แหลมฉบังเฟส 3 เปิดทางเจรจา 'กัลฟ์' แก้สัญญาปมส่งมอบพื้นที่ล่าช้า

Key Points

• กทท.รับงานถมทะเลล่าช้ากว่าแผน
• เตรียมประมูลงานส่วนที่ 2 ภายใน ก.ย.นี้
• ชี้หากยังล่าช้า จ่อเจรจากลุ่ม GPC แก้สัญญาร่วมทุน
• เปิด 2 เงื่อนไขเจรจา ลดผลตอบแทน - ขยายสัมปทาน

“สิ่งท้าทายใหม่” นำไปสู่ “โอกาสใหม่” แต่โอกาสอาจกลายเป็นอุปสรรคหากไม่มีการปรับตัว  ดังนั้น ประเทศไทยจึงมีแผนการลงทุนโครงการขนาดใหญ่เพื่อรองรับการปรับตัว ซึ่งโครงสร้างพื้นฐานขนาดใหญ่อย่าง “ท่าเรือ” ก็เป็นจุดเปลี่ยนสำคัญของการปรับเพื่อรับโอกาสใหม่นี้ 

โครงการท่าเรือแหลมฉบัง ระยะที่ 3 งานก่อสร้างส่วนของภาครัฐที่การท่าเรือแห่งประเทศไทย (กทท.) ต้องดำเนินการถึง 4 ส่วน ประกอบด้วย ส่วนที่ 1 งานก่อสร้างทางทะเล ส่วนที่ 2 งานก่อสร้างอาคาร ท่าเทียบเรือ ระบบถนนและระบบสาธารณูปโภค ส่วนที่ 3 งานก่อสร้างระบบรถไฟ และส่วนที่ 4 งานจัดหาประกอบและติดตั้งเครื่องจักรและระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ จะเห็นว่าแต่ละส่วนงานมีความท้าทายทั้งด้านเทคโนโลยี และการดำเนินงานอยู่มาก

รายงานข่าวจากการท่าเรือแห่งประเทศไทย (กทท.) เปิดเผยว่า ความคืบหน้ายังมีความล่าช้าอย่างต่อเนื่อง เพราะได้รับผลกระทบจากการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ทำให้ผู้รับเหมาไม่สามารถเข้าพื้นที่ก่อสร้างได้

โดยปัจจุบัน กทท.ได้เริ่มงานภาครัฐในส่วนที่ 1 งานก่อสร้างทางทะเลแล้ว โดยแบ่งการดำเนินงานออกเป็น 3 ช่วง และพบว่าภาพรวมของทั้ง 3 ช่วงงานก่อสร้าง ขณะนี้ยังล่าช้าและเอกชนผู้รับเหมาโครงการได้มีการทยอยจ่ายค่าปรับแล้ว ซึ่งสถานการณ์ในขณะนี้ต้องยอมรับว่าหากงานก่อสร้างทางทะเลแล้วเสร็จไม่ทันกรอบกำหนด ก็จะส่งผลกระทบต่อการส่งมอบพื้นที่ให้กับเอกชนคู่สัญญาร่วมทุนโครงการท่าเรือแหลมฉบัง ระยะที่ 3 หรือกลุ่มกิจการร่วมค้า GPC

“งานถมทะเลตอนนี้ก็คืบหน้าไปเรื่อยๆ เราจะพยายามบังคับผู้รับจ้างให้เร่งก่อสร้างทันกำหนด จะให้ทางคณะทำงานทำแผนความเสี่ยง ถ้าผู้รับจ้างทำงานล่าช้า จะถูกปรับตามสัญญา ซึ่งตอนนี้ถูกปรับไปพอสมควรแล้ว หลังจากนี้ผู้คุมงานอาจต้องหารือร่วมกับคณะทำงานเพิ่มเติมเพื่อประเมินความเสี่ยง ว่าจะมีความเสี่ยงกรณีงานล่าช้าอีกหรือไม่ และจะกระทบการส่งมอบงานล่าช้าไปอย่างไร กระทบสัญญาอื่นอีกหรือไม่”

นอกจากปัญหาความล่าช้าของงานก่อสร้างทางทะเลแล้ว ปัจจุบัน กทท.ยังอยู่ระหว่างเตรียมเปิดประกวดราคาจัดหาเอกชนรับเหมางานส่วนที่ 2 งานก่อสร้างอาคารท่าเทียบเรือ ระบบถนนและระบบสาธารณูปโภค ซึ่งถือว่าการดำเนินงานขณะนี้ล่าช้าไปกว่าแผน เนื่องจากก่อนหน้านี้ กทท.ได้เปิดประกวดราคาจัดหาผู้รับเหมาแล้ว แต่กลับพบว่ามีเอกชนยื่นข้อเสนอเพียงรายเดียว ทำให้ต้องยกเลิกการประกวดราคาออกไป

รายงานข่างยังระบุด้วยว่า กทท.อยู่ระหว่างเตรียมเปิดประมูลงานส่วนที่ 2 โดยจะเปิดประชาพิจารณ์เอกสารประกวดราคา (TOR) ในเดือน พ.ค.นี้ หลังจากนั้นจะเริ่มขั้นตอนคัดเลือกเอกชนในเดือน ก.ค.2566 และคาดการณ์ว่าจะได้ตัวเอกชนรับเหมางานส่วนที่ 2 ภายในเดือน ก.ย.นี้ โดยการประกวดราคาครั้งนี้ หากมีเอกชนมายื่นข้อเสนอเพียงรายเดียว กทท.ก็จะเสนอเอกชนรายดังกล่าวให้คณะกรรมการ (บอร์ด) กทท.พิจารณาผลการประกวดราคา เนื่องจากงานส่วนที่ 2 ปัจจุบันล่าช้าอย่างมาก และหากยังไม่เริ่มดำเนินการอาจจะกระทบต่อการส่งมอบพื้นที่ให้กลุ่ม GPC

สำหรับสาเหตุที่จะนำไปสู่การเจรจาแก้สัญญาร่วมลงทุนท่าเรือแหลมฉบังเฟส 3 นั้น เนื่องจากเงื่อนไขที่ระบุไว้ในสัญญาดังกล่าว กทท.จะต้องส่งมอบพื้นที่ไม่เกิน 4 ปี หลังลงนามสัญญาร่วมลงทุน หรือไม่เกิน ก.ย.2568 โดยหากปัจจุบันงานก่อสร้างส่วนที่ 2 ยังไม่สามารถเริ่มดำเนินการได้ภายใน ก.ย.นี้ ก็เชื่อว่าจะมีความเสี่ยงสูงที่อาจทำให้ กทท.ผิดสัญญาในการส่งมอบพื้นที่

อย่างไรก็ดี หากจำเป็นต้องเจรจาแก้ไขสัญญาร่วมลงทุน ถือเป็นทางออกที่สามารถดำเนินการได้ เพราะสัญญาฉบับนี้ได้มีการระบุเงื่อนไขแนบท้ายสัญญาไว้แล้วว่า สามารถเจรจาแก้ไขรายละเอียดได้ หากมีผลกระทบที่เกิดจากสถานการณ์ที่ไม่สามารถควบคุมได้ โดย กทท.ประเมินว่าทางออกของการเจรจามี 2 แนวทาง ประกอบด้วย

1.การลดหย่อนค่าสัมปทาน ผลตอบแทนที่จะมอบให้แก้รัฐ

2.ขยายเวลาสัญญาสัมปทาน 

ทั้งนี้ การเจรจาจะเกิดขึ้นหรือไม่นั้น ต้องอยู่ที่การประกวดราคางานภาครัฐส่วนที่ 2 ว่าจะสามารถดำเนินการได้ทันกรอบกำหนดใน ก.ย.นี้หรือไม่

รายงานข่าวยังเผยด้วยว่า ความเสี่ยงที่คณะกรรมการคัดเลือกเอกชนในงานก่อสร้างส่วนที่ 2 จะต้องประเมินนั้น คือการทำงานที่มีเวลากระชั้นชิด กระบวนการพิจารณาคุณสมบัติผู้รับเหมา ประสบการณ์ทำงาน และข้อเสนอต่างๆ คณะกรรมการฯ จะมีระยะเวลาเพียง 60 วัน ต้องแล้วเสร็จไม่เกิน ก.ย.2566 เพื่อลงนามสัญญาและให้ผู้รับเหมาเข้าพื้นที่

แต่อย่างไรก็ดี ต้องยอมรับว่าในช่วงที่กำลังจะมีการเลือกตั้งนั้น เอกชนที่จะยื่นข้อเสนออาจมีความกังวลต่อการเปลี่ยนผ่านของรัฐบาล ที่อาจมีการเปลี่ยนแปลงนโยบายหรือไม่ ซึ่งหากเป็นเช่นนั้นอาจกระทบต่อการตัดสินใจเข้ามายื่นข้อเสนอในการคัดเลือกผู้รับเหมาส่วนที่ 2 และหากไม่มีเอกชนมายื่นข้อเสนอ แน่นอนว่าจะต้องกระทบต่อสัญญาส่งมอบพื้นที่ และ กทท.ต้องเริ่มการเจรจากับกลุ่มกิจการร่วมค้า GPC

เกรียงไกร ไชยศิริวงศ์สุข ผู้อำนวยการการท่าเรือแห่งประเทศไทย (กทท.) เปิดเผยว่า ภาพรวมงานก่อสร้างส่วนของภาครัฐปัจจุบันมีความล่าข้ากว่าแผนจริง แต่ กทท.ประเมินว่าจะสามารถเร่งรัดผู้รับเหมาได้ และจะสามารถส่งมอบพื้นที่ให้กลุ่มกิจการร่วมค้าภายในเดือน พ.ย.2566 ตามข้อตกลงที่ได้ทำร่วมกันไว้ โดยขณะนี้ยังประเมินว่าโครงการท่าเรือแหลมฉบังเฟส 3 ส่วนของท่าเทียบเรือ F จะก่อสร้างแล้วเสร็จเปิดบริการตามแผนในปี 2568