"แสงสว่าง" บัคเก็ตในตำนาน "ท่าช้างคาเฟ่" สู่แบรนด์สุราไทยในตลาดเสรี

2 สัปดาห์ที่ผ่านมา วีดีโอคลิปใน TikTok ที่ผู้ชมดูแล้วอดยิ้มตามไม่ได้ คือคลิปที่คุณ “จ๊ะ-นงผณี” ลูกทุ่งสาวอารมณ์ดี ขึ้นโชว์ในร้านท่าช้างคาเฟ่ จ.เชียงใหม่

เธอร้อง เธอเต้น และเอ็นเตอร์เทนคนที่มาเที่ยวอย่างสนุกสนาน ท่ามกลางบรรยากาศปรับมาตรการบริโภคเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ แต่สุดท้าย " จ๊ะ-นงผณี" กลับต้องคอพับร่วงจนแดนเซอร์ต้องหามลงจากเวที และหลายคนตั้งคำถามถึงสาเหตุว่าเป็นเพราะอะไร?

"จะบอกว่าอย่าซ่ากับแสงสว่าง” คือส่วนหนึ่งของถ้อยคำ ที่ “จ๊ะ” อัดคลิปเฉลยที่มาของอาการ และเป็นไวรัลในโลกอินเทอร์เน็ต

• ค็อกเทลในตำนาน

 “แสงสว่าง” กลายเป็นข้อสงสัยและคำค้นหา เพราะมีไม่น้อยที่แคลงใจว่านี่คือชื่อของอะไร และเหตุใดจึงทำให้นักร้องสาวคอพับขนาดนั้น

“กรุงเทพธุรกิจออนไลน์” สนทนากับ จอม-วมินทร์ ประกอบสุข เจ้าของร้านท่าช้างคาเฟ่ ร้านอาหารกึ่งสถานบันเทิงที่ขึ้นชื่อแห่งหนึ่งใน จ.เชียงใหม่ ถึงคำตอบที่เจือปนความตลก แต่อีกด้านก็ซ่อนถึงความสำเร็จทางการตลาด

จอม-วมินทร์ ประกอบสุข เจ้าของร้านท่าช้างคาเฟ่

“แสงสว่าง คือเหล้าที่เป็นซิกเนเจอร์ของที่ร้าน จะเรียกว่าฮิตติดตลาดรึเปล่าผมคงไม่ตอบนะ แต่ทุกโต๊ะที่มาท่าช้างก็ต้องสั่ง และโต๊ะหนึ่งก็ต้องมีมากกว่า 1 บัคเก็ต เป็นเครื่องดื่มที่นึกถึงท่าช้างก็ต้องนึกถึงแสงสว่าง ซึ่งส่วนผสมของแสงสว่างก็มีเหล้า โซดา โค้ก เครื่องดื่มชูกำลัง เอามาผสมกัน”

“เมื่อส่วนผสมมันเป็นดังนั้น เราจะเรียกว่าแสงสว่างว่าเป็นเหล้าที่ผสมแล้วหรือจะเรียกว่าค็อกเทลก็ได้ แต่ที่เราตั้งชื่อว่า แสงสว่างเพราะครั้งหนึ่งเราใช้เหล้าแสงโสมมาเป็นส่วนผสม แถมกินแล้วอร่อย สดชื่น เราเลยตั้งชื่อว่าแสงสว่าง แต่แน่นอนว่าเมื่อมีแอลกอฮอล์ผสมอยู่ ถ้าโดนไปหลายบัคเก็ต ก็คงต้องเมาเหมือนกัน” เจ้าของร้านท่าช้างฯ เล่าถึง “แสงสว่าง” เมนูเครื่องดื่มที่เป็นลายเซ็นต์

เหล้าผสมในกระติกน้ำแข็ง อาจฟังเป็นเรื่องง่าย และก็น่าจะหาได้ในสถานบันเทิงทั่วไป แต่ทำไมต้องเป็นที่ร้านท่าช้าง? วมินทร์ บอกว่า เมื่อเขาเป็นนักสร้างสรรค์ คีย์หลักของการผลิตแต่ละเมนูอาหารคือความจริงใจในสิ่งที่จะสร้าง ดังนั้นแสงสว่างทุกบัคเก็ตจึงใช้ส่วนผสมที่สดใหม่ทั้งหมด

“ไม่มีนะที่โซดาเหลือ เปิดไว้แล้วเอามาใช้ต่อ หรือมะนาวที่หั่นทิ้งไว้ ก่อนมาเป็นเมนูเราคำนวณส่วนผสมว่าจะเป็นอย่างไร ทุกอย่างต้องเป็นของใหม่เท่านั้น เปิดโซดาขวดใหม่ ใช้มะนาวที่สด เราอยากให้คนดื่มมีความสุข ได้รสชาติอร่อย และนั่นก็น่าจะเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ แสงสว่าง เป็นเครื่องดื่มที่ได้รับความนิยม และกลายเป็นส่วนต่อยอดการตลาดอื่นๆให้กับร้าน”

บรรยากาศร้านท่าช้างคาเฟ่ ทั้งในอดีตและปัจจุบัน

• กำเนิด “ท่าช้าง” และเหล้าบัคเก็ต

จ.เชียงใหม่ เป็นหมุดหมายของการเดินทางมาหลายสิบปี และร้านท่าช้างก็เป็นหนึ่งในสถานที่ ซึ่งนักท่องเที่ยวต้องไม่พลาดเมื่อคิดจะเยือนราตรีในเมืองเชียงใหม่

พิกัดดั้งเดิมของร้านอยู่ในโครงการเจเจมาร์เก็ต ถ.อัษฎาธร อ.เมืองเชียงใหม่ ก่อนความสำเร็จจะขยายร้านมาเปิดสาขาที่กรุงเทพฯ แต่ถึงเช่นนั้นจุดเริ่มต้นของ “ท่าช้าง” มิได้สวยหรู หากเกิดจากกลุ่มคนธรรมดาๆ ที่มีอาชีพออกแบบและตระเวนขายเสื้อยืดเป็นงานอดิเรก

“สมัยก่อนผมขับรถขายเสื้อยืด แล้วเราก็ชอบไปตามที่ต่างๆ ที่เป็นสถานที่เที่ยว ผมเป็นนักออกแบบ พอทำงานเสร็จก็ชอบดื่ม ผ่อนคลาย นั่นแหละครับที่เป็นจุดเริ่มต้น”

“ย้อนไปเมื่อเกือบ 20 ปีก่อน มีวันหนึ่งเราไปเที่ยวหาดริ้น อำเภอเกาะพะงัน เขามีจัดฟูลมูนปาร์ตี้ เราก็เห็นฝรั่งเขาซื้อเหล้ามาแบนหนึ่ง ซื้อมิกเซอร์มาชุดหนึ่ง แล้วก็เทเหล้าใส่ถังน้ำแข็ง เราก็แปลกใจ คือแทนที่จะใส่แก้วแยกดื่ม เขาเทรวมทุกอย่างในกระติกนั้น แล้วใช้หลอดดูด ซึ่งนั่นเป็นครั้งแรกที่ผมเห็นการดื่มเหล้าในกระติกหรือในบัคเก็ต”

20 ปีก่อนนั้น กลิ่นอายของการท่องเที่ยวแบบไร้จุดหมายถาวร รถโฟล์คเก่า งานศิลปะ และวิถีชีวิตอินดี้ แบบฮิปสเตอร์ น่าจะเป็นคาแรกเตอร์ของคนหนุ่มสาวนักแสวงหา ซึ่งทีมงานผู้ก่อตั้งร้านท่าช้างก็คงไม่ต่างกัน จากเกาะพะงัน พวกเขาก็ย้ายมาที่ อ.ปาย จ.แม่ฮ่องสอน ที่ที่ทั้งทำงานออกแบบและขายเสื้อยืดไปพร้อมๆกัน

“ผมอยู่ปาย 3 ปี ก็ทำงานออกแบบไป ขายเสื้อยืดไป จนวันหนึ่งเราคิดว่าในเมื่อเราชอบงานสร้างสรรค์ ชอบดื่ม ขายเสื้อยืด ก็ควรจะทำร้านเป็นเรื่องราว ซึ่งนั่นเป็นจุดเริ่มต้นของการรวบรวมพรรคพวกก่อตั้งร้านท่าช้างที่เชียงใหม่ ร้านเหล้าเล็กๆ ที่มีรถตู้โฟลค์เป็นส่วนประกอบหลัก มีโต๊ะเล็กๆวางรวมกัน 7 โต๊ะ ไม่มีโปรโมชั่นเครื่องดื่ม ไม่มีเครื่องเสียงใหญ่โต ใช้แผ่นซีดีแผ่นเดียว กับเครื่องเสียงเอเจ ที่มีน้าสมบัติโฆษณา (หัวเราะ) ร้านเราไม่มีหลังคานะ พอเลิกร้านก็ยกของใส่รถ มีอยู่แค่นั้น”

ชื่อของ “ท่าช้าง” เปรียบเสมือน จุดสตาร์ท จุดเริ่มต้น แบบเดียวท่าเรือ ท่ารถ และการเป็นท่าช้างก็เพื่อกล่าวถึงลักษณะของ จ.เชียงใหม่ และระลึกถึงช้างเองก็เป็นสัตว์ประจำชาติของไทย

แม้จะเป็นร้านเล็กๆ แต่ทีมงานก็ใช้ความมีศิลปะที่อยู่ในตัว จัดร้านให้ดูน่าดึงดูด ใช้ความคลาสสิค ใช้แสงไฟแบบเดียวกับกองถ่ายทำงานภาพยนตร์ เมื่อใครๆต้องหยุดดู ก็ต้องแวะนั่ง ทำให้ร้านเติบโตขึ้นตามลำดับ ซึ่งแน่นอนว่า ตังแต่ก่อตั้งร้านเมนูบัคเก็ตก็เป็นเครื่องดื่มซิกเนเจอร์ ตั้งแต่วันนั้น

“ยืนยันว่าเราไม่ได้เป็นคนคิดนะ เราเห็นฝรั่งมันทำก่อน แล้วเราก็เอามาทำเป็นเรื่องเป็นราว เอามาใส่ในเมนู แต่ที่จังหวัดเชียงใหม่เราน่าจะเป็นเจ้าแรกๆ”

ทั้งนี้นอกจาก “แสงสว่าง” แล้ว ที่ท่าช้างคาเฟ่ ยังมี “แสงระวี” ที่เป็นเครื่องดื่มเจาะกลุ่มตลาดผู้หญิง และยังมี “แสงสุดท้าย” ที่เป็นตัวจบและจะขายเฉพาะหลัง 23.00 น.ไปแล้ว

“ผมว่ามันเป็นความสร้างสรรค์นะ เรามีความชอบงานออกแบบมาก่อน พอมาทำร้านก็ไม่อยากจะซื้อมาขายไป แต่จะทำร้านให้มันน่านั่ง น่าสนใจที่สุด และคอกเท็ลของร้านก็มีที่มาจากจุดประสงค์ตรงนี้ คือสร้างแรงดึงดูดให้กับลูกค้า และตั้งแต่เปิดร้าน เราก็ขายตัวนี้ตลอดมามากกว่า 16 ปีแล้ว”

• สร้างแบรนด์สุราไทย

ไม่มีใครเถียงว่า แสงสว่างฮิตจริงที่ท่าช้าง แต่ในตลาดสุรากลั่นบรรจุขวด ยังมีโจทย์อีกมากที่แบรนด์จากบัคเก็ตในตำนานต้องฝ่าฝันใจผู้บริโภค เพราะทุกวันนี้ แสงสว่าง เอาความนิยมมาสร้างเป็นแบรนด์เครื่องดื่มของตัวเอง

“เรามั่นใจในรสชาติของเรา จึงอยากนำเสนอออกไป ตลาดเหล้าเบียร์ในวันนี้มันไม่ควรถูกจำกัดด้วยรูปแบบใดรูปแบบหนึ่ง เราอยากมองหาความแตกต่าง เป็นนักผลิตรายเล็กที่สร้างทางเลือกให้กับผู้ที่ชอบการดื่มอย่างมีความรับผิดชอบ”

ถึงวันนี้ วมินทร์ กล่าวว่า ขอบคุณคุณเท่าพิภพ (ส.ส.พรรคก้าวไกล ที่ผลักดัน พ.ร.บ.สุราก้าวหน้า) ขอบคุณทุกคนที่ผลักดันเรื่องนี้ ซึ่งเปรียบเสมือนแสงเทียนที่จุดนำทางให้ผู้ประกอบการรายเล็กได้มีโอกาส

ผลิตภัณฑ์เครื่องดื่มในนามแสงสว่าง

“เราจ้างบริษัทที่มีกำลังผลิตตามกฎหมายมาสักระยะแล้ว คือยังขายเหล้าแบรนด์อื่น แต่ทุกวันนี้เครื่องดื่มตระกูลแสงสว่าง มาจากเหล้าที่ผลิตในแบรนด์แสงสว่างทั้งหมด และแสงสว่างก็มีคาแรกเตอร์ของตัวเอง ที่ไม่ซ้ำกับใคร เราขอสนับสนุนการที่ผู้สร้างสรรค์รายเล็กจะมาเป็นทางเลือกให้กับประชาชน เราไม่เรียกว่าเป็นคู่แข่ง แต่คือเพื่อนร่วมธุรกิจ ที่สร้างทางเลือกในตลาด”

สุราไทยที่เกิดจากกลุ่มท่าช้างคาเฟ่ทุกวันนี้ มีตั้งแต่แบรนด์ “สีดอ” ซึ่งนำผลผลิตมาจากวิสาหกิจชุมชนบ่อแก้ว แบรนด์ "แสงสว่าง" ซึ่งเป็นหัวเชื้อที่ทำแสงสว่างแบบ Ready to Drink มีเบียร์ในแบรนด์ “ไอยรา” และ “กุญชร” ที่ยังทำอยู่แต่หยุดชะงักในช่วงโควิด-19

“เราเริ่มในในขณะที่มีโอกาส ถามว่าเสี่ยงไหม มันเสี่ยงมาก แต่ผมต้องเริ่ม อยากเป็นแรงบันดาลใจให้กับผู้คนว่าร้านข้างถนนเล็กๆมาถึงวันนี้ได้ เป็นร้านเล็กๆที่ค่อยสร้างตัวตน สร้างแบรนด์ และจะลุยในธุรกิจที่คิดว่าเราจะสร้างความสุขและเป็นทางเลือกให้กับผู้บริโภคได้”

ส่วนจะประสบความสำเร็จหรือไม่ คงเป็นดุลยพินิจ และเป็นสิ่งที่ผู้บริโภคต้องตัดสินใจเอง

ภาพจากเฟสบุ๊ค ท่าช้างคาเฟ่