ไขข้อสงสัย ‘บ้านสี่เสาเทเวศร์’ ทำไมต้องสี่เสา แล้วเกี่ยวอะไรกับเทเวศร์

จากข่าวความคืบหน้าของ "บ้านพักสี่เสาเทเวศน์" หลังส่งคืนกรมสวัสดิการทหารบกก่อนหน้านี้นั้น ล่าสุดวันที่ 21 ก.ย. ผู้สื่อข่าวรายงานว่า อาคารสำคัญ ณ เลขที่ 279 ถนนศรีอยุธยา เขตดุสิต กทม. ซึ่งร่วมประวัติศาสตร์การเมืองไทย ในฐานะที่เคยเป็นที่พักของพล.อ.เปรม ติณสูลานนท์ อดีตประธานองคมนตรี ได้กำลังถูกรื้อถอนลงแล้ว

แม้ในแง่คุณค่าทางสถาปัตยกรรม บ้านพักหลังนี้อาจไม่โดดเด่นมากนัก แต่ในแง่ประวัติศาสตร์ บ้านหลังนี้เรียกได้ว่า ไม่ธรรมดาเลย เพราะนับจากอดีต ที่เคยเป็นบ้านพักของจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ อดีตผู้บัญชาการทหารบก กระทั่งตกมาถึงมือของพลเอกเปรม ติณสูลานนท์ อดีตประธานองคมนตรี รัฐบุรุษ และอดีตนายกรัฐมนตรี ที่ได้รับสิทธิให้ใช้เป็นบ้านพักมาตั้งแต่สมัยที่เป็นผู้บัญชาการทหารบก จนถึงแก่อสัญกรรม เมื่อวันที่ 26 พฤษภาคม 2562

ขอบคุณภาพจาก Wassana Nanuam 

  

หลังจาก พลเอกเปรม ถึงแก่อสัญกรรมไปนั้น บ้านหลังดังกล่าวก็ได้ถูกส่งคืนยังกรมสวัสดิการกองทัพบก และกองทัพบก ส่งคืนให้ที่ราชพัสดุ กระทั่งมาสู่กระบวนการรื้อถอน โดยมีเครื่องจักรกลขนาดใหญ่เข้าไปทำการรื้อ และทุบบ้านพักในส่วนที่เป็นปูน

ขอบคุณภาพจาก www.nationweekend.com 

โดยในส่วนของด้านหน้าบ้านที่เคยเป็นป้อมรักษาการณ์ได้ถูกทุบไปแล้ว เหลือแต่เศษหิน เศษปูน เป็นกองๆและบริเวณส่วนหลังบ้าน มีเครื่งจักรขนาดใหญ่กำลังทำงาน 

ขอบคุณภาพจาก www.nationweekend.com 

พล.อ.เปรม ติณสูลานนท์ ให้การต้อนรับ มหาธีร์ โมฮามัด นายกรัฐมนตรีมาเลเซีย (พ.ศ.2561)

ทั้งนี้ อาคารหลังดังกล่าว ในสมัยที่มีเจ้าบ้าน คือ พล.อ.เปรม ที่พักอาศัยมาต่อเนื่องยาวนาน ได้เคยต้อนรับบุคคลสำคัญ มากมาย นายกรัฐมนตรีหลายยุคหลายสมัย ผบ.เหล่าทัพหลายต่อหลายรุ่น รวมถึงส่วนราชการระดับสูง เจ้าสัว พ่อค้า นักธุรกิจเอกชนชื่อดังมากมายที่มักจะตบเท้าเข้าพบ พล.อ.เปรม ในโอกาสสำคัญต่างๆ โดยเฉพาะที่เป็นข่าวจนเป็นเหมือนประเพณีกันมานาน ก็คือ การเข้ารดน้ำขอพรในวันสงกรานต์ รวมถึงการเข้าอวยพรวันเกิดของเจ้าบ้าน ที่เห็นกันจนชินตา

พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี นำคณะรัฐมนตรีเข้าอวยพรพลเอกเปรม เนื่องในวันเกิดครบ 95ปี ที่บ้านสี่เสาเทเวศฯ (26 ส.ค.58)

สำหรับตัวบ้าน หากมองจากถนนด้านหน้าเข้าไป จะมีประตูทางเข้าออก 2 ด้านซ้ายและขวา ตรงกลางจะปลูกต้นไม้สูงคล้ายกำแพง เมื่อก้าวเท้าผ่านประตูเข้าไปจะพบสนามหญ้าและสวนพร้อมกับบ่อน้ำขนาดใหญ่ ซึ่งเบื้องหลังจะเป็นบ้านปูนสีขาว ซึ่งเป็นสถานที่พัก

บ้านสี่เสาเทเวศร์มีหลังคาทรงหน้าจั่วปูกระเบื้องสีน้ำเงิน ปีกซ้ายตัวบ้านจะเป็นห้องรับรอง ด้านขวาจะเป็นที่พักของทหารประจำบ้าน บริเวณด้านหลังเป็นห้องนั่งเล่น มีเปียโน ของ พล.อ.เปรม ในขณะผนังบ้านหรือมุมต่างๆภายในห้องจะมีรูปถ่ายของ พล.อ.เปรม

ส่วนเรื่องที่มาของชื่อ “สี่เสาเทเวศร์” นั้น ทางเฟซบุ๊คเพจ หน่วยวิจัยแผนที่และเอกสารประวัติศาสตร์สถาปัตยกรรม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้เคยอธิบายไว้ว่า 

ที่มาของ "สี่เสาเทเวศร์" นอกจากเป็นที่ตั้งของบ้านพักรับรอง ฯพณฯ พลเอก เปรม ติณสูรานนท์ที่สร้างขึ้นสมัยจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัตน์แล้ว  เดิมบริเวณนี้ เคยเป็นที่ตั้งของเสาไฟฟ้า 4 ต้น รองรับหม้อแปลงจ่ายไฟให้กับรถรางสายเทเวศร์-ท่าเตียน ผู้คนจึงเรียกขานว่า "สี่เสา"

ส่วน "เทเวศร์"  มีที่มาจากชื่อของวังเทเวศร์  ที่ตั้งอยู่ถนนกรุงเกษม ปากคลองผดุงกรุงเกษม ริมแม่น้ำเจ้าพระยา เป็นของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระจันทบุรีนฤนาถ.

   

ขอบคุณที่มาจาก หน่วยวิจัยแผนที่และเอกสารประวัติศาสตร์สถาปัตยกรรม