6 ‘อาหารหน้าร้อน’ ชาวเอเชีย กินสู้ภัยร้อนอิ่มท้องแถมเย็นชื่นใจ
เราสู้ "อากาศร้อน" แต่อากาศร้อนสู้กลับ! หนึ่งในวิธีสู้ภัยร้อนของชาวเอเชียก็คือ การกิน "อาหารหน้าร้อน" ที่ช่วยให้อิ่มท้องแถมช่วยคลายร้อนได้จากภายในร่างกาย
“หน้าร้อน” ของประเทศในแถบเอเชียมีสภาพอากาศร้อนระอุไม่แพ้ใครในโลก หากดูอุณหภูมิที่วัดจากเครื่องเทอร์โมมิเตอร์อาจพบว่า หน้าร้อนของเอเชียมีอุณหภูมิต่ำกว่าแถบแอฟริกาหรือแถบตะวันออกกลางแน่ๆ แต่ถ้าดูข้อมูล “ดัชนีความร้อน” (คำนวณจากอุณหภูมิจริงเทียบกับความชื้นสัมพัทธ์) แล้วล่ะก็.. จะพบว่าหลายประเทศในเอเชียก็ร้อนสุดใจไม่ต่างกัน
จึงไม่แปลกใจที่ชาวเอเชียมักจะสรรหาวิธีคลายร้อนผ่านวัฒนธรรมการกิน มีการคิดค้น Summer Food หรือ “อาหารหน้าร้อน” มาตั้งแต่ยุคอดีต ถ่ายทอดมาจนถึงปัจจุบัน
ไม่ได้มีแค่ของหวานอย่างไอศกรีม บิงซู น้ำแข็งไส หรือขนมหวานใส่น้ำแข็งบดเท่านั้น ที่กินแล้วช่วยคลายร้อนได้ แต่ยังมีเมนูมื้อหลักหรือของว่างที่มีการปรุงแบบเย็นหรือมีน้ำแข็งเป็นส่วนประกอบ ซึ่งหลายๆ ประเทศในแถบเอเชียมีสูตรอาหารดังกล่าวถ่ายทอดต่อๆ กันมาอย่างยาวนาน ได้แก่
ข่าวที่เกี่ยวข้อง :
- ซารุโซบะ (โซบะเย็น), ประเทศญี่ปุ่น
ทำจากเส้นโซบะต้มสุก แล้วนำมาล้างน้ำเย็นหรือแช่น้ำเย็น ให้เส้นคลายร้อน จากนั้นตักเส้นขึ้นให้สะเด็ดน้ำ แล้ววางบนน้ำแข็ง กินคู่กับซอสที่ทำจากซุปดาชิ โชยุ มิริน สาเก ขิงบด เสิร์ฟพร้อมวาซาบิ ต้นหอมซอย หัวไชเท้าขูด (ร้านอาหารญี่ปุ่นบางร้านจะเสิร์ฟไข่นกกระทาดิบให้ด้วย)
นอกจากนี้ก็มีเมนู โซเม็งเย็น และ อูเด้งเย็น ที่มีลักษณะการปรุงและการกินคล้ายกันคือกินแบบเย็น เพียงแต่เปลี่ยนชนิดของเส้น หรือบางครั้งก็มีการเพิ่มเครื่องเคราต่างๆ ใส่เป็นท็อปปิ้ง เช่น แตงกวาซอย แครอทซอย ไข่ต้ม แฮมหั่นเส้น กุ้งต้ม เป็นต้น
- แนงมยอน/มุลแนงมยอน (บะหมี่เย็น), ประเทศเกาหลี
เมนูนี้พบได้ทั้งเกาหลีเหนือและเกาหลีใต้ ทำจากเส้นแนงมยอน หรือเส้นบัควีด หรือเส้นโซมยอนต้มสุก วางท็อปปิ้งด้านบนด้วยไข่ต้ม หมูหรือเนื้อต้มสุกที่หั่นชิ้นบางๆ แตงกวาซอย หัวไชเท้าซอย สาลี่หั่นเส้น กิมจิ ราดด้วยน้ำซุปใสที่ส่วนใหญ่มักจะทำจากหัวไชเท้า สาหร่าย หอมใหญ่ ขิง (บางสูตรของเกาหลีเหนือจะเป็นซุปที่ทำจากน้ำผักดอง) พร้อมใส่น้ำแข็งในซุปให้เย็นฉ่ำ
- ปอเปี๊ยะสด, ประเทศเวียดนาม
เมนูนี้ไม่เชิงว่าเป็นอาหารหน้าร้อน เพราะสามารถหารับประทานได้ทุกฤดูกาล แต่หากกินในช่วงหน้าร้อนก็จะทำให้สดชื่น สบายท้อง เพราะส่วนผสมหลักจะเป็นผักหลากหลายชนิด เช่น ผักกาดหอม แครอทขูด โหระพา ผักชี สะระแหน่ ผักแพรว ผักชีฝรั่ง ฯลฯ
นอกจากนี้ก็สามารถเพิ่มเนื้อสัตว์ต้ม (หมู/ไก่/กุ้ง/หมูยอ) และเส้นหมี่ลวก/เส้นขนมจีน ได้ด้วย นำส่วนประกอบเหล่านั้นมาห่อด้วยแผ่นแป้งใสเวียดนาม ที่ชุบน้ำพอหมาดๆ ม้วนเป็นแท่งกลม แล้วหั่นเป็นชิ้นพอดีคำ กินคู่กับน้ำจิ้มรสเปรี้ยวหวานใส่ถั่วลิสงป่น
- วันดาบู้ (สลัดเต้าหู้), ประเทศเมียนมา
เมนูนี้เป็นอาหารมื้อหลักหรือของว่างก็ได้ ทำจากถั่วเหลืองบดต้มสุก หรือผสมกับถั่วลูกไก่ต้มสุกและกวนจนเนื้อเนียน จากนั้นทิ้งไว้ให้เย็นจนจับตัวเป็นก้อน นำมาตัดเป็นชิ้นสี่เหลี่ยมเล็กๆ พอดีคำ ราดด้วยน้ำซอสรสเค็มหวาน ปรุงรสเพิ่มด้วยซีอิ๊ว น้ำมันพริก (บางสูตรใส่น้ำส้มสายชูเพื่อตัดรส) โรยถั่วลิสงป่น งาคั่ว ผักชี เสิร์ฟแบบเย็น รสชาติจัดจ้าน
- ข้าวแช่, ประเทศไทย
แต่เดิมเมนูนี้เป็นอาหารพื้นเมืองของชาวมอญ เรียกว่า "เปิงซังกราน" แปลว่า "ข้าวสงกรานต์" มีความเชื่อว่าเป็นเมนูที่ทำถวายเทวดาและพระสงฆ์ช่วงตรุษสงกรานต์ ต่อมาเป็นที่รู้จักในไทยมาตั้งแต่สมัย "เจ้าจอมมารดาซ่อนกลิ่น" (เจ้าจอมเชื้อสายมอญ) ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 4) ที่ได้ร่วมเสด็จไปราชการที่พระนครคีรี จังหวัดเพชรบุรี และได้ถ่ายทอดวิธีทำข้าวแช่ให้กับบ่าวไพร่จนแพร่หลายมาจนถึงปัจจุบัน
เมนูนี้ทำจากข้าวเจ้านึ่งสุกแล้วนำมาแช่น้ำเย็นลอยดอกมะลิ หรือใส่น้ำแข็งลงไปด้วย กินคู่กับเครื่องเคียง 6 อย่างตามตำรับชาววัง ได้แก่ ลูกกะปิ, หอมแดงยัดไส้, พริกหยวกสอดไส้, หมูฝอยหรือเนื้อฝอย, ไชโป๊ผัดไข่, ผักต่างๆ เช่น แตงกวา กระชาย มะม่วงเปรี้ยว พริกชี้ฟ้า เป็นต้น
- ปลาแห้งแตงโม, ประเทศไทย
เป็นเมนูอาหารชาววังที่มีมาตั้งแต่สมัย รัชกาลที่ 4 คนโบราณนิยมรับประทานเป็นอาหารว่างยามบ่ายในช่วงหน้าร้อน ทำมาจากปลาแห้งที่นำไปแช่น้ำให้นิ่มแล้วย่างไฟอ่อนให้หอม จากนั้นแกะเอาแต่เนื้อปลา แล้วโขลกเนื้อปลาจนละเอียด พักไว้ ถัดมาเจียวหอมแดงซอยให้สุกเหลือง ตักขึ้นพักไว้
ถัดมานำเนื้อปลาแห้งที่โขลกไว้ลงผัดในน้ำมันด้วยไฟอ่อนๆ จนเนื้อปลาเหลืองกรอบ คลุกด้วยน้ำตาลทรายและหอมเจียว แล้วนำมาโรยบนแตงโมหั่นชิ้นพอดีคำที่แช่เย็นๆ ทำให้เมนูนี้ช่วยดับกระหายได้ดี
------------------------------------
อ้างอิง : made in recipes, japankakkoii, แนงมยอน, food-heal, krua-naengmyeon, เมนูอาหาร, gourmetandcuisine, ก๋วยเตี๋ยวพม่าพาหุรัด