รู้จัก ‘ไอ้แมงคาม’ กับนิยาม ลูกคอไทยไร้ขีดจำกัด สารพัดเป็นไปได้

 

'ไอ้แมงคาม' มาจากชื่อเล่น ‘บิทเติ้ล’ ที่แปลว่า ‘ด้วง’ และในภาษาอีสาน ก็คือ ‘แมงคาม’ สุทธิสิปป์ ฐิติธนพันธ์ บอกเล่าให้ ‘กรุงเทพธุรกิจ’ ฟังถึงที่มาที่ไปของชื่อ และหมวกที่ไม่เหมือนใคร จากการออกแบบเอง และได้ป้าเพ็ญ คุณป้าศิลปินจักสาน จากพนัสนิคม เป็นผู้สานให้ จนกลายเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว

 

หากใครที่เข้าใน TikTok อาจจะเคยผ่านหน้าผ่านตา ‘ไอ้แมงคาม’ กับหมวกประจำตัว ที่มักจะถ่ายทอดความรู้และเรื่องราวต่างๆ ผ่านเพลงลูกทุ่งร่วมสมัย ด้วยคำนิยามที่ว่า ‘ลูกคอไทย ไร้ขีดจำกัด สารพัดเป็นไปได้’ เวลาเกือบ 2 ปี ที่ลองผิดลองถูกจนปัจจุบัน ช่องติ๊กต็อก @Mangkham มีคนติดตามกว่า 4.68 แสนคน

 

“คุณพ่อ คุณแม่เป็นชาวบุรีรัมย์ ส่วนผมเกิดที่กรุงเทพฯ และผมชอบเพลงลูกทุ่งมาก” บิทเติ้ล เริ่มเล่าถึง จุดเริ่มต้นของการหลงใหลเพลงลูกทุ่ง

“คุณพ่อเป็นคนลูกทุ่ง และเป็นโปรดิวเซอร์เพลงลูกทุ่งมากว่า 30 ปี ผมโตในบ้านที่คุณพ่อเปิดเพลงลูกทุ่ง คุณแม่เปิดร้านเสริมสวย และมักจะได้ฟังเรื่องราวชีวิตหลากหลายของผู้คนที่แวะเวียนเข้ามา มันคือสิ่งที่น่าสนใจ”

 

 

ข่าวที่เกี่ยวข้อง 

• เพลงลูกทุ่ง 84 ปี คอนเสิร์ตใหญ่ ในกระแส Soft Power
• ดัน Soft Power “ข้าว – กาแฟ GI ไทย” บุกเทศกาลข้าวและกาแฟส่งท้ายปี
• คนรุ่นใหม่ พลังผลักดัน 'Soft Power' สร้างจุดเชื่อมต้นน้ำ-ปลายน้ำ

 

 

บิทเติ้ล เติบโตอยู่ท่ามกลางความหลากหลายของวัฒนธรรม ชอบดูหนังฮอลลีวูด อะนิเมะ ซีรีย์ และฟังเพลงหลากหลาย หลังจากเรียนจบ ป.ตรี ด้านศิลปะการแสดง ที่ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ (มศว) จึงมีโอกาสได้เป็นศิลปินในสังกัดอาร์เอส แต่งเพลง ควบคุมการผลิต โดยเพลง ‘ห้านาทีบรรลุธรรม’ ที่มีทั้งความเป็นลูกทุ่ง ป็อบ และคอนเทมโพรารี ปัจจุบันมีคนฟังกว่า 106 ล้านครั้ง และ เพลงไอ้โจ๋ในตำนาน ที่ได้ 'เก่ง ลายพราง' มาร่วม feat. และแสดงในมิวสิควิดีโอ

 

“มีคนมักจะถามผมว่างานของผมควรจะให้คำจำกัดความว่าอะไร ผมเลยเรียกงานตัวเองว่า ‘หลานทุ่ง’ แปลว่า รุ่นถัดมาของเพลงลูกทุ่ง รวมถึงนิยามตัวเองด้วยเช่นกัน พอเจอแล้วว่าสิ่งที่ทำ เรียกว่า ‘หลานทุ่ง’ ดังนั้น Mission คือ พยายามที่จะหาความเป็นไปได้ใหม่ๆ ให้กับสำเนียงลูกทุ่งและความเป็นไทย ศึกษาค้นคว้ากลับไปถึงต้นตอของมันมากขึ้น เรียนรู้เพลงพื้นบ้าน ลิเก หมอลำ เสภา แหล่ ลำตัด และมีโอกาสได้เล่นละครกับคณะละครอนัตตา ของคุณลุงตั้ว (ประดิษฐ ประสาททอง) เรียนรู้ และคอยสังเกตแบบครูพักลักจำ”

 

ลูกทุ่ง คือ สิ่งสะท้อนชีวิต

บิทเติ้ล เล่าต่อว่า ผมมองว่า ลูกทุ่ง คือ สิ่งสะท้อนชีวิต มนต์ที่มหัศจรรย์ของเพลง คือ หากเราเล่าชีวิตลงไปในเพลง และใช้เพลงดึงคนให้อยู่กับงาน ให้อยู่กับชีวิต จะทำให้เกิดการตั้งใจฟังมากขึ้น และพาเราไปสู่ประสบการณ์ใหม่ๆ ของชีวิต ทำให้เราเข้าใจชีวิตคนอื่นมากขึ้น มี Empathy ต่อคนอื่นมากขึ้น นั่นคือ เพลงที่ผมอยากจะทำ

 

 

เมื่อต้องการจะหาที่ทางใหม่ๆ ให้กับวัฒนธรรม จึงเกิดชิ้นงาน 2 รูปแบบ คือ อัลบั้มเพลงหลานทุ่ง ที่แต่งและสะสมไว้ทั้งหมด 13 เพลง ในเวลากว่า 10 ปี เพื่อหาพิกัดใหม่ๆ ในทางของดนตรี โดยเนื้อหาบอกเล่าถึงวิถีชีวิตที่หลากหลายของคนไทย รวมถึง ชวนศิลปินหลายท่านเข้ามาร่วมงานด้วย เช่น ฝน ธนสุนทร , ไหมไทย หัวใจศิลป์ อนิเมเตอร์ Pasulol ,  วิน วรุตม์ อ่อนอุ่นจิตร โปรดิวเซอร์ที่ใช้เวลาทำงานร่วมกันมานาน และแรปเปอร์อย่าง ISEAST 

 

คอนเทนต์ครีเอเตอร์ TikTok

ขณะที่การทำงานอีกพาร์ตหนึ่ง คือ การเป็นคอนเทนต์ครีเอเตอร์ใน TikTok ในชื่อช่อง @Mangkham เพื่อสำรวจความเป็นไปได้ใหม่ๆ และเรียนรู้ในเชิงของคอนเทนต์

 

“ผมหัดแต่งแหล่ หมอลำ ลิเก เสภา โดยเอามาเล่าเป็นเรื่องที่หลากหลาย เช่น เล่าเรื่องราวภาพยนตร์ ‘อวตาร’ (Avatar) เป็นหมอลำ หรือ เล่าเรื่อง ชีววิทยา เป็นแหล่ ทำทุกอย่างคนเดียวโดยหัดจาก YouTube และเรียนรู้ไปเรื่อยๆ คุณลุงตั้วสอนว่า การเรียนรู้ไม่มีผิดถูก ไม่จำเป็นต้องเหมือนคนรุ่นก่อน เราทำสิ่งใหม่ๆ ได้ ถือเป็นการปลดล็อก บางครั้งมี 4 อย่างทั้ง หมอลำ แหล่ เสภา กันตรึม อยู่ในเพลงเดียวกัน เป็นการเรียนรู้และนำความรู้มาผสมรวมกัน”

 

 

ในยุคที่คอนเทนครีเอเตอร์แข่งขันกันเต็มตลาด แต่ความแตกต่างของการนำเสนอ และความตั้งใจฝึกฝนมาตลอดชีวิตทั้งเขียนเพลงตั้งแต่เด็ก เขียนกลอน รวมถึง ทำทุกขั้นตอนไม่ว่าจะเขียนบท ร้อง อัดเสียง ตัดต่อจบได้ด้วยตัวคนเดียว ทำให้ ‘ไอ้แมงคาม’ ได้รับความสนใจจนมีผู้ติดตามกว่า 4.68 แสนคน

 

“เป้าหมายของการทำตรงนี้ คือ อยากจะทำให้เห็นว่า ลูกคอไทยไร้ขีดจำกัด สารพัดจะเป็นไปได้ เพื่อที่จะบอกว่า มันสามารถทำให้คนสนุกได้ เป็น Entertainment ขณะเดียวกัน ก็สามารถที่จะเชื่อมโยงกับความเป็นไทยเดิมที่มีอยู่ และคอนเทนต์ใหม่ๆ ในปัจจุบันเพื่อให้เห็นว่า วัฒนธรรมไทย ไม่ได้ถูกแช่แข็งและหยุดนิ่ง เราต้องพามันไปเรื่อยๆ หาพิกัดใหม่ๆ"

 

"อยากให้เกิดการตื่นเต้น และเกิดการเปลี่ยนแปลงในเชิงความรู้สึก รู้จำ ว่าวัฒนธรรมไทยไม่ได้ถูกแช่แข็งเหมือนเดิมอีกต่อไป เราสามารถนำมาใช้กับคอนเทนต์ใหม่ๆ ได้ แบบไม่มีขีดจำกัด”

 

ปัจจุบัน บิทเติ้ล อยู่ระหว่างการพัฒนาจาก ‘Entertainment’ ไปสู่ ‘Edutainment’ โดยเล่าความรู้ที่ดูเป็นเรื่องยากให้เป็นเรื่องสนุก เช่น การแต่งแหล่ หมอลำ เกี่ยวกับเรื่องการกำเนิดจักรวาล ซึ่งอยู่ระหว่างการทดลองทำเป็นคอนเทนต์ให้ยาวขึ้นในช่อง YouTube

 

“สิ่งที่จะอยู่ยั่งยืนจริงๆ คือ หัวใจของมันว่าต้องการจะเล่าอะไร เล่าแล้วมีประโยชน์จริงหรือไม่ เพราะฉะนั้น จึงพยายามขยับไปทำ Edutainment มากขึ้น เป็นที่มาที่จะต้องขยับไปศึกษาเยอะมากๆ เพราะการจะเขียนเพลงได้ต้องเข้าใจเรื่องที่จะเขียน และต้องย่อยให้กลายเป็นเรื่องสนุก ลำดับอย่างไรให้คนจะอยู่กับเราในระยะเวลานั้น และเกิดความเข้าใจตามจุดมุ่งหมายที่เราต้องการจริงๆ”

 

วัฒนธรรมจะตาย...หากถูกแช่แข็ง

ในฐานะคนรุ่นใหม่ บิทเติ้ล มองว่า ลูกทุ่งทันสมัย เป็นวัฒนธรรมของไทยที่ทุกคนร่วมกันสร้าง มีพลวัตร เต็มไปด้วยพลังและความสร้างสรรค์ พัฒนาและมีลมหายใจได้ตลอดเวลาไม่เคยหยุดนิ่ง

 

“วัฒนธรรมจะตาย หากถูกแช่แข็งและหยุดนิ่งไว้ แต่เพลงลูกทุ่งไม่เคยหมดลมหายใจ และสามารถวิวัฒนาการอย่างไม่สิ้นสุด ลูกทุ่งเกิดขึ้นจากการโอบรับวัฒนธรรมตะวันตก รวมกับพื้นบ้านของไทย ผสมผสานกันกลายเป็นเพลงลูกทุ่ง ขณะเดียวกัน มันไม่ได้หยุดที่วันนั้น เราจะเห็นว่าเพลงลูกทุ่งสามารถรับใช้คน เป็น Pop Culture เป็นเพลงที่ได้รับความนิยมสูงสุดในประเทศไทย บน YouTube chart นั่นหมายความว่า เพลงลูกทุ่ง ยังรับใช้ทุกคนได้สม่ำเสมอ เพียงแต่ว่าจะต้องหาที่ทางใหม่ๆ ผมต้องการที่จะพาไปหาจุดใหม่ๆ เท่าที่ผมจะมองเห็น เพื่อให้สิ่งนี้ยังมีชีวิตอยู่ต่อไป” บิทเติ้ล กล่าวทิ้งท้าย 

 

ปัจจุบัน บิทเติ้ล - สุทธิสิปป์ ฐิติธนพันธ์ ยังได้เป็น 1 ใน 50 'Soft Power Ambassadors' ต้นแบบคนรุ่นใหม่ที่สร้างแรงบันดาลใจ จาก Youth In Charge แพลตฟอร์มเพื่อพัฒนาศักยภาพความเป็นผู้นำและสร้างเวทีแห่งโอกาสให้กับเยาวชนไทย อีกด้วย