แรงงานสูงวัยคุณภาพคับแก้ว

แรงงานสูงวัยคุณภาพคับแก้ว

เรื่องมีอยู่ว่าดิฉันได้รับเชิญให้ไปบรรยายเรื่อง “ภาวะผู้นำแบบอะไจล์” ให้กับผู้จัดการแผนก HR จำนวนสามสิบกว่าท่านของบริษัทเทสโก้ โลตัส

โดยได้รับคำเชิญจาก "คุณอรกานดา อรรถวิภัชน์"  ประธานกรรมการบริหารฝ่ายทรัพยากรบุคคล ซึ่งต่อไปนี้ดิฉันขอเรียกชื่อเล่นว่า “คุณอร” นะคะ คุณอรเธอเป็นนิสิตเก่าของศศินทร์ด้วย เป็นศิษย์เก่าสาวสวยและเก่งที่ทางสถาบันภาคภูมิใจในคุณสมบัติของเธอเสมอมา เมื่อเจอหน้ากันก่อนดิฉันบรรยาย เราก็ได้คุยกันในหลายๆเรื่อง เช่นเรื่องของสังคมสูงอายุที่ประเทศไทยกำลังเผชิญอยู่และมีผลทำให้เราขาดแรงงานวัยหนุ่มสาวในท้องตลาด และทำให้องค์กรขนาดใหญ่หลายแห่งตลอดจนรัฐบาลของเราพิจารณาเรื่องการยืดอายุการเกษียณให้เกิน 60 ปี

คุณอรเล่าให้ฟังว่าเธอมีประสบการณ์การจ้างงานผู้สูงวัยที่เกษียณแล้วมาทำงานให้บริษัท ซึ่งพบว่าพนักงานหลายท่านยังแข็งแรง มีการศึกษาสูง ฐานะดี ทัศนะคติดี สามารถทำงานได้ดีและน่ารักมาก ดิฉันฟังเธอเล่าเรื่องพนักงานสูงวัยหรือพนักงานสว. เหล่านี้แล้วรู้สึกว่าเป็นเรื่องที่น่าสนใจ สร้างสรรค์ และเป็นทางเลือกที่ดีให้กับองค์กรต่างๆที่ขาดแคลนแรงงานคุณภาพ และยังเป็นคำตอบที่อาจใช่สำหรับกับผู้เกษียณอายุหลายท่านที่ยังแข็งแรงอยากทำงาน อยากมีรายได้ ไม่อยากอยู่บ้านว่างๆ อีกด้วย อย่างไรก็ตามก่อนที่ทางเทสโก้ โลตัสจะมีนโยบายจ้างพนักงาน สว. ทางบริษัทได้มีนโยบายจ้างนิสิต นักศึกษามาก่อนแล้ว ทั้งนี้ถือเป็นส่วนหนึ่งของปณิธานขององค์กรในการ “มอบสินค้าคุณภาพสูงในราคาที่เอื้อมถึงได้ และ ใส่ใจดูแลลูกค้า เพื่อนพนักงาน และชุมชน” ด้วยปณิธานนี้ บริษัทจึงมุ่งเน้นการจ้างงานคนในพื้นที่และพยายามสนับสนุนคนทุกเพศทุกวัยให้มีรายได้

เริ่มจากการจ้างงานนิสิต นักศึกษา ต่อยอดด้วยการจ้างผู้สูงวัย คุณอรเล่าว่าเป็นเวลานานหลายปีแล้วที่ทางเทสโก้ โลตัส ได้จ้างงานนิสิตนักศึกษา  เพื่อสนับสนุนเยาวชนไทยให้ใช้เวลาว่างให้เป็นประโยขน์  และมีรายได้เพื่อนำไปใช้ในการศึกษาหรือสำหรับการใช้จ่ายอื่นๆเพือพัฒนาตนเองตามรูปแบบที่เยาวชนต้องการ ทั้งนี้ในปี 2561 ที่ผ่านมาทางบริษัทได้จ้างงานนิสิตนักศึกษาซึ่งมีจำนวนถึง 4,000 คน ความสำเร็จจากการจ้างงานนิสิต นักศึกษาทำให้บริษัทเล็งเห็นโอกาสในการต่อยอดการมีส่วนร่วมในการพัฒนาชุมชนด้วยการจ้างงานผู้สูงอายุที่เกษียณจากงานประจำแล้ว ประจวบกับการที่บริษัทได้รับนโยบายจากทางผู้บริหารกระทรวงแรงงานว่าต้องการสนับสนุนผู้สูงอายุให้มีงานทำ มีคุณภาพชีวิตที่ดี และลดภาระค่าใช้จ่ายของประเทศในการดูแลกลุ่มผู้สูงวัยที่มีจำนวนมากขึ้นเรื่อยๆ ทางเทสโก้ โลตัสโดยคุณอรและทีมงานจึงได้ระดมสมองริเริ่มพัฒนารูปแบบการจ้างงาน และสิทธิประโยชน์ต่างๆสำหรับการจ้างงานผู้สูงอายุในช่วงกลางปี พ.ศ.2561 และได้นำเสนอต่อกระทรวงแรงงานเพื่อพิจารณา แต่ยังมีข้อจำกัดด้านกฎหมายซึ่งไม่เอื้อให้บริษัทสามารถจ้างผู้สูงอายุได้เป็นรายชั่วโมง ซึ่งทางบริษัทคิดว่าการจ้างงานลักษณะนี้เหมาะสมกับผู้สูงอายุซึ่งสามารถเข้าทำงานได้โดยไม่เหน็ดเหนื่อยจนเกินไป ทั้งยังเหมาะสมกับลักษณะงานที่ได้วางรูปแบบไว้เป็นลักษณะแรงงานเสริมในช่วงเวลาที่ธุรกิจมีลูกค้าเข้าใช้บริการเป็นจำนวนมาก

 “โครงการ 60 ยังแจ๋ว” ในที่สุดทางกระทรวงแรงงานก็ได้เห็นชอบกับข้อเสนอการจ้างงานผู้สูงอายุของของทางเทสโก้ โลตัส ซึ่งจะช่วยส่งเสริมทำให้นโยบายของทางกระทรวงฯในการดูแลผู้สูงอายุป็นรูปธรรมได้อย่างรวดเร็วมากขึ้น โดยทางกระทรวงฯได้ช่วยประชาสัมพันธ์ “โครงการ 60 ยังแจ๋ว” ทำให้เกิดการรับรู้ในชุมชนต่างๆอย่างกว้างขวาง ทำให้เทสโก้ โลตัสสามารถเริ่มจ้างงานพนักงาน สว. ได้จริงเมื่อเดือนเมษายนที่ผ่านมา ซึ่งคุณอรเล่าให้ฟังว่าภายหลังการจ้างงานทางกระทรวงฯยังได้เข้ามาดูแลติดตามผลเพื่อให้โครงการจ้างงานผู้สูงอายุประสบความสำเร็จอย่างยั่งยืนอีกด้วย ก็ต้องขอชมเชยทางกระทรวงฯที่ตั้งใจผลักดันโครงการนี้อย่างจริงจัง ทั้งนี้ในการจ้างงานพนักงาน สว. เทสโก้ โลตัส ยังได้คำนึงถึงสวัสดิการที่เหมาะสมกับกลุ่มผู้สูงอายุ เช่น การตรวจสุขภาพประจำปี สิทธ์ในการรับเงินสมทบค่ารักษาพยาบาลเมื่อทำงานครบตามกำหนด พร้อมทั้งส่วนลดในการซื้อสินค้าอุปโภคบริโภค

กองทัพ “Senior” ตบเท้าเข้าทำงานกับเทสโก้ โลตัส เป็นที่น่ายินดีว่าหลังจากประชาสัมพันธ์การจ้างแรงงานสูงวัยไปพียง 6 สัปดาห์ มีผู้สูงวัยสนใจเข้าสมัครทำงานกว่า 5,000 คน ทางบริษัทเรียกแรงงาน สว. ลุ่มนี้ว่าพี่ Senior เช่นเดียวกับระบบมหาวิทยาลัยที่เรียกนักศึกษารุ่นพี่ว่า Senior โดยข้อมูลประวัติของผู้สมัครงานนั้นน่าตื่นเต้นมาก กล่าวคือ 11% ของผู้สมัครมีวุฒิปริญญาโทขึ้นไปและมีผู้สมัครวุฒิ ปริญญาเอกถึง 15 ท่าน  จากเดิมที่มีเป้าหมายรับพี่ ๆ Seniorเข้าร่วมงานให้ครบ 1,000 คน ภายในสิ้นปี

ขณะนี้แทสโก้ โลตัสมีพี่ Senior เข้าปฏิบัติงานกับองค์กรแล้วกว่า 858 คน ซึ่งทางบริษัทละจะดำเนินการรับต่อไปจนครบตามเป้าหมาย โดยพี่ ๆ Senior เหล่านี้ปฏิบัติงานกันได้ดี เรียนรู้งานได้อย่างรวดเร็ว โดยคุณอรได้เล่าให้ฟังถึงตัวอย่างพนักงาน สว. ที่ทำงานอยู่เทสโก้ โลตัส สาขาปราณบุรีท่านหนึ่งที่มีคุณสมบัติและผลงานน่าประทับใจยิ่งว่า ก่อนเกษียณพี่ท่านนี้เคยเป็นอาจารย์สอนวิชาภาษาอังกฤษให้กับมหาวิทยาลัยเอกชนที่มีชื่อเสียง โดยพี่ท่านนี้นอกจากจะดูแลกิจการรีสอร์ทซึ่งเป็นธุรกิจส่วนตัวแล้วยังแบ่งเวลาในแต่ละสัปดาห์สอนภาษาอังกฤษฟรีให้กับเด็กในชุมชนใกล้บ้าน เวลานอกเหนือจากนั้นได้มาปฏิบัติงานที่เทสโก้ โลตัสในแผนกต้อนรับและบริการลูกค้าต่างประเทศโดยใช้ทักษะภาษาอังกฤษที่ถนัดในด้านการประชาสัมพันธ์ และช่วยเหลือลูกค้าได้อย่างคล่องแคล่ว น่ารักมาก ๆ  

ตัวอย่างอีกท่าน คือพี่ที่ทำงานในสาขาหลักสี่ โดยก่อนเกษียณท่านเป็นอาจารย์สอนหนังสือในมหาวิทยาลัยเช่นกัน หลังจากเกษียณเมื่อปลายเดือนตุลาคมปีที่แล้วท่านได้สมัครเป็นผู้ช่วยทำอาหารในครัวกับองค์กรแห่งหนึ่งแต่พบว่างานหนักเกินไปภายหลังได้ทราบเรื่องโครงการ 60 ยังแจ๋วของเทสโก้ โลตัส ได้สมัครเข้าร่วมงานกับเราทันที โดยพี่ท่านนี้สามารถปฏิบัติงานอย่างขยันขันแข็งในการให้บริการแนะนำลูกค้าในเรื่องต่างๆอย่างเป็นมิตร ปัจจุบันพี่ท่านนี้ทำงานกับบริษัทวันจันทร์ ถึง วันศุกร์ เฉพาะช่วงเวลาเช้าเท่านั้น

อีกหนึ่งตัวอย่างก็คือคือ พี่ที่ปฏิบัติงานที่สาขาเพชรไพบูลย์พลาซ่า จังหวัดเพชรบุรี โดยเรื่องราวของพี่ท่านนี้ได้ถูกถ่ายทอดลงเฟสบุ๊คโดยลูกค้าท่านหนึ่งซึ่งบังเอิญไปซื้อสินค้าในแผนกอาหารสดแล้วมีความประทับใจในตัวพนักงาน สว. ท่านนี้ โดยลูกค้าได้รับบริการชั่งน้ำหนักสินค้าจากพี่ Senior แล้วจึงได้สอบถามถึงความรู้สึกที่ได้มาทำงานกับเทสโก้ โลตัส กับโครงการนี้ พี่ Senior ได้ตอบอย่างดีใจว่า “ลุงมาทำงานได้ 45 วันแล้ว  มันทำให้ลุงรู้สึกชีวิตมีคุณค่าขึ้นมา ทำให้รู้สึกไม่ไร้ค่า” ลูกค้าจึงได้ขอถ่ายรูปกับพี่ Senior และกล่าวให้กำลังใจ “สู้ ๆ นะครับลุง” และได้นำเรื่องและภาพมาโพสต์ในเฟสบุ๊ค ซึ่งเรื่องราวได้ถูกแชร์ไปมากกว่า 11,400 ครั้ง

สุดท้ายคุณอรได้ฝากข้อคิดสำหรับองค์กรที่กำลังพิจารณาจะจ้างพนักงาน สว. ว่าขณะนี้ประเทศไทยมีกลุ่มพี่ๆรุ่นอาวุโสที่มีความสามารถ ที่มีความต้องการร่วมกันสร้างสรรค์งานและสิ่งดีให้แก่สังคมอีกมากมาย องค์กรที่คิดจะจ้างพี่ๆควรเปิดกว้างให้ผู้สมัครสามารถเลือกสมัครงานกับองค์กรที่อยู่ใกล้บ้าน ให้สามารถระบุวัน เวลาที่สะดวกเข้าปฏิบัติงาน พึงระมัดระวังดูแลเรื่องมาตรฐานความปลอดภัยให้แก่ผู้ปฏิบัติงาน จัดให้มีที่นั่งพักเมื่อรู้สึกเมื่อยล้า เป็นต้น ได้อ่านเรื่องราวนี้แล้วคงช่วยจุดประกายความคิดและความหวังให้กับองค์กรและผู้สูงวัยที่อยากทำงานร่วมกันเพื่อสร้างคุณภาพชีวิต สังคมและเศรษฐกิจที่ดีให้ประเทศของเราสืบไปนะคะ