พาณิชย์แจง 'น้ำปลาไทย' แค่ถูกเอฟดีเอ เตือนไม่ใช่ห้ามนำเข้าสหรัฐ

นายอดุลย์ โชตินิสากรณ์ อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ เปิดเผยว่า จากกรณีที่สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาสหรัฐอเมริกา หรือ FDA ห้ามนำเข้าน้ำปลาไทยบางยี่ห้อนั้น ปัญหานี้ไม่ใช่เรื่องใหม่ เพราะเคยเกิดเหตุการณ์แบบนี้ตั้งแต่ปี 2553 โดยเกิดขึ้นกับน้ำปลาตราคนแบกกุ้ง เนื่องจากสหรัฐอเมริกามีกฎระเบียบ 21 CFR Part 123 ที่มีผลบังคับใช้เมื่อ 18 ธ.ค. 2540 ซึ่งกำหนดให้ผลิตภัณฑ์ปลา และการประมงทุกอย่างทั้งที่มีแหล่งกำเนิดในต่างประเทศหรือในสหรัฐต้องได้รับการจัดเตรียม บรรจุและเก็บรักษาให้เป็นไปตามข้อกำหนด HACCP หากผู้ผลิตรายใดไม่ปฏิบัติตามอาจถูกกักกันการนำเข้าสินค้าโดยไม่ต้องมีการตรวจตัวสินค้าจนกว่าจะมีหลักฐานแสดงให้เห็นว่าได้ดำเนินการตามข้อแนะนำของการแจ้งเตือนดังกล่าวแล้ว

ล่าสุด เมื่อวันที่ 3 พ.ค. 2561 ทาง FDA ได้ออกคำเตือนในบัญชีแจ้งเตือนสินค้าที่ถูกกักกันการนำเข้า หรือ Import Alert 16-120 กับน้ำปลาตราปลาหมึก ทำให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น กรมประมง กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ และสำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ หรือ มกอช. อยู่ในระหว่างการช่วยเหลือเอกชน และเจรจาผลักดันให้ FDA ยกเลิกหรือผ่อนผันการกักสินค้าน้ำปลาจากผู้ประกอบไทย โดยผู้ประกอบการยินดีให้มีการตรวจสินค้าเพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีสารปนเปื้อนตามที่กังวล

นอกจาก น้ำปลาตราปลาหมึกที่ถูกแจ้งเตือนแล้วยังมีน้ำปลาอีก 3 ยี่ห้อ ถูกเตือนเช่นเดียวกัน ได้แก่ น้ำปลาตราพูนสิน ทิพรส ซึ่งถูกเตือนตั้งแต่ปี 2557 ส่วน ไซ่ง่อน ยี่ห้อนี้ปิดกิจการไปแล้วตั้งแต่ปี 2553 นอกจากน้ำปลาไทยแล้ว ยังมีน้ำปลาที่ผลิตจากเวียดนาม 1 ราย คือ ตันฮา ฟิซซอส (Thanh Ha Fish Sauce) ซึ่งถูกเตือนตั้งแต่ 12 ม.ค.2561ซึ่งการแจ้งเตือนของ FDA ส่งผลให้น้ำปลายี่ห้อที่ถูกกักไม่สามารถนำเข้าได้ในขณะนี้จนกว่าจะมีการนำเอกสารชี้แจงให้เห็นถึงกระบวนการผลิตที่ปลอดภัย

นายอดุลย์ กล่าวว่า แม้ว่าไทยจะโดนเตือนแต่การส่งออกน้ำปลายังคงเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง และที่ผ่านมาสหรัฐอเมริกา ถือเป็นตลาดส่งออกน้ำปลาที่ใหญ่ที่สุดของไทยมีส่วนแบ่งการตลาดร้อยละ 22-24 อย่างไรก็ไม่ต้องกังวลน้ำปลาขาดแคลน เนื่องจากปัจจุบันไทยมีการส่งออกน้ำปลาไปสหรัฐมากกว่า 10 ยี่ห้อ

ทั้งนี้ พบว่าการส่งออกน้ำปลาไทยมีการเติบโตต่อเนื่องตั้งปี 2557 โดยส่งออกได้ 10,927 ตัน มูลค่า 372 ล้านบาท , ปี 2558 ส่งออกได้ 11,166 ตัน มูลค่า 390 ล้านบาท , ปี 2559 ส่งออกได้ 12,648 ตัน มูลค่า 479 ล้านบาท มีเพียงปี 2560 ที่ส่งออกลดลง 10,732 ตัน มูลค่า 395 ล้านตัน เพราะอเมริกาลดการนำเข้าทุกประเทศส่วนในช่วง 8 เดือนแรกของปี 2561 ไทยสามารถส่งออกได้ปริมาณ 6,199 ตัน เพิ่มขึ้นจากปีก่อนร้อยละ 2.38 ส่วนมูลค่าอยู่ที่กว่า 231 ล้านบาท