กระทรวงเกษตรฯ ดึงนวัตกรรมทำแปลงใหญ่ ไผ่ สร้างรายได้ 2 ล้านบาทต่อปี
“ไผ่”พืชเศรษฐกิจที่สามารถปลูกทดแทนในเขตพื้นที่ไม่เหมาะสมของสินค้าที่สำคัญ ‘กลุ่มแปลงใหญ่ไผ่อำเภอท่าตะเกียบ’จ.ฉะเชิงเทรา ปลูกไผ่ ดึงนวัตกรรมเพิ่มประสิทธิภาพผลผลิตและแปรรูป สร้างรายได้กลุ่ม 2,091,800บาท/ปี
นางสาวนริศรา เอี่ยมคุ้ย ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 6 ชลบุรี (สศท.6) สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยว่า กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ได้มุ่งเน้นนโยบายตลาดนำนวัตกรรมเสริมเพิ่มรายได้เพื่อขับเคลื่อนการพัฒนาภาคเกษตรของไทย บริหารจัดการการผลิตสินค้าเกษตรให้สอดคล้องกับศักยภาพความเหมาะสมของพื้นที่ เพื่อลดผลกระทบจากปัญหาราคาสินค้าเกษตรตกต่ำ ซึ่งแนวทางที่นำมาขับเคลื่อนโครงการบริหารจัดการสินค้าเกษตรด้วยการส่งเสริมและสนับสนุนให้เกษตรกรปรับเปลี่ยนการผลิตเป็นสินค้าทางเลือกในอนาคต(Future Crop)
สำหรับภาคตะวันออกหนึ่งในสินค้าเกษตรทางเลือก คือ“ไผ่”พืชเศรษฐกิจที่สามารถปลูกทดแทนในเขตพื้นที่ไม่เหมาะสมของสินค้าที่สำคัญ สำหรับแหล่งพื้นที่ปลูกไผ่ตงเขียวของภาคตะวันออกที่สำคัญ ได้แก่ จังหวัดปราจีนบุรีและจังหวัดฉะเชิงเทรา
จากการติดตามของ สศท.6 พบว่า จังหวัดปราจีนบุรี และฉะเชิงเทรา มีแปลงใหญ่ไผ่ทั้งหมด 7 แปลง โดยตัวอย่างแปลงใหญ่ไผ่ที่ประสบความสำเร็จ ได้แก่แปลงใหญ่ไผ่อำเภอท่าตะเกียบ หมู่ 9 ตำบลท่าตะเกียบ อำเภอท่าตะเกียบ จังหวัดฉะเชิงเทราโดยเริ่มรวมกลุ่มจดทะเบียนจัดตั้งเป็นวิสาหกิจกลุ่มผู้ปลูกไผ่อำเภอท่าตะเกียบ ปี 2559 และเข้าร่วมโครงการระบบส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ ปี 2561 ซึ่งได้รับรางวัลชนะเลิศแปลงใหญ่ดีเด่นระดับประเทศประจำปี 2563
ปัจจุบันแปลงใหญ่ไผ่ มีพื้นที่ปลูก 275 ไร่ มีสมาชิกกลุ่มแปลงใหญ่ 38 ราย เกษตรกรนิยมปลูกพันธุ์ไผ่ตงเขียว เป็นไผ่ตงสายพันธุ์ศรีปราจีนนำเข้ามาปลูกจากจังหวัดปราจีนบุรี ซึ่งจะเริ่มให้ผลผลิตตั้งแต่ปีที่ 2 ขึ้นไป จึงเริ่มตัดหน่อออกจำหน่ายได้ จนถึงอายุเฉลี่ย 25 ปี ไผ่จะเริ่มออกหน่อน้อยลง ระยะเวลาการเก็บเกี่ยวในฤดูกาลช่วงเดือนมิถุนายน - สิงหาคม และนอกฤดูกาลช่วงเดือนมีนาคม – พฤษภาคม สำหรับการจำหน่ายผลผลิตของแปลงใหญ่ไผ่ แบ่งเป็น 2 รูปแบบ คือ จำหน่ายแบบหน่อไม้สด 94%และจำหน่ายแบบแปรรูป 6%ซึ่งจากกระบวนการผลิตและแปรรูปสามารถสร้างรายได้ให้กลุ่ม 2,091,800บาท/ปี
สำหรับการดำเนินงานของแปลงใหญ่ไผ่อำเภอท่าตะเกียบมีการบริหารจัดการได้ตามเป้าหมายการพัฒนาแปลงใหญ่ 5 ด้านได้แก่
ด้านการลดต้นทุนการผลิตโดยการใช้ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยคอก น้ำหมักจาก พ.ด.2 ทำให้ลดค่าปุ๋ยเคมีจากการผสมปุ๋ยใช้เอง สามารถลดต้นทุนการผลิตได้อยู่ที่ 6,330บาท/ไร่/ปี จากก่อนเข้าร่วมโครงการมีต้นทุนเฉลี่ย 8,670บาท/ไร่/ปี หรือ ลดลงร้อยละ 26.99
ด้านการเพิ่มผลผลิตโดยการใช้ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมักจากเปลือกหน่อไม้ ปุ๋ยคอกและน้ำหมัก พ.ด.2 และใช้ถุงดำคลุมหน่อไผ่ตงเพื่อให้หน่อใหญ่ อวบและรสชาติดี สามารถเพิ่มผลผลิตได้ 2,260กิโลกรัม/ไร่/ปี จากก่อนเข้าร่วมโครงการมีผลผลิตเฉลี่ย 1,500กิโลกรัม/ไร่/ปี หรือ เพิ่มขึ้นร้อยละ 50.67
ด้านการพัฒนาคุณภาพการการผลิตสมาชิกกลุ่มทุกรายผ่านการรับรองมาตรฐานGAPและได้รับมาตรฐาน อย.ผลผลิตภัฑณ์หน่อไม้ต้มท่าตะเกียบด้านการตลาดกลุ่มแปลงใหญ่ได้ทำMOUกับตลาดผักร่วมใจ(ตลาดไท)โดยผลผลิตของสมาชิกกลุ่มแปลงใหญ่ไผ่ ร้อยละ 88 จำหน่ายที่ตลาดไท และตลาดสี่มุมเมืองจังหวัดปทุมธานี ร้อยละ 8 จำหน่ายตลาดต่างจังหวัด เช่น จังหวัดราชบุรี นครปฐม สระบุรี ศูนย์กระจายสินค้าจังหวัดอยุธยา และสมุทรสาคร และร้อยละ 4 จำหน่ายให้กับห้างสรรพสินค้าแม็คโครสาขาจังหวัดฉะเชิงเทรา และนครนายกด้านการบริหารจัดการได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานรัฐและเอกชนทั้งองค์ความรู้ อุปกรณ์ ปัจจัยการผลิตทำให้กลุ่มมีความเข้มแข็งบริหารจัดการวางแผนการผลิต คุณภาพผลผลิตได้มาตรฐานGAPและมีสถานที่ดำเนินงานได้รับมาตรฐานGMP
นอกจากนี้ กลุ่มแปลงใหญ่ไผ่ได้นำนวัตกรรมและเทคโนโลยีมาใช้ในกระบวนการผลิต เพื่อเพิ่มศักยภาพและคุณภาพ ได้แก่การปรับใช้นวัตกรรมการคลุมหน่อไผ่ตงโดยการใช้ถุงดำทำให้หน่อมีขนาดใหญ่ขึ้น หรือใช้เครื่องยนต์ดัดแปลงจากรถไถนาเดินตามนำมาล้างหน่อไผ่ตงเพื่อลดแรงงานในการล้างการนำงานวิจัยไปต่อยอดในการพัฒนาการผลิตได้รับการสนับสนุนจัดทำแปลงทดสอบสูตรเคมีที่ใช้เพื่อหาสูตรปุ๋ยและระยะปลูกให้ได้ผลผลิตมากที่สุดเกษตรกรรมแม่นยำสูงส่งเสริมและสนับสนุนระบบSmart Farmในการตรวจวัดความชื้นในอากาศ อุณหภูมิ ปริมาณแสง ความชื้นในดิน เพื่อกำหนดปริมาณการให้น้ำเกษตรกรมีความสามารถในการใช้เทคโนโลยีนวัตกรรมเครื่องจักรกลสมัยใหม่ในการผลิต การใช้เครื่องจักรเพื่อจัดทำปุ๋ย ฯลฯ หรือใช้รถไถเพื่อลดการใช้แรงงานคนและลดต้นทุนในการผลิต
นอกจากนี้มีการดัดแปลงเครื่องยนต์เก่าใช้เพื่อการสูบน้ำเข้าแปลงในการผลิตไผ่นอกฤดูการสร้างสินค้าที่เป็นนวัตกรรมเปลี่ยนจากการผลิตสินค้าวัตถุดิบ ไปสู่สินค้าเชิงนวัตกรรม โดยการแปรรูปสร้างมูลค่าเพิ่มในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ เช่น ยาสระผมถ่านไม้ไผ่ สบู่เหลวถ่านไม้ไผ่ หน่อไม้ดอง และหน่อไม้ต้มชีลสูญอากาศเพิ่มช่องทางและโอกาสการค้าผ่านระบบe-commerceโดยกลุ่มมีการจัดทำFacebook Fanpage :แปลงใหญ่ไผ่อำเภอท่าตะเกียบและสร้างแบรนด์ของตนเองโดยมหาวิทยาลัยราชภัฎราชคนรินทร์ สนับสนุนการออกแบบโลโก้
ทั้งนี้ หากท่านใดสนใจข้อมูลการผลิตของแปลงใหญ่ไผ่ ตำบลท่าตะเกียบ อำเภอท่าตะเกียบ จังหวัดฉะเชิงเทรา สอบถามได้ที่ นายประสิทธิ์ รูปต่ำ ประธานแปลงใหญ่ โทร 08 9502 8529 หรือสอบถามรายละเอียดได้ที่ สศท.6 โทร 0 3835 1398 อีเมล[email protected]
