ไวน์จีน...วันนี้ที่ไม่ธรรมดา    

ไวน์ดังกล่าวเป็นวินเทจ 2016 ทำจากกาแบร์เนต์ โซวีญยง (Cabernet Sauvignon) 74% และกาแบร์เนต์ ฟรองซ์ (Cabernet Franc) 20% ที่เหลือเป็นพันธุ์อื่น ๆ

Ao Yun นั้นได้ชื่อว่าเป็นไวน์พรีเมียมของจีนตัวแรกที่กกลุ่ม LVMH เขาไปลงทุนในจีน ไร่องุ่นความสูงจากระดับน้ำทะเล 2,000 – 2,600 เมตร อยู่ที่ยูนนาน ใกล้พรมแดนลาวและเมียนมา โดยวินเทจ 2016 นี้เป็นวินเทจที่ 4 ที่มีการผลิตออกมา

           

แหล่งผลิตไวน์ในจีน

จีน (China) เป็นประเทศที่น่าจับตามองมากที่สุดในเอเชีย ทั้งด้านการผลิตไวน์และการบริโภคไวน์ เนื่องจากเป็นประเทศที่มีประชากรมหาศาล พื้นที่กว้างใหญ่ไพศาล โดยเฉพาะการผลิตไวน์มีคำนายจากผู้เชี่ยวชาญหลายหน่วยงานว่า ภายในเวลา 5 ทศวรรษนี้ จีนจะก้าวขึ้นเป็นผู้ผลิตไวน์ระดับแนวหน้าของโลก

จีนไม่ใช่ผู้ผลิตไวน์หน้าใหม่ เพราะจากหลักฐานทางประวัติศาสตร์พบว่า องุ่นถูกนำมาสู่จีนในสมัยราชวงศ์ฮั่น (121 – 136 ก่อนคริสต์ศักราช) โดยนายพล Chang Chien นำเมล็ดองุ่นมาจากอุซเบกิสถาน และปลูกที่ซินเจียง (Xinjiang) และซานซี (Shanxi) ขณะที่การผลิตไวน์ตามแบบตะวันตก ทำในช่วงศตวรรษที่ 7 ก่อนพุทธศักราช พร้อมกับมีหลักฐานว่ามีการสั่งองุ่นจากทัชเคนต์ (Tashkent) เพื่อมาทำไวน์ด้วย

    กาแบร์เนต์ โซวีญยง ของ Silver Heights Winery      

เก็บองุ่นด้วยมือ

ปี 1892 Zhang Bi Shi ก่อตั้ง ฉาง หยู ไวเนอรี (Chang Yu Winery) ใกล้ Yantai  เขาปลูกองุ่น Welschriesling ที่นำมาจากออสเตรีย และจ้างไวน์เมกเกอร์ชาวออสเตรียมาช่วยดูและการทำไวน์  ปัจจุบันผลิตลิเคียวร์ เวอร์มุธ มากกว่าไวน์

อย่างไรก็ตามผู้บุกเบิกการทำไวน์ยุคใหม่ คือ ไมเคิล พาร์รี (Michael Parry) นักลงทุนชาวอังกฤษที่มาทำงานในฮ่องกง ด้วยการก่อตั้ง หัวตง ไวเนอรี (Huadong Winery) ในซิงเต่า (Quingdao หรือ Tsingtao)  เมื่อปี 1985 ปลูกองุ่น 42,000 ต้น ปี 1986 จึงผลิตชาร์โดเนย์และรีสลิ่ง โดยไวน์เมกเกอร์จากแคลิฟอร์เนียและออสเตรเลีย ต่อมาประสบปัญหาหลายประการ กิจการจึงตกไปอยู่กับบริษัท อัลไลด์ - โดเมค (Allied-Domecq)  

     

ไหไวน์ข้าวอายุร่วม 200 ปี       

หลังจากนั้นจึงเกิดไวเนอรีตามมาอีกหลายแห่ง เช่น Qingdao (Tsingtao) ยักษ์ใหญ่เบียร์ชิงเต่า ร่วมกับนักธุรกิจเยอรมันตั้ง Melco Winery ทำไวน์ขาวสีเหลืองเข้ม หอมดอกไม้ และออยลี (Oily) ขณะที่นักลงทุนฝรั่งเศสทำไวเนอรี่ชื่อฉาง ยี่  (Shang Yi) ใกล้ ๆ กรุงปักกิ่ง เป็นต้น 

ปี 1995 มีการร่วมมือกันระหว่างต่างชาติเป็นครั้งแรกของนักโบราณคดีจีนกับสหรัฐ  Sino-USA สถาบัน Archeology Research Institute ของ Shandong นำโดยศาสตราจารย์ Fang Hui สำรวจพื้นที่ห่างจาก Rizhao ไปประมาณ 30 กิโลเมตร แล้วพบหลักฐานเครื่องแอลกอฮอล์ รวมทั้งไวน์องุ่น ไวน์ข้าว ไวน์น้ำผึ้ง เป็นต้น  โดยเฉพาะอย่างยิ่งพบไหเซรามิกบรรจุไวน์กว่า 200 ใบและเมล็ดองุ่น ทำให้รู้ว่าไวน์เป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมจีนมายาวนาน ไม่แพ้เครื่องดื่มแอลกอฮอล์อย่างอื่น   

     ภ       ภาพการเก็บองุ่นทำไวน์จากสมัยราชวงศ์หมิง

ตั้งแต่ทศวรรษ 1980 หลังการปฏิรูประบบเศรษฐกิจ รัฐบาลเปิดโอกาสให้นักธุรกิจต่างชาติเข้ามาลงทุนในธุรกิจเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ในจีน ถือเป็นยุคใหม่ของอุตสาหกรรมไวน์จีน ตรงกับช่วงเวลาสุดท้ายของราชวงศ์ชิง (Qing Dynasty) หลังจากผลิตไวน์มาตั้งแต่สมัยราชวงศ์ฮั่น (Han Dynasty) ซึ่งปกครองจีนในระหว่างปีที่ 206 BC.- 220 AD.

    ไวน์ข้าวยุคดั้งเดิม        

การก้าวกระโดดของอุตสาหกรรมไวน์ยุคใหม่ เกิดขึ้นในยุคที่มีการสถาปนาประเทศเป็นสาธารณะรัฐประชาชนจีน (The People Republic of China) ใน ราวปี 1949  จากการผลักดันของกระทรวงอุตสาหกรรมแห่งชาติ (State Ministry of Industry)  ส่งผลให้มีการตั้งบริษัทผลิตไวน์หลายแห่ง

ปัจจุบันจีนมีพื้นที่ปลูกองุ่นกว้างใหญ่ไพศาล ไล่ตั้งแต่ ซินเจียง (Xinjiang) ทางตะวันตกเฉียงเหนือของจีน  ไปจนถึงซานตง  (Shandong), เหลียวหนิง (Lianoning) และจีหลิง (Jilin) ทางตะวันออกเฉียงเหนือ อย่างไรก็ตามองุ่นส่วนใหญ่ใช้กินสดหรือตากแห้งเป็นลูกเกด มีเพียง 20 % ใช้ทำไวน์  ซึ่งมีมากกว่า 300 ราย ส่วนใหญ่จะเป็นผู้ผลิตรายเล็ก ๆ มีผู้ผลิตรายใหญ่ประมาณ 30-40 ราย แต่ที่มีชื่อเสียงและทำไวน์ในแบบอย่างที่เป็นมาตรฐานสากลในยุคเริ่มต้นมีอยู่ 4 บริษัทคือ 

  ไร่องุ่นใน Shaanxi         

ไดนาสตี้ ไวเนอรี่ (Dynasty Winery) ก่อตั้งในปี ค.ศ.1980  เป็นบริษัทผู้ผลิตไวน์ที่ร่วมลงทุนกับต่างชาติแห่งแรกในประเทศจีน  โดยได้รับการสนับสนุนด้านเทคนิคการปลูกองุ่นและการผลิตไวน์จากกลุ่มเรมี คอนโทร (Remy Cointreau) ยักษ์ใหญ่วงการไวน์และสปิริตแห่งฝรั่งเศส  ร่วมกับบริษัท เทียนจิน ดีเวลลอปเมนท์ โฮลดิ้ง จำกัด 882 (Tianjin Development Holdings Ltd. (882)  ผลิตไวน์ที่มีชื่อ ไดนาสตี้ (Dynasty)

 ไวน์ไดนาสตี้

ไดนาสตี้ ไวเนอรี ตั้งอยู่บริเวณอ่าวโป ไห่ (Bo Hai) เมืองเทียนจิน (Tianjin) มณฑลเหอเป่ย (Hebei)  เป็นการร่วมลงทุนระหว่างบริษัท เรมี มาร์แตง ฟาร์อีสต์ (Remy Martin Far East) กับมูนิซิปาล เทียนจิน ไวเนอรี (Municipal Tianjin Winery) และสมาคมการค้านานาชาติและการวิจัยทางเทคโนโลยี หรือ ไอเอ็นทีทีอาร์เอ ( International Trade and Technology Research Associates = INTTRA)  ในสัดส่วนของการถือครองหุ้น 33%  62% และ 5%  เป็นโรงงานผลิตไวน์ที่ใหญ่ที่สุดในเอเชีย

ไดนาสตี้ ไวเนอรี  เริ่มผลิตในปี 1980 จำนวน 100,000 ขวด ส่วนใหญ่เป็นประเภทเซมิ- ดราย (Semi-Dry) และเพิ่มเป็น 22,460,000 ขวดในปี 1988 ปัจจุบันผลิตได้ปีละกว่า 50 ล้านขวด ผลิตไวน์ 3 ซีรีส์ 16 ประเภท 90%  ขายในประเทศ  ที่เหลือส่งออกไปขายยัง 20 ประเทศทั่วโลก ตลาดใหญ่อยู่ในสหรัฐอเมริกา ฝรั่งเศส และอังกฤษ  โดยในประเทศจีนไดนาสตี้ครองตลาดอยู่ประมาณ 50 % เฉพาะประเภทดรายไวน์ (Dry) ที่เสิร์ฟในงานเลี้ยงระดับนานาชาติ และส่งให้กับสถานทูตจีนและสถานกงสุลจีนประมาณ 231 แห่ง

   การเก็บองุ่นที่ไร่ Ao Yun         

ปัจจุบันไดนาสตี้ผลิตและขายไวน์กว่า 50 ชนิด นอกจากนั้นยังผลิตบรั่นดี (Brandy) ที่ทำจากองุ่นอูญี บลอง (Ugni blanc) เหมือนในคอนญัคของฝรั่งเศส แถมยังบ่มในถังไม้โอ๊คจากฝรั่งเศสอีกด้วย  มีระบบการบริหารจัดการที่ดี ได้รับการรับรองระบบบริหารคุณภาพ ISO 9002 ในปีค.ศ.1996  / ระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม ISO14001 ในปีค.ศ.2000   / ISO 9001: 2000 ในปี  2002 และ HACCP Certificate ในปี 2006 

   ตระกูลร็อธไชลด์  จากฝรั่งเศสก็ไปลงทุนในจีน       

ดราก้อน ซีล ไวน์ คอร์พอเรชั่น (Dragon Seal Wines Corporation) เป็นบริษัทร่วมลงทุนระหว่างเป่ยจิง ไวเนอรี (Beijing Winery) กับกลุ่มบริษัท แปร์นอด  ริคาร์ด (Pernod Ricard) แห่งประเทศฝรั่งเศส  ก่อตั้งเมื่อวันที่ 17 มีนาคม ค.ศ.1987 ในเขตไห่เตียน (Hai Dian District) เมืองเป่ยจิง หรือปักกิ่ง(Beijing) มีทุนจดทะเบียน US$ 1.2 ล้าน โดยเมื่อเริ่มก่อตั้งกลุ่มบริษัท แปร์นอด ริคาร์ด ถือครองหุ้นอยู่ 33%

ดราก้อน ซีลฯ ก่อตั้งในปี 1910 โดยมิชชันนารีชาวฝรั่งเศส ปี 1946 จดทะเบียนใช้ชื่อว่า La Shangyi Cave de Pekin (Shangi Winery of Beijing) ช่วงทศวรรษที่ 1956 ไร่องุ่นแห่งนี้ตกเป็นของรัฐบาลพร้อมกับชื่อใหม่ว่า  Beijing Winery ดังกล่าว ไวน์ขวดแรกถูกผลิตออกสู่ตลาดในปีค.ศ.1988  ซึ่งชาวจีนถือว่าเป็นปีมังกรตามปฏิทินทางจันทรคติของชาวจีน  จึงนำเอาชื่อ ดราก้อน (Dragon) ที่เป็นสิริมงคลมาเป็นชื่อของไวน์ดราก้อน ซีล (Dragon Seal) ดังนั้นไวน์ Dragon Seal  จึงเป็นไวน์ที่ชาวจีนมีความภูมิใจเป็นอย่างมาก  แต่ในปีนั้นผลิตไวน์ออกสู่ตลาดในปริมาณที่ไม่มากนัก

            

  ไวน์ Shangyu

ไวน์รุ่นที่สร้างชื่อให้กับดราก้อน ซีล คือไวน์แดงจากองุ่นกาแบร์เนต์ โซวีญยง (Cabernet Sauvignon) โดย Dragon Seal Cabernet Sauvignon 1997 ได้รางวัล "The best Chinese Red Wine" ในงาน Hong Kong International Wine Competitions 1999 และ Dragon Seal Huailai Reserve Reed 1997 ได้เหรียญบรอนซ์จากงาน  "Bordeaux International Wine Competition" 2000  ขณะที่ไวน์ขาวจากชาร์โดเนย์ (Chardonnay) รุ่น Dragon Seal Chardonnay ได้รับเหรียญเงินในงาน "Chardonnay du Monde" ในเบอร์กันดี (Burgundy) ปี 1996

นอกจากนั้นยังผลิตสปาร์คกลิ้งไวน์จากชาร์โดเนย์  ด้วยกรรมวิธีเดียวกับแชมเปญคือ Champagne Method (Mèthode Champenoise) ซึ่ง Dragon Seal Sparkling Wine ได้รับ "Medaille d'argent  ในงาน "Sélections Mondiales 2000 ที่มอนทรีออล ประเทศแคนาดา เป็นต้น

ขณะเดียวกันก็ผลิตไวน์ขาวจาก รีสลิ่ง (Riesling) และมุสแคต (Muscat) มีโรเซ่จากองุ่นกาเมย์ (Gamay) มีไวน์แดงจากแมร์โลต์ (Merlot) และกาแบร์เนต์ เกอร์นิสช์ (Cabernet Gernischt) เป็นต้น
 ตอร์เรสจากสเปนลงทุนในจีน

ดราก้อน ซีล  นับเป็นไวน์สไตล์ฝรั่งเศสโดยแท้ เนื่องจากการผลิตทุกขั้นตอนอยู่ในการควบคุมของทีมงานผลิตไวน์ชาวฝรั่งเศส ซึ่งแปร์นอด ริคาร์ด จัดส่งมา ร่วมกับทีมงานผู้ชำนาญการของจีน  ที่ถูกส่งไปเรียนรู้วิธีการทำไวน์ในประเทศฝรั่งเศสเช่นกัน

ไชน่า เกรท วอลล์ ไวน์ คอมปานี (China Great Wall Wine Company) หรือเรียกสั้น ๆ ว่า เกรท วอลล์ (Great Wall) อยู่ในฮวยเหลย (Huailai) เมืองซาเชิง (Shacheng) มณฑลเหอเป่ย (Hebei) ทางตะวันตกเฉียงเหนือของปักกิ่ง และอยู่ไม่ไกลจากกำแพงเมืองจีน  ก่อตั้งในปี 1983  โดยกลุ่มนักธุรกิจชาวจีนทั้งหมด  ด้วยทุนจดทะเบียน 32 ล้านหยวน เป็น 1 ใน 500 บริษัทที่มีการลงทุนขนาดใหญ่ของจีน

เกรท วอลล์ ใช้เทคโนโลยีการผลิตไวน์จากฝรั่งเศส เยอรมนี และอิตาลี มีกำลังผลิตประมาณ 50,000 ตัน โดยไวน์ที่ผลิตจากไชน่า เกรท วอลล์ มีมากถึง 33 ฉลาก ในชื่อว่า ชาโต เกรท วอลล์ (Chateau Great Wall) ซึ่งก็คือกำแพงเมืองจีนสัญลักษณ์ของจีนนั่นเอง ที่สำคัญผลิตไวน์กว่า 100 ประเภท เช่น ดราย, เซมิ - ดราย, ไวน์หวาน, กึ่งหวาน, โรเซ่, ฟอร์ติไฟด์ ไวน์, สปาร์คกลิ้งไวน์ และเหล้ากลั่น

            

  ไวน์ Great Wall

ไวน์ที่สร้างชื่อให้กับเกรท วอลล์ เช่น Great wall Red Dry ทำจากองุ่นกาแบร์เนต์ โซวีญยองกับแมร์โลต์ Great wall White Dry ทำจากชาร์โดเนย์ และ Great wall Sparkling ทำจากชาร์โดเนย์กับปิโนต์ นัวร์ ผลิตด้วยกรรมวิธีเดียวกับแชมเปญ (Mèthode Champenoise) เป็นต้น ส่งไปขายกว่า 20 ประเทศ เช่น ฝรั่งเศส เยอรมนี อังกฤษ และญี่ปุ่น  เป็นบริษัทที่ส่งไวน์ออกมากที่สุดของไวน์จีน

ชิโน – ฟอริน จอยน์ เวนเจอร์ หัวตง ไวเนอะรี  (Sino-Foreign Joint-Venture Huadong Winery) ซึ่งรายละเอียดได้กล่าวถึงในตอนแรกมาแล้ว เป็นต้น

นอกจากการผลิตไวน์ในประเทศแล้ว นักลงทุนจีนยังข้ามน้ำข้ามทะเลไปซื้อไวเนอรีในต่างประเทศ โดยเฉพาะในเมืองบอร์กโดซ์ของฝรั่งเศส กว่า 50 ชาโต มีเศรษฐีจีนเป็นเจ้าของ หนึ่งในจำนวนนั้นคือ “ แจ๊ค หม่า”..!!