'อแมนด้า'บนลู่ทางการเป็น‘นางงามโลก’ โดย‘อาจารย์ธง-ฐิติพงษ์’

"ถ้าจะไปประกวดเวทีระดับโลก สาวไทยในปัจจุบันจะต้องมองบริบทของเวทีให้ออกก่อนว่า เป็นเวทีแบบไหน แล้วก็ศึกษาบริบทของแต่ละเวทีว่า ต้องการสาวงามแบบไหน เพราะแต่ละเวทีมีจุดยืนที่ไม่เหมือนกัน มีกลุ่มสปอนเซอร์ มีกลุ่มลูกค้าที่เขาต้องทำงานด้วยแตกต่างกัน

อย่าลืมว่า การไปเป็นนางงาม เจ้าของมงกุฎระดับสากล ก็ไม่ได้แตกต่างไปจากการสมัครงาน หรือ Cast งาน เราต้องเข้าใจบริบทของเนื้องานที่เขาอยากได้ ศึกษา Job Description ก่อน นี่เป็นปัจจัยสำคัญเบื้องต้น ที่สาวงามต้องรู้ แล้วถึงจะเริ่มเตรียมตัวเพื่อตอบโจทย์ให้ตรงกับเวทีที่อยากจะไป" ฐิติพงษ์ ด้วงคง หรือ อาจารย์ธง อาจารย์พิเศษมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ นักวิชาการอิสระ และกูรูนางงาม กล่าว

ความสามารถพิเศษของอาจารย์ธงคือ การพูดได้ 5 ภาษา อังกฤษ, สเปน, โปรตุเกส, ฝรั่งเศส และไทย นั่นทำให้เขารับหน้าที่บรรยายการถ่ายทอดสดการประกวดมิสยูนิเวิร์สมา 4 ปีแล้ว และยังเป็นผู้ฝึกฝนการตอบคำถามภาษาอังกฤษให้กับ อแมนด้า ออบดัม เป็นเวลา 4 เดือน ก่อนบินไปประกวดมิสยูนิเวิร์ส     

สำหรับสาวงามที่มีความฝัน อยากพิชิตมงกุฎนางงามระดับโลก อาจารย์ธง มีประสบการณ์ที่จะบอกเล่า...

อาจารย์ช่วย‘อแมนด้า’เตรียมตัวอย่างไรบ้าง

ผมในฐานะคนสอนอแมนด้า มีการอธิบายให้อแมนด้าเข้าใจเรื่องของพื้นที่ ต่อให้เป็นดินแดนในสหรัฐอเมริกา ก็ยังมีปัจจัยทางวัฒนธรรมที่หลากหลาย ไมอามี่ในรัฐฟลอริดา มีความเป็นลาติน มีผู้อพยพชาวคิวบาอยู่เยอะ มีชาวเวเนซูเอล่า ชาวโคลัมเบีย อย่างน้อยๆ สิ่งที่เราจะเตรียมการไป ก็คือเรื่องภาษา นอกจากภาษาอังกฤษแล้ว ก็มีภาษาสเปน

อแมนด้าก็เรียนรู้คำในภาษาสเปนง่ายๆ ถ้าเรามีเวลามากกว่านี้ ก็อาจจะได้ถึงระดับสื่อสาร เพราะที่สุดแล้ว Aim (เป้าหมาย) ของการประกวด คือ จะต้องมีการสัมภาษณ์กับสื่อยักษ์ใหญ่อย่างทีวีช่อง Telemundo สื่อภาษาสเปนที่มีฐานคนดูที่ใช้ภาษาสเปน และเป็นเครือข่ายให้การสนับสนุนการประกวดนางงามจักรวาลในครั้งนี้

อาจารย์ธง (ฐิติพงษ์ ด้วงคง) 

เราก็ได้เห็นแล้วว่า ในวันตัดสินนางงามที่เข้ารอบคือ นางงามลาตินทั้งหมด แล้วคนที่ได้เป็นนางงามจักรวาล ก็คือ นางงามเม็กซิกัน ที่พูดภาษาสเปน วันรุ่งขึ้นหลังจากได้รับตำแหน่งตามขนบของนางงามจักรวาลจะต้องไปออกสื่่ีอของอเมริกา

ไม่ว่าจะเป็น Good Morning America หรือรายการอื่นๆ แต่คราวนี้มันหักขนบไปเลย คือไปออกรายการของช่อง Telemundo ที่เป็นรายการภาษาสเปน แสดงว่า ปีนี้เขาต้องการนางงามที่มีความเป็นลาตินอเมริกันสูงมาก

พอรู้ระแคะระคายแนวทางของกรรมการมาก่อนไหม

พวกเรารู้โจทย์นะครับ เราก็มีการสื่อกับทางกอง TPN (บริษัทผู้ถือลิขสิทธิ์จัดการประกวดมิสยูนิเวิร์สไทยแลนด์) ว่า ตั้งแต่เริ่มปล่อยภาพอแมนด้าไปถ่ายภาพที่ภูเก็ต VTR หรือที่อแมนด้าลงมาสื่อสารกับแฟนนางงาม เราไม่ได้ Aim (ตั้งเป้า) เฉพาะคนไทย เรามีแฟนนางงามระดับ Global ด้วย หนึ่งในการสื่อสารของ TPN คือการสื่อสารภาษาสเปน เผยแพร่ให้เห็นตัวตนของนางงาม

สามารถตามดูได้ที่เพจ MU Thailand หรือเพจของ Amanda.obdam จะมีบางส่วนสร้างความเป็นสแปนิช สร้างความเป็นลาตินอเมริกันให้เห็น เพื่อเตรียมพร้อมว่า เดี๋ยวเราไปที่นั่น จะได้เป็นที่จับตามองของสื่อ

แล้วก็จริงๆ อแมนด้าได้รับการสัมภาษณ์จากสื่อใหญ่ Telemundo เราเป็นนางงามเอเชียจากนางงาม 74 คน เวลาเก็บตัวอยู่กับเพื่อนนางงามชาวลาติน อแมนด้าก็จะทักทายเป็นภาษาสเปน มีสแลง เล็กๆ น้อยๆ ก็จะเป็นที่รัก สร้างความสัมพันธ์กับกองประกวด เป็นกลยุทธ์เล็กๆ น้อยๆ ของการเตรียมตัว

นอกเหนือจากที่เรารู้แล้วว่า เราจะไปเวทีไหน ก็ต้องศึกษาบริบทจำเพาะของเวทีนั้นๆ ด้วย อย่างการประกวดครั้งที่ 69 เราเห็นว่า มีความเป็นลาตินอเมริกันสูง ทั้งบริบทการประกวดบนเวที Performance การคัดเลือกตัวนางงาม การใช้นักร้องหรือการเปิดฉากทุกๆ อย่าง ดูเป็นลาตินอเมริกันหมดเลย

เพราะในไมอามี่ รัฐฟลอริดา หรือฮอลลีวูดเอง คลาคล่ำไปด้วยชาวลาตินอเมริกัน ซึ่งเป็นฐานแฟนคลับชมการประกวดนางงามที่ใหญ่มากๆ ไม่แพ้ South East Asia ไม่แพ้ประเทศฟิลิปปินส์, ไทย, เวียดนาม, อินโดนีเซีย แต่อย่างใด

เวทีประกวดนางงามจักรวาล จำเป็นต้องมีความเป็นลาตินทุกปีไหม

ในปีนี้มีความเป็นลาตินอเมริกันเข้มข้นกว่าปีอื่นๆ ปกติเขาก็จะรองรับกลุ่มลูกค้าของเขาไปเรื่อยๆ และนางงามที่มีความเป็นลาตินอเมริกัน มันขาดหายไปสักพักแล้ว สาวงามลาตินคนที่ได้ตำแหน่งล่าสุดก่อนหน้าคนปัจจุบัน ก็คือ เปาลินา เบกา (Paulina vega) สาวงามจากโคลัมเบีย ปี 2014

ปกติเวทีนางงามจักรวาลก็จะมีสาวงามจากลาตินอเมริกา ที่มีสายสะพายแข็งๆ จาก โคลัมเบีย, เวเนซูเอล่า, เม็กซิโก แล้วภาษาสเปนก็เป็นส่วนหนึ่งของมิสยูนิเวิร์ส (MU)อยู่แล้ว เพราะว่าคุณฌอน ซีอีโอ(CEO) การตลาดคนสำคัญของ MU ก็พูดภาษาสเปนได้

มีข่าวเล็ดรอดออกมาว่า ครั้งหน้าหรือครั้งต่อไป จะจัดขึ้นเดือนธันวาคมปีนี้ เท่ากับว่าปีนี้จะมีการจัดประกวดนางงามจักรวาลถึงสองครั้ง ถ้าเป็นไปตามข่าวนะ แล้วประเทศเจ้าภาพที่ได้ไปเจรจาไว้แล้วคือ คอสตาริกา เขาก็น่าจะหวนกลับมามองความเป็นลาตินอเมริกันอีกครั้งหนึ่ง เท่ากับว่าสหรัฐอเมริกาเริ่มเปิดตลาดครั้งใหม่หลังภาวะโรคระบาด โดยการมองตลาดที่ใกล้เขามากที่สุด คือ ลาตินอเมริกา แล้ววัฒนธรรมมวลชนประเภทสื่อบันเทิงที่มีตลาดที่ใหญ่อยู่แล้วจะเป็นอะไร นั่นก็คือมิสยูนิเวิร์สครับ

การจัดประกวดนางงามจักรวาล จึงตั้งอยู่บนพื้นฐานการทำธุรกิจ ?

MU (Miss Universe) เป็นองค์กรแสวงหาผลกำไร เรียกง่ายๆ ว่าบริษัทนั่นเอง เพราะตั้งแต่คุณอภัสรา หงสกุลไปประกวด ปี 1965 การที่ประเทศเราเปลี่ยนจากนางสาวสยามมาเป็นนางสาวไทย ก็เพราะว่า Miss Universe ขอให้เราเปลี่ยน เพื่อที่ว่าเขาจะได้มีสายสะพาย Thailand อันนี้มาจากการศึกษาของสุภัทรา สาขาวิชาประวัติศาสตร์ คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

อาจารย์ธง (ฐิติพงษ์ ด้วงคง) กับ มิสยูนิเวิร์สไทยแลนด์ 2020 อแมนด้า ชาลิสา ออบดัม 

ดูเหมือนว่า นางงามจากประเทศแถบลาตินอเมริกาจะมีโอกาสมากกว่า ?

มองดูเหมือนเป็นแบบนั้น แต่ไม่อยู่แบบนั้นนานครับ ตลาดย่อมเปลี่ยนอยู่ตลอดเวลา มันมีการเคลื่อนไหว มีพลวัต เขาไม่ได้ต้องการนางงามเหมือนกันทุกปี เขาก็ยังต้องการความหลากหลายอยู่ อาจจะมีแบ่งให้ประเทศอื่นบ้าง แต่ก็ยังอยู่ในสายลาติน หรือสายเอเชียก็ว่ากันไป เท่าที่ผ่านมา ได้จากเอเชียไปสองคนแล้วคือ ฟิลิปปินส์และจาก South Africa ก็ซ้ำแล้ว ได้เวลาหมุนแล้ว มันมีหลายปัจจัย แล้วแต่ว่าปัจจัยไหนมาแรงในแต่ละช่วงเวลา

ที่ผ่านมา สาวงามประเทศไหนได้เป็นมิสยูนิเวิร์สมากที่สุด

สหรัฐอเมริกาครับ ตามมาด้วยเวเนซูเอล่า แล้วก็เปอร์โตริโก สหรัฐอเมริกามีบทบาท เพราะเขาเป็นเจ้าของธุรกิจ การประกวดนางงามจักรวาล จริงๆ แล้วก็เป็นธุรกิจข้ามชาติรูปแบบหนึ่งครับ

มีคำแนะนำสำหรับสาวงามจากเมืองไทยที่อยากเป็นมิสยูนิเวิร์สบ้างไหม

จากสิ่งที่เราได้เรียนรู้ในปีนี้ หนี่ง.ต้องศึกษาบริบทการประกวดในแต่ละปี สอง.ต้องคัดตัวแทนที่มีความสามารถในการสื่อสารในระดับองค์กรได้เป็นอย่างดี ภาษาอังกฤษมีบทบาทสำคัญมาก เพราะนางงามจักรวาลต้องทำหน้าที่สื่อสาร

และการที่จะทำให้มิสยูนิเวิร์สทำงานได้กว้างขึ้นไปอีก ก็ต้องพูดภาษาอื่นได้ด้วย เช่น ภาษาสเปน, ภาษาจีน หรือภาษาที่เป็นพื้นที่ทางการตลาดของมิสยูนิเวิร์ส และสาม.ต้องเข้าใจบริบทขององค์กรมิสยูนิเวิร์สว่า เขาต้องทำงานร่วมกับ Partnership ของเขา ก็คือ สปอนเซอร์ต่างๆ พวกผลิตภัณฑ์ความงาม รองเท้า, สเปรย์ฉีดผม หรือมีอะไรบ้าง

ถ้าอย่างนั้น สาวงามในเมืองไทยจะมีโอกาสได้เป็นมิสยูนิเวิร์สบ้างไหม

ก็ยังมีเปอร์เซ็นต์อยู่ ขึ้นอยู่ว่า เราอยู่ทุกที่ ถูกเวลา ถูกบริบทไหม แล้วขึ้นอยู่กับการสร้างโอกาสทางธุรกิจร่วมกันด้วย แล้วก็ไม่ใช่นางสาวไทยด้วย ต้องใช้คำว่ามิสยูนิเวิร์สไทยแลนด์ เข้าประกวดนางงามจักรวาล

ถ้าสาวไทยจะสมัครประกวดนางงามระดับโลก ต้องศึกษาบริบทเรื่องนี้อย่างไร

แต่ละเวทีจะมีความงามในแบบที่เขามองหา ยกตัวอย่าง เวทีนางงามจักรวาล หรือ Miss Universe ครั้งที่ 69 ที่ผ่านมานี่ หักปากกาเซียนไปเยอะเหมือนกัน เพราะว่าสาวงามที่เราเคยมองว่าเป็น แบบอย่างของ MU (Miss Universe) จะต้องพูดเก่ง สวยแบบมั่นใจ มาในปีนี้เราจะเห็นว่า มีปัจจัยและบริบทอื่นๆ เข้ามาด้วย

ฉะนั้นสิ่งที่นางงามต้องทำคือ เลือกบทบาทความงามให้เข้ากับเวที แล้วก็ต้องเลือกฝึกฝนตัวเองให้สามารถทำงานร่วมกับ Partnership ขององค์กรที่ตัวเองจะไปประกวดด้วย อย่างปีนี้เขาต้องการนางงามที่ใช้ภาษาสเปนได้ ต้องเข้าใจตลาด เข้าใจฐานลูกค้ากลุ่มลาตินอเมริกาของเขา

โจทย์แรกๆ จึงเป็นด่านของนางงามลาติน เราไม่ได้นิ่งนอนใจ พยายามเตรียมตัวให้สาวงามของเราเข้าใกล้มากที่สุดกับบริบทของความเป็นลาตินอเมริกา ที่เขาต้องการเอามาใช้เป็น Ambient ของการประกวดในครั้งนี้

อาจารย์ธง (ฐิติพงษ์ ด้วงคง) กับ มิสยูนิเวิร์สไทยแลนด์ 2020 อแมนด้า ชาลิสา ออบดัม 

นางงามก็คือ Influencer คนหนึ่ง ?

ถูกต้องครับ เราถึงสร้างแพลตฟอร์มให้นางงามในระยะเวลาเก็บตัวหรือก่อนเดินทางไปประกวด เราต้องจัดการสร้าง Engagement กับผู้ชมหรือแฟนนางงาม เพิ่มยอดไลค์ ผลิตคอนเทนท์ออกมาให้คนมาติดตาม เป็นกลยุทธ์ที่ช่วยให้ประสบความสำเร็จมากๆ ในการประกวดนางงามจักรวาล อแมนด้า ชาลิสา ออบดัม ตอนนี้มียอด Follower ผู้ติดตามถึง 1.2 ล้านแล้วใน Instagram มากกว่าผู้ชนะการประกวดเสียอีก

ต่อให้เราไม่ได้มงกุฎกลับมา แต่สถานภาพและชื่อเสียงของอแมนด้า ก็ถูกจารึกผนึกไว้บน Hall of Fame ของมิสยูนิเวิร์สแล้ว ไม่เฉพาะตัวเขา ดีไซเนอร์ชาวไทย ชื่อของแบรนด์ไทย ชื่อของผ้าฝ้ายทอมือคำเคิบ จ.น่าน รวมถึงภาพลักษณ์ของสื่อไทย แฟนคลับชาวไทย ที่ร่วมกันผลิตสื่อสร้างสรรค์ที่ล้อไปกับอแมนด้า ถูกแพร่กระจายไปในพื้นที่ออนไลน์

แฟนๆ ระดับสากลประเทศอื่นๆ ต่างชื่นชมและชอบ บางคนถึงกับพูดว่า ต่อไปอุตสาหกรรมประกวดนางงามจะอยู่ในมือของคนไทย ไม่แน่มิสยูนิเวิร์สอาจจะมาเป็นลิขสิทธิ์ของคนไทยก็ได้ แบบที่เวทีอื่นก็กำลังทำได้ดีมากๆ เช่น Miss Grand International เป็นต้น

สาวไทยที่มีฝัน ก็ต้องอย่าหยุดฝัน ?

การเป็นมิสยูนิเวิร์สเป็นทางเลือกหนึ่งในชีวิตของผู้หญิง ไม่เฉพาะผู้หญิงไทย แต่เป็นผู้หญิงทุกๆ คน ถ้าเขารู้ว่าการเป็นนางงามทำให้เขามีชีวิตที่ดีขึ้นได้ยังไง แต่การจะได้มาแต่ละอย่างไม่ได้เป็นเรื่องง่ายๆ ต้องมี Give and Take (ให้และรับ) จะต้องมีหยาดเหงื่อแรงกาย มีความทุ่มเทให้ไปถึงเป้าหมาย ระหว่างทางไม่ใช่เรื่องง่าย อาจจะพบประสบเจอกับการถูกคอมเมนท์ที่บาดตาบาดใจ ถูกวิพากษ์วิจารณ์เหมือนหนามที่เสียดแทง

แต่อย่างไรก็ตาม ผมขอให้กำลังใจทุกคนที่อยากจะเป็นนางงาม ถ้าคุณรู้ว่าเป้าหมายของคุณคืออะไร และรู้ว่ามันดีต่อชีวิตคุณยังไง ไปให้ถึงครับ ถ้าเรามีโอกาสได้ร่วมทีมกัน ผมจะเป็นลมใต้ปีกของผู้หญิงคนนั้นครับ