'ไตรภูมิ เดอะ ซีรีส์' ภาพจิตรกรรมชุดล่าสุดของ เมืองสิงห์ จันทร์ฉาย
เกิดที่สุพรรณบุรีแต่ชื่อ เมืองสิงห์ เรียนศิลปะไทยกับ อ.เฟื้อ หริพิทักษ์ อ.ประกิต (จิตร) บัวบุศย์ ติดตาม ดร.วอร์เดมาร์ ซี ไซเลอร์ ไปศึกษาค้นคว้าเรื่องจิตรกรรมฝาผนังและรอยพระพุทธบาท 30 ปีของ เมืองสิงห์ จันทร์ฉาย บันทึกไว้ในไตรภูมิ เดอะ ซีรีส์
เมืองสิงห์ กล่าวถึงผลงานจิตรกรรมในชุดนี้ว่ามีทั้งหมด 50 ชิ้น หากนำมาจัดแสดงที่ 333 แกลลอรี เพียง 20 ชิ้น โดยทั้งหมดเป็นภาพเขียนสีอะคริลิกบนผืนผ้าใบ ประดับทองคำเปลว เพชร และพลอย อันเป็นเทคนิคส่วนตัว
“ผมเป็นคนสุพรรณ ชอบวาดรูปตั้งแต่เด็กๆ สมุด หนังสือเรียนชั้นประถม มัธยมมีแต่รูปวาด นั่งวาดรูปจนได้เป็นตัวแทนโรงเรียนไปแข่งวาดรูปตามโรงเรียนต่างๆ โตขึ้นมุ่งเรียนศิลปะอย่างเดียวเลยมาเรียนที่วิทยาลัยช่างศิลป์ ได้เรียนศิลปะไทยกับ อ.เฟื้อ หริพิทักษ์ ขออนุญาตท่านอัดเสียงบรรยายขณะสอนทั้งในห้องและนอกสถานที่ได้ทั้งหมด 13 ม้วนเทป
จากนั้นผมมาเรียนต่อระดับปริญญาตรีที่เพาะช่าง โชคดีได้เรียนกับ อ.ประกิต (จิตร) บัวบุศย์ ท่านสอนวิชาปรัชญาศิลปะภูมิภาคเอเชีย ช่วงวันหยุดผมขอติดตาม ดร.วอร์เดมาร์ ซี ไซเลอร์ นักวิชาการชาวอเมริกันไปเป็นผู้ช่วยค้นคว้าจิตรกรรมฝาผนัง รอยพระพุทธบาท ช่วยถ่ายภาพ อัดภาพ ลอกลายต่างๆ เดินทางไปกับดร.ไซเลอร์ทั่วภูมิภาคเอเชียอยู่ 13 ปี”
เมืองสิงห์ เล่าว่าสมัยเรียนเขาก็ไม่ต่างจากเพื่อนๆที่ชื่นชอบผลงานของศิลปินตะวันตก วาดรูปคน สัตว์ สิ่งของ บ้านเมือง ทิวทัศน์ตามแบบฝรั่ง กระทั่งได้มาทำงานกับดร.ไซเลอร์
“วันหนึ่ง อ.ถวัลย์ ดัชนี มาหาดร.ไซเลอร์ที่คอนโดฯ ผมจึงนำภาพเขียนของผมมาให้ท่านวิจารณ์ อาจารย์บอกว่า งานของคุณฝรั่งเขาทำกันมานานแล้ว คุณไปตามเขาทำไม มันคนละวัฒนธรรมกัน ทำให้ผมเริ่มฉุกคิด”
สำหรับผลงานจิตรกรรมชุดไตรภูมิ เดอะ ซีรีส์ นี้ เมืองสิงห์เริ่มต้นสร้างสรรค์ตั้งแต่ปี 2557
“เป็นการนำประสบการณ์ในชีวิตที่มีโอกาสไปศึกษาภาพจิตรกรรมฝาผนังตามอุโบสถต่างๆ ซึ่งมีเนื้อหาเกี่ยวกับพุทธประวัติ ทศชาติ ส่วนไตรภูมิเป็นภาพที่จิตรกรโบราณนิยมเขียนอยู่ด้านหลังพระประธานภายในพระอุโบสถ
ทำไมถึงนิยมวาดภาพนี้ ความสงสัยทำให้ผมอยากรู้ว่าไตรภูมิ คือ อะไร ผมจึงเริ่มค้นคว้าหาข้อมูลจนพบว่า ไตรภูมินั้น ประกอบไปด้วย กามภูมิ รูปภูมิ และอรูปภูมิ เนื้อหาเล่าถึงการเวียนว่ายตายเกิดของสรรพสัตว์ทั้งหลายในสามภูมิ
โดยมุ่งเน้นให้คนรู้สึกเกรงกลัวต่อบาป มุ่งทำความดี เพราะแรงเหวี่ยงของกรรม คือ การกระทำของแต่ละบุคคลจะนำไปสู่ภพภูมิที่สูงหรือสู่อบาย” ศิลปินกล่าวถึงแรงบันดาลใจ
นอกจากผลงานจิตรกรรมที่ถ่ายทอดเรื่องราวของไตรภูมิในแบบร่วมสมัยแล้ว ในนิทรรศการครั้งนี้เมืองสิงห์ยังได้นำ ภาพรอยพระพุทธบาทบนพระบฏ (ผืนผ้าที่มีการเขียนภาพเรื่องราวเกี่ยวกับ พระพุทธเจ้า) ที่ได้ลงมือคัดลอกจากผ้าพระบฏที่พระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ ทรงส่งไปถวายพระเจ้ากีรติศิริราชสิงหะแห่งศรีลังกา เมื่อคราวที่พระอุบาลีมหาเถระ หัวหน้าพระธรรมทูตจากกรุงศรีอยุธยา เดินทางไปช่วยสืบทอดและเผยแผ่พระพุทธศาสนา ณ เมืองแคนดี ศรีลังกา ในปี 2396
“คัดลอกเป็นลายเส้นมาลงกระดาษไข ของจริงเป็นผ้าดิบ เราลอกลายมาขนาดเท่าของจริง แล้วนำมาปิดทองคำเปลว 100% วาดลายตามต้นฉบับ ผ้าพระบฏนี้เก็บรักษาไว้ในพิพิธภัณฑ์ที่เมืองแคนดี้ จุดเด่น คือ เป็นศิลปะอยุธยาตอนปลายที่ภายในรอยพระพุทธบาทนั้นประกอบได้ด้วยสัญลักษณ์ของมงคล 108 ประการ
ถ้าใครอยากจะชมภาพมงคล 108 ประการที่ชัดเจน ผมคิดว่าผลงานชิ้นนี้ชัดเจนที่สุด”
นิทรรศการไตรภูมิ เดอะ ซีรีส์ โดย เมืองสิงห์ จันทร์ฉาย จัดแสดงที่ 333 แกลลอรี ชั้น 3 ริเวอร์ซิตี้ แบงค็อก 8 – 28 มิถุนายน ทุกวัน 11.00-18.00 น.