ดาราที่ชอบโพสต์โชว์’หวย’...รู้ไหมว่าผิดกฎหมาย ?

"จากการติดตามเก็บข้อมูลของเครือข่ายสื่อสร้างสรรค์ เพื่อขับเคลื่อนสังคมหรือมีเดียมูฟ พบว่า ในไอจีดาราที่นิยมโพสต์ภาพซื้อ หวย ถูกหวยทีละมากๆ จะมีจำนวนยอดผู้ติดตามและกดไลค์สูงขึ้น 2-3เท่า เมื่อเทียบกับการโพสต์เรื่องอื่นๆ แสดงว่า เรื่องหวยเป็นประเด็นที่คนสนใจติดตาม" ธนากร คมกฤส เลขาธิการ มูลนิธิรณรงค์หยุดพนัน กล่าวในงานเสวนาออนไลน์ เรื่อง “คนดังโชว์หวย ความถูกต้องเหมาะสม และผลประโยชน์” 

จากการสำรวจความคิดเห็นของประชาชนของมูลนิธิรณรงค์หยุดพนัน เรื่อง “ดาราโชว์หวย ประชาชนคิดอย่างไร” กลุ่มตัวอย่าง 471 คน ระหว่างวันที่ 15-19 กรกฎาคม 2564  พบว่า

-82% เห็นว่าดารานักร้องโพสต์ภาพและเรื่องเล่าเกี่ยวกับการซื้อสลากฯ มีผลทำให้คนไทยอยากซื้อสลากฯหรือเล่นหวยมากขึ้น

 -81% ระบุว่า ไม่เหมาะสม หากดาราโพสต์ภาพโชว์ซื้อหวยทีละมากๆ สิบยี่สิบใบ หรือโชว์ว่า “ลูกให้โชค” หรือโพสต์เพื่อหวังผลสร้างคะแนนนิยมส่วนตัว

และเมื่อถามว่า การใบ้หวยเป็นสิ่งผิดกฎหมายหรือไม่? 

60% คิดว่าไม่ควรผิดกฎหมาย ทั้งหมดนี้สะท้อนว่า ในสายตาประชาชน การใบ้หวยไม่ใช่เรื่องคอขาดบาดตายขนาดต้องผิดกฎหมาย

“การโพสต์โชว์การซื้อหรือถูกหวยมาก ๆ ของดาราทั้งหลายก็เป็นเรื่องที่สังคมเห็นว่า เกินขีดความเหมาะสม จึงอยากเตือนบรรดาคนดังต่าง ๆ ที่นิยมโพสต์โชว์เรื่องนี้ว่า การโฆษณาที่ทำให้คนคิดว่าจะถูกหวยหรือชนะพนันต่างๆ ได้ง่ายๆ เป็นการหลอกลวง ผิดจากความเป็นจริง” ธนากร กล่าว

 

โพสต์โชว์"หวย"ผิดกฎหมายข้อไหน

ดร.วิเชียร  ตันศิริคงคล นักวิชาการด้านนิติศาสตร์และรัฐศาสตร์ กล่าวว่า กรณีที่ดาราออกมาโพสต์ในลักษณะนี้ถือว่าผิดกฎหมายหลายฉบับ ทั้ง พ.ร.บ.การพนัน มาตรา12 โทษฐานช่วยประกาศโฆษณา หรือชักชวนโดยทางตรงหรือทางอ้อมให้ผู้อื่นเล่นพนัน  

"นอกจากนี้ยังเข้าข่ายผิด พ.ร.บ.สลากกินแบ่งรัฐบาล ในกรณีซื้อสลากชุดทีละมากๆ เป็นสิบๆ ใบ หรือการซื้อสลากฯเกินราคา เพราะเป็นการพบเห็นการกระทำผิด แล้วไม่แจ้งเจ้าหน้าที่รัฐ

อีกทั้งยังช่วยสนับสนุนและโฆษณาเผยแพร่ อีกทั้งยังผิดตามมาตรา 14 ใน พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ ที่อาจตีความได้ว่าเป็นการนำข้อมูลในลักษณะบิดเบือนเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์

ซึ่งกฎหมายนี้เขียนครอบคลุมในกรณีลักษณะนี้ไว้ด้วย อยากฝากให้หน่วยงานภาครัฐอย่างกระทรวงดีอีเอส รวมถึงสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล ออกมาปกป้องผู้บริโภคให้มากกว่านี้"

  

 

โพสต์โชว์"หวย"เพิ่มยอดไลค์ ? 

สรวงมณฑ์ สิทธิสมาน นักวิชาการด้านสื่อมวลชนและครอบครัว กล่าวว่า การโพสต์โชว์หวยของเหล่าคนดังนั้น แน่นอนว่าต้องการเพิ่มยอดไลค์ ซึ่งเป็นตัวชี้วัดความนิยม และนำไปสู่การเข้ามาของสินค้าและรายได้ 

"ส่วนการนำลูกเข้ามาเกี่ยวข้องในการเสี่ยงโชค อาจส่งผลต่อเด็กโดยไม่รู้ตัว คือ ทำให้เกิดพฤติกรรมเลียนแบบพ่อแม่ บ่มเพาะให้เด็กเห็นว่าการเสี่ยงโชคเป็นเรื่องปกติ และทำตามในวันใดวันหนึ่ง 

และอาจเกิดการเปรียบเทียบ หากพ่อแม่ชอบนำลูกไปเทียบกับเด็กอื่น ว่าทำไมลูกบ้านนั้นให้โชค ทำไมลูกบ้านเราเป็นตัวซวย คำพูดในทำนองนี้ ผู้ใหญ่อาจคิดว่าไม่เป็นไร 

แต่สำหรับเด็กแล้วเขากำลังถูกประทับตราลงไปในตัวตนที่กำลังจะเติบโต และการเอาภาพ ข้อมูลของเด็กลงในอินเตอร์เน็ตอาจนำภัยมาถึงตัวเด็กได้

เพราะมีมิจฉาชีพที่จ้องแสวงประโยชน์จากเด็กอยู่ อยากฝากถึงสถาบันครอบครัว ควรรักลูกอย่างถูกต้องและเหมาะสม พฤติกรรมซ้ำๆของพ่อแม่จะนำไปสู่พฤติกรรมใหม่ของลูก ซึ่งเป็นสารตั้งต้นในการออกแบบชีวิตลูกว่าจะเป็นแบบไหน"

 

 

ส่วนความถี่ของการโพสต์เนื้อหาของเหล่าดารา ก็ส่งอิทธิพลต่อผู้ชมมากน้อยแตกต่างกันไป ผศ.เจริญเนตร  แสงดวงแข หัวหน้าสาขาวิชานิเทศศาสตร์ คณะนิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยหาดใหญ่ กล่าวว่า ดาราหรือคนดังคือผู้มีอิทธิพลทางความคิด  เป็นภาพจำให้ผู้ชมอยากมีชีวิตตามแบบ 

"ในสถานการณ์โควิด อาจทำให้ผู้ชมบางคนหันมาซื้อหวยมากๆ อย่างที่ดาราทำ พวกเขามีอิทธิพลทางความคิดต่อผู้ชม นำมาซึ่งการเลียนแบบพฤติกรรม บุคลิกภาพ หรือถึงขั้นเลียนแบบจิตใจ จึงอยากให้รู้เท่าทันการใช้สื่อโซเชียลสร้างตัวตนของดารา ที่อาจหวังผลทางธุรกิจหรือผลประโยชน์อื่นๆ"

ด้าน ศจี  วงศ์อำไพ ผู้ประกาศข่าวช่อง7 HD กล่าวว่า สื่อมวลชนมีความสำคัญมาก การนำเสนอข่าวหรือรายการในลักษณะเอาใจคอหวยนั้น มีผลต่อเรตติ้งของแต่ละสถานี

อยากให้สื่อคำนึงถึงผลกระทบทางสังคมที่จะตามมามากกว่าเรื่องเรตติ้ง การออกมาโพสต์โชว์หวยของดารานั้น คงต้องดูที่เจตนา 

บางคนโพสต์ด้วยความดีใจ เพราะไม่เคยถูกหวยมาก่อน ก็ต้องให้ความเป็นธรรม แต่ประเภทที่โพสต์ทุกงวด ต้องดูว่าเขามีเจตนาอะไร มีอะไรที่ต้องการมากไปกว่านี้หรือเปล่า

ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับจิตสำนึกของดาราคนนั้น อยากให้ดารามองว่า แม้ดาราไม่มีจรรยาบรรณกำกับที่ชัดเจน แต่ก็ใช้จริยธรรมและสำนึกรับผิดชอบต่อสังคมกำกับตัวเองได้"