ทุกๆ ปี เมื่อถึงใกล้ถึงวัน ลอยกระทง เรามักได้ยินคนเปิดเพลงลอยกระทงต้อนรับเทศกาลนี้อยู่ทั่วหัวระแหง วันลอยกระทง ปีนี้ตรงกับ วันศุกร์ที่ 19 พฤศจิกายน 2564 แต่ละจังหวัดจะมีการจัดงานประเพณีลอยกระทงที่บริเวณริมแม่น้ำแต่ละพื้นที่ และสิ่งที่ขาดไม่ได้คือ “เพลงรำวงลอยกระทง”
ต่างชาติรู้จักประเทศไทย จากการ รำวง ประกอบ เพลงลอยกระทง เพลงลอยกระทงมีความเป็นไทยและสากล ด้วยท่าทางรำแบบนาฏศิลป์ไทย คล้ายท่าเต้นรำหรือลีลาศ เป็นเพลงประเภท “วอลท์ซ” แต่เร็วกว่า และเดินเป็นวง ไม่จำกัดจำนวน
ประเพณีลอยกระทง
ประเพณีลอยกระทง เป็นวันสำคัญของศาสนาฮินดูและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 ตามปฏิทินทางจันทรคติไทย เกิดขึ้นเพื่อบูชาและขอขมาต่อเจ้าแม่คงคา และสะเดาะเคราะห์ บางหลักฐานบอกว่าเพื่อบูชารอยพระพุทธบาทที่ริมฝั่งแม่น้ำนัมทามหานที บางหลักฐานบอกว่าบูชาพระอุปคุตอรหันต์ หรือพระมหาเสวก
ประเพณีการลอยกระทง
ในบางประเทศ เช่น สาธารณรัฐประชาชนลาว จะมีงานลอยกระทงในวันออกพรรษา ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11, กัมพูชา มีลอยกระทงสองครั้ง คือกลางเดือน 11 และกลางเดือน 12 ลอยกระทงหลวง
ส่วนประเทศพม่า จะตกแต่งกระทงเป็นดอกบัวบาน ปักธูปเทียน ตัดเล็บ ตัดผม ใส่เหรียญลงไป แล้วเอาไปลอยในแหล่งน้ำติดทะเล
กำเนิดเพลงลอยกระทง
เพลง “ลอยกระทง” เกิดขึ้นในปีพ.ศ.2492 ตอนที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จัดงานวันลอยกระทงขึ้นที่ริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา มีวงดนตรีสุนทราภรณ์ไปบรรเลงเพลง ทางคณะขอให้แต่งเพลงในงานวันลอยกระทงเป็นที่ระลึก
ประเพณีลอยกระทง
ครูเอื้อ สุนทรสนาน กับ ครูแก้ว อัจฉริยะกุล จึงแต่งเพลงในขณะนั้น โดยครูแก้วเป็นผู้ประพันธ์คำร้อง ส่วนครูเอื้อประพันธ์ทำนอง ใช้เวลาประพันธ์เพลงไม่ถึงครึ่งชั่วโมง แต่งเสร็จ ก็ซ้อมร้อง ซ้อมรำจนลงตัว แล้วก็นำขึ้นร้องและบรรเลงเพลงบนเวทีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์เป็นครั้งแรกในค่ำคืนนั้น
เพลงรำวงลอยกระทง เป็นสัญลักษณ์ของค่ำคืนแห่งความสุขของชาวไทยที่ร่วมลอยกระทง จังหวะรำวงสนุกๆ ทำให้เพลงนี้เป็นที่รู้จักไปทั่วโลก ได้รับการแปลเป็นภาษาอังกฤษ และขับร้องอย่างแพร่หลาย โดยเฉพาะในพิธีการแข่งขันกีฬาเอเชียนเกมส์ ครั้งที่ 16 กว่างโจวเกมส์ เพลงลอยกระทง ถูกใช้เป็นบรรเลงต้อนรับทัพนักกีฬาไทย
นักท่องเที่ยวกับการลอยกระทง
เพลงลอยกระทงภาษาอังกฤษ
เพลงรำวงลอยกระทงที่โด่งดังไปทั่วโลก ทำให้มีการแต่งเป็นภาษาอังกฤษ โดย Harvard Boys Choir เวลาคนไทยไปต่างประเทศ เมื่อเขารู้ว่าเรามาจากเมืองไทยก็มักเล่นเพลงลอยกระทงต้อนรับนักท่องเที่ยวชาวไทย จนบางคนเข้าใจว่าเป็นเพลงประจำชาติไทย ซึ่งแท้ที่จริงแล้วเป็นเพลงของเทศกาลหนึ่งเท่านั้น
เวลามีงานสังสรรค์ที่มีหลายเชื้อชาติ มักถูกต่างชาติชิงเอาเพลงนี้ไปร้องก่อน เพราะเป็นเพลงที่ร้องง่าย เนื้อร้องและทำนองลงตัว ลีลาจังหวะสนุกสนาน เมื่อรู้ความหมายยิ่งจำง่ายไม่ต้องท่องจำเลย บอกถึงวัฒนธรรมที่ดีงามของไทย ให้ความรู้ไปด้วยว่าวันเพ็ญเดือนสิบสอง
ส่วนวงดนตรีสุนทราภรณ์เมื่อเล่นเพลงรำวงลอยกระทงภาษาไทยก็ใช้จังหวะเดิมคือรำวง แต่พอเล่นเป็นเพลงภาษาอังกฤษจะใช้จังหวะดิสโก้เข้าไปเพื่อให้เห็นถึงความแตกต่าง
เพลง รำวงวันลอยกระทง
วันเพ็ญเดือนสิบสอง น้ำนองเต็มตลิ่ง
เราทั้งหลายชายหญิง
สนุกกันจริง วันลอยกระทง
ลอย ลอยกระทง ลอย ลอยกระทง
ลอยกระทงกันแล้ว
ขอเชิญน้องแก้วออกมารำวง
รำวงวันลอยกระทง รำวงวันลอยกระทง
บุญจะส่งให้เราสุขใจ บุญจะส่งให้เราสุขใจ
วันเพ็ญเดือนสิบสอง น้ำนองเต็มตลิ่ง
เราทั้งหลายชายหญิง
สนุกกันจริง วันลอยกระทง
ลอย ลอยกระทง ลอย ลอยกระทง
ลอยกระทงกันแล้ว
ขอเชิญน้องแก้วออกมารำวง
รำวงวันลอยกระทง รำวงวันลอยกระทง
บุญจะส่งให้เราสุขใจ บุญจะส่งให้เราสุขใจ ฯ
เพลงลอยกระทง ภาษาอังกฤษ Loy Krathong song
November full moon shine
Loy Krathong
Loy Krathong
And the water is high
In the gold river and the Klong
Loy Loy Krathong
Loy Loy Krathong
Loy Krathong is here
And everybody’s full of cheer
We"re together at the Klong
Each one floats his Krathong
in the river and we pray
We can see a better day
