ไม่ถอดใจจนกว่าจะสำเร็จ
ทำอย่างไรจึงจะมีใจเดินหน้ากระทำต่อไปได้ โดยไม่ถอดใจในยามที่ปัจจัยสนับสนุนไม่เพียงพอ หรือมีอุปสรรคที่เกินคาดคิดเกิดขึ้นเป็นประจำ
นักกรีฑาแข่งขันวิ่งร้อยเมตร จะกี่คนก็ตาม คนที่บรรลุผลสำเร็จมีเพียงคนเดียว คือคนที่ได้เหรียญทอง แต่ทุกคนก็ต้องวิ่งจนถึงเส้นชัย แปลว่าต้องกระทำต่อไป กระทำต่อไปในยามที่ความสำเร็จในวันนั้นเป็นของคนอื่นไปแล้ว ไม่มีการแข่งขันใด ที่พอคนแรกถึงเส้นชัยแล้ว คนที่เหลือก็หยุดวิ่งไปเลย ใส่ใจไว้ที่การกระทำที่ต้องทำ ใส่ใจไว้ที่การวิ่ง เท่าๆ กับ หรือมากกว่าใส่ใจไปที่เส้นชัย
เราต้องระลึกไว้เสมอว่า แม้ว่าความสำเร็จเกิดขึ้นได้จากการลงมือทำ แต่ความสำเร็จจะเกิดขึ้นได้จริงยังมีอีกหลายเรื่องที่เพิ่มเติมไปจากการกระทำของเรา และบ่อยครั้งที่เป็นอะไรที่เกินเลยการควบคุมของเรา นักวิจัยสร้างผลงานวิจัยได้ผลดี ส่วนหนึ่งเป็นเพราะนักวิจัยทดลองในสภาพแวดล้อมที่ควบคุมปัจจัยที่เกี่ยวข้องได้แทบทั้งหมด กำหนดตายตัวไว้ว่าบริบทที่ทำการทดลองนั้นเป็นอย่างไร ในขณะที่นักปฏิบัติไม่อาจควบคุมทุกปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการงานได้เหมือนการทดลองในงานวิจัย ตั้งใจเต็มที่แล้วแต่ก็ล้มเหลว เพราะงานจริงๆ นั้นไม่มีใครควบคุมปัจจัยทุกปัจจัยได้เหมือนในห้องแล็บ
คงเคยเจอกันมาบ้างว่า พยายามเต็มที่แล้ว อีกนิดหนึ่งก็จะสำเร็จ แต่เจออุปสรรคที่ไม่คาดคิด จนไปไม่ถึงความสำเร็จตามที่คาดหวังไว้ เตรียมใจ เตรียมเครื่องมือ เตรียมผู้คนไว้พร้อม แต่พอจะลงมือซ่อมถนน ฝนก็ตกลงมาจนน้ำท่วม ลงมือทำด้วยความตั้งใจไม่ได้มีอะไรรับรองว่าจะเกิดความสำเร็จตามที่กำหนดไว้ แต่ถ้าไม่ลงมือกระทำต่อไป หยุดทุกครั้งที่มีอะไรมาเป็นอุปสรรค งานก็ไม่สำเร็จอย่างแน่นอน
อย่าทำไปทุกเรื่องจนเกินเรี่ยวแรงที่มีอยู่ วางเป้าให้ชัดๆ ว่าเส้นชัยอยู่ตรงไหน แต่อย่ามีเส้นชัยพร้อมๆ กันหลายเส้นชัย เพราะจะไม่มีพลัง ไม่มีทรัพยากร แต่กลับจะมีอุปสรรคที่ไม่คาดคิดเพิ่มมากเรื่องขึ้นด้วย เส้นชัยไหนไม่สำคัญกับชีวิตก็อย่าพึ่งไปกำหนดไว้เป็นเส้นชัย เลือกเส้นชัยที่ได้ประโยชน์กับหลายเรื่องในบริบทของชีวิต เลือกเส้นชัยที่ตัวเองได้ประโยชน์ เลือกเส้นชัยที่คนที่เกี่ยวข้องไม่เสียประโยชน์ เลือกเส้นชัยที่มีความสมดุลกับหลายๆ อย่างในชีวิต
อยากได้เหรียญทอง พร้อมกับที่อยากเป็นนักวิ่งที่หุ่นดีที่สุด ควบคู่ไปกับการเป็นสาวงามที่วิ่งเร็วที่สุด เป็นตัวอย่างของเส้นชัยที่ขัดแย้งกัน ซึ่งนำไปสู่ความสับสนในการเลือกกระทำ ว่าเรื่องไหนทำก่อนทำทีหลัง ถ้าจะฝึกวิ่ง ฝึกแต่งหน้า และอดอาหารเร่งรัดลดหุ่น ไปพร้อมกันคงไม่ได้ผลสักอย่างแน่ๆ
เมื่อจัดลำดับความสำคัญของเส้นชัยที่เราอยากได้ในชีวิตแล้ว ให้มองย้อนหลังจากเส้นชัยว่าจะไปถึงได้นั้นมีขั้นตอนการกระทำใดบ้างที่ต้องทำ แยกแยะให้ละเอียดจนสามารถจัดเครื่องไม้เครื่องมือ ตลอดจนฝีไม้ลายมือให้พร้อม แยกแยะให้ละเอียดเพียงพอที่จะบอกได้ว่า แต่ละขั้นตอนการกระทำนั้น เราต้องตระเตรียมการอย่างไรบ้าง ต้องใช้ทรัพยากรใดบ้าง ต้องฝึกฝนฝีมืออะไรเพิ่มเติมบ้าง เพื่อให้สามารถกระทำได้อย่างราบรื่น ไม่ใช่ลงมือทำตรงนั้น ขาดเรื่องนี้ ทำให้หงุดหงิดเสียอารมณ์ในทันทีที่มีอุปสรรคที่ไม่ขาดคิด และไม่ทนเดินหน้ากระทำต่อไป
ถ้าทุกอย่างพร้อมสำหรับการเดินหน้า จะมีอะไรที่เป็นขวากหนามมาขวางหน้า ความพร้อมที่มีอยู่จะช่วยทุเลาอุปสรรคเหล่านั้นลงไปได้ อย่าเอาแต่เร่งรีบเดินหน้าลงมือกระทำโดยไม่พร้อมเรื่องนั้นเรื่องนี้ เริ่มลงมือช้าสักนิดเมื่อมีความพร้อม ดีกว่าลุยเดินหน้าด้วยความไม่พร้อม
แต่ละก้าวที่กระทำอยู่นั้น ต้องรู้ตัวว่ากำลังเดินหน้าไปอย่างถูกทิศทางที่จะไปสู่เส้นชัยตามที่กำหนดไว้ ต้องเดินหน้ากระทำโดยมีการวัดความสำเร็จในทุกก้าวที่กระทำ ซึ่งจะช่วยให้รู้ตัวตลอดว่าไปถูกทิศถูกทางหรือไม่ เดินหน้าเร็วไปช้าไปแค่ไหน เส้นชัยอยู่ในลู่วิ่ง แต่ใส่ชุดนักวิ่งไปวิ่งวนอยู่บนอัฒจันทร์คนดู หวังให้ไปถึงเส้นชัย แทนที่จะมุ่งมั่นอยู่ในลู่วิ่ง วิ่งอยู่บนอัฒจันทร์จนหมดแรงก็ไม่ถึงเส้นชัยสักที
มีเส้นชัยที่เจาะจง เครื่องมือก็ครบถ้วน แต่เดินหน้าเปะปะ ไม่มีการวัดผลที่ได้กระทำลงไป เดินเท่าไรก็ไม่ถึงสักที ไม่นานก็ถอดใจจากความเหน็ดเหนื่อยที่ไม่มีความคืบหน้าใดๆ