คำถาม social movement บนเวทีประกวดนางงามจักรวาล

คำถามจากคณะกรรมการประกวดนางงามจักรวาลสำหรับ มารีญา พูลเลิศลาภ เป็นประเด็นที่วิพากษ์วิจารณ์กันในแวดวงโซเชียลมีเดียพอสมควร
เพราะถามถึง social movement หรือกระบวนการขับเคลื่อนทางสังคมที่สำคัญที่สุดในยุคนี้
บางคนบอกว่ามารีญาตอบได้ดีแล้ว แต่อาจจะไม่ถูกใจคณะกรรมการ
อีกบางคนบอกว่าเธอตอบไม่ตรง คำตอบกว้างเกินไป จึงได้คะแนนน้อยกว่าที่ควรเมื่อเทียบกับคำถามคำตอบของผู้เข้าแข่งขันอีก 4 คนสุดท้าย
คำถามเป็นภาษาอังกฤษมีว่า
“What do you think has been the most important social movement of your generation and why?”
แปลเป็นไทยว่า “อะไรคือการขับเคลื่อนทางสังคมที่สำคัญที่สุดในรุ่นของคุณและเพราะอะไรคุณจึงคิดว่ามันสำคัญ”
คำถามนี้น่าจะเป็นการทดสอบความคิดความอ่านของผู้เข้าประกวดนางงามจักรวาลว่า มีความรู้ความคิดอ่านเกี่ยวกับความเคลื่อนไหวทางสังคมอย่างไร
แน่นอนว่าคนที่จะตอบให้มีพลังน่าประทับใจจะต้องเลือกตอบเพียงหนึ่งความเคลื่อนไหว และอธิบายเหตุผลสั้นกระชับภายใน 30 วินาที
ต้องสังเกตด้วยว่าคำถามไม่ได้ระบุว่าต้องเป็น “การขับเคลื่อนสังคม” ในประเทศไทย หากแต่หมายรวมไปทั่วโลก จึงไม่จำเป็นต้องเป็นเรื่องที่เกี่ยวกับประเทศไทย
และระบุว่าเป็นความเคลื่อนไหว ที่เกิดขึ้นในยุคสมัยหรือเจเนอเรชั่นของผู้ตอบคำถาม
จึงเป็นการเปิดทางให้ผู้ตอบใช้ความรู้ และไหวพริบของตัวเองแสดงวิสัยทัศน์ให้ประจักษ์
คำตอบของมารีญาว่าสังคมไทยเป็นสังคมคนสูงวัย จึงต้องสร้างพลังของคนรุ่นใหม่ขึ้นมานั้นน่าจะเป็นการตอบคำถาม “ปรากฏการณ์ของสังคม” มากกว่า “การขับเคลื่อนของสังคม” ที่มีความสำคัญ
มีคำอธิบายจากนักวิชาการบางท่านว่า social movement คือกลุ่มคนทางสังคมที่ไม่มีอำนาจในมือ แต่รวมกลุ่มกันเพื่อขับเคลื่อนสังคมไปในทิศทางที่ดีขึ้น และถือเป็นคำถามที่ยากสำหรับคนทั่วไป
แต่หากจับการณรรงค์ทางสังคมระดับโลกที่เกิดขึ้นไม่ว่าจะเป็นเรื่องสิ่งแวดล้อม, สิทธิคนข้ามเพศ, อารยะสถาปัตย์ เพื่อคนพิการหรือการใช้โซเชียลมีเดียเพื่อการเปลี่ยนแปลงสังคมในด้านสร้างสรรค์ต่างๆ เป็นต้นก็น่าจะทำให้กรรมการตัดสินเห็นภาพเด่นชัดขึ้น
การที่ “ตูน บอดี้สแลม” ใช้การวิ่งจากใต้สุดเหนือเพื่อชักชวนให้คนไทยทั้งประเทศบริจาคเงินเพื่อช่วยเหลือโรงพยาบาล 11 แห่งก็ถือเป็นส่วนหนึ่งของ social movement ที่โยงกับเรื่องของจิตอาสาและการการกุศลเพื่อส่วนรวมจนกลายเป็น “ปรากฏการณ์ตูน” อันทรงพลังเช่นกัน
การตอบคำถามเช่นนี้ไม่มีคำตอบถูกหรือผิด มีแต่การจับประเด็นที่โดดเด่นและอธิบายเหตุผลสนับสนุนให้ชัดแจ้งเท่านั้น
ท้ายที่สุด มารีญาจะได้เป็นนางงามจักรวาลหรือไม่ อาจจะไม่สำคัญเท่ากับที่คนไทยได้ผ่านประสบการณ์ที่ทดสอบทั้งหน้าตาท่าทาง สีหน้าและการแสดงออกพร้อมกับการวัดความฉลาด ความเฉลียวและไหวพริบที่น่าสนใจมากกว่า