The Low Touch Economy...พรุ่งนี้ไม่เหมือนเดิม

นี่คือคำถามที่ผู้คนเริ่มถามกัน หลังจากที่ต้อง work from home ตามนโยบาย social distancing มาเป็นระยะเวลาหลายสัปดาห์ การได้กลับมาทำงานที่ออฟฟิศที่เคยถูกมองว่าเป็นเรื่องปกติธรรมดากลับกลายเป็นที่ปรารถนาของใครต่อใคร แต่ถึงได้กลับมาดิฉันก็คิดว่าอะไรๆ หลายอย่างก็คงจะเปลี่ยนไปและไม่เหมือนเดิม

โลกหลัง COVID-19 จะทำให้พฤติกรรมของคนและกฎเกณฑ์ต่างๆ เปลี่ยนไป จากการที่เราต้องลดการสัมผัสหรือใกล้ชิดปฏิสัมพันธ์กับคนรอบข้างและเข้มงวดเรื่องการเดินทางท่องเที่ยวไปในที่ต่างๆ ด้วยความระมัดระวังเรื่องสุขลักษณะ

การถูก disrupt ในครั้งนี้จะเปลี่ยนวิธีการกิน การทำงาน การชอปปิง การออกกำลังกาย การดูแลสุขภาพ การเข้าสังคม การใช้เวลาว่างของพวกเราในอัตราเร่งแบบที่เราคาดไม่ถึง

กฎเกณฑ์การอยู่ร่วมกันเปลี่ยนไป พฤติกรรมและนิสัยของเราก็เปลี่ยน การทำงานที่บ้านและปรับสมดุลช่วงเวลางานกับการใช้ชีวิตประจำวันได้ดียิ่งขึ้น การชอปปิงออนไลน์ สั่งอาหารผ่าน application กลายเป็นเรื่องปกติ และจะอยู่กับเราไปตลอด นอกจากนี้เราจะได้เห็นการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ อัตราคนว่างงาน การล้มละลายของธุรกิจที่สูงขึ้น

Board of Innovation, บริษัทที่ปรึกษาได้กล่าวถึง 10 การเปลี่ยนแปลง (shifts) ที่คาดว่าจะเกิดขึ้นจาก consumer behaviors ที่เปลี่ยนไป อันจะนำมาซึ่งโอกาสทางธุรกิจบางอย่าง ดิฉันขอนำบางหัวข้อที่น่าสนใจมาแชร์ให้ทุกท่านได้ติดตามกันค่ะ

• คนจะรู้สึกโดดเดี่ยว ตกงาน มีปัญหาเรื่องสุขภาพและความสัมพันธ์กับคนรอบข้าง ความต้องการโค้ช ที่ปรึกษาออนไลน์จะมีมากขึ้น รวมถึงการมีสัตว์เลี้ยงเป็นเพื่อน การมีออนไลน์โซเชียลเกมเพื่อลดความเหงา
• ความเชื่อมั่นในผลิตภัณฑ์ ระบบ Hygiene และสุขภาพจะลดลง การออกแบบผลิตภัณฑ์ packaging และให้ข้อมูลของผู้ประกอบผลิตภัณฑ์ การนำส่งสินค้าแบบ contact free หรือ drop offs เป็นเรื่องสำคัญ
• การทำงานที่บ้าน ช่วยให้การปรับสมดุลการทำงานกับการใช้ชีวิตในครอบครัวดีขึ้น และบริษัทก็จะเห็นว่าไม่จำเป็นต้องมีที่ทำงานใหญ่โตหรูหราและสิ้นเปลืองต้นทุน แต่ต้องให้พนักงานมีอุปกรณ์ เครื่องมือในการทำงานแบบสะดวก ง่ายที่จะใช้งาน ประชุมออนไลน์ ทำให้บริษัทต้องมาปรับกฎเกณฑ์การทำงานอย่างมาก
• หลายคนต้องกลับมาวางแผนอาชีพการงานของตนใหม่ เพราะปัญหาการว่างงานเกิดขึ้นทั่วโลก เราอาจจะต้องลืมความคิดที่จะออกจากงานไปสมัครงานกับบริษัทคู่แข่งไปซะแล้ว การฝึกฝนทักษะเพิ่มเติมทาง remote reskilling & training จะกลายเป็นที่ต้องการของคนส่วนใหญ่ รวมถึงการขยับเพิ่มไซด์ไลน์ไปเป็นเจ้าของธุรกิจส่วนตัว

เราจะเห็นได้ว่าท่ามกลางการกักตัวอยู่บ้าน เกิด sharing economy มากมาย ด้วยการจัด webinar ให้ความรู้ด้านต่างๆ โดยเฉพาะการเตรียมรับสถานการณ์โรคระบาด การบริหารจัดการธุรกิจในยุค COVID-19 เปิดให้กับลูกค้า คู่ค้า ลงทะเบียนมาร่วมฟัง หรืออยู่บน facebook live 

ธุรกิจเริ่มปรับเปลี่ยนวิธีการทำงานของพนักงาน จากการทำงานด้วยทักษะเดิมๆ ตามหน้าที่อาจใช้ไม่ได้แล้ว พนักงานควรต้องตระหนักถึงปัญหาและต้องเปลี่ยนแปลงให้ตนเองมีความสามารถในการทำงานได้หลากหลาย มี agility ไม่ใช่ทำงานตามหน้าที่หลักแบบเดิมๆ

เราจะเริ่มเห็นองค์กรต่างๆ เสนอหลักสูตรการเรียนออนไลน์ให้ผู้คนได้พัฒนาทักษะด้านต่างๆ Air Asia เปิด RedBeat Academy ร่วมมือกับ Google รวบรวมข้อมูลความรู้ด้านเทคโนโลยี นวัตกรรม และความเป็นผู้นำ ให้กับ นักบิน ลูกเรือ จัดเมนูการสอนอย่างครบเครื่องด้านทักษะ Digital, Well-being, Fitness, Social ให้กับพนักงานใน 7 ประเทศ

SCB ก็รวบรวมแหล่งความรู้ในแต่ละด้านจาก webinar ที่เอกชนหลายแห่งร่วมกันจัดขึ้น จัด podcast, VDO การเรียนรู้เรื่องใหม่ๆ การออกกำลังกาย การดูแลสุขภาพ การสร้างกำลังใจ บนแพลตฟอร์มการเรียนรู้ที่ชื่อ Phonlamuangdee พลเมืองดี (จิทัล) ซึ่งมีทั้งบน website facebook และ LINE@ ที่เปิดให้ประชาชนทั่วไปเข้ามาเรียนรู้ได้เช่นกัน

มหาวิทยาลัยดังๆ Ivy Leaque ก็ปรับตัวมาเปิดหลักสูตรออนไลน์ฟรี หรือคิดค่าใช้จ่ายไม่แพง เช่น คณะสถาปัตยกรรม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จัดหลักสูตร Universal Design การออกแบบผลิตภัณฑ์หรือสภาพแวดล้อมสำหรับไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน ฟรี โดยไม่มีค่าใช้จ่าย

มหาวิทยาลัยเยล เปิดหลักสูตร The Global Financial Crisis ที่เหมาะสมกับสถานการณ์ปัจจุบัน ให้ผู้คนสามารถเรียนรู้เกี่ยวกับวิกฤติการเงินของโลกทั้งในอดีต ปัจจุบัน และอนาคต มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด จัดหลักสูตร The Credential of Readiness การเตรียมความพร้อมทางด้านธุรกิจ คิดค่าใช้จ่าย 2,250 ดอลลาร์ ใช้เวลา 10 สัปดาห์ สัปดาห์ละ 8-15 ชั่วโมง

หรือแม้กระทั่งการเรียนออนไลน์กับสุดยอดของ guru ผู้ประสบความสำเร็จในแต่ละสาขาอาชีพ ที่ถูกเชิญมาสอนในคลาสเรียนออนไลน์ของ The Master Class ที่มีค่าใช้จ่ายราคาไม่แพง แต่ทำให้เราได้เรียนรู้จากผู้รู้ตัวจริง แบบถึงตัว เช่น เรียนวิธีเขียนนวนิยายกับ Dan Brown สุดยอดนักเขียนระดับ Best Sellers ผู้ประพันธ์นวนิยายเรื่อง The Davinci Code หรือเรียนทำอาหารกับ Gordon Ramsey มาสเตอร์เชฟระดับโลก เป็นต้น

การเรียนออนไลน์เป็นวิธีการสร้างทักษะของเราให้มีความหลากหลาย เป็นโอกาสที่เปิดกว้างแบบที่ไม่เคยเห็นมาก่อน เพราะเรียนรู้ได้ฟรี หรือราคาย่อมเยามาก บน sharing & low touch economy ที่ทุกคนควรไขว่คว้าเพื่อก้าวผ่านวิกฤติ ติดอาวุธให้ตนเองโดยไม่ต้องรอ

ดังคำกล่าวของ David Rogier ผู้ก่อตั้ง The Master Class ที่ได้พูดไว้อย่างน่าประทับใจว่า “Education เป็นเรื่องสำคัญและยิ่งใหญ่ เพราะมันเป็นสิ่งเดียวที่ไม่ว่าจะเกิดสงครามหรือวิกฤติที่รุนแรงขนาดไหน ก็ไม่มีใครพรากมันไปจากคุณได้”