เที่ยวปีใหม่ ณ "คลองบางหลวง" เดินทางสะดวกแบบล้อ ราง เรือ

เทศกาล "ปีใหม่" ที่มีวันหยุดยาวติดต่อกันหลายวันแบบนี้ หลายคนคงอยากออกไปเที่ยว แต่ก็เบื่อกับการไปแย่งกินแย่งเที่ยวกับคลื่นฝูงชนจำนวนมหาศาล โดยเฉพาะตามแหล่งท่องเที่ยวโด่งดังในต่างจังหวัดคาดว่าจะมีจำนวนนักท่องเที่ยวหลายพันคนกระจุกตัวอยู่ในที่เดียวกัน แล้วถ้าอยากหลีกเลี่ยงการ "เที่ยวปีใหม่" อันเบียดเสียดเหล่านั้นล่ะ...ต้องทำไง?

ตัวเลือกหนึ่งที่น่าจะตอบโจทย์คนชอบเที่ยวแบบไม่ต้องไปเบียดเสียดกับใคร ก็คือเที่ยวสวนทางกับชาวบ้านเขาอย่างการ "เที่ยวกรุงเทพฯ" ณ คลองบางหลวง เขตภาษีเจริญ โดยเฉพาะช่วงหยุดยาวปีใหม่แบบนี้รับรองว่าถนนโล่ง เดินทางสะดวกสบาย

และยิ่งเพิ่มความสะดวกมากขึ้นด้วยการเดินทางด้วยระบบล้อ ราง เรือ บริการดีๆ จากกรุงเทพมหานคร ที่เพิ่งเปิดตัวเส้นทางท่องเที่ยวจากใจกลางกรุงเทพฯ สู่เขตภาษีเจริญด้วยการนั่งรถ มาต่อรถไฟฟ้าบีทีเอส แล้วต่อเรือฟรี! เพื่อเดินทางไปเที่ยวที่ "คลองบางหลวง" สถานที่ท่องเที่ยววิถีชุมชนสุดชิค ที่ขาเที่ยวสายฮิปสเตอร์ต้องปลื้มแน่นอน เพราะมีมุมถ่ายรูปสวยเยอะมากจริงๆ 

ชุมชนคลองบางหลวง เป็นชุมชนเก่าแก่ตั้งแต่กรุงศรีอยุธยา ตั้งอยู่ที่เขตภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร ภายในชุมชนริมน้ำแห่งนี้ประกอบไปด้วยบ้านเรือนและอาคารไม้เก่าแก่สูง 2 ชั้น เรียงรายตลอดริมฝั่งคลองบางหลวง ซึ่งมีทั้งร้านค้าขายของที่ระลึก ร้านอาหาร ร้านตัดผม นิทรรศการชุมชน ซึ่งรวบรวมของเก่าต่างๆ ไว้หลายชนิด เหมาะสำหรับขาเที่ยวที่ชื่นชอบการ "เที่ยวปีใหม่" แบบชิลๆ ชมวิถีชีวิตริมคลอง 

ล่าสุด...ทางกรุงเทพมหานครและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ กรมศิลปากร, กรมการท่องเที่ยว, การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย, สํานักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม, สํานักงานการวิจัยแห่งชาติ, กรมเจ้าท่า, องค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ ได้ร่วมกันพัฒนาต่อยอดชุมชนคลองบางหลวงให้เป็นแหล่งท่องเที่ยว เชิงประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมฝั่งธนบุรี โดยส่งเสริมและต่อยอดสถานที่สำคัญในชุมชนให้กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรม ฟื้นฟูการละเล่นโบราณ และประเพณีโบราณของชุมชนให้คนรุ่นใหม่ได้รู้จักกันอีกครั้ง

ส่วนจะมีอะไรน่าเที่ยวชม ชิม ช็อป ที่ชุมชนริมน้ำแห่งคลองบางหลวงบ้าง? ตามมาเช็กลิสต์รัวๆ ทางนี้เลย

1. วัดกําแพงบางจาก 

วัดแห่งนี้ตั้งอยู่ริมคลองบางหลวง เป็นวัดเก่าโบราณที่สร้างมาตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาตอนกลาง โดยว่ากันว่าอาจเป็นวัดสำคัญเมื่อสมัยกรุงธนบุรี

ธานัท ภุมรัช นักประชาสัมพันธ์ส่วนการท่องเที่ยว กทม. เล่าให้ฟังว่า วัดแห่งนี้มีรูปแบบทางศิลปะและสถาปัตยกรรมแบบอยุธยาแท้ๆ สันนิษฐานว่าวัดกำแพงบางจากถูกบูรณะซ่อมแซมในราวสมัยรัชกาลที่ 4 ขณะนี้อยู่ระหว่างการบูรณะจากกรมศิลปากร ภายในพระอุโบสถประดิษฐาน "หลวงพ่อบุศราคัม" ซึ่งเป็นพระประธานในพระอุโบสถ และมีภาพจิตกรรมฝาผนังโบราณที่งดงาม

อีกหนึ่งจุดที่น่าเข้าไปเยี่ยมชมก็คือวิหารของวัด จริงๆ แล้ววิหารแห่งนี้ถูกปิดตายมานานถึง 80 ปี และเปิดให้เข้าชมอีกครั้งเมื่อปี พ.ศ. 2558 ภายในวิหารประดิษฐานพระพุทธรูปโบราณทำจากสำริดและไม้ ส่วนใหญ่เป็นพระพุทธรูปยืนปางห้ามสมุทร พระพุทธรูปปางมารวิชัย บางส่วนเป็นพระพุทธรูปทรงเครื่อง ซึ่งเป็นที่นิยมในสมัยรัตนโกสินทร์

2. สวนสมุนไพรชุมชนบางคลองหลวง

สวนสมุนไพรแห่งนี้รวบรวมเอาพืชสมุนไพรท้องถิ่นที่หายากเอาไว้ โดยคุณสิริกิติยา เจนเซน พระธิดาในทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี ได้เคยมาเยี่ยมชมสวนสมุนไพรแห่งนี้เช่นกัน นอกจากจะเป็นแหล่งรวมสมุนไพรหายาก และคลังแห่งภูมิปัญญาความรู้เกี่ยวกับสมุนไพรไทยแล้ว จุดนี้นักท่องเที่ยวยังใช้เป็นสถานที่พักผ่อน ที่สงบและร่มรื่น ณ ริมคลองบางหลวง พร้อมทั้งเยี่ยมชมตลาดน้ําคลองบางหลวงของชุมชนที่ตั้งอยู่ใกล้ๆ วัดกำแพงบางจากได้ด้วย

นอกจากนี้อีกฟากหนึ่งของสวนสมุนไพรก็มี "ท่าเรือชุมชน HIDE AND SEED" อยู่ติดกับคลองบางหลวง เป็นท่าเรือเล็กๆ อยู่บริเวณสวนสมุนไพร มีบริการเรือแคนูให้นักท่องเที่ยวพายชมวิวริมคลองทั้งสองฝั่ง คิดค่าเช่าชั่วโมงละ 50 บาท แต่มีกิจกรรมให้ร่วมสนุกเพิ่มเติมคือ ถ้าใครเช่าเรือไปพายแล้วเก็บขยะในลำคลองกลับมา จะได้ลดราคาค่าเช่า 50% เหลือเพียงชั่วโมงละ 25 บาทเท่านั้น

3. เยี่ยมชมบ้านศิลปิน 

บ้านศิลปิน ณ คลองบางหลวง มีลักษณะเป็นบ้านไม้โบราณทรงมะลิลา สองชั้น ล้อมเจดีย์ย่อมุมสิบสอง เป็นสถานที่แสดงผลงาน ภาพถ่าย ภาพวาด เครื่องประดับ ข้าวของเครื่องใช้โบราณ รวมถึงมีโชว์การแสดงศิลปวัฒนธรรมอย่าง การแสดงหุ่นละครเล็กคลองบางหลวง คณะคํานายและคณะสบปธรรม คํานาย โดยจะมีการแสดงให้ชมฟรี 1 รอบการแสดง เวลา 14.00 น. เพียงรอบเดียวต่อวัน แต่ในบางวันก็จะงดการแสดงหากนักแสดงออกไปรับรับงานข้างนอกชุมชน นักท่องเที่ยวสามารถโทรสอบถามก่อนวันที่จะเข้ามาชมการแสดงได้ที่เบอร์ 0-2868-5279 โดยมีตารางรอบการแสดงต่อสัปดาห์ ดังนี้

อาทิตย์ : คณะสิปปธรรม คํานาย

จันทร์ : งดรอบการแสดง

อังคาร : คณะคลองบางหลวง คํานาย (*งดรอบการแสดงในบางครั้ง)

พุธ : คณะสิปปธรรม คํานาย

พฤหัสบดี : คณะคลองบางหลวง คํานาย (*งดรอบคารแสดงในบางครั้ง)

ศุกร์ : คณะสิปปธรรม คํานาย

เสาร์ : คณะคลองบางหลวง คํานาย 

4. ชมวิว แวะช้อปชิมชิล ณ ริมคลอง

อีกทั้งตลอดริมคลองก็จะมีร้านค้า ร้านอาหาร ร้านขายของที่ระลึก ร้านสินค้าโบราณ และร้านวาดภาพศิลปะ ให้แวะชมและเลือกซื้อสินค้าได้อย่างเพลิดเพลิน เช่น ร้านบ้านของเล่น, ร้านกาแฟและเครื่องดื่ม, ร้านศิลปะ ศ.จิตรกร บ้านเก่าแก่ที่โชว์ศิลปะต่างๆ รวมทั้งรับวาดภาพ, ร้าน Bang Luang Gallery ขายของที่ระลึก เช่น กระเป๋า พวงกุญแจ เสื้อ และผลิตภัณฑ์ต่างๆ , ร้านปิ่นโตหนังสือ ขายหนังสือทั้งเก่าและใหม่ทั้งเวอร์ชั่นภาษาไทยและภาษาอังกฤษ, ร้าน PP Massage & Relaxing นวดแผนไทย, ร้านเจี่ยซุ่นที่ ร้านกาแฟโบราณที่เปิดมานานกว่า 80 ปี เป็นต้น

5. การละเล่นและประเพณีโบราณ ณ คลองบางหลวง

ในส่วนของการละเล่นโบราณ และประเพณีโบราณของชาวคลองบางหลวง อาจจะไม่ได้มีให้เห็นทุกวัน เพราะต้องเป็นวันสำคัญๆ ของชุมชนเท่านั้นถึงจะมีการแสดงให้ชม เช่น งานบุญประจำปีต่างๆ โดยมีกิจกรรมทางวัฒนธรรมที่น่าสนใจ ได้แก่

- ประเพณีชักพระ : เป็นงานชักพระเพียงแห่งเดียวที่จัดขึ้นในเขตกรุงเทพมหานคร และเป็นประเพณีสําคัญของชุมชนที่สืบเนื่องกันมากกว่า 100 ปี ในวันแรม 2 ค่ำ เดือน 12 ของทุกปี เพื่อให้ชาวพุทธริมฝั่งคลองได้ทําบุญเป็นสิริมงคล โดยการอัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุขึ้นประดิษฐานบนบุษบก และชักแห่ทางเรือ มีการละเล่นพื้นบ้านและการแสดงมหรสพในขบวนเรือ เส้นทางการแห่พระบรมสารีริกธาตุและพระธาตุสาวก  เริ่มจากวัดนางชี ปากน้ําภาษีเจริญ เลาะไปตามคลองด่าน เลี้ยวซ้ายไปคลองบางกอกใหญ่ คลองชักพระ เข้าคลองบางกอกน้อยและไปสิ้นสุดที่วัดไก่เตี้ย

- ประเพณีแห่ผ้าไตร งานทําบุญประจําปีวัดกําแพงบางจาก : งานบุญปีประจําปีที่คนในย่านคลองบางหลวงร่วมแรงร่วมใจกันจัดขึ้นทุกปี  สีสันของงานที่เป็นเสน่ห์ที่หาดูได้ยากคือขบวนแห่ผ้าไตรในวันสุดท้ายของงาน ที่เต็มไปด้วยความอึกทึกครึกครื้น เสียงประทัดดังพร้อมๆ กับเสียงกลองยาว และการแสดงมหรสพสมโภชน์ เชิดสิงโต เชิดมังกร คณะกระตัว ที่ต่างพร้อมใจกันมาร่วมอวดการแสดงแบบไม่ต้องว่าจ้าง เป็นอีกงานสําคัญที่ผู้มาเยือนคลองบางหลวงไม่ควรพลาด 

- การละเล่นกระตั้วแทงเสือ : ศิลปะการแสดงเก่าแก่ของไทย นิยมแสดงในขบวนแห่ มีทํานองลีลาการร้องมาจากภาคใต้ การร่ายรํามีท่าทางอ่อนช้อยสวยงาม และตัวเสือที่สวมหัวโขนจะแสดงกระโดดโลดเต้น แสดงลีลาผาดโผน โดยที่ผู้เล่นจะต้องทําการฝึกซ้อมมาเป็นอย่างดี สำหรับ "กระตั้วแทงเสือ ลูกหลานแลวงพ่อบ้านแผลม” ก่อตั้งมายาวนานเกือบสิบปี เกิดขึ้นจากคนในชุมชนรวมตัวกัน ใช้เวลาว่างที่ตรงกันมาฝึกซ้อมการละเล่นต่างๆ โดยมีจุดมุ่งหมายเดียวกันคือ "เล่นเพื่อความสนุก" การแสดงกระตั้วแทงเสือจึงเป็นการแสดงที่สร้างรอยยิ้ม และความประทับใจให้แก่ผู้ชมได้เสมอ

- คณะเชิดสิงโต : "คณะเชิดสิงโตสุวรรณคีรีคํานาย” เป็นคณะเชิดสิงโตในชุมชนย่านคลองบางหลวง ตั้งอยู่บริเวณข้างวัดคูหาสวรรค์ โดยจะทําการฝึกสอนเด็ก วัยรุ่น ในชุมชนให้เรียนการแสดงเชิดสิงโต สําหรับใช้ในการงานบุญประจําปีต่างๆ ของชุมชน รวมทั้งรับเชิดสิงโตตามงานต่างๆ อีกด้วย

- การเดินทาง -

กรุงเทพมหานครเชื่อมโยงการเดินทางระหว่าง ล้อ ราง เรือ มาช่วยอํานวยความสะดวกแก่นักท่องเที่ยวในย่านกลางใจเมือง มาเที่ยวยังชุมชนท้องถิ่นในกรุงเทพฯ อย่างพื้นที่ชุมชน "คลองบางหลวง" โดยการท่องเที่ยวนี้ก็จะมีส่วนในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนในท้องถิ่น ช่วยดํารงรักษาศิลปวัฒนธรรม โดยได้พัฒนาการเดินทางด้วยเรือ ซึ่งเดิมที่มีเรือโดยสารจากสถานีรถไฟฟ้าบางหว้าถึงวัดกําแพงบางจาก เฉพาะในวันเสาร์และวันอาทิตย์ แต่ปัจจุบันกรุงเทพมหานครได้ขยายการเดินเรือ จากวัดกําแพงบางจาก ไปยังสถานีรถไฟฟ้าบางหว้า ย่านตลาดพูล ย่านวังเดิม ไปสิ้นสุดที่ท่าช้าง โดยเปิดให้บริการทุกวัน

นอกจากนี้ยังเดินทางจากรถไฟฟ้าบีทีเอสไปยังคลองบางหลวงได้สะดวก ดังนี้ นักท่องเที่ยวสามารถขึ้นรถไฟฟ้าสายสีเขียวอ่อนมายังสถานีสยามสแควร์ และเปลี่ยนขบวนรถไฟฟ้าที่สถานีสยามสแควร์ เพื่อไปขึ้นรถไฟฟ้าสายสีเขียวเข้มเพื่อไปสถานีบางหว้า และต่อเรือจากสถานีบางหว้าไปยังคลองบางหลวงต่อไป