“เลขที่ออก…270”

เรื่องที่อยู่ในกระแสตอนนี้ก็คือ ทรัมป์ กับ แฮร์ริส กำลังเข้าโค้งสุดท้าย และคะแนนนิยมสูสีกันมากโพลชี้ว่าแฮร์ริสนำอยู่เพียง 1-2% เท่านั้น ซึ่งบางมาก และยังไม่ทำให้มั่นใจได้ว่าจะได้รับชัยชนะ

นอกจากสูสีกันแล้ว โพลยังเป็นการวัด“คะแนนนิยมของประชาชน”ว่าจะเลือกใคร (Popular Votes) แต่คนที่จะได้เป็นประธานาธิบดีนั้น เขาไม่ได้นับจาก “คะแนนของประชาชน” โดยตรงครับ

คะแนนที่ใช้นับ คือ “คะแนนของคณะเลือกตั้งในแต่ละรัฐ” (Electoral Votes) ซึ่งทั้ง 50 รัฐรวมกัน มี538 คะแนน ดังนั้น ใครที่ได้เกินครึ่ง คือ 270 ก็จะถูกหวย และได้ตำแหน่งประธานาธิบดีเป็นรางวัล อย่างที่ผม กล่าวไว้ตอนต้นนั่นแหละครับ

คะแนนจาก “คณะเลือกตั้งของแต่ละรัฐ” นั้น มีจำนวนไม่เท่ากัน ขึ้นอยู่กับจำนวนประชากรของรัฐ ดังนั้นแคลิฟอร์เนีย ซึ่งมีประชากรจำนวนมาก คะแนนของ “คณะเลือกตั้ง” (Electoral Votes) จึงมีมากถึง54 คะแนนในขณะที่รัฐเล็กๆอย่างเวอร์มอนต์ มีคะแนนของคณะเลือกตั้งเพียง3 คะแนนเท่านั้นเอง

เมื่อกติกาเป็นเช่นนี้ ผู้สมัครทุกคนก็ต้องมุ่งหาเสียง เพื่อกวาดคะแนนจากรัฐใหญ่ๆ อย่างแคลิฟอร์เนีย เพื่อลุ้น 54 คะแนน แต่รัฐเล็กรัฐน้อย ก็ละเลยไม่ได้เหมือนกัน เช่นถ้าได้มาแล้ว 267 คะแนน ถ้าได้จากเวอร์มอนต์อีก 3 คะแนน ก็ทำให้ชนะได้ทันที!

ผู้สมัครแต่ละคน ย่อมมีคะแนนเสียงจากประชาชนที่สนับสนุนอยู่แล้ว เช่นกรณี ทรัมป์ กับ แฮร์ริสก็ชัดเจนว่ามีเสียงสนับสนุนจากประชาชน จำนวนใกล้เคียงกันมากๆ

แต่ที่น่าสนใจก็คือ ไม่ว่าคะแนนเสียงจากประชาชนในแต่ละรัฐ จะใกล้เคียงกันเพียงใดก็ตามกติกาก็คือ รัฐใดที่ผู้สมัครคนใดได้คะแนนเสียงจากประชาชน มากที่สุด เขาหรือเธอจะได้คะแนนของคณะเลือกตั้งของรัฐนั้นๆ ไป “ทั้งหมด” คือไม่มีการแบ่งคะแนนให้อีกคนตามสัดส่วนเลย

พูดง่ายๆคือ “Winner Takes All” ครับ แม้จะได้คะแนนจากประชาชน มากกว่าเพียง 1 เสียงเท่านั้น… ก็กวาดไปทั้งหมด!

ซึ่งระบบนี้ใช้กับ 48 รัฐ ยกเว้น Maine และ Nebraska และเมื่อดูสถิติที่ผ่านมาบางรัฐก็เป็น แฟนประจำของพรรคเดโมแครต บางรัฐก็เป็นแฟนประจำของพรรครีพับลิกัน เช่นแคลิฟอร์เนีย พรรคเดโมแครตมักรับชัยชนะเกือบทุกครั้ง ในขณะที่ นอร์ท คาโลไรน่า คะแนนมักเป็นของพรรครีพับลิกัน

ก็คล้ายๆการเมืองไทยครับ ที่ใครๆก็พอจะรู้ว่า ผลการเลือกตั้งที่สุพรรณบุรี หรือบุรีรัมย์

จะเป็นของพรรคใด 

ถึงแม้รัฐส่วนใหญ่ ในอเมริกา จะมีพรรคที่ผูกปิ่นโตอยู่ แต่ก็ไม่เป็นเช่นนั้นเสมอไปครับ ขึ้นอยู่กับประเด็นและกระแสในช่วงการเลือกตั้งด้วย ซึ่งอาจทำให้พรรคเจ้าประจำนั้น แพ้ได้เหมือนกัน

ที่น่าสนใจอีกอย่างก็คือ มีอยู่ 7- 8 รัฐ ที่ไม่มีพรรคใดเป็นเจ้าประจำได้เลยครับ คะแนนนิยมแกว่งไปแกว่งมา ได้เกือบทุกครั้ง

คงเหมือนกรุงเทพมหานครนี่แหละ ที่ไม่มีพรรคใดเป็นเจ้าประจำได้นานๆเช่นประชาธิปัตย์ และ เพื่อไทย เคยครองกรุงเทพมหานคร แต่ในการเลือกตั้งครั้งที่ผ่านมา ก็หายไปจากภาพเสียแล้ว

ทั้งทรัมป์ และแฮร์ริส จึงต้องมุ่งหาเสียง เพื่อหวังคะแนนคณะเลือกตั้งจาก 7- 8 รัฐ ที่แกว่งไปแกว่งมานี้ ซึ่งเรียกกันว่า Swing States หรือ “รัฐสนามรบ” ( Battleground States )

 

7 รัฐที่ว่านั้น ในการเลือกตั้งครั้งนี้ คือรัฐ Georgia, North Calorina, Pennsylvania, Michigan, Wisconsin, Nevada และ Arizona ซึ่งแต่ละรัฐมีคะแนนคณะเลือกตั้ง เท่ากับ 16 15 19 15 10 6 และ 11 คะแนนตามลำดับเมื่อรวมกันแล้ว 7 รัฐนี้ มีคะแนนมากถึง 92 คะแนน

ซึ่งมากพอที่จะช่วยให้ ทรัมป์ หรือ แฮร์ริส ไปถึง 270 ได้สะดวกโยธินขึ้นเลยครับ

ความจริง ผู้สมัครคนใดได้ ชัยชนะจากรัฐ ที่มีคะแนนของคณะเลือกตั้งสูงสุดตามลำดับเพียง 12 รัฐ ก็ได้เป็นประธานาธิบดีแล้วครับ แต่เรื่องจริงมันไม่ง่ายเช่นนั้น เพราะใน 12 รัฐที่มีคะแนนคณะเลือกตั้งสูงสุดนั้น มีรัฐสนามรบ รวมอยู่ด้วยไม่ต่ำกว่า 3 - 4 รัฐ ด้วยเหตุนี้ รัฐสนามรบ จึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง

สรุปก็คือเรื่องของการเมืองหนีไม่พ้นตัวเลข เพราะการเมืองต้องนับกันที่คะแนนเลือกตั้ง นอกจากนั้น การชนะการเลือกตั้งก็ต้องมีอีกตัวเลขหนึ่ง คือตัวเงิน เพราะต้องใช้เงินในการรณรงค์หาเสียง และต้องหาเงินบริจาคด้วย ซึ่งก็คือตัวเลขทั้งนั้น

การเมืองกับเงิน จึงแยกกันไม่ออก ไม่ว่าบ้านเราหรือที่ไหนๆก็ถือเป็นเรื่องปกติ และทำได้อย่างถูกต้องตามกฎหมายด้วย เช่นเงินบริจาคที่เราให้ใช้จากภาษีของเราเป็นต้น

จะต่างกันก็เพียงเรื่อง พฤติกรรมการใช้เงินเพื่อให้ได้ชัยชนะ และเมื่อชนะแล้วก็อาจหาเงินกลับคืน เพื่อไปใช้ ซื้อเสียง….เอ๊ย…. หาเสียง ครั้งต่อไป ซึ่งการเมืองของประเทศที่พัฒนาแล้ว มักไม่ค่อยมีปัญหานี้

ใครที่เป็นคนเก่ง และมีเงิน ถ้าอาสาเข้าไปทำงานการเมืองได้ก็ดีนะครับ ทำเพื่อชาติ แต่อย่าทำเพื่อหาเงินที่ไม่ถูกต้อง เพราะมันเพิ่มภาระให้ชาวประชาครับ

สุดท้ายก็อยากจะบอกว่า คุณทรัมป์นั้นดุดันเหลือเกิน แกไม่รู้จักผมหรอก แต่บอกตรงๆว่าผมไม่ชอบแกเลยครับ