เจรจาตกลงผ่านออนไลน์

ถ้าการเจรจาทำความตกลงกันนั้นมีความจำเป็นต้องกระทำผ่านออนไลน์ อันเป็นผลมาจากมาตรการเว้นระยะทางสังคม ที่ใช้ตั้งแต่โรคยังดูเหมือนอยู่ใกล้ตัว จนกระทั่งโรคดูไกลตัวไปมากขึ้นทุกที มาตรการเหล่านั้นก็ยังคงอยู่ ถ้าจำเป็นต้องเจรจาทำความตกลงเรื่องสำคัญกันผ่านออนไลน์ คงต้องตระหนักไว้มากๆ ว่า เจอกันตรงๆ เห็นหน้ากันจริงๆ ยังไม่รู้ใจ เห็นผ่านจอ ฟังเสียงที่ส่งผ่านคอมพิวเตอร์ จงอย่าได้ประมาทในการเจรจา

ถ้าเลี่ยงได้ให้เลี่ยงการเจรจาผ่านอีเมลล์ หรือการแชท เพราะต่างฝ่ายต่างบอกกล่าวด้วยข้อความที่ตนเองเข้าใจกระจ่างแจ้ง แต่ไม่มีทางรู้ได้ก่อนที่จะส่งไปว่า ข้อความนั้นอีกข้างหนึ่งเขาจะตีความว่าอย่างไร กว่าต่างฝ่ายต่างเข้าใจตรงกันก็ต้องเขียนไปเขียนมาหลายรอบ และที่สำคัญคือเจรจาความกันแบบไม่เห็นหน้าเห็นตา ไม่ได้ยินเสียง ทำให้ประเมินท่าทีจากภาษากายไม่ได้ ตัวอย่างหนึ่งที่เห็นกันบ่อยๆ คือคนทะเลาะกันด้วยเรื่องเล็กๆ จากการเขียนข้อความตามความนึกคิดของตน ลงในเฟสบุ๊คบ้าง ผ่านกลุ่มไลน์บ้าง พอแชร์กันไปมาสักพักก็เป็นเรื่องวิวาท เริ่มต้นจากเรื่องหนึ่งลามไปจนกระทั่งไปลากเรื่องบนเตียงมาด่ากันได้ ระลึกไว้เสมอว่า เราเข้าใจความหมายของข้อความที่เราเขียนเป็นอย่างดี แต่อย่าหวังว่าคนอ่านต้องเข้าใจตรงตามที่เราเข้าใจเสมอไป กวีนิพนธ์จากปราชญ์ผู้ยิ่งใหญ่ ยังมีการตีความหมายที่แตกต่างกันไปมากมาย ดังนั้นถ้าไม่ใช่ปราชญ์ผู้ยิ่งใหญ่ก็ควรเลี่ยงการเจรจาตกลงเรื่องสำคัญโดยผ่านการแชท หรือเขียนอีเมลล์

เทคโนโลยีที่เราใช้ทำงานกันในช่วงโรคระบาด ไม่ว่าจะเป็นซูม ทีม มีต และอีกหลายตัว ล้วนแต่นำมาใช้เป็นช่องทางในการเจรจากันได้ทั้งนั้น แต่จะเจรจาตกลงเรื่องเล็กเรื่องใหญ่กับใคร ขอให้เลือกแพลตฟอร์มที่ทุกฝ่ายสะดวกในการใช้งาน อย่าหวังสร้างความได้เปรียบในการเจรจา จากความเชี่ยวชาญในการใช้แพลตฟอร์มนั้น เพราะถ้าอีกฝ่ายหนึ่งกังวลกับช่องทางการเจรจา เขาจะตั้งการ์ดไว้สูงยิ่งกว่าการ์ดที่ศูนย์ฉุกเฉินอยากให้มีเสียอีก เลือกช่องทางออนไลน์ที่ทุกฝ่ายคุ้นเคยและสะดวกที่จะใช้ ให้สภาพแวดล้อมที่ดีกว่าสำหรับการเจรจา คงไม่มีใครคิดจะเจรจากับฝรั่งจากขั้วโลก ในห้องประชุมที่ไม่มีเครื่องปรับอากาศ เพราะหวังว่าเราจะได้เปรียบในการเจรจาในห้องที่ร้อนอบอ้าว

การเจรจามักเป็นงานที่ทำกันเป็นทีม ถ้าทีมต้องแยกกันอยู่คนละที่เพราะภาวะฉุกเฉิน อย่าใช้ช่องทางเดียวกันทั้งในการเจรจากับอีกฝ่าย และหารือกับพรรคพวก แม้ว่าเครื่องมือที่กล่าวมาแล้วนั้นสามารถกระทำได้ก็ตาม อย่าทำไพรเวทแชทกับพรรคพวก พร้อมๆ กับใช้โปรแกรมนั้นประชุมทางไกลกับคู่เจรจา คนเราพลั่งเผลอได้เสมอ เขียนไลน์กันอยู่ดีๆ ยังส่งไปผิดกลุ่มผิดคนให้เห็นเป็นประจำ ติดต่อหารือกับพรรคพวกด้วยอีกช่องทางหนึ่งเสมอ ใช้ซูมเจรจา ใช้กูเกิลมีตหารือกับพรรคพวกแทน แต่อย่าห่วงการหารือกับพรรคพวกมากเกินไป จนเสียสมาธิในการเจรจา ใช้เวลากับช่องทางอื่นให้น้อยที่สุด เพราะคนทั่วไปไม่เก่งในการทำงานหลายๆ อย่าง ที่คล้ายกันพร้อมๆ กัน ถ้าทำงานหลายงานที่คล้ายๆ กันในเวลานานๆ โอกาสพลาด มีเยอะมาก

ตลอดเวลาของการเจรจา อย่ามิว(mute)กล้อง และไมโครโฟน เพื่อแสดงความจริงในในการเจรจาอย่างเปิดเผย ไม่มีลูกเล่นอะไรซ่อนไว้ พร้อมทั้งยืนยันให้อีกฝ่ายหนึ่งกระทำในทำนองเดียวกัน เพื่อให้สามารถใช้ภาษากายเสริมถ้อยคำที่แลกเปลี่ยนกันในการเจรจา ข้อควรระวังอันหนึ่งคือ เราอาจเสียสมาธิไปกับภาพของตนเองที่ปรากฎบนจอ กลัวไม่เทห์ ไม่หล่อหรือไม่สวย เห็นตัวเองบนจอภาพ หน้ามืดไปบ้าง หน้าสว่างไปบ้าง เลยไปวุ่นวายกับการปรับแสง ปรับฉากให้ดูเนียน จนคิดเรื่องการเจรจาลดน้อยลงไป ถ้าคุมตนเองไม่ได้ ก็ปิดจอที่แสดงภาพจากกล้องของเราทิ้งไปก่อน

การเจรจาตกลงเรื่องยากๆ สำเร็จลงได้ เพราะต่างฝ่ายต่างเจรจากันอย่างมีตรรกะ ไม่ใช่เอาแต่ยกหลักการประหลาดๆ มาบังคับให้คู่เจรจายอมเชื่อเหมือนที่เจอะเจอกันทุกวันนี้