‘หุ้นทีวีดิจิทัล’ ยังเหนื่อย โฆษณาหด-คนหันเสพสื่อออนไลน์

     จากเดิมที่ต้องเฝ้าหน้าจอรอดูรายการโปรด เปลี่ยนไปเล่นมือถือ ท่องโลกโซเชียล เข้าเน็ตฟลิกซ์ ดูยูทูบ ทำให้ความนิยมของรายการโทรทัศน์ หรือ ที่เรามักเรียกกันติดปากว่า “เรทติ้ง” ลดลงอย่างฮวบฮาบ สั่นสะเทือนถึงเม็ดเงินโฆษณาหดหายไปไม่น้อย เพราะเมื่อคนไม่ดู เรทติ้งไม่มา บรรดาเอเจนซี่ เจ้าของสินค้า ก็ไม่อยากที่จะใส่เงินลงไป

     ทำให้ช่องน้อยใหญ่ต่างเจ็บหนักไปตามๆ กัน ผลประกอบการขาดทุนหลายปีติด เพราะลงทุนกันอย่างมหาศาล นับตั้งแต่คณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กสทช.) เปิดประมูลใบอนุญาตทีวีดิจิทัลเมื่อปี 2556 หวังเปลี่ยนผ่านการรับชมทีวีของคนไทยจากระบบอนาล็อกไปสู่ดิจิทัล

    สร้างความแตกตื่นให้กับธุรกิจ มีผู้สนใจเข้าร่วมประมูลและได้ใบอนุญาตไปทั้งหมด 24 ช่อง แบ่งเป็น 4 ประเภทรายการ นำเงินเข้ารัฐไปมากกว่า 5 หมื่นล้านบาท แต่ดูเหมือนว่าเส้นทางกลับไม่ได้โรยด้วยกลีบกุหลาบ เพราะหลังออกอากาศได้เพียงแค่ 1 ปี มี 2 ช่อง ของ “เจ๊ติ๋ม ทีวีพูล” ประกาศปิดตัวไปก่อน ส่วนช่องอื่นๆ สถานการณ์ไม่สู้ดีเช่นกัน เพราะรายจ่ายมหาศาล ทั้งค่าไลเซ่นส์ ค่าเช่าโครงข่าย ไหนจะยังมีอุปกรณ์เครื่องไม้เครื่องมืออีกมากมาย ต้องลงทุนสร้างสตูดิโอ ผลิตคอนเทนท์ จ้างพนักงานอีกไม่น้อย

    ลงทุนมากมายขนาดนี้ แต่เมื่อโฆษณาไม่เข้า เรทติ้งไม่มี คนไม่ดู ผู้ประกอบการก็ไปไม่ไหวเหมือนกัน เดินหน้าออกมาเรียกร้องให้ภาครัฐช่วยเหลือ ในที่สุดเหมือนฟ้าจะเป็นใจ คณะรักษาความสงบแห่งชาติ(คสช.) ออกคำสั่งเปิดทางให้คืนช่องพร้อมรับเงินชดเชย ส่วนใครจะไปต่อไม่ต้องจ่ายค่าใบอนุญาตส่วนที่เหลืออยู่ทั้งหมด

    สุดท้ายแล้ว มี 7 ช่อง ขอยกธงขาว โบกมือบ๊ายบาย... ลาจอไปก่อน มีช่องสปริงส์นิวส์, สปริง 26, ไบรท์ ทีวี จอดำเป็นล็อตแรกตั้งแต่ 16 ส.ค. ที่ผ่านมา ได้รับเงินเยียวยาไป 500 ล้านบาท, 675 ล้านบาท และ 371 ล้านบาท ตามลำดับ ต่อมาเป็นคิวของวอยซ์ทีวี ยุติออกอากาศ 1 ก.ย. รับเงินเยียวยา 378 ล้านบาท

    ส่วน บริษัท อสมท จำกัด (มหาชน) หรือ MCOT ขอคืนช่องเด็ก MCOT Family โดยหยุดออกอากาศ 16 ก.ย. ได้เงินชดเชยทั้งหมด 161 ล้านบาท ส่วน 2 ช่องสุดท้ายที่ขอคืนไลเซ่นส์เรียกว่าเป็นยักษ์ใหญ่ “กลุ่มมาลีนนท์” ซึ่งเจ็บหนักจากศึกครั้งนี้ไม่น้อย เพราะประมูลไปถึง 3 ช่อง จึงมีรายจ่ายมหาศาล

     ทำให้ผลประกอบการของช่อง 3 ภายใต้บริษัท บีอีซี เวิลด์ จำกัด (มหาชน) หรือ BEC ดิ่งหนัก จากก่อนประมูลเคยมีกำไรสูงกว่า 5 พันล้านบาท ค่อยๆ ลดลงจากหลักพันล้านมาเหลือสิบล้าน จนปีล่าสุด 2561 ขาดทุนเป็นครั้งแรกตั้งแต่ก่อตั้งบริษัท 330 ล้านบาท ขณะที่ 6 เดือนแรกปีนี้ เลือดยังไหลไม่หยุด ขาดทุน 231 ล้านบาท

    ที่ผ่านมา ช่อง 3 พยายามปรับโครงสร้างองค์กร รัดเข็มขัดทุกช่องทาง หวังฝ่ามรสุมที่ถาโถมเข้าถล่ม มีการดึงผู้บริหารมืออาชีพเข้ามาช่วยบริหารงาน ล่าสุดได้ “บี๋ อริยะ พนมยงค์” อดีตนายใหญ่ “ไลน์ ประเทศไทย” มาเป็นแม่ทัพคนใหม่ หวังพาช่อง 3 โต้คลื่นดิสรัปชั่น เดินหน้ารุกดิจิทัลอย่างเต็มรูปแบบ

    และตัดสินใจคืนช่องไป 2 ช่อง ได้แก่ ช่อง 3 SD และ ช่อง 3 Family รวมแล้วได้เงินชดเชยจากรัฐไปทั้งหมด 819 ล้านบาท โดยยุติการออกอากาศสิ้นเดือนที่ผ่านมา เท่ากับว่าตอนนี้ทั้ง 7 ช่องที่ขอคืนไลเซ่นส์หยุดออกอากาศทั้งหมดแล้ว ดังนั้น จึงเหลือช่องทีวีดิจิทัลที่ยังออกอากาศอยู่ทั้งหมด 15 ช่องธุรกิจ และอีก 4 ช่องสาธารณะ

     แม้คู่แข่งจะลดลงแต่ไม่ได้หมายความว่าสงครามทีวีดิจิทัลจะจบลงง่ายๆ เพราะยิ่งเหลือผู้เล่นน้อยราย แต่ละช่องคงต้องงัดหมัดเด็ดปล่อยใส่กันอย่างเต็มที่ เพื่อหวังช่วงชิงเรทติ้ง ดึงดูดเม็ดเงินโฆษณา และนอกจากจะแข่งกันเองแล้ว ยังต้องแข่งกับสื่อใหม่อื่นๆ ด้วย โดยเฉพาะสื่อออนไลน์และดิจิทัลที่เม็ดเงินโฆษณาเติบโตก้าวกระโดด สวนทางสื่อเก่าอย่างทีวีที่เม็ดเงินโฆษณาหดตัวแทบทุกปี

    ดูแล้วเส้นทางสายนี้คนที่จะอยู่รอดได้จริงๆ นั้นยากเหลือเกิน เมื่อพฤติกรรมของคนดูเปลี่ยนไป หลายช่องจึงปรับตัวเข้าสู่แพลตฟอร์มออนไลน์ นำสื่อในมือ คอนเทนท์ รายการต่างๆ จากเดิมที่ฉายแค่ในทีวี ไปออกอากาศผ่านช่องทางอื่นๆ ทั้งออฟไลน์และออนไลน์อย่างครบวงจร

     คงต้องเฝ้ารอดูว่าหลังปรับทัพแล้วจะได้ผลแค่ไหน แต่ที่แน่ๆ ระยะสั้นผลประกอบการไตรมาส 3 ปี 2562 ดูดีขึ้นแน่นอน เพราะมีกำไรพิเศษจากเงินชดเชยบุ๊คเข้ามา แต่ราคาหุ้นก็รับข่าวกันไปมากแล้ว นักวิเคราะห์ส่วนใหญ่จึงมองว่ากลุ่มทีวีดิจิทัลยังไม่ค่อยน่าสนใจ