‘สงครามการค้า’บีบทุกประเทศต้องหาทาง ‘รอด’

มาตรการภาษีเหล็ก และอะลูมิเนียมที่ประกาศโดย ‘โดนัลด์ ทรัมป์’ ถือเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญของสงครามการค้าโลก เนื่องจากเป็นการใช้มาตรการกีดกันทางการค้าที่รุนแรงต่อพันธมิตรหลักของสหรัฐฯ เช่น สหภาพยุโรป แคนาดา และญี่ปุ่น
นอกจากจะส่งผลกระทบโดยตรงต่ออุตสาหกรรมเหล็ก และอะลูมิเนียมแล้ว ก็อาจนำไปสู่การตอบโต้ทางการค้าที่รุนแรงจากประเทศคู่ค้าเหล่านี้ด้วย
ผลกระทบที่เห็นชัดตอนนี้ คือ ราคาเหล็กและอะลูมิเนียมในตลาดโลก ‘ผันผวน’ มาก ผู้ผลิตในหลายประเทศต้องหาตลาดใหม่ เพื่อระบายสินค้าที่เคยส่งไปสหรัฐฯ ซึ่งอาจนำไปสู่การทุ่มตลาดในภูมิภาคอื่น รวมถึงในภูมิภาคเรา เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ขณะที่อุตสาหกรรมต่อเนื่องที่ใช้เหล็กและอะลูมิเนียมเป็นวัตถุดิบ ต้องแบกรับต้นทุนที่สูงขึ้นไปอีก
ประเทศไทยเอง แม้ไม่ได้รับผลกระทบโดยตรงมากนัก เนื่องจากการส่งออกเหล็ก และอะลูมิเนียมไปสหรัฐ มีสัดส่วนไม่สูง แต่ผลกระทบทางอ้อมมีแน่ โดยเฉพาะการไหลบ่าของสินค้าจากประเทศอื่นอาจทะลักเข้ามาในตลาดไทยเพิ่มมากขึ้น อีกทั้งห่วงโซ่อุปทานของอุตสาหกรรมยานยนต์และเครื่องใช้ไฟฟ้า อาจได้รับผลกระทบจากต้นทุนวัตถุดิบที่สูงกว่าเดิม
สิ่งที่เราต้องเตรียมพร้อม คือการเพิ่มความเข้มงวดในการตรวจสอบการทุ่มตลาดสินค้าเหล็ก และอะลูมิเนียม พัฒนาความสามารถการผลิตเพื่อทดแทนการนำเข้า ติดตามสถานการณ์ใกล้ชิด เพื่อปรับมาตรการทางการค้าให้ทันท่วงที แสวงหาพันธมิตรทางการค้าใหม่ เพื่อกระจายความเสี่ยงจากสงครามการค้าที่ทวีความรุนแรงขึ้นแน่ในอนาคต
สงครามการค้าที่กำลังดุเดือดขึ้น โดยเฉพาะมหาอำนาจระหว่างสหรัฐ และจีน สร้างแรงกดดันอย่างมากต่อประเทศต่างๆ ทั่วโลก หลายประเทศต้องปรับตัว หากลยุทธ์ใหม่ๆ เพื่อความอยู่รอดทางเศรษฐกิจ เช่น แสวงหาพันธมิตรทางการค้าใหม่ พัฒนาตลาดภายในประเทศ ปรับโครงสร้างการผลิต เพื่อลดพึ่งพาตลาดหลักที่กำลังมีความขัดแย้ง
ผลกระทบที่เห็นชัด คือ การเปลี่ยนแปลงของซัพพลายเชนโลกที่หลายบริษัทต้องย้ายฐานผลิตหรือหาแหล่งวัตถุดิบใหม่ เพื่อเลี่ยงผลกระทบทางภาษี ประเทศอาเซียนอย่าง เวียดนาม ไทย และอินโดนีเซีย เลยกลายเป็นจุดหมายใหม่ของการลงทุน นี่คือ โอกาสสำคัญอยู่ที่ว่า ประเทศไทยจะคว้าเอาไว้ได้หรือไม่
สงครามการค้า บีบให้ทุกประเทศทั่วโลกต้อง “ปรับตัว” เพื่อความอยู่รอด การเร่งพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรม เพื่อเพิ่มขีดความสามารถแข่งขัน การสร้างความร่วมมือระดับภูมิภาคเพื่อเพิ่มอำนาจต่อรอง และพัฒนาระบบการเงินที่ลดพึ่งสกุลเงินดอลลาร์ เป็นอีกทางรอดที่ประเทศไทยต้องไป เพราะเรากำลังเข้าสู่ยุคที่โครงสร้างเศรษฐกิจโลกไม่เหมือนเดิม