AI Winter is Coming
“Winter is Coming” เป็นประโยคในตำนาน ของ Ned Stark จาก Game of Thrones
AI Winter หรือฤดูหนาวของ AI หมายถึงช่วงเวลา ที่ภาครัฐ ภาคธุรกิจ ภาคสังคม และกระทั่งภาคการศึกษา ได้ยุติการให้ความสำคัญกับ AI เพราะ Winter สำหรับประเทศตะวันตกแล้ว หมายถึงฤดูกาลที่ อดอยาก ลำเค็ญ ไร้ผลผลิต และปราศจากการเคลื่อนไหว
ในช่วงชีวิตของหลายคน นี่อาจจะเป็น AI Winter ครั้งแรก ที่จะเป็นที่ประจักษ์ต่อสายต่อคนทั่วไป แต่ที่จริงแล้ว AI Winter ได้เกิดขึ้นมาหลายยุคแล้ว เพราะ AI เป็นวิทยาศาสตร์เก่าแก่ ที่เวียนว่ายตายเกิดมากว่าครึ่งศตวรรษ
AI Winter ในแต่ละยุค มีรูปแบบที่ไม่แตกต่างกัน และแสดงให้เห็นว่า มนุษย์ มักไม่มีการเรียนรู้ (Learning) จากประสบการณ์ของมนุษย์ในยุคก่อนหน้า เพราะช่วงกว่า 10 ปีก่อนหน้านี้ ที่ยังไม่มีใครพูดถึง AI ซึ่งเป็นช่วงเวลาก่อนที่ AI จะมาเป็น วลีเด็ดในวันนี้ ที่ไม่พูดแล้วเชย ก็คือ AI Winter จากยุคที่แล้วนี้เอง
การเกิดและดับของ AI ในแต่ละยุค ย่อมไม่แตกต่างกับการเกิดและดับของอุตสาหกรรมเทคโนโลยี ที่มีรูปแบบเป็น S-Curve เพียงแต่ AI มีความพิเศษ ตรงที่มักกลับมาเกิดใหม่ ทุกๆ ไม่กี่ทศวรรษ
การจุดประกายความก้าวหน้า ของ AI ในยุคนี้ คือพัฒนาการทางเทคโนโลยีทางด้าน Hardware ที่สามารถคำนวณ AI ได้รวดเร็วกว่าคอมพิวเตอร์จากยุคที่แล้ว หลายร้อยหรือพันเท่า และปริมาณของ Digital Data ที่เกิดขึ้นมาในยุคของ Internet, E-Commerce, Social Media และกระทั่ง Big Data
แต่ความก้าวหน้าของวิทยาการทางด้าน AI อย่างแท้จริง กลับมิได้รุดหน้าไปจากยุคก่อนมากนัก สีสันของ AI ในยุคปัจจุบัน จึงเป็นการนำ วิทยาการของ AI จากทศวรรษที่แล้ว มาประยุกต์ใช้กับคอมพิวเตอร์ที่เร็วขึ้น และ Digital Data ที่มีความหลากหลายยิ่งขึ้น
จากไม่กี่ปีก่อนหน้านี้ จนกระทั่งถึงปัจจุบัน การประยุกต์ใช้ AI อาจถูกมองเป็นเรื่องที่แปลกใหม่ และยังอาจสร้างความคาดหวังด้วยว่า จะมีความก้าวหน้า อย่างไม่มีที่สิ้นสุด จนกระทั่งสามารถจำลองสติปัญญาของมนุษย์ได้เสมือนจริง (Artificial General Intelligence)
แต่ในข้อเท็จจริงแล้ว การประยุกต์ใช้ AI ปัจจุบันกลับมิได้มีความหลากหลาย และยังถูกจำกัดอยู่แต่เพียงบางบริบทที่มีความเฉพาะเจาะจงหรือเฉพาะทาง ในรูปแบบของ การเรียนรู้ของเครื่อง (Machine Learning) แม้ในบางเรื่อง จะเป็นความมหัศจรรย์ที่ AI สามารถทำได้ดีกว่ามนุษย์ เช่น การขับรถ การเล่นหมากรุก การเล่นหุ้น ฯลฯ แต่สุดท้าย ก็ยังคงห่างไกลจาก Artificial General Intelligence
โดยที่ทุกยุค ที่มีการจุดประกายทางด้าน AI ไม่ว่าจะเป็น ภาครัฐ ภาคธุรกิจ ภาคสังคม และกระทั่งภาคการศึกษา จะต้องมองว่า AI จะต้องสำเร็จเป็น Artificial General Intelligence ได้อย่างแน่นอนในยุคนี้ และเมื่อความเป็นจริงเริ่มปรากฎ ว่า เราอย่างห่างไกลกับ Artificial General Intelligence นัก ทุกภาคส่วน ก็จะเริ่มถอนตัวจาก AI โดยจะเป็นจุดเริ่มต้นของ AI Winter ครั้งต่อไป
อย่างไรก็ดี ก็ไม่ใช่ทุกอย่างที่สูญสิ้น ถึงแม้จะต้องเกิด AI Winter อย่างที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ แต่ในแต่ละยุค ก็มีความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีที่เกิดจากการจุดประกายใน AI ในยุคนั้น ซึ่งในยุคนี้ก็ได้เกิด รถยนต์ไร้คนขับ และ ออโตเมชัน อื่นๆ ที่ตามมา
พอมาถึงตรงนี้ เราเริ่มเข้าสู่จุดอิ่มตัวของ S-Curve ที่เรียกว่า AI ในยุคนี้แล้ว จะสังเกตได้จากข่าวเกี่ยวกับ AI ที่เริ่มจะซ้ำ และการลงทุนใหม่ใน AI และราคาหุ้น ที่เริ่มต้นจะอิ่มตัว ต้องติดตามต่อไป ว่ากระแสต่อไปจะเป็นเช่นไร ที่จะถูกจุดประกายขึ้นมาทดแทนหรือต่อยอดจาก AI ในยุคปัจจุบัน