วัฒนธรรม ‘ฟิกา’ วิถีเพิ่มความสุขในการทำงาน แบบฉบับชาวสวีเดน

รู้หรือไม่? ตอนนี้แนวคิดการพักผ่อนที่เรียกว่า "ฟิกา" (Fika) ในสวีเดนกำลังได้รับความนิยมไปทั่วโลก 

หากมองผิวเผินหลายคนอาจคิดว่ากิจกรรมนี้ เป็นเพียงการพักเบรกเพื่อดื่มกาแฟร้อนๆ ไปพร้อมกับการทานขนมหวานเท่านั้น แต่จริงๆ แล้ว ฟิกา มีความสำคัญทางวัฒนธรรมมากกว่านั้นมากในสังคมสวีเดน

แล้ว ฟิกา คืออะไรกันแน่? กรุงเทพธุรกิจ จะพาทุกคนไปรู้จักวัฒนธรรมนี้กันให้มากขึ้น

คำว่า ฟิกา มาจากไหน?

ฟิกามีต้นกำเนิดมาตั้งแต่ศตวรรษที่ 19 ในช่วงเวลาดังกล่าว คำว่า “kaffi” ที่แปลว่ากาแฟ ในภาษาสวีเดน ถูกเปลี่ยนกลับเป็น “fika” ในฐานะศัพท์แสลง ตั้งแต่นั้นมา คำว่าฟิกาก็ได้รับความนิยมมาโดยตลอด

วัฒนธรรมฟิกา แตกต่างกันได้ถึง 10 ความหมาย

วัฒนธรรมที่สืบทอดกันมายาวนานนี้ สะท้อนถึงอุดมคติของชาวสวีเดนในการใช้เวลาพักผ่อนเพื่อชื่นชม กับความสุขเล็กๆ น้อยๆ ในชีวิต และรักษาสมดุลระหว่างชีวิตกับการทำงาน (work-life balance)

หากทำได้อย่างถูกต้อง เชื่อกันว่า ฟิกาจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานและเสริมสร้างความเป็นอยู่ที่ดีได้ และถ้าถามชาวสวีเดน 10 คนถึงคำจำกัดความของคำว่า ฟิกา คุณก็จะได้รับคำตอบที่แตกต่างกันถึง 10 คำตอบ

ยกตัวอย่างเช่น พอดแคสต์ A Swedish Fika ได้ให้คำจำกัดความของคำนี้ไว้ว่า “เป็นวิธีชาร์จพลังเพื่อผ่อนคลายชั่วขณะ และรวบรวมสติเพื่อดำเนินชีวิตต่อไป” ในขณะที่บางคนอาจจะบอกว่า “เป็นวิธีที่อบอุ่น และน่ารักในการนำผู้คนมารวมกัน”

พักเบรกแบบ ฟิกา แตกต่างจากการพักดื่มกาแฟทั่วไปอย่างไร?

จริงๆ แล้ว สิ่งสำคัญของวัฒนธรรมฟิกาไม่ได้อยู่ที่กาแฟหรือขนม แต่เป็นการใช้เวลาอันมีค่าไปกับการพบปะผู้อื่น หากเปรียบเทียบระหว่าง ช่วงพักดื่มกาแฟแบบดั้งเดิมในออฟฟิศ มักจะเป็นช่องทางในการพูดคุยเรื่องงานต่อ 

แต่ฟิกาจะเป็นกิจกรรมที่ไม่เป็นทางการ ที่อาจเปิดโอกาสให้เกิดการสนทนาเกี่ยวกับอะไรก็ได้ตั้งแต่เรื่องงานไปจนถึงเรื่องทั่วไป ทั้งนี้ ในสถานที่ทำงานหลายแห่งในสวีเดน พนักงานมักจะผลัดกันอบขนมหรือซื้อขนมเข้ามาเพื่อพักเบรกด้วยกัน 

พักเบรกแบบฟิกาแล้วได้อะไร?

สิ่งที่จะเลือกดื่มหรือกินระหว่างฟิกานั้นไม่สำคัญเท่ากับแง่มุมของการเข้าสังคม และสานสัมพันธ์ความเป็นเพื่อนที่ดีมากกว่า

เชื่อกันว่าสิ่งนี้จะทำให้ทีมงานในบริษัทแข็งแกร่งขึ้น เชื่อมโยงกันมากขึ้น นอกจากนี้ยังเชื่อกันอีกว่าพนักงานจะมีความพึงพอใจ และมีประสิทธิภาพมากขึ้นในการทำงาน

ฟิกาในช่วงเวลาไหนของวันถึงจะดี?

คำตอบง่ายๆ คือ ช่วงเวลาใดก็ได้ เป็นเรื่องปกติของที่ทำงานในสวีเวน ที่จะมีการพักฟิกาหนึ่งครั้ง ก่อนพักทานอาหารกลางวัน หรืออาจทำในช่วงบ่ายก็ได้  

ส่วนในวันหยุด เวลาที่ดีที่สุดในการฟิกาขึ้นอยู่กับความชอบส่วนบุคคล บางคนชอบฟิกาในตอนเช้าหลังออกไปเดินสูดอากาศ บางคนชอบฟิกาในช่วงบ่ายเพื่อเพิ่มความสดชื่น หรือในช่วงเย็นเพื่อผ่อนคลาย

แล้วถ้าไม่ดื่มกาแฟ ดื่มอย่างอื่นแทนได้ไหม? 

แน่นอนว่ากาแฟอาจจะไม่ใช่เครื่องดื่มที่เหมาะสำหรับทุกคน เราสามารถเลือกดื่มชา ช็อกโกแลตร้อน น้ำผลไม้ หรือแม้แต่น้ำเปล่าแทนได้ และในส่วนของขนมนั้น แม้ว่า ‘ซินนามอนบัน’ จะเป็นขนมหวานที่คนสวีเดนชื่นชอบเวลาฟิกา แต่เราไม่จำเป็นต้องเลือกกินแค่ขนม จะเปลี่ยนเป็น ผลไม้ หรือ ถั่ว ก็ได้ 

ประเด็นสำคัญคือ เน้นใช้เวลาในการ ฟิกา ในแบบที่เราชอบ และพูดคุยกับเพื่อนรอบข้าง เพราะฉะนั้น หากคุณรู้สึกเครียด หรือ เหนื่อยล้าจากการทำงาน ลองแบ่งเวลาว่างช่วงบ่ายๆ สายๆ วางโทรศัพท์ลง แล้วปล่อยใจให้สนุกสนานไปกับการดื่มกาแฟพร้อมขนมร่วมกับเพื่อนฝูงตามแบบฉบับ ฟิกา ดูสักครั้ง แล้วอาจพบผลลัพธ์ที่ดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัด

 

-------------------------------

อ้างอิง: forbes, studyinsweden, nordicvisitor