ลดภาวะหมดไฟในองค์กร กับ "โปรแกรมสติ" ส่งต่อแนวคิด Happy Soul

ข้อมูลจากสถิติการลาออกของแรงงานในประเทศไทย ที่มีการขึ้นทะเบียนตนเป็นผู้ว่างงานตามระเบียบของ สำนักงานประกันสังคมของประเทศไทย รายงานโดยกองบริหารข้อมูลตลาดแรงงาน กรมการจัดหางาน กระทรวงแรงงาน พบว่าเดือนมกราคม 2565 ที่ผ่านม ไทยมีผู้ขึ้นทะเบียนว่างงาน 88,119 คน ซึ่งสาเหตุของการลาออกสำคัญ เกิดจากการลาออกด้วยตนเองจากภาวะหมดไฟ ไม่มีความสุขในการทำงานถึง 77,143 คน หรือร้อยละ 87.54 อีกข้อมูลจากสายด่วนสุขภาพจิต 1323 ยิ่งตอกย้ำสถานการณ์จนน่าขบคิด เมื่อพบวัยแรงงานขอรับบริการเรื่องความเครียด วิตกกังวล ไม่มีความสุขในการทำงานถึง 392 ราย ของสายทั้งหมด 5,978 สาย ข้อมูลดังกล่าวอาจกำลังเป็นการส่งเสียงสะท้อนวิกฤติสุขภาพจิตใจคนวัยทำงาน ว่าพวกเขากำลัง "ขาดความสุข" มากขึ้น

คำถามคือ อะไรทำให้วัยทำงาน "ไม่มีความสุขในการทำงาน" ควรมีวิธีจัดการกับปัญหาสุขภาพจิตอย่างไร

ความตระหนักถึงปัญหานี้เอง นำมาสู่ความร่วมมือกันพัฒนาโปรแกรม ภายใต้โครงการ "สร้างสุขและจิตสำนึกด้วยโปรแกรมสติในองค์กร" ที่ทางสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ร่วมกับกรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข จัดทำขึ้น มองว่าอาจเป็นหนึ่งทางออกของการผ่อนคลายความตึงเครียดแต่ละวัน สำหรับคนทำงานที่ต้องเผชิญภาวะเช่นนี้

พงษ์ศักดิ์ ธงรัตนะ ผู้อำนวยการสำนักสนับสนุนสุขภาวะองค์กร สสส. เอ่ยถึงที่มาโครงการนี้ว่า เกิดจากการตระหนักถึงปัญหาที่เกิดขึ้น จึงพัฒนาโปรแกรมสร้างสุขด้วยสติในองค์กร (Mindfulness in Organization : MIO) ภายใต้แนวคิด Happy Workplace เป็นโปรแกรมเพื่อมุ่งส่งเสริมให้มีความสุขในการทำงาน มีสุขภาพจิตที่ดี และเน้นการเรียนรู้ด้วยการปฏิบัติ ที่จะส่งผลให้การทำงานมีประสิทธิภาพดีขึ้น มีสัมพันธ์ภาพกับเพื่อนร่วมงานดีขึ้น มีความสุขในการทำงานมากขึ้น และเกิดความสงบด้วยการรับฟังและสื่อสารอย่างมีสติ รวมถึงเกิดความคิดสร้างสรรค์สามารถแก้ไขปัญหาต่างๆ ทั้งในระดับตนเอง ทีม องค์กร และสังคมได้

"เนื่องจากกลุ่มแรงงานเป็นกำลังสำคัญที่ช่วยขับเคลื่อนประเทศให้อยู่รอดจึงต้องได้รับการดูแลสุขภาวะทุกมิติอย่างจริงจัง" พงษ์ศักดิ์ กล่าว

นพ.ยงยุทธ วงศ์ภิรมย์ศานติ์ ที่ปรึกษากรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข และที่ปรึกษาโครงการสร้างสุขและจิตสำนึกด้วยโปรแกรมสติในองค์กร สสส. กล่าวว่า การมีสติและสมาธิคือ การฝึกสภาวะจิตที่สูง เป็นเครื่องมือในลักษณะ Meta skill นำไปสู่คุณลักษณะที่ดี เช่น เห็นใจผู้อื่น มีความรับผิดชอบ มีความคิดบวก ที่สอดคล้องกับนวัตกรรมแนวคิด Happy Workplace ของ สสส. เรื่อง Happy Soul ซึ่งเป็นความสุขด้านจิตใจ มีคุณธรรม และศีลธรรมในการดำเนินชีวิต ส่งผลให้มีการใช้ชีวิตอย่างมีสติ ช่วยลดความเครียด ความวิตกกังวล เพิ่มความสุขในการทำงาน นำไปสู่สังคมที่ร่วมสร้างองค์กรแห่งความสุข

สำหรับโปรแกรมอบรม MIO แบ่งการเรียนรู้ออกเป็น 3 เรื่อง

1. สติกับการเรียนรู้พัฒนาตน ประกอบด้วย 3 เรื่องย่อยคือ กรอบแนวคิดและบุคคลในดวงใจ การฝึกสมาธิ และการฝึกสติ
2. สติในทีมสัมพันธภาพ การทำงานร่วมกัน ประกอบด้วย 3 เรื่องย่อยคือ สติสื่อสาร สติสื่อสารระหว่างบุคคล และสติคิดบวก
3. สติกับการพัฒนาองค์กร ประกอบด้วย 2 เรื่องย่อยคือ การประชุมด้วยสติสนทนาแบบกัลยาณมิตร และการประชุมด้วยสติสนทนาแบบอภิปรายอย่างสร้างสรรค์ โดยโปรแกรมจะแบ่งหลักสูตรออกเป็น 3 กลุ่มคือ หลักสูตรสำหรับผู้บริหาร หลักสูตรสำหรับวิทยากร และหลักสูตรสำหรับบุคคลทั่วไป

ผู้สนใจสามารถเรียนรู้หลักสูตรสร้างสุขด้วยสติในองค์กร ลงทะเบียนเพื่อเรียนในรูปแบบ e-Learning ได้ที่ MIO