“ส้มโอไทย”เนื้อไม่ฉ่ำน้ำ อร่อยไม่แพ้ชาติไหน ตลาดอเมริกาเปิดรับแล้ว

หลายคนอาจไม่รู้ว่า ประเทศไทยเป็นแหล่งส้มโอที่มีสายพันธุ์มากที่สุดในโลก นอกจากนี้ยังเป็นสายพันธุ์ที่ให้ผลผลิตที่มีคุณภาพระดับแถวหน้า 

ล่าสุด(ต้นเดือนกุมภาพันธ์ 2565) กรมวิชาการเกษตร ได้รับการแจ้งข่าวจาก หน่วยงานบริการตรวจสอบสุขอนามัยพืชและสัตว์ (APHIS) ประจำประเทศไทยว่า อเมริกาอนุญาตให้ส้มโอจากประเทศไทยส่งไปขายได้ไม่จำกัดสายพันธุ์ แต่ต้องรับรองมาตรฐาน GAP และ GMP และเข้าร่วมโครงการตรวจสอบผลไม้ฉายรังสีก่อนส่งออก

สุชาติ เลียงเเสงทอง อดีตกงสุลใหญ่ ณ นครคุนหมิง กล่าวไว้ว่า ส้มโอไทยรสชาติไม่แพ้ชาติใดในโลก ชาวจีนยกย่องให้ส้มโอไทยเป็นหนึ่งในสี่ส้มโอที่มีชื่อเสียงระดับโลก ส้มโอเหวินต้านและส้มโอผิงซานของมณฑลฝูเจี้ยน ส้มโอซาเถียนของกว่างซี และส้มโอไทย

“คนจีนชื่นชอบส้มโอไทยมาก เนื่องจากเนื้อส้มโอไทยมีความใสแวววาว เกร็ดส้มใหญ่ น้ำฉ่ำและหวาน ปอกง่ายกว่าส้มโอจีน ชาวจีนนิยมรับประทานส้มโอเป็นผลไม้สด”

ปัจจุบันประเทศไทยส่งออกส้มโอไปจำหน่าย 29 ประเทศ โดยมีตลาดหลักคือจีน และมาเลเซีย ในปี 2564 ประเทศไทยส่งออกส้มโอจำนวน 29,782 ตัน คิดเป็นมูลค่ากว่า 903 ล้านบาท

ก่อนจะเล่าถึงส้มโอสายพันธุ์ต่างๆ ในเมืองไทย หลายคนอาจไม่รู้ว่า ส้มโอเป็นแหล่งวิตามินซีชั้นเยี่ยม อุดมด้วยโพแทสเซียม โปรตีน และไฟเบอร์ แคลอรี่ต่ำ

จึงเป็นผลไม้ที่กินแล้วลดน้ำหนักได้ด้วย ส้มโอ 1 ผลมีไฟเบอร์ 6 กรัม เป็นเส้นใยที่ไม่ละลายน้ำ ช่วยป้องกันอาการท้องผูก ทำให้ระบบขับถ่ายดี นอกจากนี้ยังเป็นนแหล่งอาหารให้แบคทีเรียที่ดี

พันธุ์ขาวแตงกวา 

ก่อนจะเล่าถึงสายพันธุ์ของส้มโอที่จัดว่าอร่อย มารู้จักลักษณะส้มโอ และสีของเนื้อส้มโอก่อน

ลักษณะส้มโอ

1. ผลทรงกลมหรือแป้น ไม่มีจุก อาทิ พันธุ์ขาวทองดี ขาวแป้น ขาวใหญ่ ขาวหอม และปัตตาเวีย

2. ผลทรงกลมสูง มีจุก อาทิ พันธุ์ขาวพวง ขาวจีบ

สีของเนื้อส้มโอ

1. สีขาว ได้แก่ พันธุ์ขาวพวง ขาวใหญ่ ขาวจีบ

2. สีขาวออกเหลือง ได้แก่ พันธุ์ขาวแป้น ขาวหอม ขาวน้ำผึ้ง

3. สีชมพูอ่อน ได้แก่ พันธุ์ขาวทองดี ขาวแตกกวา

4. สีชมพูแก่ ได้แก่ พันธุ์แดงทับทิม

ส้มโอไทยมีมากกว่า 30 สายพันธุ์ แต่ละพันธุ์มีรสชาติต่างกัน และส้มโอก็มีเอกลักษณ์ตามภูมิประเทศร้อนชื้น จึงต่างจากส้มโอประเทศอื่น

นอกจากนี้ส้มโอยังเป็นผลไม้ที่เก็บรักษาได้นาน ขนส่งได้ทั้งทางเครื่องบินและทางเรือ จึงง่ายต่อการส่งออก

ส้มโออร่อย ต้องสายพันธุ์อะไร

1.พันธุ์ขาวทองดี

ทรงกลมแป้น ผิวเรียบ เปลือกบาง ไม่มีจุก เนื้อด้านใน สีชมพูอ่อน หวานอมเปรี้ยว ฉ่ำน้ำ แหล่งปลูกอยู่ที่จังหวัดนครปฐม สมุทรสาคร และราชบุรี

เป็นส้มโอพันธุ์หนึ่งที่อร่อยของไทย ไม่ว่าจะปลูกที่ไหน หรือสภาพพื้นที่อย่างไร รสชาติก็เหมือนเดิม ได้รับความนิยมทั้งในประเทศและต่างประเทศ

2.พันธุ์ทับทิมสยาม

ผลกลมรีขนาดใหญ่ เปลือกบางและนิ่ม สีชมพูเข้ม หรือสีแดงเข้มคล้ายทับทิม เมล็ดน้อย รสหวาน ไม่มีรสขม ผิวส้มโอมีขนอ่อนนุ่มปกคลุมคล้ายกำมะหยี่

ปลูกมากที่จังหวัดนครศรีธรรมราช กรมทรัพย์สินทางปัญญาได้ขึ้นทะเบียนส้มโอทับทิมสยามปากพนัง เป็นสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ จัดเป็นส้มโออร่อยอีกสายพันธุ์ จึงได้รับความนิยมและราคาสูง

3.พันธุ์ขาวน้ำผึ้ง

อีกสายพันธุ์ที่อร่อยและได้รับความนิยม ผลกลมสูง เนื้อขาวอมเหลือง ก้นเรียบ ไม่มีจุก เนื้อแน่น แห้ง กรอบ รสหวานอมเปรี้ยว ไม่ขม นิยมนำมาทำเมนูยำส้มโอ เป็นอีกพันธุ์ที่นิยมส่งออก แหล่งปลูกที่สำคัญอยู่ที่จังหวัดนครปฐม

4.พันธุ์ขาวแตงกวา

ผลกลมและแป้น เปลือกบาง เนื้อด้านในสีขาวอมเหลืองแห้ง หวานอมเปรี้ยว ไม่ขม แกะเนื้อออกจากเยื้อหุ้มกลีบได้ง่าย

แหล่งปลูกสำคัญอยู่ที่จังหวัดชัยนาท  ได้รับการรับรองจากกรมทรัพย์สินทางปัญญาว่าอร่อยที่สุดในไทย  

5.พันธุ์ขาวพวง

เป็นพันธุ์ที่ส่งออกต่างประเทศมากที่สุด ผลกลมเรียบสีเขียวอมเหลือง เปลือกหนาปานกลาง มีหัวจุกด้านบนคล้ายน้ำเต้า เนื้อสีขาวอมเหลือง รสหวานอมเปรี้ยว มีน้ำมาก ไม่แฉะ เมล็ดน้อย แหล่งปลูกอยู่ที่จังหวัดนครปฐม สมุทรสาคร ราชบุรี ปราจีนบุรี และสุราษฎร์ธานี มีราคาค่อนข้างแพง

6.พันธุ์ขาวใหญ่

ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็น“สิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์”จังหวัดสมุทรสงคราม  เมื่อวันที่ 19 มีนาคม 2553 มีลักษณะเด่นคือ มีผิวเรียบ ต่อมน้ำมันใหญ่ เปลือกหนา ไม่มีเมล็ด เนื้อในมีสีขาวอมเหลือง รสหวานอมเปรี้ยว มีน้ำมาก ไม่แฉะ แกะร่อนไม่ติดเปลือก และเก็บได้นานเป็นเดือนหลังจากเก็บเกี่ยว 

7.พันธุ์ขาวแป้น

ผลกลมแป้น ไม่มีจุก ผลโตปานกลาง เมล็ดลีบ หัวไม่มีจุก ผิวเรียบ เปลือกหนา เนื้อขาวอมเหลือง หวานอมเปรี้ยว เมล็ดลีบ ตัวผลมีลักษณะคล้ายพันธุ์ทองดี ส่วนใหญ่บริโภคภายในประเทศ ปลูกกันมากที่จังหวัดนครปฐมและจังหวัดราชบุรี

8. พันธุ์ขาวหอม

พันธุ์ดั้งเดิมจังหวัดนครปฐม และเป็นหนึ่งในพันธุ์ส้มโอนครชัยศรีที่มีเอกลักษณ์โดดเด่น ผลใหญ่ ไม่มีจุกและจีบ เปลือกบาง เนื้อในสีขาวอมเหลือง กรอบแข็งและรสหวาน มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว นิยมบริโภคในประเทศอย่างมาก แหล่งปลูกอยู่ที่จังหวัดนครปฐม

หากจำไม่ได้ว่า ส้มโออร่อยต้องเป็นแบบไหน มีคำแนะนำว่า ถ้าเป็นส้มโอ อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม จะมีรสหวานอมเปรี้ยว เนื้อแห้ง ไม่แฉะ น้ำและแกะง่าย ไม่พบเม็ดข้าวสาร ไม่เปรี้ยว ไม่ขม 

................

ข้อมูลบางส่วนจาก : สำนักวิจัยและส่งเสริมวิชาการการเกษตร มหาวิทยาลัยแม่โจ้