ทั่วโลกจับตามอง "โควิด-19" สายพันธุ์ย่อย XBB.1.5 ระบาดหนักอย่างรวดเร็ว

เมื่อวันที่ 1 มกราคม 2566 รศ.นพ.ธีระ วรธนารัตน์ หรือ "หมอธีระ" คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์เฟซบุ๊กถึงประเด็น "โควิด-19" ระบุว่า

1 มกราคม 2566...Happy New Year...สวัสดีปีกระต่าย

เมื่อวานทั่วโลกติดเพิ่ม 296,075 คน ตายเพิ่ม 746 คน รวมแล้วติดไป 664,780,061 คน เสียชีวิตรวม 6,696,880 คน

5 อันดับแรกที่ติดเชื้อสูงสุด คือ

1. ญี่ปุ่น
2. เกาหลีใต้
3. ฮ่องกง
4. ไต้หวัน
5. ฝรั่งเศส

เมื่อวานนี้จำนวนติดเชื้อใหม่มีประเทศจากยุโรปและเอเชียครอง 8 ใน 10 อันดับแรก และ 15 ใน 20 อันดับแรกของโลก

จำนวนติดเชื้อใหม่ในแต่ละวันของทั่วโลกตอนนี้ มาจากทวีปเอเชียและยุโรป รวมกันคิดเป็นร้อยละ 92.12 ของทั้งโลก ในขณะที่จำนวนการเสียชีวิตคิดเป็นร้อยละ 85.25

สายพันธุ์ไวรัสโควิด-19 ที่ระบาดมาก อดีตถึงปัจจุบัน

หากเราทบทวนประวัติศาสตร์การระบาดในช่วงที่ผ่านมา ไวรัสโควิด-19 หลากหลายสายพันธุ์ที่ทำให้เกิดแรงกระเพื่อมไปทั่ว ตั้งแต่ระดับทวีปไปจนถึงระดับโลก

• ตั้งแต่สายพันธุ์ดั้งเดิม จากจีน
• D614G จากยุโรป (อิตาลี?)
• Alpha จากสหราชอาณาจักร
• Beta จากแอฟริกาใต้
• Gamma จากแถบอเมริกาใต้ (บราซิล?)
• Delta จากอินเดีย
• Omicron จากแถบตอนใต้ของแอฟริกา

แต่ละระลอกที่มีการระบาดในช่วงที่ผ่านมา มักเกิดจากสายพันธุ์หลักสายพันธุ์ใดสายพันธุ์หนึ่ง

อย่างไรก็ตาม ระลอกล่าสุดที่ทั่วโลกเผชิญอยู่ในช่วงสองเดือนที่ผ่านมานั้น กลับพบว่าเกิดจากหลากหลายสายพันธุ์ย่อยที่เกิดขึ้นมาใหม่ แตกต่างกันไปในแต่ละพื้นที่ ได้แก่ BQ.1.x ในยุโรปและอเมริกา, XBB ในสิงคโปร์, BA.2.75.2 ในอินเดีย, BF.7 ในจีน

จนถึงวินาทีนี้ เริ่มต้นปีใหม่ ข้อมูลล่าสุดที่ทั่วโลกกำลังจับตามอง คือ สายพันธุ์ย่อย XBB.1.5 ที่ตอนนี้กำลังระบาดหนักขึ้นอย่างรวดเร็วในสหรัฐอเมริกา โดยเริ่มจากนิวยอร์ก และกระจายไปทั่วประเทศ สัดส่วนการระบาดทวีคูณรอบสัปดาห์ และทำให้มีจำนวนผู้ป่วยที่ติดเชื้อจนต้องนอนรักษาตัวในโรงพยาบาลเพิ่มขึ้นมากอย่างน่าเป็นห่วง

ข่าวจาก BNO News เมื่อคืนนี้รายงานว่า อเมริกามีจำนวนผู้ป่วยนอนโรงพยาบาล 45,279 คน ซึ่งสูงสุดนับตั้งแต่กุมภาพันธ์ 2565 เป็นต้นมา โดยเฉพาะอย่างยิ่งกลุ่มเปราะบาง เช่น ผู้สูงอายุ ที่มีสัดส่วนติดเชื้อแล้วป่วยจนต้องรักษาตัวในโรงพยาบาลสูงกว่าช่วงอายุอื่น

ผลจากการวิจัยจากทั่วโลก ชี้ให้เห็นว่า XBB.1.5 นี้ดื้อต่อภูมิคุ้มกันมากสุดในทุกสายพันธุ์ที่เคยมีมา (เทียบเท่ากับ XBB.1 เดิมที่เป็นบรรพบุรุษ) และมีความสามารถจับกับตัวรับ ACE2 ที่ผิวเซลล์เป้าหมายได้แน่นกว่าไวรัสอื่นๆ ที่กำลังระบาดอยู่

ประเมินกันว่า XBB.1.5 นี้ อาจเป็นไวรัสสายพันธุ์ล่าสุดที่มีโอกาสที่จะลามไปทั่วโลกได้ หากแต่ละประเทศไม่มีมาตรการเฝ้าระวัง และมาตรการควบคุมป้องกันโรคที่ดีพอ

ปี 2566 นี้ ยังไม่สามารถตีตรา ป่าวประกาศบอกให้คนในสังคมว่า โควิดเป็นหวัดธรรมดา หรือหวัดใหญ่ ตามฤดูกาลได้ เพราะข้อมูลวิชาการและข้อมูลสถานการณ์ระบาด ติด ป่วย ตาย ที่เห็นกันอยู่ทั่วโลกนั้น ชี้ชัดว่าไม่เป็นเช่นนั้น

การใช้ชีวิตประจำวัน ทำงาน เรียน เดินทางท่องเที่ยว ควรดำเนินไปด้วยความไม่ประมาท ป้องกันตัวอย่างสม่ำเสมอ เป็นกิจวัตร

แต่ละประเทศควรหายาต้านไวรัสมาตรฐาน ที่เป็นที่ยอมรับ ได้แก่ Paxlovid, Remdesivir, และ Molnupiravir เพื่อให้ประชาชนสามารถเข้าถึงบริการดูแลรักษาได้อย่างทั่วถึง และทันต่อสถานการณ์

การจัดหาวัคซีน Bivalent เพื่อสร้างภูมิคุ้มกันแก่ประชาชนได้อย่างมีประสิทธิภาพ และพร้อมรับแรงกระเพื่อมจากการระบาดของสายพันธุ์ไวรัสใหม่ที่เกิดขึ้น ถือเป็นเรื่องจำเป็น

เหนืออื่นใด การใส่หน้ากากอย่างถูกต้องสม่ำเสมอ ระหว่างใช้ชีวิตประจำวัน จะช่วยลดความเสี่ยงลงไปได้มาก

โควิด...ไม่จบแค่ชิลๆ แล้วหาย แต่ป่วยหนักได้ ตายได้ และเสี่ยงต่อ Long COVID ด้วย

ป้องกันตัวไม่ให้ติดเชื้อ หรือไม่ติดเชื้อซ้ำ ย่อมดีที่สุด

 

 

เครดิตภาพ: Feigl-Ding E. 1 January 2023.