เปิดประวัติ ‘เรือหลวงจักรีนฤเบศร’ ความยิ่งใหญ่แห่งน่านน้ำไทย

จากกรณีการพบกำลังพลของ "เรือหลวงจักรีนฤเบศร" ติดเชื้อ "โควิด-19" 2 นาย ร่วมทำความรู้จัก "เรือหลวงจักรีนฤเบศร" ว่ามีขึ้นเพื่ออะไร และสร้างประโยชน์ให้กับประเทศไทยอย่างไรบ้าง

• "เรือหลวงจักรีนฤเบศร" มีเพื่ออะไร

ในปี พ.ศ. 2532 ได้เกิดพายุไต้ฝุ่นเกย์ในอ่าวไทยบริเวณจังหวัดชุมพร กองทัพเรือได้รับมอบหมายให้ทำหน้าที่ค้นหาและช่วยเหลือผู้ประสบภัยทางทะเล ซึ่งทางกองทัพได้ใช้เรือและอากาศยานในการค้นหาและช่วยเหลือผู้ประสบภัย แต่ประสบปัญหาคือ เรือขนาดใหญ่ที่สุดที่กองทัพเรือมีอยู่ขณะนั้นไม่สามารถทนสภาพทะเลได้ ทำให้การช่วยเหลือผู้ประสบภัยกระทำได้ด้วยความยากลำบาก

การมีเรือขนาดใหญ่พร้อมอุปกรณ์ทันสมัยจะสามารถใช้ในการค้นหาและให้การช่วยเหลือผู้ประสบภัยในทะเลได้อย่างรวดเร็วและทันการ และหากว่ามีเฮลิคอปเตอร์ประจำการบนเรือจะช่วยขยายพื้นที่ในการลาดตระเวนและระยะเวลาในการปฏิบัติการในทะเลได้เป็นเวลานานและมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น กองทัพเรือจึงได้มีแนวความคิดในการสร้างเรือบรรทุกเฮลิคอปเตอร์ เพื่อให้สามารถบรรลุภารกิจตามความมุ่งหมาย

เดิมรัฐบาลไทยได้วางแผนจัดซื้อเรือบัญชาการสนับสนุนการยกพลขึ้นบก ขนาดระวาง 7,800 ตันจากบริษัทเบรเมอร์ วัลแคนของเยอรมนี แต่ได้ทำการยกเลิกสัญญาเมื่อวันที่ 22 กรกฎาคม พ.ศ. 2534 และทำการจัดซื้อใหม่จาก บริษัท บาซัน ประเทศสเปน ซึ่งเป็นผู้ออกแบบและต่อเรือปรินซีเปเดอัสตูเรียส เรือธงของกองทัพเรือสเปนในขณะนั้น คณะรัฐมนตรีของไทยได้มีมติเมื่อ 17 มีนาคม พ.ศ. 2535 อนุมัติให้กองทัพเรือว่าจ้างสร้างเรือบรรทุกเฮลิคอปเตอร์ในลักษณะรัฐบาลต่อรัฐบาล ลงนามโดยรัฐบาลไทยและรัฐบาลสเปนในวันที่ 27 มีนาคม พ.ศ. 2535 เป็นเงิน 7,100 ล้านบาท

เรือหลวงจักรีนฤเบศรได้เริ่มสร้างในเดือนตุลาคม พ.ศ. 2536 และมีการวางกระดูกงูในวันที่ 12 กรกฎาคม พ.ศ. 2537 ทำพิธีปล่อยเรือลงน้ำในวันที่ 20 มกราคม พ.ศ. 2539 โดยสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เมื่อครั้งดำรงพระยศ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เสด็จไปทำพิธี ได้มีการทดลองแล่นเรือตั้งแต่เดือนตุลาคม พ.ศ. 2539-เดือนมกราคม พ.ศ. 2540 ร่วมกับกองทัพเรือสเปนที่โรต้า (Rota) ประเทศสเปน รับมอบเรือและขึ้นระวางประจำการเมื่อวันที่ 20 มีนาคม พ.ศ. 2540 มี พลเรือเอก วิจิตร ชำนาญการณ์ เป็นผู้รับมอบ

เรือได้รับหมายเลข 911 และเดินทางถึงประเทศไทยในต้นเดือนสิงหาคมปีเดียวกัน เรือได้เข้าประจำการอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 10 สิงหาคม พ.ศ. 2540 ในวันที่ 9 กันยายน พ.ศ. 2540 พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เสด็จมาทรงเจิมเรือหลวงจักรีนฤเบศรเพื่อความเป็นสิริมงคล

กองทัพเรือได้ขอพระราชทานชื่อเรือบรรทุกเฮลิคอปเตอร์ลำนี้ เพื่อความเป็นสิริมงคลแก่กองทัพเรือและเป็นขวัญกำลังใจแก่กำลังพลประจำเรือ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานชื่อเรือหลวงลำนี้ว่า เรือหลวงจักรีนฤเบศร แปลว่า "ผู้เป็นใหญ่แห่งราชวงศ์จักรี" และใช้คำขวัญว่า ครองเวหา ครองนที จักรีนฤเบศร

• ภารกิจตลอด 20 ปี

ตลอด 20 ปีที่ผ่านมา เรือหลวงจักรีนฤเบศร มีภารกิจในบรรเทาสาธารณภัยทางทะเล โดยหลังเข้าประจำการได้เพียง 4 เดือน ได้เกิดพายุไต้ฝุ่นซีตาห์ที่จังหวัดชุมพร เมื่อวันที่ 24 สิงหาคม 2540 เรือหลวงจักรีนฤเบศร ถูกส่งเข้าสู่พื้นที่ประสบภัยและเริ่มทำการช่วยเหลือประชาชนด้วยการส่งเฮลิคอปเตอร์ประจำเรือนำอาหารและน้ำดื่มไปแจกจ่ายให้กับผู้ที่ติดอยู่ตามตำบลที่ต่างๆ

3 เดือนต่อมา เกิดเหตุพายุไต้ฝุ่นลินดาพัดเข้าถล่มอ่าวไทยในวันที่ 4-7 พฤศจิกายน 2540 เรือหลวงจักรีนฤเบศร ได้ออกเรือเพื่อให้การช่วยเหลือเรือประมงในทะเล ที่ประสบภัยจากพายุไต้ฝุ่นลินดาโดยลาดตระเวนจากสัตหีบไปยังเกาะกูด จังหวัดตราดจนถึงจังหวัดประจวบคีรีขันธ์

ภายหลัง 3 ปีต่อมา ปี 2543 เกิดเหตุน้ำท่วมจังหวัดสงขลา ระหว่างวันที่ 23-29 พฤศจิกายน 2543 เรือหลวงจักรีนฤเบศร ออกจากท่าเรือจุกเสม็ด และจอดทอดสมอเรือบริเวณเกาะหนู จังหวัดสงขลา ก่อนจะส่งเฮลิคอปเตอร์และชุดปฏิบัติการพิเศษพร้อมเรือยางลำเลียงเอาอาหารและสิ่งของจำเป็นมอบแก่ผู้ประสบภัย

ปี 2546 เรือหลวงจักรีนฤเบศรได้เป็นเรือสนับสนุนในการส่งเครื่องบินเข้าช่วยเหลืออพยพคนไทยในประเทศกัมพูชา เมื่อวันที่ 26 มกราคม 2546 เกิดเหตุการณ์ความไม่สงบในกรุงพนมเปญ และมีชาวกัมพูชาเผาสถานเอกอัครราชทูตไทยประจำกรุงพนมเปญได้รับความเสียหาย มีการเตรียมพร้อมในการอพยพเจ้าหน้าที่สถานเอกอัครราชทูตไทยและประชาชนชาวไทยในกัมพูชาให้เดินทางกลับประเทศไทย ในแผน "โปเชนตง 1" และเตรียมพร้อมปฏิบัติการบริเวณพื้นที่ด้านตะวันตกของเกาะกง นอกน่านน้ำกัมพูชา เป็นการปฏิบัติการในชื่อแผน "โปเชนตง 2" โดยได้รับสั่งให้เตรียมความพร้อมอากาศยานขึ้นลงทางดิ่งแบบ AV-8S Harrier บนเรือให้มีความพร้อมในการใช้กำลังทางทหารต่อกัมพูชา หากมีความผิดพลาดเกิดขึ้นในแผนโปเชนตง 1 แต่แผนการดังกล่าวสำเร็จลุล่วงไปด้วยดี

ปี 2547 ในวันที่ 26 ธันวาคม เกิดเหตุ ภัยพิบัติคลื่นสึนามิเข้าถล่มภาคใต้ของไทย กองเรือยุทธการจัดตั้งหมู่เรือช่วยเหลือผู้ประสบภัยในทะเล โดยมีกำลังพลรวมทั้งสิ้น 760 นาย ซึ่งประกอบด้วยเรือหลวงจักรีนฤเบศร เรือหลวงนเรศวรและชุดแพทย์เคลื่อนที่ โดยมีภารกิจหลัก คือ ค้นหาและช่วยเหลือผู้ประสบภัย ให้การรักษาพยาบาลบริเวณเกาะต่างๆ และพื้นที่ทะเลด้านใต้ของเกาะภูเก็ต

นอกจากนี้ ในเหตุการณ์น้ำท่วมครั้งใหญ่ ประเทศไทย พ.ศ. 2553 เรือหลวงจักรีนฤเบศร ยังได้ออกปฏิบัติการเพื่อช่วยเหลือประชาชนผู้ประสบภัย โดยทอดสมอที่เกาะหนู และส่งกำลังอากาศยานปีกหมุนออกปฏิบัติการอย่างต่อเนื่อง

รวมถึงเหตุการณ์อุทกภัยในพื้นที่จังหวัดสุราษฎร์ธานี (เกาะเต่า) กองทัพเรือได้จัดตั้งหมู่เรือช่วยเหลือผู้ประสบภัยในทะเล กรณีเกิดภัยพิบัติในพื้นที่ เกาะเต่า เกาะสมุย เกาะพะงัน จังหวัดสุราษฎร์ธานี โดยสั่งการให้เรือหลวงจักรีนฤเบศร พร้อมด้วยอากาศยาน ร.ล.สุโขทัย และเรือของกองทัพเรืออีกหลายลำออกเดินทางไปให้ความช่วยเหลือผู้ประสบภัยที่ติดค้างบนเกาะเต่า โดยลำเลียงผู้ประสบภัยจำนวนทั้งสิ้น 743 คน เดินทางมายังท่าเทียบเรือจุกเสม็ด

• เรือหลวงจักรีนฤเบศรในปัจจุบัน

เรือหลวงจักรีนฤเบศรจอดเทียบท่าเรือจุกเสม็ดฐานทัพเรือสัตหีบ ซึ่งเป็นเรือบรรทุกเครื่องบินขึ้นลงทางดิ่งและเฮลิคอปเตอร์ของราชนาวีไทยเป็นเรือรบที่มีขนาดใหญ่ที่สุดที่มีมาในกองทัพเรือไทย ในยามปรกติ เรือจักรีนฤเบศรจะเป็นฐานปฏิบัติการคุ้มครอง ประโยชน์ของชาติทางทะเล ช่วยเหลือผู้ประสบภัย และรักษาสิ่งแวดล้อมใน ทะเลในยามสงคราม เรือจักรีนฤเบศรจะเป็นเรือธง คือ เรือที่ทำหน้าที่ควบคุมและบังคับบัญชากองเรือในทะเล เพื่อควบคุมการปฏิบัติงานป้องกันภัยทางอากาศ การต่อสู้ ทางน้ำและปราบเรือดำน้ำของผู้ที่เข้ามารุกรานประเทศ

นอกจากนี้ยังเปิดให้ประชาชนเข้าเยี่ยมชม และเป็นแหล่งศึกษาความรู้เกี่ยวกับเรือแห่งกองทัพเรือด้วยเช่นกัน เปิดให้เข้าชมทุกวันเวลา 09.00-16.00น. โดยไม่เสียค่าเข้าชม นักท่องเที่ยวชาวต่างประเทศต้องทำหนังสือถึง ผู้บัญชาการกองเรือ ยุทธการ สัตหีบ ชลบุรี 20180  หากต้องการเยี่ยมชมเป็นหมู่คณะแจ้งชื่อหน่วยงานหรือคณะ จำนวนผู้เยี่ยมชม และวันเวลาที่ต้องการเยี่ยมชมและส่งถึงกองเรือยุทธการ 

อ้างอิง : fleet.navy.mi.th thai.tourismthailand.org 911ChakriNaruebet