มองสงคราม 3 ด้านในปี 2566 | ไสว บุญมา
ตลอดประวัติศาสตร์มนุษยชาติ ทำสงคราม 3 ด้านอย่างต่อเนื่องและมักทำทั้ง 3 ด้านพร้อมกัน แม้การรบในบางสนามจะประสบชัย แต่สุดท้ายจบลงด้วยความพ่ายแพ้
สงครามด้านแรกได้แก่ การต่อสู้กับตัวเองซึ่งมนุษยชาติทำตลอดเวลา สงครามนี้มีกิเลสเป็นศัตรู แม้มนุษย์ส่วนใหญ่จะไม่รู้ด้วยซ้ำว่าตัวเองกำลังทำสงครามอยู่ หรือยอมจำนนอย่างราบคาบแล้วก็ตาม โดยรวมมนุษยชาติไม่เคยมีชัยแม้ในระดับบุคคล บางคนจะชนะก็ตาม ดังเป็นที่ยอมรับกัน
ผู้มีปัญญาถึงระดับพระอรหันต์เท่านั้นที่เอาชนะคู่ต่อสู้นี้ได้ กิเลสเป็นทั้งศัตรูและปัจจัยพื้นฐานของการเกิดสงครามอีก 2 ด้าน ในช่วงปี 2566 อาจคาดได้ว่าจะมีบางคนสามารถเอาชนะมันได้ แต่คงเป็นเพียงน้ำหยดลงในมหาสมุทรของมนุษย์เกือบ 8 พันล้านคนเท่านั้น
สงครามด้านที่ 2 เป็นการสู้รบระหว่างมนุษย์กับเพื่อนมนุษย์ด้วยกัน สงครามนี้มักมีการมองว่ามีผู้ชนะและผู้แพ้ แต่นักคิดบางคนมองว่าไม่มีใครชนะ ทั้งนี้ เพราะคู่ต่อสู้ต้องสูญเสียทั้งชีวิตและทรัพย์สินไปในการสู้รบ
ในช่วงปี 2566 ผู้สังเกตการณ์ต่างมองกันว่าสงครามในยูเครนจะยืดเยื้อต่อไปโดยไม่มีผู้ใดชนะอย่างเด็ดขาด สภาพนี้จะส่งผลให้โลกมีความเสี่ยงต่อความหายนะเพิ่มขึ้น
ทั้งนี้เพราะมันอาจจะทำให้รัสเซียรู้สึกว่า ตนตกอยู่ในภาวะสุนัขจนตรอกที่กำลังถูกรุมโดยกลุ่มมหาอำนาจตะวันตกนำโดยสหรัฐ ความรู้สึกเช่นนั้นอาจนำไปสู่การตัดสินใจใช้อาวุธนิวเคลียร์เพื่อเผด็จศึก
จริงอยู่อาวุธที่ใช้จะเป็นขนาดเล็กที่มีอานุภาพในการทำลายล้างจำกัดอยู่เพียงในสนามรบ แต่ไม่มีใครกล้าคาดเดาว่ากลุ่มมหาอำนาจตะวันตกจะตอบโต้อย่างไร การคาดการณ์ผิดของฝ่ายหนึ่งอาจนำมาซึ่งสงครามนิวเคลียร์ส่งผลให้โลกถูกทำลายลงอย่างราบคาบ
ในปี 2566 โลกมีความเสี่ยงสูงต่อการปะทุของสงครามใหญ่ที่อาจนำไปสู่การทำลายโลกเพิ่มขึ้นอีกแห่งหนึ่ง โดยเริ่มจากสนามรบรอบเกาะไต้หวัน สหรัฐประกาศกร้าวว่าตนจะเข้าช่วยไต้หวันหากจีนใช้วิธีการยึดเกาะนั้นด้วยกองทัพ
จีนอาจคิดว่าสหรัฐคงทำจริงไม่ได้เนื่องจากภาวะภายในของสหรัฐตกอยู่ในขั้นใกล้วิกฤติทั้งทางเศรษฐกิจ การเมือง และสังคม เศรษกิจยังเผชิญกับภาวะเงินเฟ้อต่อไปและมีความเสี่ยงสูงที่จะถดถอย
- ด้านการเมือง สองพรรคใหญ่ที่แบ่งกันคุมอำนาจมีท่าทีว่าจะมุ่งทำร้ายกันมากกว่าการมุ่งแสวงหาจุดร่วมเพื่อบริหารประเทศตามระบอบประชาธิปไตย
- ด้านสังคม ความแตกแยกและเหลวแหลกดูจะกำลังเพิ่มขึ้นอีก อาการอันแสนเศร้าสลดล่าสุด ได้แก่ นักเรียนอายุ 6 ขวบพกปืนไปโรงเรียนและยิงครูเมื่อครูทำให้ตนไม่พอใจ จีนจะคาดการณ์ถูกหรือผิดในปีนี้ยากที่จะฟันธง
นอกจากนั้น อิหร่านเป็นอีกประเทศหนึ่งซึ่งอาจคิดว่าตนอยู่ในสภาพสุนัขจนตรอกซึ่งจะกัดทุกอย่างที่ขวางหน้าไม่ว่าจะเป็นมหาอำนาจตะวันตก หรือประชาชนของตนเอง ตอนนี้มีรายงานว่าอิหร่านส่งอาวุธร้ายไปช่วยรัสเซียในสนามรบยูเครนอย่างต่อเนื่อง อะไรจะเกิดต่อไปไม่อาจฟันธง
สงครามด้านที่ 3 เป็นการสู้รบระหว่างมนุษย์กับธรรมชาติ ในช่วงนี้สนามรบที่เป็นข่าวใหญ่ ได้แก่ รัฐแคลิฟอร์เนียถูกถล่มด้วยลมและฝนอย่างหนักหลังจากแห้งแล้งสุดๆ มาเป็นเวลานาน มนุษย์ดำรงชีวิตแบบรังแกธรรมชาติมาอย่างต่อเนื่อง
ธรรมชาติตอบโต้ในสนามรบต่างๆ อย่างต่อเนื่องเช่นกัน ในบางสนามรบ มนุษย์ดูจะเอาชนะได้โดยการใช้เทคโนโลยี แต่โดยรวมมนุษย์ไม่มีโอกาสจะชนะอย่างยั่งยืน ยิ่งกว่านั้น เทคโนโลยีที่ใช้ยังมักทำร้ายมนุษย์เองอีกด้วย
ในช่วงปี 2566 ผู้เชี่ยวชาญคาดการณ์กันว่า มนุษย์จะชนะในสนามรบที่ธรรมชาติมีโควิด-19 เป็นแม่ทัพใหญ่ แต่การสู้รบในเวทีอื่นจะดำเนินต่อไปโดยคาดไม่ได้ว่าจะเกิดที่ไหนและคู่ต่อสู้เป็นอย่างไร ยกเว้นในกรณีของสงครามกับธาตุน้ำซึ่งผู้เชี่ยวชาญคาดการณ์ว่าจะขาดแคลนสาหัสแบบยืดเยื้อต่อไป
ภาพรวมของสงคราม 3 ด้านบ่งชี้ว่าโลกในปี 2566 มืดมน แต่มันมิใช่ของใหม่ ตราบใดที่มนุษย์ส่วนใหญ่ยังยอมจำนนในสงครามกับตนเอง โลกจะมืดมนต่อไปแบบไม่มีที่สิ้นสุด