โควิดวันนี้ ยอดผู้ติดเชื้อรอบสัปดาห์ ล่าสุดเฉลี่ย 41 ราย/วัน เสียชีวิต 1 ราย
โควิดวันนี้ ยอดผู้ติดเชื้อโควิด-19 รอบสัปดาห์ พบยอดผู้ติดเชื้อโควิดเพิ่ม 287 ราย เฉลี่ย 41 ราย/วัน เสียชีวิต 1 ราย ด้านศูนย์จีโนม รพ.รามา กำลังจับตาโอมิครอน สายพันธุ์ย่อย JN.1 อย่างใกล้ชิด
เมื่อวันที่ 13 พฤศจิกายน 2566 กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข รายงาน โควิดวันนี้ ระบุ ยอดผู้ติดเชื้อโควิด-19 รายสัปดาห์ ระหว่างวันที่ 5 - 11 พฤศจิกายน 2566
โดยมี ผู้ป่วยรักษาตัวในโรงพยาบาล (รายสัปดาห์) จำนวน 287 ราย : เฉลี่ยรายวัน จำนวน 41 ราย/วัน ผู้ป่วยสะสม 34,798 ราย (ตั้งแต่ 1 มกราคม 2566)
ผู้เสียชีวิตโควิด-19 (รายสัปดาห์) จำนวน 1 ราย เฉลี่ยรายวัน จำนวน 1 ราย/วัน เสียชีวิตสะสม 820 ราย (ตั้งแต่ 1 มกราคม 2566)
ส่วน ผู้ป่วยปอดอักเสบ 67 ราย ผู้ป่วยใส่ท่อช่วยหายใจ 30 ราย
ด้าน ศูนย์จีโนมทางการแพทย์ คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดีโพสต์เฟซบุ๊ก Center for Medical Genomics ระบุถึง สถานการณ์โควิด-19 ว่า
- อะไรจะเกิดขึ้นหาก โอมิครอน สายพันธุ์ย่อย JN.1 (รุ่นลูกของ BA.2.86) เกิดการกลายพันธุ์ส่วนโปรตีนหนามเพิ่มขึ้นอีกเพียงหนึ่งตำแหน่ง
องค์การอนามัยโลก (WHO) กำลังติดตาม BA.2.86 ซึ่งเป็นสายพันธุ์ลูกผสมของโอมิครอนระหว่าง “BA.2” และ “XBB” สายพันธุ์ย่อยนี้ได้รับความสนใจเนื่องจากมีการกลายพันธุ์จำนวนมากซึ่งเกินกว่า 30 ตำแหน่งบนโปรตีนหนาม จำนวนการกลายพันธุ์ที่มากมายบนโปรตีนหนามนี้คล้ายคลึงกับการก้าวกระโดดที่พบในสายพันธุ์โอมิครอนที่ปรากฏขึ้นครั้งแรกในอดีต ทำให้เกิดความกังวลเกี่ยวกับศักยภาพในการแพร่เชื้อ การดื้อต่อวัคซีน ยา และแอนติบอดีสำเร็จรูป โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ลูก หลานของ BA.2.86 ซึ่งยังมีการกลายพันธุ์ไปอย่างต่อเนื่อง เช่น โอมิครอน JN.1, JN.2, JN.3 ฯลฯ
แม้ว่า WHO ยังมิได้จัดให้โอมิครอน BA.2.86 เป็น Variant of Concern (VOC) แต่โปรไฟล์ทางพันธุกรรมที่ไม่เหมือนโอมิครอนสายพันธุ์ดั้งเดิมทำให้ผู้เชี่ยวชาญตั้งชื่อ BA.2.86 อย่างไม่เป็นทางการว่า “Pirola” ซึ่งมาจากอักษรกรีก “Pi” รวมกับ “Rho” ที่เป็นสองอักษรกรีกที่ถัดจาก “โอมิครอน”
หลายฝ่ายเริ่มคลายกังวลเมื่อไม่พบข้อมูลทางคลินิกที่บ่งชี้ว่าการติดเชื้อโอมิครอน BA.2.86 และ EG.5.1 จะทำให้เกิดการเจ็บป่วยที่รุนแรงและดูเหมือนว่าทั้งสองสายพันธุ์ย่อยจะยังไม่สามารถแข่งขันกับโอมิครอนกลุ่มย่อย XBB* ที่เป็นสายพันธุ์หลักอยู่ในปัจจุบันได้ โดยเฉพาะกับกลุ่มของ “FLip” ที่มีการกลายพันธุ์คู่-พลิกขั้ว “L455F + F456L” เช่น โอมิครอน HK.3
กลุ่มโอมิครอนกลายพันธุ์คู่-พลิกขั้ว “L455F + F456L” พบแล้วทั่วโลก (จากฐานข้อมูลโควิดโลก “GISAID” ณ. เดือนพฤศจิกายน 2566) จำนวน 34,301 ราย และพบในประเทศไทย 42 ราย
ที่น่าสังเกต คือ โอมิครอนสายพันธุ์ล่าสุด ไม่ว่าจะเป็น XBB->EG.5.1->HV.1 หรือ BA.2->BA.2.86->JN.1,JN.2,JN.3 ล้วนมีแนวโน้มที่จะกลายพันธุ์ในลักษณะของกลายพันธุ์คู่-พลิกขั้ว (L455F + F456L) ด้วยกันทั้งสิ้น
การกลายพันธุ์คู่-พลิกขั้ว เป็นการวิวัฒนาการ “แบบเบนเข้า” หรือ “วิวัฒนาการเชิงบรรจบ (convergent evolution)” ที่ธรรมชาติกำหนดให้กับสิ่งมีชีวิต รวมถึงไวรัส ที่แม้ไวรัสจากต่างสายพันธุ์เช่น EG.5.1 และ BA.2.86 กลับมีวิวัฒนาการในลักษณะคล้ายคลึงกันคือพยายามมีการกลายพันธุ์บนส่วนหนามสองตำแหน่งติดกัน(double mutation) คือ L455F และ F456L เหมือนกัน เนื่องจากไวรัสทั้งสองอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ถูกกดดันด้วยภูมิคุ้มกันจากวัคซีนและการติดเชื้อตามธรรมชาติในลักษณะเดียวกัน
โอมิครอน “HV.1 (XBB.1.9.2.5.1.6.1)” สืบเชื้อสายมาจากโอมิครอนสายพันธุ์ย่อย XBB.1.9.2 โดยเป็นทายาทรุ่นลูกของโอมิครอน EG.5 พบการกลายพันธุ์ที่ส่วนหนามบริเวณ “F456L” ก่อให้เกิดการระบาดเป็นสายพันธุ์หลักในสหรัฐอเมริกาขณะนี้ โดยคิดเป็นร้อยละ 25.2 ของสายพันธุ์ที่ระบาดหมุนเวียนในสหรัฐอเมริกา (พฤศจิกายน 2566)
ช่วงเวลาใกล้เคียงกันในเดือนกันยายน 2566 ที่ผ่านมา นักวิจัยได้ตรวจพบรุ่นลูกของโอมิครอน BA.2.86 ในยุโรปที่มีการกลายพันธุ์สะสมเพื่อหลบเลี่ยงภูมิคุ้มกันได้มากขึ้นพร้อมไปกับการจับกับผิวเซลล์ได้อย่างมั่นคงขึ้น โดยมีตำแหน่งการกลายพันธุ์ที่ตำแหน่ง “L455S” เกิดเป็นสายพันธุ์ย่อยที่ถูกตั้งชื่อว่า “JN.1” พบระบาดมากในประเทศอังกฤษและฝรั่งเศส ยังไม่พบในประเทศไทย
ผู้เชี่ยวชาญประเมินว่า "รุ่นลูกของโอมิครอน JN.1" อาจเกิดการแพร่ระบาดกลายเป็นสายพันธุ์หลักทั่วโลกได้ในอนาคต “หากมีการกลายพันธุ์ ณ. ตำแหน่ง “F456L” เพิ่มเติมอีกเพียงหนึ่งตำแหน่ง”
ศูนย์จีโนมทางการแพทย์ รพ. รามาธิบดี กำลังติดตามโอมิครอน “JN.1” และลูกหลานอย่างใกล้ชิด
ขณะนี้พบ โอมิครอน BA.2.86 และลูกหลาน (ในฐานข้อมูลโควิดโลกจีเสส) ระบาดทั่วโลกไปแล้วจำนวนกว่า 2,309 ตัวอย่างจาก 39 ประเทศ กล่าวคือ
ประเทศไทย จำนวน 2 ราย คิดเป็น 0.094% ของสายพันธุ์ที่ระบาดในไทย
