'ออร์เนลลายา'...ไวน์ขบถ 4 วินเทจล่าสุด

Tenuta dell'Ornellaia ก่อตั้งในปี 1981 โดย มาร์เคเซ โลโดวิโก อันติโนริ (Marchese Lodovico Antinori) ณ เมืองโบลเกรี (Bolgheri) ซึ่งอยู่ทางตะวันตกเฉียงใต้ของฟลอเรนซ์ (Florence)  เมืองหลวงของแคว้นทัสคานี ประมาณ 60 ไมล์ และอยู่ไม่ไกลจากซาสซิกาญา (Sassicaia) เพื่อนร่วมขบวนการ ไวน์ขบถ มีพื้นที่ปลูกองุ่น 99 เฮกตาร์ (1 เฮกตาร์ = 6 ไร่ 1 งาน)  หรือ 245 เอเคอร์ โดยปลูกองุ่นแดงสายพันธุ์คลาสสิกจากฝรั่งเศสล้วน ๆ คือ กาแบร์เนต์ โซวีญยอง (Cabernet Sauvignon) และ แมร์โลต์ (Merlot) เฮกตาร์ ตามด้วย กาแบร์เนต์ ฟรอง (Cabernet Franc) 12 เฮกตาร์ และ เปติต์ แวร์กโดต์ (Petit Verdot) 7 เฮกตาร์ นอกนั้นก็มีองุ่นเขียวเล็กน้อย เช่น โซวีญยอง บลอง (Sauvignon Blanc), วิญอเยร์ (Viognier) และ เปติต มันเซง (Petit Manseng)

    ห้องบ่มไวน์

มาร์เคเซ โลโดวิโก อันติโนริ นั้นมองยาวไกลถึงการปลูกองุ่นดังกล่าว เนื่องจากเขาต้องการทำ ไวน์สไตล์บอร์กโดซ์ เบลนด์ (Bordeaux Blend) และเล็งเห็นมาตลอดว่าดินและภูมิอากาศมีลักษณะใกล้เคียงกับบอร์กโดซ์มาก คือเป็นภูมิอากาศแบบ Maritime หรือ Temperate มีแสงแดดเจิดจ้า สลับกับลมเย็นจากหุบเขาที่จะพัดผ่านลงสู่ทะเลในเวลากลางคืน ขณะเดียวกันก็มีอบอุ่นจากทะเลพัดเข้าหาฝั่งในเวลากลางวัน ทำให้ตอนกลางคืนหนาวเย็น แต่กลางวันร้อน ทำให้องุ่นมีความหนักแน่นของแอสิด และน้ำตาลค่อนข้างสูง

    มาร์เคเซ โลโดวิโก อันติโนริ

บริษัท Tenuta dell'Ornellaia  เกิดการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ ในดือนมีนาคมปี 1999 เมื่อ โรเบิร์ต มอนดาวี (Robert Mondavi) เจ้าพ่อ ไวน์นาปา แวลลีย์ เข้ามาถือหุ้นส่วนหนึ่ง ก่อนจะได้เป็นเจ้าของทั้งหมดในปี 2002 ต่อมาขายหุ้น 50% ให้มาร์เคซี ดี เฟรสโคบัลดี (Marchesi de Frescobaldi) ผู้ผลิตไวน์รายใหญ่และเก่าแก่แห่งเมืองฟลอเรนซ์ แคว้นทัสคานี ก่อนที่ Frescobaldi จะได้เป็นเจ้าของแต่เพียงผู้เดียวในเดือนเมษายนปี 2005 ซึ่งเป็นวินเทจที่ครบรอบ 20 ปี

Tenuta Dell'Ornellaia มีไร่องุ่น 2 แปลง ๆ แรกคือ Ornellaia  ซึ่งเป็นแปลงเก่าแก่ใช้ผลิต Ornellaia, Le Serre Nuove (ไวน์ฉลากสอง) และ Masseto ลักษณะเป็นดินร่วนปนทราย แปลงที่ 2 ชื่อ Bellaria อยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือของ Bolgheri เป็นดินร่วนและกรวดหลากชนิด องุ่นจากแปลงนี้ใช้ทำ Ornellaia กับ Le Serre Nuove ทั้ง 2 ไร่ทำแบบ โลว์ ยีลด์ (Low Yield) คือเลือกเก็บองุ่นด้วยมือใส่ตระกร้าขนาด 15 กิโลกรัม เพื่อป้องกันไม่ให้ผลองุ่นช้ำ ก่อนจะบีบคั้นน้ำองุ่นก็จะเอาจุกก้านติดลูกองุ่นออกก่อน ฯลฯ

อย่างไรก็ตามต้องยอมรับว่าหนึ่งในความสำเร็จของ Tenuta Dell'Ornellaia มาจากมันสมองของ  มิเชล โฮรลลองด์ (Michel Rolland) เจ้าของฉายา “ไวน์เมกเกอร์ มือปืนรับจ้าง” มาเป็นที่ปรึกษาด้านเทคนิคการผลิตไวน์ของที่นี่ ทำให้ไวน์ของเจ้านี้โด่งดังหลายยี่ห้อ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง มาสเซโต (Masseto)  เจ้าของฉายา เปตรุส แห่งอิตาลี จากการที่ใช้องุ่นแมร์โลต์ (Merlot) เป็นหลักเหมือนกับ ชาโต เปตรุส

     ออลกา ฟูซารี

ไวน์เมกเกอร์ของ Ornellaia คนปัจจุบันเป็นสาวสวยชื่อ ออลกา ฟูซารี (Olga Fusari) ซึ่งทำงานอยู่กับที่นี่ตั้งแต่ปี 2005 ก่อนหน้านั้นเธอรับผิดชอบด้านไวน์ขาวและไวน์ที่ขายเป็นถังใหญ่ ๆ ภายใต้การควบคุมอย่างใกล้ชิดของ อาเซล ไฮนซ์ (Axel Heinz) ไวน์เมกเกอร์คนเดิมที่เคยเดินทามาเมืองไทยครั้งล่าสุดเมื่อ 6-7 ปีที่แล้ว ปัจจุบันก้าวขึ้นเป็น Estate Director แต่ทั้งคู่ยังทำงานด้วยกันอย่างใกล้ชิด โดยเฉพาะในเรื่องการกำหนดรสชาติของไวน์

   The Cellar ออร์เนลลายา

คราวนี้มาลองดูความแตกต่างของ ออร์เนลลายา 4 วินเทจ ล่าสุด ที่ถือว่าเป็นวินเทจยอดเยี่ยมคือ 2015 -2018 ซึ่งเป็นวินเทจที่อยู่ในท้องตลาดเป็นส่วนใหญ่ โดยเฉพาะวินเทจ 2018 นั้นเรียกว่าเอี่ยมอ่อง สด ๆ ร้อน ๆ เพราะเพิ่งเปิดตัวสู่ท้องตลาดเมืองกลางปี 2021 นี่เอง โดยทุกวินเทจจะมีขวดพิเศษเชิญศิลปินดัง ๆ จากทั่วโลกมาออกแบบฉลาก ตามโปรเจกต์ออกแบบฉลาก Vendemmia d'Artista ซึ่งวินเทจ 2018 เป็นวินเทจที่ 13 ส่วนขวดที่วางจำหน่ายทั่วโปก็เป็นฉลากธรรมดา

    Ornellaia 2015

เตนูตา เดล ลอร์เนลลายา “ออร์เนลลายา” โบลเกรี ดีโอซี ซูเปริโอเร 2015 (Tenuta dell'Ornellaia “Ornellaia” Bolgheri DOC Superiore 2015) : วินเทจนี้มีชื่อว่า “อิล คาริสมา” (Il Carisma) หรือ Charisma ออกแบบฉลากโดย วิลเลียม เคนต์ริดจ์ (William Kentridge)   ศิลปินชาวแอฟริกาใต้ ทำจากกาแบร์เนต์ โซวีญยอง (Cabernet Sauvignon) 53% แมร์โลต์ (Merlot) 23%  กาแบร์เนต์ ฟรองซ์ (Cabernet Franc) 17% และเปตีต แวร์กโดต์ (Petit Verdot) 7% บ่ม 12 เดือนแยกกันในถังบาริก โดย 70% เป็นถังใหม่ หลังจากนำมาเบลนด์กันแล้วบ่มต่ออีก 6 เดือน บ่มในขวดอีก 1 ปีก่อนออกจำหน่าย

    Ornellaia 2015 ออกแบบฉลากโดย William Kentridge

สีแดงเข้ม ดมครั้งแรกได้กลิ่นบัลซามิคกรุ่น ๆ ตามด้วยกลิ่นผลไม้สุกหอมหวาน เช่น แบล็คเบอร์รี บลูเบอร์รี ราสพ์เบอร์รี แบล็คเคอร์แรนท์ และแบล็คเชอร์รี สไปซี ดอกไวโอเล็ต ใบเบย์ มินต์ มิเนอรัล กราไฟต์ ใบยาสูบ วานิลลา หนังสัตว์ เอิร์ธตี้ ควันไฟ แอสิดสดชื่น แทนนินหนักแน่นแต่เริ่มนุ่มหวาน จบยาวด้วยผลไม้ วานิลลา เฮิร์บ กำลังเริ่มดื่มได้ ณ เวลานี้เป็นต้นไป แต่อาจจะยังไม่เปิดตัวเต็มที่นัก อีกสัก 3-4 ปีน่าจะอร่อยกว่านี้......19.5/20 คะแนน

 

   Ornellaia 2016 ออกแบบฉลากโดย Shirin Neshat

เตนูตา เดล ลอร์เนลลายา “ออร์เนลลายา” โบลเกรี ดีโอซี ซูเปริโอเร 2016 (Tenuta dell'Ornellaia “Ornellaia” Bolgheri DOC Superiore 2016) : วินเทจนี้มีชื่อว่า "ลา เตนซิโอเน” (La Tensione) หรือ “Tension” ออกแบบฉลากโดยชิริน เนชาต (Shirin Neshat) ชาวนิวยอร์ก ทำจากกาแบร์เนต์ โซวีญยอง 51% แมร์โลต์ 27%  กาแบร์เนต์ ฟรองซ์ 18% และเปตีต แวร์กโดต์ (Petit Verdot) 4% หมักในถังโอ๊ค บ่ม 20 เดือนในถังโอ๊คใหม่ 75% โอ๊คเก่า 30% บ่มต่อในขวดอีก 12 เดือน

สีแดงเข้ม หอมกลิ่นผลไม้สุก เช่น พลัม แบล็คเคอร์แรนท์ แบล็คเชอร์รี มัลเบอร์รี  ดอกไม้ มิเนอรัล ไส้ดินสอดำ สโมคกี้โอ๊ค หนังสัตว์ใหม่ ๆ สไปซี เฮิร์บ ชะเอมเทศ ใบเบย์ ซีดาร์ ใบยาสูบ เอสเพรสโซ่กรุ่น ๆ ช็อกโกแลต แอสิดสดชื่น แทนนินหนักแน่นแต่นุ่มเนียนพลิ้ว จบยาวด้วยผลไม้สุก มิเนอรัล สไปซีเฮิร์บ ถ้ารอได้อีกสัก 2-3 ปีจะเปิดตัวมากกว่านี้.........20/20 คะแนน

    Ornellaia 2017

เตนูตา เดล ลอร์เนลลายา “ออร์เนลลายา” โบลเกรี ดีโอซี ซูเปริโอเร 2017 (Tenuta dell'Ornellaia “Ornellaia” Bolgheri DOC Superiore 2017) : วินเทจนี้เรียกว่า “โซลาเร” (Solare) ออกแบบฉลากโดย โทมัส ซาราเซโน (Tomás Saraceno) ศิลปินชาวอาร์เจนตินา ทำจากกาแบร์เนต์ โซวีญยอง 65% แมร์โลต์ 25% เปตีต แวร์กโดต์ และกาแบร์เนต์ ฟรองซ์ 10% หมักในถังสแตนเลสและซีเมนต์

    Ornellaia 2017 ออกแบบฉลากโดย Tomas Saraceno

สีแดงเข้ม สีแดงเข้มสดใส หอมกลิ่นผลไม้สุก เช่น แบล็คเคอร์แรนท์ แบล็คเบอร์รี พลัม แบล็คเชอร์รี โอ๊คหอมกรุ่น สไปซี เฮิร์บ ชะเอมเทศ ยี่หร่า วานิลลา ใบยาสูบ หนังสัตว์ วอลนัท มะกอกดำ ซีดาร์ ม็อคคา แอสิดสดชื่น แทนนินหนักแน่นนุ่มเนียน จบยาวด้วยผลไม้ ชะเอมเทศ โอ๊ค ยังไม่เปิดตัวเต็มที่นัก น่าจะเริ่มดื่มได้ในอีกประมาณ 3-4 ปีข้างหน้า........19.5/20 คะแนน Top of Form Bottom of Form

เตนูตา เดล ลอร์เนลลายา “ออร์เนลลายา” โบลเกรี ดีโอซี ซูเปริโอเร 2018 (Tenuta dell'Ornellaia “Ornellaia” Bolgheri DOC Superiore 2018) : วินเทจที่ชื่อในฉลลากว่า “ลา กราเซีย” (La Grazia) แปลว่า Grace ออกแบบฉลากโดย ยาน ฟาเบอร์ (Jan Fabre) ศิลปินชาวเบลเยี่ยม ทำจากแมร์โลต์ 51% กาแบร์เนต์ โซวีญยอง 40% กาแบร์เนต์ ฟรองซ์ 7%      และเปตีต แวร์กโดต์ 2% เป็นครั้งแรกที่ใช้แมร์โลต์นำหน้า บ่ม 18 เดือนในถังโอ๊คฝรั่งเศสใหม่ 75% และบ่มในขวดอีก 12 เดือน เปิดตัวสู้ท้องตลาดเมื่อวันที่ 1 เมษายน 2021 ที่ผ่านมาที่ลอนดอนลัง (6 ขวด) ละ 800 ปอนด์สเตอร์ลิง

    Ornellaia 2018 ออกแบบฉลากโดย Jan Fabre

สีแดงเข้มจนเกือบดำ หอมกลิ่นผลไม้ เช่น แบล็คเบอร์รี พลัม แบล็คเคอร์แรนท์ แบล็คเชอร์รี และราสพ์เบอร์รี มิเนอรัล ซีดาร์ สนิมเหล็ก สไปซี เฮิร์บ ชะเอมเทศ จันทน์เทศ โรสแมรี่ หนังสัตว์ โอ๊คกรุ่น ๆ ม็อคคา ดอกไม้แห้ง ๆ แอสิดสดชื่น แทนนินหนักแน่น จบยาวด้วยผลไม้ สไปซีเฮิร์บ มิเนอรัล ยังไม่เปิดตัวตนอย่างแท้จริง น่าจะอีกประมาณ 5-6 ปีจึงจะเริ่มดื่มได้.........19.5/20 คะแนน

“a Unique terrior for Outstanding wines”  หนึ่งในคำอธิบายตัวตนของ Ornellaia จริงหรือไม่ ต้องพิสูจน์ปากและลิ้นท่านเอง !!