สธ.-ตร.-ป.ป.ส. ยกทีมเคลียร์ คนที่อ้างมี "ยาบ้า5เม็ด"ไม่ได้ช่วยให้พ้นผิด

เมื่อเวลา 16.00 น. วันที่ 12 กุมภาพันธ์ 2567 ที่กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข พร้อมด้วย พล.ต.อ.ต่อศักดิ์ สุขวิมล ผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ (ผบ.ตร.) และพล.ต.ท.ภานุรัตน์ หลักบุญ เลขาธิการคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด (ป.ป.ส.) ร่วมแถลงข่าวมาตรการรองรับหลังการประกาศกฎกระทรวงสาธารณสุข กำหนดปริมาณยาเสพติดให้โทษและวัตถุออกฤทธิ์ที่สันนิษฐานว่ามีไว้ในครอบครองเพื่อเสพ พ.ศ.2567

นพ.ชลน่าน กล่าวว่า  ข้อมูลที่กระทรวงสาธารณสุขมีจำนวนผู้ใช้ไม่มีอาการ ราว 1 ล้านคน  ผู้เสพ/ผู้ติด 5.3 แสนคนที่ต้องเข้าบำบัดทางการแพทย์  ซึ่งผู้ที่เกี่ยวข้องยาเสพติดแยกเป็นผู้เสพ ผู้ติด ผุ้ครอบครอง ผู้ค้า โดยจะมีความผิดทั้งหมดตามกฎหมาย  แต่ประกาศกฎกระทรวงที่ออกมานี้ เน้นการบำบัดรักษาสมัครใจ ถ้าไม่สมัครใจก็เข้าสู่กระบวนการพิจารณาความผิดตามฐานที่เกี่ยวข้อง

อ้างมี 5 เม็ดไม่ช่วยให้พ้นผิด

      ผู้ที่สมัครใจเข้าบำบัดจะแยกเป็นผู้เสพ/ผู้ติดที่มีอาการจะเข้ารักษาบำบัดทางการแพทย์ ส่วนผู้ใช้ที่ไม่มีอาการเข้าบำบัดทางสังคม เมื่อบำบัดตามเกณฑ์จนครบแล้ว ผู้อำนวยการสถานบำบัดจะออกใบรับรอง จะเห็นได้ว่าต้องมีครบ 3 เรื่องทั้งพฤติการณ์เป็นผู้เสพ สมัครใจบำบัดและบำบัดจนครบเกณฑ์ ถึงจะพ้นความผิดไม่ต้องรับโทษ และการบำบัดก็ถือเป็นส่วนหนึ่งของการลงโทษผู้ทำผิด ต้องใช้เวลา 3-4เดือน ไม่ใช่ 3 วัน  จากนั้นก็ต้องเข้าสู่สังคมบำบัดในชุมชนล้อมรักษ์ ฟื้นฟูชีวิต อาชีพและความเป็นอยู่ ป้องกันการกลับมาเสพซ้ำ

  “ไม่ว่าจะครอบครองกี่เม็ด แม้ต่ำกว่า 5 เม็ด ก็ยังมีความผิดตามกฎหมาย เพียงแต่ถ้าสมัครใจเข้าบำบัด และพิสูจน์ได้ว่าไม่มีพฤติการณ์เป็นการค้า ก็จะมีการพักโทษไว้แล้วไปเข้าสู่การบำบัด  ต่อเมื่อบำบัดสำเร็จก็จะยุติโทษ แต่ถ้าไม่สำเร็จก็รับโทษตามข้อกฎหมาย  แบบนี้ผู้ค้ารายย่อยจะถูกตัดตอน”นพ.ชลน่านกล่าว 

 3 เหตุผลที่ต้องกำหนด 5 เม็ด 

       ผู้สื่อข่าวถามว่าทำไมต้องกำหนดยาบ้าที่ 5 เม็ด นพ.ชลน่าน กล่าวว่า  อิงจาก 3 ส่วนสำคัญ ได้แก่  1.หลักฐานทางการแพทย์ คำนึงถึงฤทธิ์ยา ที่มีผลกระทบต่อผู้เสพเป็นหลัก ว่าเป็นอันตรายหรือมีอาการแล้ว ต้องบำบัดรักษา โดยยาบ้า 1 เม็ด มีสารตั้งต้นส่วนใหญ่ 10-20 มิลลิกรัม  ซึ่งยาบ้า 5 เม็ด น้ำหนักสุทธิ 500 มิลลิกรัม มีสารยาเสพคิด 375 มิลลิกรัม โดยจะมีผลออกฤทธิ์ต่องร่างกาย  ถ้าใครเสพปริมาณนี้เริ่มมีอาการที่เป็นอันตราย
2.มิติทางสังคม จำนวน  5 เม็ด สามารถตรวจสอบได้สะดวกถึงพฤติการณ์การค้า เนื่องจากข้อมูลที่มีคือผู้ค้าจะทำเป็นแพ็คเกจ 10 เม็ดในการค้ารายย่อย

 และ3.มิติเศรษฐกิจ เม็ดเงินในการรองรับการซื้อขายของรายย่อย หาก 5 เม็ดจะค้าขายลำบากพอสมควร

อันตรายต่อสังคมลด ยอดจับกุมเพิ่ม

พล.ต.ท.ภานุรัตน์ ย้ำว่า แม้ครอบครอง 1 เม็ดก็ยังผิดกฎหมาย ไม่สามารถนำมาอ้างว่ามียาบ้า5เม็ดแล้วจะพ้นผิด เพราะต้องมีการดูที่พฤติการณ์ และการสืบสวนด้วยว่ามีข้อมูลหลักฐานมายืนยันได้หรือไม่ว่ามีไว้เพื่อเสพ ไม่ได้มีไว้เพื่อค้า 
ทั้งนี้ จากการดำเนินการ Quick win  ลดความเดือดร้อนของประชาชนจากปัญหาจิตเวชจากยาเสพติดหรือการเปลี่ยนผู้เสพเป็นผู้ป่วย 1 ธ.ค.2566-11 ก.พ.2567 พบว่า  พื้นที่เป้าหมายกลุ่มเร่งด่วน 85 อำเภอ ใน 30 จังหวัด จำนวน 4,414 คน  ดูแลกลุ่มจิตเวชรายใหม่ตั้งแต่ 1 ธ.ค.2566  จำนวน 1,260 คน

 และข่าวผลกระทบจากยาเสพติดทางสื่อมวลชน ปีงบประมาณ2566 จำนวน 129 ข่าว และ1 ธ.ค.2566- 11 ก.พ.2567 จำนวน 108 ข่าว  และสถิติผลการจับกุมคดียาเสพติดข้อหาร้ายแรง  เปรียบเทียบต.ค.2565-ก.พ.2566 และต.ค.2566-ก.พ.2567   โดยปี 2566 มีการจับกุม29,101 คดี และปี 2567 จับกุมแล้ว  35,183 คดี
จากข้อมูลนี้แสดงให้เห็นว่าการเปลี่ยนผู้เสพเป็นผู้ป่วยและการกำหนดปริมาณการครอบครองนั้น ตัวเลขความรุนแรงจากยาเสพติดตามสื่อมวลชนลดลง และการจับกุมเพิ่มขึ้น 

 “  เชื่อว่าการนำผู้เสพเข้าบำบัดและสร้างชุมชนเข้มแข็ง จะทำให้ความรุนแรงในสังคมจากยาเสพติดจะลดลง และไม่ได้มีนัยสำคัญในการที่จะทำให้การจับกุมลดลง  ไม่ได้ไปขัดขวางกระบวนการบังคับใช้กฎหมาย ทั้งนี้ป.ป.ส.จะประเมินผล 3-4 เดือนอีกครั้ง”พล.ต.ท.ภานุรัตน์กล่าว
 

แค่สันนิษฐานเบื้องต้น ไม่ใช่สันนิษฐานเด็ดขาด 
        

     ด้านพล.ต.อ.ต่อศักดิ์ กล่าวว่า ประกาศกฎกระทรวงนี้เป็นการสันนิษฐานเบื้องต้นว่าครอบครองเพื่อเสพ แต่ไม่ใช่บทสันนิษฐานเด็ดขาด  ดังนั้น หากไม่มีพยานหลักฐานอื่นใดที่เพียงพอ เชื่อได้ว่าการกระทำความผิดแตกต่างไปจากบทสันนิษฐาน ให้แจ้งข้อกล่าวหาเป็นไปตามปริมาณยาเสพติดที่ตรวจพบ   แต่หากมีพยานหลักฐานอื่นที่ยืนยันเพียงพอ เช่น ทำการล่อซื้อจำนวนเล็กน้อยและผู้กระทำความผิดนำยาเสพติดติดตัวมาในปริมาณที่สอดคล้องกัน ให้พิจารณาแจ้งข้อกล่าวหาไปตามพฤติการณ์

       ทั้งนี้ ผู้ที่ครอบครองยาเสพติดไม่เกินบทสันนิษฐาน และไม่มีพฤติการณ์อื่นที่เป็นความผิดร้ายแรง เช่น จำหน่าย ผลิต นำเข้า ส่งออก ให้ตั้งข้อหาครอบครองเพื่อเสพ  โดยหากสมัครใจบำบัดให้ส่งตัวเข้าบำบัด แต่หากไม่สมัครใจบำบัด จะถูกดำเนินคดีในข้อหาครอบครองเพื่อเสพ มีอัตราโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี  หรือปรับไม่เกิน 40,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ 
      พล.ต.ท.คีรีศักดิ์  ตันตินวะชัย ผบช.ปส. สตช. กล่าวว่า ตำรวจมีการจับกุมคดียาเสพติด 7,500 คดีต่อเดือน ฉะนั้นหลังมีการประกาศกฎกระทรวงนี้ จะมีการจับกุมเพิ่มอีกราว 15 % ดังนั้นปริมาณตัวยาที่กำหนด ไม่มีนัยยะต่อการจับกุมคดียาเสพติด แต่เป็นการแยกผู้เสพออกไปบำบัด