หนองหิน... คุนหมิงเมืองเลย

'เลย' จังหวัดริมฝั่งโขงพื้นที่ภาคอีสานตอนบน มีสถานที่ท่องเที่ยวขึ้นชื่อหลายแห่งให้เลือกเดินทางได้ตลอดทั้งปี แต่ที่มีชื่อเสียงโด่งดังเห็นจะต้องยกให้ เชียงคาน กับ อุทยานแห่งชาติภูกระดึง ที่ฮอตฮิตติดลมบนมานานไปแล้ว แต่นอกเหนือจากสถานที่ทั้งสองแห่งดังกล่าว เลยยังมีแหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจอีกมาก และในอนาคตอาจติดอยู่ในโปรแกรมการท่องเที่ยวยอดนิยมของจังหวัดเลยก็เป็นได้

หนึ่งในนั้นก็คือ“หนองหิน” อำเภอที่มีทรัพยากรทางการท่องเที่ยวที่น่าสนใจ และเป็นพื้นที่ที่อยู่ในความรับผิดชอบของสำนักงานพื้นที่พิเศษเลย องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) หรือ อพท.วันนี้ชุมชนชาวบ้านหนองหิน มีความพร้อมที่จะต้อนรับผู้มาเยือน โดยเฉพาะในแหล่งท่องเที่ยวที่มีทัศนียภาพสวยงามอย่าง บ้านผางาม ซึ่งได้ชื่อว่าเป็นคุนหมิงเมืองไทย หรือไม่ก็ว่าเป็นคุนหมิงเมืองเลย

บ้านผางามตั้งอยู่ใน อำเภอหนองหิน จังหวัดเลย ดูชื่ออำเภอก็คงพอจะเดากันได้ว่าจะมีหินมากมายขนาดไหน แต่ถึงจะขอยืมคำว่า “คุนหมิง” มาใช้ เพื่อให้นักท่องเที่ยวสามารถจินตนาการได้ก่อนเห็นของจริงว่าจะสวยงามแค่ไหน แต่สิ่งหนึ่งที่คุนหมิงของจีนไม่มีแน่นอน คือ “รถอีแต๊ก” พาหนะที่เป็นอัตลักษณ์ประจำท้องถิ่น ที่จะนำเราๆ ท่านๆ เดินทางจากจุดจอดรถไปสู่ทางเดินขึ้นชมหุบเขาหินสวยงาม รถอีแต๊กอาจจะนั่งไม่นิ่มเหมือนรถเก๋ง แต่ผู้โดยสารก็ได้อารมณ์บ้านไร่ไปอีกแบบ แถมยังได้สูดอากาศรับโอโซนไปตลอดทาง

ภาพของหุบภูเขาหินปูนที่เรียงรายสลับซับซ้อนหลากหลายรูปแบบดูสวยงามอย่างประหลาด แซมด้วยต้นจันผาโดยทั่วไป ด้วยความที่เป็นภูเขาหินอยู่สูงกว่าระดับน้ำทะเล ทำให้หนองหินและบ้านผางามแห่งนี้ มีอุณหภูมิโดยเฉลี่ยตลอดปีราว 10 องศาเซลเซียส อากาศจึงเย็นสบาย.. เหมาะเป็นอย่างยิ่งสำหรับหลบร้อน

นอกจากเที่ยวชมความงามของหุบเขาหิน วันนี้ ชุมชนบ้านผางามและชาวหนองหิน ยังได้เตรียมกิจกรรมดีๆ ไว้คอยต้อนรับนักท่องเที่ยวผู้มาเยือน

ชูศักดิ์ ขันทสีมา ประธานชมรมผู้ประกอบการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ อำเภอหนองหิน เล่าให้ฟังว่าเดิมชาวบ้านในชุมชนบ้านหนองหิน ยึดอาชีพทำการเกษตรเป็นหลัก มีโอกาสได้ต้อนรับนักท่องเที่ยวบ้าง แต่ก็เป็นเวลาไม่นาน เพราะรถที่พานักท่องเที่ยวมาชมความงามของหินส่วนมากมาแล้วก็กลับไป จะมีผู้อยู่พักบ้างเพียงเล็กน้อย และบ้านพักที่คอยบริการนักท่องเที่ยวก็เป็นแบบต่างคนต่างทำ ชาวบ้านหรือชุมชนมองไม่ค่อยเห็นว่าจะได้ประโยชน์อะไรจากการมาเยือนของนักท่องเที่ยว

แต่เมื่อ อพท. เข้ามาให้คำแนะนำจึงทำให้รู้ว่า ถึงเวลาที่ทุกคนต้องมีการตื่นตัวเพื่อเตรียมความพร้อมรองรับนักท่องเที่ยว ชุมชนได้เรียนรู้วิธีบริหารจัดการ และ อพท. ยังสนับสนุนให้เกิดการรวมกลุ่มเป็นชมรม ทำให้ภาพของบ้านผางามเป็นระบบระเบียบพร้อมที่จะให้บริการแก่นักท่องเที่ยว เกิดเป็นชุมชนเข้มแข็ง รู้จักหวงแหนในอัตลักษณ์ของพื้นที่ เรียนรู้ที่จะนำวิถีชีวิตและทรัพยากรที่มีอยู่ในพื้นที่ออกมานำเสนอขายให้แก่นักท่องเที่ยว

นอกจากนั้น อพท. ยังให้โอกาสคนในชุมชนเข้าร่วมงานสัมมนาในโครงการลดโลกร้อน นำองค์ความรู้ที่ได้กลับมาพัฒนาบ้านเกิดให้สอดคล้องกับทิศทางของพื้นที่ เช่น การทำเกษตรอินทรีย์ ปลูกผักผลไม้ปลอดสารพิษ ล่าสุดทางชมรมมีการจัดตั้งธนาคารขยะเพื่อปลูกฝังเยาวชนให้รู้จักคัดแยกขยะ และนำกลับไปใช้ ประโยชน์ได้อีก

“ผักปลอดสารพิษที่ชาวบ้านปลูกขึ้นด้วยวิธีเกษตรอินทรีย์ วันนี้ทางชมรม ได้จัดให้มีตลาดนัดผักปลอดสารพิษทุกวันเสาร์ ผักที่นี่นอกจากปลอดสารพิษแล้ว ยังราคาถูกกว่าผักในท้องตลาดเฉลี่ยกิโลกรัมละ 5 บาท ชาวบ้านเริ่มรู้จักการทำโฮมสเตย์ไว้รองรับนักท่องเที่ยว ทำสวนสตรอว์เบอร์รี่ไร้สารพิษให้นักท่องเที่ยวได้เดินชมและรับประทานกันสดๆ รสชาติหวานกรอบอร่อย เยี่ยมชมสถานที่ถ่ายทำภาพยนตร์ไทยเรื่อง องค์บาก ตกกลางคืนยังมีการแสดงพื้นเมืองของเด็กนักเรียนในชุมชน วันนี้บ้านผางามจึงมีกิจกรรมให้นักท่องเที่ยวได้เพลิดเพลินมากขึ้น”

ชูศักดิ์ เล่าต่อว่าทางชมรมเตรียมเปิดบ้านผางามเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตร โดยชาวบ้านในชุมชนมีส่วนร่วมแบบยั่งยืน รวมถึงพัฒนาเปิดเส้นทางปั่นจักรยาน ซึ่งจะทำให้นักท่องเที่ยวสามารถใช้เวลาอยู่ตรงนี้ได้ 1 วัน 1 คืน อย่างไม่เบื่อ แถมยังมีนักท่องเที่ยวต่างชาติใจดี เข้ามาช่วยสอนภาษา สร้างสีสันให้กับชาวชุมชนได้ฝึกภาษาอังกฤษส่งเสียงกัน ฟุต ฟิต ฟอ ไฟ พอได้ต้อนรับผู้มาเยือนจากต่างประเทศได้

สำหรับสินค้าที่ระลึกของชุมชนบ้านผางามแห่งนี้ คือ กระบอกไม้ไผ่ออมสิน ซึ่งหลายคนอาจเคยเห็นมีแม่ค้าไปหาบขายในกรุงเทพฯ หรือที่ต่างๆ ซึ่งทั้งหมดเป็นสินค้าที่ผลิตและส่งไปจากชาวบ้านในอำเภอหนองหินทั้งสิ้น และยังมีกล้วยตากอบน้ำผึ้งแสนอร่อย ผลิตจากวัตถุดิบที่มีในท้องถิ่น คือกล้วยน้ำว้าพันธุ์มะลิอ่อง

วันนี้องค์กรหลายภาคส่วน ไม่ว่าจะเป็น จังหวัดเลย องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น องค์การบริหารส่วนจังหวัด ภาคเอกชน ชุมชน และ อพท. กำลังขะมักเขม้นช่วยกันดำเนินการ เพื่อให้จังหวัดเลยมีแหล่งท่องเที่ยวหลากหลาย เดินทางท่องเที่ยวได้ตลอดปี พร้อมต้อนรับทั้งผู้ที่เคยเดินทางมาแล้ว และผู้ที่กำลังมองหาแหล่งท่องเที่ยวใหม่ๆ

สำหรับสวนหินผางามนี้ ตั้งอยู่ที่บ้านผางาม หมู่ที่ 10 ตำบลปวนพุ อำเภอหนองหิน จังหวัดเลย เดินทางตามถนนหมายเลข 201 ถึงตัวเมืองหนองหิน เลี้ยงซ้ายเข้าถนนหมายเลข 4016 เรื่อยมาจะผ่านบ้านห้วยไผ่เหนือ บ้านสวนห้อม และบ้านผางาม จึงเลี้ยวขวาเข้าสวนหินผางาม ระยะทางรวมประมาณ 15 ก.ม. ใครสนใจดูปฏิทินหาวันหยุดเหมาะๆ แล้วแพ็คกระเป๋าไปกันได้เลย