รู้จัก "Pandora Papers" เอกสารการเงินลับ 11.9 ล้านฉบับ เปิดโปง "ฟอกเงิน"
หลังการเปิดโปง "เอกสารการเงินลับ" ครั้งใหญ่ผ่าน "Pandora Papers" ที่พบว่ามีเศรษฐีชื่อดังระดับโลกหลายคนมีเอี่ยว ชวนรู้จักเอกสารลับชิ้นนี้ว่าคืออะไร? และหน่วยงาน ICIJ ที่ค้นพบความผิดปกติดังกล่าวไปเจอข้อมูลได้อย่างไร?
จากกรณี "Pandora Papers" ที่ถูกเผยแพร่ออกมาเมื่อไม่กี่วันก่อน ถือเป็นปรากฏการณ์เอกสารธุรกรรมการเงินลับรั่วไหลครั้งใหญ่ที่สุดในระดับโลกอีกครั้ง หลังจากกรณี Panama Papers ที่เกิดขึ้นเมื่อปี 2016 ที่ผ่านมา
หลายคนอาจจะยังไม่รู้ว่า Pandora Papers คืออะไร? รวมถึง สมาคมผู้สื่อข่าวสืบสวนสอบสวนนานาชาติ (ICIJ) ที่เป็นผู้รวบรวมเอกสารผิดปกติทางการเงินดังกล่าวหาข้อมูลเหล่านั้นเจอจากที่ไหน? เราชวนมาหาคำตอบไปพร้อมกัน
1. Pandora Papers = ธุรกรรมทางการเงินลับ
แพนดอร่า เปเปอร์ส (Pandora Papers) คือ ชุดเอกสารเกี่ยวกับธุรกรรมทางการเงินลับจำนวน 11.9 ล้านฉบับ ขนาด 2.94 เทระไบต์ เปิดเผยโดยเครือข่ายความร่วมมือสื่อเชิงสอบสวนชื่อ International Consortium of Investigative Journalists (ICIJ) โดยนักข่าวกว่า 600 คน ใน 117 ประเทศทั่วโลก ในปี 2021 โดยมีสื่อใหญ่ของโลกร่วมด้วย อาทิ The Guardian, BBC Panorama, Le Monde และ The Washington Post
เอกสารนี้เป็นการนำข้อมูลลับ เกี่ยวกับการทำธุรกรรมของผู้ทรงอิทธิพลชื่อดังระดับโลก ที่มีกิจกรรมการเงินที่ไม่ชอบมาพากลจำนวนมหาศาล ออกมาเปิดเผยสู่สาธารณชน เช่น การทุจริตคอร์รัปชัน, การเลี่ยงภาษี, การฉ้อโกง, การฟอกเงิน
2. ข้อมูลการเงินลับเหล่านี้ สืบค้นเจอที่ไหน?
การทำธุรกรรมการเงินที่ผิดปกติดังกล่าว สามารถหลบเร้นสายตาของประชาชน ภาคประชาสังคม และรัฐบาล โดยเหล่าบรรดาเศรษฐรีได้รับความช่วยเหลือจาก "บริษัทที่รับปกปิดธุรกรรม" ไม่ว่าจะโดยการเปิดบัญชีหรือจดทะเบียนบริษัทนอกอาณาเขต (Offshore)
ICIJ เชื่อว่าการทำข่าวเชิงสืบสวนครั้งนี้จะเป็นการเปิดโปงความดำมืดอีกด้านหนึ่งของกลุ่มบุคคลผู้มีอิทธพลของโลก ให้สาธารณชนได้เห็น จึงเป็นที่มาของชื่อ Pandora Papers
3. Pandora Papers 11.9 ล้านฉบับ เป็นข้อมูลแบบไหน?
เอกสารดังกล่าว ประกอบไปด้วย อีเมล, บันทึก, หนังสือบริคณห์สนธิ (เอกสารก่อตั้งบริษัทจำกัด), บันทึกการจัดตั้งบริษัท, ใบหุ้น, รายงานตรวจสอบการปฏิบัติงาน, ไปจนถึงผังการถือครองบริษัท จำนวนรวมกัน 11.9 ล้านฉบับ
โดยบ่งชี้ว่าใครคือเจ้าของที่แท้จริงของธุรกรรมทางการเงิน หรือการถือครองสินทรัพย์โดยบริษัทหุ่นเชิดในดินแดนปลอดภาษี
4. ดินแดนปลอดภาษี สู่การ "ฟอกเงิน" ของเศรษฐีทั่วโลก
ในรายงานยังระบุถึงวิธีการทำธุรกรรมหรือจดทะเบียนบริษัทในดินแดนที่ปลอดภาษี (Tax Heaven) ของเหล่าเศรษฐีทั่วโลก ซึ่งดินแดนเหล่านั้น ได้แก่ ปานามา, ดูไบ, โมนาโก, สวิตเซอร์แลนด์, หมู่เกาะเคย์แมน หรือหมู่เกาะบริติชเวอร์จิน
ตัวอย่างกิจกรรมทางการเงินที่เกิดขึ้น เช่น การเปิดบริษัทบังหน้าเพื่อถือครองทรัพย์สินมูลค่าสูงอย่างเรือยอชต์ เครื่องบินส่วนตัว ไปจนถึงแมนชั่นหรู
5. เศรษฐีคนไหนโดยเปิดโปงในครั้งนี้บ้าง?
Pandora Papers เผยให้เห็นว่ามีมหาเศรษฐีพันล้านมากกว่า 100 คน ผู้นำทางการเมือง 35 คน ข้าราชการและนักการเมืองอีกกว่า 330 คน จาก 91 ประเทศทั่วโลกมีส่วนเกี่ยวข้องกับกรณีอื้อฉาวในครั้งนี้ และยังพบว่ามีบริษัท offshore เข้ามาเกี่ยวข้องกว่า 95,000 บริษัท
โดย Fergus Shiel บรรณาธิการบริหารของ ICIJ กล่าวว่า “ไม่เคยมีการเปิดเผยข้อมูลที่ใหญ่ขนาดนี้มาก่อน” โดยรายชื่อผู้ทรงอิทธิพลที่เกี่ยวข้องในการเปิดโปงครั้งนี้ (บางธุรกรรมไม่เกี่ยวกับการฟอกเงิน แต่ที่เกิดขึ้นมีจุดประสงค์เพื่อสร้างความปลอดภัย) ยกตัวอย่างเช่น
- Vladimir Putin ประธานาธิบดีรัสเซีย : ชื่อของเขาไม่ได้ถูกอ้างถึงโดยตรงจาก Pandora Papers แต่มีบุคคลใกล้ชิดจำนวนมากมีรายชื่ออยู่ในเอกสาร เช่น Petr Kolbin เพื่อสนิทของเขาที่ถูกนักวิจารณ์เรียกว่าเป็น “กระเป๋าสตางค์สำหรับใส่เงินของปูติน”
- Tony Blair อดีตนายกรัฐมนตรีอังกฤษและภรรยา : ถูกเปิดโปงว่ามีการซื้ออาคารสำนักงานมูลค่า 6.5 ล้านปอนด์ (2.96 ร้อยล้านบาท) ในกรุงลอนดอน โดยสามารถเลี่ยงภาษีได้ถึง 3.12 แสนปอนด์ (14.2 ล้านบาท) จากการทำธุรกรรมโดยบริษัท offshore ในหมู่เกาะบริติชเวอร์จิน
- อันเดรจ บาบิช อดีตนายกรัฐมนตรีสาธารณรัฐเช็ก : จงใจทำธุรกรรมกับออฟชอร์เพื่อซื้อคฤหาสน์ 2 หลังทางตอนใต้ของฝรั่งเศส ซึ่งมีมูลค่ากว่า 540 ล้านบาท
- กษัตริย์แห่งจอร์แดน : มีรายงานระบุว่าพระองค์ใช้เงินบัญชีนอกประมาณ 3,360 ล้านบาทไปใช้จ่ายส่วนตัว ซื้อคฤหาสน์หรูในสหรัฐฯ และอังกฤษ รวมกว่า 15 แห่ง
- Shakira ศิลปินนักร้องชื่อดัง, Claudia Schiffer นางแบบชื่อดัง
- สมาชิก ครม. ปากีสถาน และครอบครัว
- ประธานาธิบดีไซปรัส
- ประธานาธิบดียูเครน
- ประธานาธิบดีเอกวาดอร์
Fergus Shiel กล่าวว่า “พวกเขาใช้บัญชีหรือกองทรัสต์ offshore เพื่อซื้ออสังหาริมทรัพย์มูลค่าเป็นล้านดอลลาร์ในต่างประเทศและทำให้ครอบครัวของพวกเขามั่งคั่งขึ้นไปอีกบนราคาที่ประชาชนทั่วไปต้องเป็นผู้จ่าย”
----------------------------------
อ้างอิง :