค้นหาสาเหตุกันอย่างจริงจังอีกพอสมควร

เมื่อพูดถึงรถยนต์ไฟฟ้าจากจีน และรถยนต์เครื่องสันดาปที่อยู่ในตลาดดั้งเดิม ไม่ว่าจะเป็นรถยนต์เยอรมัน, รถยนต์ญี่ปุ่น หรือรถยนต์จากประเทศอื่น ๆ ก็ตาม มีผู้บริโภคบางคนบอกว่า เหตุผลหนึ่งที่คนหันไปซื้อรถยนต์ไฟฟ้าจากจีนนั้น เป็นเพราะว่าเมื่อเทียบอุปกรณ์หรือออปชั่นต่าง ๆ รถยนต์ไฟฟ้าจากจีนมีอุปกรณ์และออปชั่นต่าง ๆ ให้มามากกว่ารถยนต์เครื่องสันดาปของญี่ปุ่นและฝรั่งทั้งหลาย

จากการสอบถามผู้ผลิตรถยนต์หลายราย ได้คำตอบตรงกันว่าการที่จะเอาอุปกรณ์ หรือออปชั่นอะไรใส่เข้าไปในรถยนต์ ผู้ผลิตรถยนต์แต่ละรายต้องทำการทดสอบแล้วทดสอบอีก ทดสอบทั้งในห้องทดลอง และทดสอบในลักษณะจำลองการใช้งานจริง กว่าจะถูกนำมาติดตั้งเป็นอุปกรณ์มาตรฐานประจำรถได้ ก็ต้องใช้เวลาหลายปีในการทดสอบซ้ำแล้วซ้ำอีก เพราะหากเกิดความผิดพลาดจากอุปกรณ์หรือออปชั่นหนึ่งใดขึ้นมา ก็จะทำให้แบรนด์หรือยี่ห้อเกิดความเสียหายอย่างใหญ่หลวงตามไปด้วย

เมื่อราวสามสิบกว่าปีที่ผ่านมา ผมได้รับเชิญจากผู้ผลิตชิ้นส่วนรถยนต์รายใหญ่ของโลก ให้ไปดูขั้นตอนการผลิตและการทดสอบ ถึงโรงงานในสหรัฐ เมื่อไปถึงโรงงานที่ผลิตชิ้นส่วนดังกล่าวในรัฐโอไฮโอ ปรากฏว่าสิ่งที่เขาพาผมไปดูก็คือ ตู้กระจกที่มีขนาดกว้างยาวสูงด้านละประมาณ ๑ เมตร ภายในตู้จะมีซอคเก็ตหรือที่เรียกกันว่าปลั๊กไฟรูปแบบต่าง ๆ บางตู้ก็จะมีเครื่องพ่นละอองน้ำไปยังปลั๊กไฟตลอดเวลา มีทั้งพ่นละอองน้ำแรงบ้างเบาบ้างแบบจำลองฝนตก พ่นจากทิศทางต่างๆสลับกันไปเรื่อย ๆ บางตู้ก็จะมีการพ่นฝุ่นทรายเข้าไปที่ปลั๊ก บางตู้จะพ่นลมแรงบ้างค่อยบ้าง บางตู้มีไฟสปอตไลท์ที่มีความร้อนสูงส่องให้ความร้อน บางตู้มีลมเย็นพ่นเป่าในระดับอุณหภูมิติดลบอยู่ตลอดเวลา

ผมถามเจ้าหน้าที่ว่าให้ผมเดินทางมาครึ่งค่อนโลกเพื่อดูอะไรแค่นี้หรือ เขาตอบผมว่านี่เป็นเรื่องสำคัญมาก เพราะปลั๊กไฟต่าง ๆ เหล่านี้จะถูกนำไปติดตั้งในรถยนต์ ซึ่งจะถูกจำหน่ายและไปใช้งานทั่วโลก ที่มีสภาพดินฟ้าอากาศ และมีอุณหภูมิที่แตกต่างกันอย่างเลือกไม่ได้ จึงต้องทดสอบให้แน่ใจว่าปลั๊กและสายไฟ สามารถทนทานสภาพดินฟ้าอากาศที่แตกต่างกันมาก ๆ ได้ โดยไม่สร้างปัญหาให้กับระบบไฟฟ้าของรถยนต์ เพราะหากระบบไฟฟ้าในรถยนต์เสียหายอันเนื่องมาจากปลั๊กไฟ สิ่งที่เสียหายมากตามมาไม่ใช่อุปกรณ์หรือปลั๊ก แต่ความเสียหายจะเกิดขึ้นกับแบรนด์หรือยี่ห้อรถยนต์ ที่เอาอุปกรณ์หรือปลั๊กไฟนั้นไปติดตั้ง ซึ่งแบรนด์หรือยี่ห้อถือว่าเป็นสิ่งที่มีมูลค่ามากที่สุดของสินค้าทุกชนิด

ต่างจากผู้ผลิตรถยนต์รายใหม่ ๆ ที่เพิ่งเกิดขึ้นไม่เกิน ๓ ปี ๕ ปี หากมีความเสียหายของแบรนด์หรือยี่ห้อเกิดขึ้น ก็เพียงแค่ปล่อยให้ยี่ห้อนั้น ๆ ล้มหายตายจากไป แล้วไปสร้างยี่ห้อหรือแบรนด์ใหม่ขึ้นมาทดแทน แต่ผู้ผลิตรถยนต์ฝรั่งและญี่ปุ่นแต่ละราย ล้วนแต่มีประวัติมายาวนานหลายสิบจนถึงกว่าร้อยปี มูลค่าของแต่ละแบรนด์หรือแต่ละยี่ห้อ ล้วนแล้วแต่มากกว่าพันล้านหรือหมื่นล้านดอลลาร์ทั้งสิ้น หากเกิดความเสียหายขึ้นมาจากอุปกรณ์เล็ก ๆ น้อย ๆ ที่แม้จะไม่ได้ผลิตอุปกรณ์นั้นขึ้นมาเอง แต่เป็นอุปกรณ์ที่ซื้อมาจากผู้ผลิตชิ้นส่วนอื่นใดก็ตาม แต่ความเสียหายย่อมส่งผลกระทบถึงแบรนด์หรือยี่ห้อด้วย

ดังที่เกิดกรณีตัวอย่างจากระบบถุงลมนิรภัย ที่เป็นข่าวขึ้นมาเมื่อหลายปีที่แล้ว ผู้ผลิตรถยนต์หลายยี่ห้อที่ใช้ถุงลมนิรภัยจากผู้ผลิตชิ้นส่วนรายหนึ่ง ล้วนแล้วแต่ได้รับผลกระทบถึงชื่อเสียด้านความปลอดภัยกันถ้วนหน้า จนต้องเรียกรถยนต์ที่จำหน่ายออกไปแล้วทั่วโลก ให้นำรถกลับมาทำการแก้ไขยังศูนย์บริการของผู้จำหน่าย แม้ว่ามาถึงวันนี้เวลาจะผ่านไปร่วม ๑๐ ปีแล้วก็ตาม แต่ก็ยังมีผู้ใช้รถยนต์นำรถไปตรวจสอบ และให้แก้ไขข้อบกพร่องเรื่องดังกล่าวอยู่ตลอดเวลา ซึ่งผู้ผลิตและจำหน่ายรถยนต์ ก็ไม่มีทางหลีกเลี่ยงหรือปัดความรับผิดชอบ ด้วยการบอกว่าเป็นความผิดของผู้ผลิตชิ้นส่วนไปได้ เพราะชิ้นส่วนหรืออุปกรณ์นั้น ติดตั้งอยู่ในรถยนต์ยี่ห้อของตนเอง

ในขณะที่ผู้ผลิตและจำหน่ายรถยนต์ยี่ห้อที่เพิ่งเกิดขึ้นใหม่ ๆ ในโลกนี้ กล้าที่จะติดตั้งอุปกรณ์หรือออปชั่น ที่เพิ่งคิดค้นขึ้นมาหมาด ๆ เข้าไปได้ เราจึงพบว่ามีข่าวความบกพร่องหรือความชำรุดเสียหาย ของอุปกรณ์มาตรฐานประจำรถเกิดหลายต่อหลายครั้ง ส่วนมากจะเป็นอุปกรณ์ที่ควบคุมการทำงาน หรือสั่งการด้วยระบบไฟฟ้า หรือ อิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งผู้ผลิตและจำหน่ายหรือเจ้าของแบรนด์รถยนต์ ก็ไม่ได้ใส่ใจที่จะแก้ไขอย่างถาวรแต่อย่างใด ในขณะที่ผู้ซื้อรถยนต์ไปหรือผู้บริโภค ทำได้อย่างเก่งก็เอาเรื่องไปบอกกล่าวกันในโซเชียลมีเดีย 

แล้วก็จะมีคนอีกกลุ่มหนึ่งที่ทำตัวเป็นเหมือนผู้ซื้อรถยนต์หรือผู้บริโภคเช่นกัน ออกมาทำการแก้ต่างให้กับผู้ผลิตและผู้จำหน่าย ในทำนองที่ว่าผู้ที่พบความเสียหายของอุปกรณ์หรือชิ้นส่วนนั้น ๆ ใช้งานผิดวิธีก็เป็นได้ นี่คือโลกธุรกิจรถยนต์ในปัจจุบันนี้ครับ