การเปลี่ยนแปลงในอนาคต กับ ทักษะที่จำเป็น

การพัฒนาทรัพยากรบุคคลให้สามารถรองรับต่อการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นในอนาคตถือเป็นการลงทุนในระยะยาวที่ผู้บริหารองค์กรที่ประสบความสำเร็จทุกคนต้องให้ความสำคัญและใส่ใจ แต่ไม่ทราบว่าเกิดอะไรขึ้นกับผู้บริหารระดับสูงจากองค์กรธุรกิจเหล่านั้นเมื่อเข้าไปบริหารประเทศในฐานะนักการเมือง กลับไม่ได้ให้ความสนใจต่อการศึกษาและการพัฒนาบุคลากรของประเทศเท่าที่ควร กลับมุ่งเน้นที่นโยบายระยะสั้นต่างๆ ที่เน้นเห็นผลในระยะสั้นแต่ไม่ทำให้ประเทศมีความพร้อมและความสามารถในการดำรงอยู่ได้ในระยะยาว

ดังนั้นถ้าเราไม่สามารถพึ่งพาต่อผู้บริหารประเทศในการพัฒนาบุคลากรของประเทศเพื่ออนาคต เราอาจจะต้องช่วยตนเองกันก่อนเลยนะครับ โดยเริ่มต้นจากทักษะ หรือ ความสามารถที่เราจำเป็นสำหรับอนาคตก่อนนะครับ มีหน่วยงานอิสระแห่งหนึ่งของต่างประเทศชื่อ The Institute for the Future (IFTF) ได้ศึกษาวิจัยอย่างเป็นระบบถึงทักษะในการทำงานที่จำเป็นสำหรับอนาคตในปี 2020 ไว้ ซึ่งก็น่าจะเป็นจุดเริ่มต้นสำหรับพวกเราในการพัฒนาทักษะของบุคลากรของประเทศทั้งในปัจจุบันและอนาคต

อย่างไรก็ดี ก่อนที่จะมาดูว่าทักษะที่จำเป็นสำหรับปี 2020 มีอะไรบ้างนั้น เรามาดูกันก่อนนะครับว่าอะไรคือปัจจัยชี้นำที่จะก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงต่ออนาคตการทำงานและส่งผลต่อทักษะที่จำเป็นในการทำงานบ้าง โดยมีปัจจัยที่จะก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญอยู่หกประการด้วยกัน

1) คนจะมีอายุยืนมากขึ้น ซึ่งเป็นปรากฏการณ์ที่จะเกิดขึ้นทั่วโลก และจะส่งผลต่อการทำงานและการเรียนรู้ของคน 2) เครื่องมือและระบบในการทำงานที่เป็นอัจฉริยะมากขึ้น โดยเราจะมีเครื่องมือในการทำงานในรูปแบบใหม่ๆ ในรูปแบบที่เราไม่เคยเห็นมาก่อน (หลักฐานที่ชัดเจนคือการถือกำเนิดของ Tablet) 3) Computational World ที่เราจะมีข้อมูลในเรื่องต่างๆ มากขึ้น ทำให้การตัดสินใจในเรื่องต่างๆ เปลี่ยนไปในอีกรูปแบบหนึ่ง 4) สื่อในรูปแบบใหม่ๆ ที่จะทำให้การสื่อสารของเราเปลี่ยนไป การรับรู้ในสื่อต่างๆ อาจจะมากกว่าเพียงแค่ตัวอักษรและรูปภาพแบบในปัจจุบัน 5) โครงสร้างองค์กรและรูปแบบการทำงานใหม่ๆ อันเกิดจาก Social Technology ทำให้เกิดรูปแบบการผลิตและการดำเนินงานใหม่ๆ 6) โลกที่เชื่อมต่อกันมากขึ้น ซึ่งจะส่งผลต่อรูปแบบการทำงานขององค์กร

จากการเปลี่ยนแปลงของปัจจัยต่างๆ เหล่านี้ ทำให้ทักษะที่สำคัญต่อการทำงานในโลกอนาคตเปลี่ยนไปเช่นเดียวกันครับ โดยมีทักษะที่สำคัญอยู่สิบประการด้วยกันครับ 1. Sense-making หรือความสามารถในการทำความเข้าใจถึงนัย หรือความหมายที่อยู่เบื้องลึก (Meaning & Insight) ซึ่งจะเป็นสิ่งซึ่งเครื่องจักร อุปกรณ์ หรือ เทคโนโลยีไม่สามารถทำได้ 2. Social Intelligence โดยการสามารถประเมินและรับรู้ต่ออารมณ์ การเปลี่ยนแปลงของสังคมหรือบุคคลรอบข้างได้

3. Novel & Adaptive Thinking หรือความสามารถในการคิดสิ่งใหม่ๆ ที่แตกต่างจากสิ่งที่เป็นอยู่ประจำ 4. Cross-Cultural Competency หรือความสามารถในการทำงานในวัฒนธรรมที่หลากหลายและแตกต่าง 5. Computational Thinking หรือความสามารถในการแปลความหมายของข้อมูลต่างๆ ที่มีอยู่อย่างมากมายมหาศาลไปสู่สิ่งที่เป็นประโยชน์

6. New Media Literacy เป็นความสามารถในการพัฒนาและสร้างข้อมูลบนสื่อรูปแบบใหม่ๆ อีกทั้งความสามารถในการใช้ประโยชน์จากสื่อใหม่ๆ สำหรับการสื่อสาร 7. Transdiciplinarity หรือความสามารถในการเข้าใจในเนื้อหาและสิ่งต่างๆ ข้ามศาสตร์ ที่ไม่ได้ยึดติดอยู่กับศาสตร์ใดศาสตร์หนึ่งเท่านั้น 8. Design Mindset หรือการคิดเชิงออกแบบที่สามารถนำไปประยุกต์ในด้านต่างๆ

9. Cognitive Load Management ที่เป็นความสามารถในการจัดลำดับและแยกแยะงาน ข้อมูล ข่าวสารต่างๆ ที่มีความสำคัญออกมาได้ (ซึ่งเป็นปัญหาของคนทำงานในปัจจุบันจำนวนมาก) 10. Virtual Collaboration เป็นความสามารถในการทำงานให้เพื่อนร่วมทีมสามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ มีความผูกพัน ในสภาวะการทำงานที่เป็น Virtual

ท่านผู้อ่านจะเห็นนะครับว่าทักษะที่สำคัญทั้งสิบประการนั้นจริงๆ แล้วไม่ได้เป็นทักษะที่สำคัญสำหรับปี 2020 เท่านั้น แต่ทักษะหลายๆ ประการได้กลายเป็นสิ่งทีมีความสำคัญสำหรับการทำงานในปัจจุบันแล้ว ความท้าทายของพวกเราคือทำอย่างไรถึงจะพัฒนาทักษะเหล่านี้ขึ้นมาทั้งในตัวเรา เพื่อนร่วมงาน ลูกน้อง ลูกศิษย์ เพื่อให้เขาได้มีทักษะที่พร้อมสำหรับการทำงานในอนาคต