ปีนี้"ทุเรียน"อาจแพง เพราะ"ลานีญ่า" ทำให้อากาศแปรปรวน

ปีนี้เป็นลานีญ่า ทั้งกรมอุตุนิยมวิทยาของไทยและข่าวสารจากภายนอกบอกเช่นนั้น สำหรับทางภาคเหนือ ลานีญ่าปีนี้นำสายฝนฉ่ำพรมให้เป็นระยะ กุมภาพันธ์ก็มีฝนตลอดเฉลี่ยมาทุกสัปดาห์ แค่เว้นระยะให้ดวงอาทิตย์หน้าแล้งทำงานสั้นๆ พอมีฮอตสปอทไฟป่าได้ไม่กี่วัน

อ้าว !   ฝนมาอีกแล้ว สถิติฝุ่นควัน pm2.5 ปีนี้เลยออกมาดีมากๆ ในรอบ 10 ปีก็ว่าได้

ดูแนวโน้มแล้วปัญหาวิกฤตฝุ่นควันมลพิษอากาศภาคเหนือจะบรรเทาลง สถิติการเกิดไฟจนถึงกลางกุมภาพันธ์ลดลงชัดเจนกว่าค่าปีก่อนหน้าถึงกว่า 60% ลดลงเยอะมาก ชนิดลืมไปเลยว่านี่มันเข้าฤดูร้อนแล้วนะ

ลานีญ่ามา เจ้าหน้าที่อาสาไฟป่าชอบ ข้าราชการที่ต้องจัดการแก้ปัญหายิ่งชอบสามารถเอาไปอ้างเป็นผลงานได้ ประชาชนก็ชอบ

เพราะฝนพรมอากาศชื้นเย็นสบาย อากาศดี ปกติพอเข้ากลางกุมภาพันธ์ฟ้าทางเหนือจะเริ่มหมอง มีเผารายทางขุ่นเหลืองหายใจลำบาก เพราะมีกลิ่นควันแสบๆ ปนอยู่ไม่น่าพิสมัยเอาเสียเลย  ฝนลานีญ่าจึงเป็นอะไรที่อ่อนโยน สวยงาม

ขั้วต่างของลานีญ่าและเอลนินโย่

ลานีญ่า La Niña เป็นขั้วอ่อนเย็น ตรงกันข้ามกับเอลนินโย่  El Niño ขั้วร้อนแข็ง มันเป็นภาวะด้านตรงกันข้ามกัน แบบเดียวกับหยิน-หยาง ตามคติจีน

คนที่ตั้งชื่อปรากฏการณ์สภาพอากาศขั้วตรงข้ามว่าด้วยศัพท์สแปนิชว่า เอลนินโย่/ลานีญ่า ช่างคิดประดิษฐ์คำนะครับ El Niño แปลว่า old man

ส่วน La Niña แปลว่า the girls ชายแก่กับเด็กหญิงตัวน้อย เพื่อให้เป็นขั้วตรงข้ามกัน เอลนินโย่ แห้งแล้ง ร้อน และก่อให้เกิดไฟ ส่วนลานีญ่า หนาวเย็นนำมาซึ่งฝนฟ้าเปียกชื้น

 ศัพท์ชื่อเรียกมันเป็นภาพลักษณ์นามธรรม แต่ที่จริงแล้ว เด็กหญิงตัวน้อยลานีญ่า นั้นไม่ไร้เดียงสาดั่งที่ศัพท์เขาตั้งให้ดอกครับ

เพราะสถานะ เอลนินโย่/ลานีญ่า นั้นเป็นสภาวะภูมิอากาศไม่ปกติ มันแปรปรวนไปซ้าย-ขวา จากภาวะปกติที่อยู่ตรงกลางๆ  Neutral Climatology ดังนั้นอะไรขึ้นชื่อว่าแปรปรวน...มันก็ไม่ปกติ!

 ลานีญ่า/เอลนินโย่ แต่ละช่วงปีที่เกิดมีความแรงไม่เท่ากัน ปีนี้ 2564-2565 ท่านว่าเป็นลานีญ่าระดับกลาง วงวิชาการด้านนี้เขาจัดระดับเอลนินโย่/ลานีญ่า เป็นระดับอ่อน/กลาง/แรง weak/moderate/strong

จำปีพ.ศ. 2554 ที่เกิดอุทกภัยใหญ่ท่วมเครื่องบินที่ดอนเมืองได้ไหมครับ ปีนั้นเป็นปี strong la niña

หรือย้อนกลับไปปีลานีญ่ากำลังแรง 2007/2008 ตรงกับ พ.ศ. 2551  ปีนั้นประเทศไทยก็น้ำท่วมใหญ่

ดังนั้น ลานีญ่า จึงไม่ใช่เด็กหญิงตัวน้อยที่น่ารักสวยงามตามนามของเธอหรอกครับ บทผู้หญิงจะร้ายขึ้นมาก็ร้ายกาจเอาการ

ลานีญ่าปีนี้ ทำฟ้าฝนแปรปรวน

ปีนี้ลานีญ่ากำลังปานกลาง ไม่ถึงกับท่วมแต่ก็หอบเอาฝนฟ้าตกลงมามากกว่าปกติ ปรากฏการณ์นี้ไม่ได้ชุ่มชื่นสวยงามไปทั้งหมด พวกที่อยากให้ไฟในป่าดับไม่มีมลภาวะอากาศฝุ่น pm2.5 อาจจะดีใจ

แต่สำหรับอีกหลายอาชีพ เขาไม่ได้ยินดีกับแม่สาวน้อยลานีญ่าด้วยนะครับ ชาวสวนทุเรียนทั้งใต้ทั้งภาคกลางตะวันออกกำลังเดือดร้อนเพราะฝนซัดดอกร่วงหายหมด เสียหายอย่างน้อยหลักแสนนะครับแต่ละสวน

ปีที่น้ำท่วมใหญ่สวนทุเรียนน่าสงสารสุดถึงกับต้องโค่นต้นเงินแสนทีเดียวหลายแสน ปีนี้ท่านว่ามีนาคมทางใต้จะตกหนักอีก ลานีญ่าทำให้ทางใต้มีฝนตั้งแต่ต้นปี ซึ่งมันจะกระทบต่อการบานดอกที่กำลังทยอยบาน  

เรื่องแบบนี้ขึ้นกับแจ๊กพ็อตด้วยเพราะช่วงออกดอกที่ทยอยออกนั้นรุ่นหนึ่งใช้เวลา 7-10 วันถ้าตกมาตอนนั้นก็หมดไปเกือบทั้งรุ่น หรือไม่ต้องฝนตกหรอกแค่ฟ้าปิดสลัวมัวมืดเกินสองวันต่อกันเจ้าขั้วผลอ่อนหรือหางแย้ก็ใจเสาะร่วงได้ ปลูกทุเรียนนี่ต้องละเอียดอ่อนมาก เจออากาศแปรปรวนกระทบเยอะ

ปีนี้ทุเรียนจะแพงเพราะลานีญ่า อย่างน้อยก็แพงกว่าปีกลาย !

เพราะปีก่อนหน้าออกมาเยอะมากราคาตก ปีนี้ผลผลิตลดเพราะจะเจออากาศแปรปรวน มีนาคมเคยมีน้ำท่วมใหญ่ภาคใต้มาก่อนนะครับ ปีลานีญ่าเหมือนกัน

และไม่ใช่แค่พืชผักผลไม้ ความแปรปรวนของธรรมชาติ เย็นเกินไปหรือร้อนเกินไปมันไม่สมดุล คนที่อยู่กับนิเวศธรรมชาติเห็นว่าฝนมาเร็วเกินก็เป็นปัญหา ต้นไม้ใบหญ้าสับสนนี่มันฤดูกาลอะไรกัน?  

ความไม่ปกติของลานีญ่า

ป่าทางเหนือเป็นป่าผลัดใบเป็นส่วนใหญ่ ปกติป่าจะทิ้งใบเร็วเพราะความชื้นน้อยค่อยผลิออกเมื่อฝนมา อ้าวปีนี้อากาศเริ่มแห้งต้นไม้ยังไม่ทันทิ้งใบเลยฝนมาแล้ว ต้นไม้ก็งงสิครับ ...!

นักธรรมชาติอย่างคุณนิคม พุทธาที่เชียงดาวบอกว่า ฝนเร็วไม่ดีในทางระบบนิเวศเพราะช่วงนี้ป่ากำลังขยายพันธุ์ เมล็ดพันธุ์ไม้สุกแก่แห้งในฤดูแล้ง เมื่อมีพายุฤดูร้อน (ราวๆ ปลายมีนาต้นเมษา) จะพัดลูกไม้เหล่านี้ไปไกล เพื่อขยายพันธุ์สืบดำรงนิเวศป่า แต่เมื่อเกิดมีฝนมาเร็ว ป่าก็สับสนและ ระบบนิเวศสูญเสียการกระจายพันธุ์เป็นสิ่งที่ต้องแลกมา

เราท่านอาจนึกว่ามีฝนมีน้ำทำให้เกิดการเติบโตของสรรพชีวิต คำกล่าวที่ว่าถูกแค่ส่วนเดียว เพราะหากไม่มีแล้งเป็นวัฏจักรป่าก็ไม่ขยายพันธุ์ตามครรลองธรรมชาติ

ลานีญ่าปานกลาง นำฝนมาฟ้าใสอากาศสวยฝุ่นหายก็จริง แต่ต้องไม่ลืมว่า..จะเอลนินโย่ หรือ ลานีญ่า ต่างก็เป็นภาวะไม่ปกติ !