'วิธีดูอัญมณี แท้หรือเทียม' และ 'อัญมณีประจำเดือนเกิด'

ผู้รู้เรื่องอัญมณี คุณเก๋ – เยือนจันทร์ ชัยวัฒน์ นักอัญมณีศาสตร์จาก TREZ Jewelry จัดเวิร์คช็อปสอน วิธีดูอัญมณี แท้หรือเทียม ป้องกันถูกหลอก ซื้ออัญมณีย้อมแมว เสียทรัพย์แล้วยังเจ็บใจ...

คุณเก๋ จบการศึกษาจากสถาบัน Graduate Gemologist (Gemological Institute of America), FGA (A Fellow of Gemological Association of Great Britain) และ Certified Diamond Grader (HRD, Antwerp) และเป็นกรรมการบริหาร TREZ Jewelry ก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ.2548 ที่ชั้น 1 สยามพารากอน

• อัญมณี ต้องเป็นวัตถุที่มีความสวยงาม คงทน และหายาก
• อัญมณีคือแร่รัตนชาติที่อยู่ภายใต้พื้นโลก นำมาเจียระไน ไม่ใช่แร่ทุกชนิดบนโลกสามารถนำมาทำเป็นอัญมณีได้
• เลือกอัญมณีที่ถูกโฉลกตามราศีเกิด เชื่อว่าจะนำสิ่งดี ๆ โชคดี ช่วยปัดเป่าภยันตราย 

    วิธีดูอัญมณี แท้หรือเทียม (ภาพ FB: Trez Jewelry)

และได้จัดตั้งห้องปฏิบัติการสำหรับการตรวจสอบวิเคราะห์อัญมณี Thailand Gemological Laboratory (TGL) อยู่ระหว่างการขึ้นทะเบียนจากมาตรฐานการตรวจสอบอัญมณี เครื่องประดับ และโลหะมีค่า ของสถาบันวิจัยและพัฒนาอัญมณีและเครื่องประดับแห่งชาติ (GIT) และมาตรฐาน ISO17025 โดยนำเครื่องมือขั้นสูงมาใช้ในการตรวจสอบวิเคราะห์และออกใบรับรองอัญมณีและเครื่องประดับ 

    เยือนจันทร์ ชัยวัฒน์ นักอัญมณีศาสตร์

   ไข่มุก South Sea กับแซฟไฟร์ อัญมณีแห่งความฝันและความสำเร็จ

รู้จักวัตถุแวววาวหลากสีสัน อัญมณีคืออะไร :

คือแร่รัตนชาติที่มาจากแร่ธาตุต่าง ๆ ที่อยู่ภายใต้พื้นโลก นำมาเจียระไนขัดมันหรือแกะสลักเป็นรูปต่าง ๆ ให้สวยงาม ซึ่งไม่ใช่แร่ทุกชนิดบนโลกที่สามารถนำมาทำเป็นอัญมณีได้

เพราะอัญมณีจะต้องมีเป็นวัตถุที่มีความ สวยงาม คงทน และหายาก ด้วย

  เอมีธีสต์ (Cr.pxfuel.com)

อัญมณีต่างจากแร่อย่างไร :

แร่ คือธาตุหรือสารประกอบอนินทรีย์ ที่มีสถานะเป็นของแข็ง เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติและมีโครงสร้างภายในเป็นผลึก มีสูตรเคมีและคุณสมบัติอื่น ๆ ที่แน่นอนหรือเปลี่ยนแปลงได้ในวงจำกัด     ไพลินและพลอยสีน้ำเงิน

ซึ่งแตกต่างจากอัญมณีที่จำเป็นจะต้องมีคุณสมบัติ 3 ประการ คือ สวยงาม คงทน หายาก ที่กล่าวไปในข้างต้น

 

 

   หยก (Cr.wallpaperflare.com)

ทุกวันนี้ มนุษย์นำอัญมณีแต่ละประเภทไปเชื่อมโยงถึงดวงชะตาราศีเกิด รวมถึงความเชื่อเรื่องอื่น ๆ เช่น อัญมณีประจำเดือนเกิด หากสวมใส่อัญมณีที่ตรงกับเดือนเกิด จะช่วยส่งเสริมด้านที่ดีแก่ผู้สวมใส่ให้ดียิ่งขึ้นหรือช่วยบดบังข้อเสียให้แก่ผู้สวมใส่ได้

หรือเลือกอัญมณีที่ถูกโฉลก สวมใส่ถูกวัน จะนำสิ่งดี ๆ มีโชคดี มีความมุ่งหวัง ช่วยให้เกิดกำลังใจ เชื่อว่าช่วยปัดเป่าภยันอันตราย จนถึงมีตำรา อัญมณีบำบัด ใช้พลังของหินในการเยียวยารักษาร่างกายและจิตใจได้อีกด้วย

    BIRTHSTONE อัญมณีประจำเดือนเกิด

เดือนเกิดกับอัญมณีธรรมชาติ (Natural Stone) และความหมาย

มกราคม : โกเมน ความเป็นนิรันดร์

กุมภาพันธ์ : เอมีธีสต์ ความฉลาด

มีนาคม : อะคัวมารีน (Aquamarine) จิตใจสงบ  

เมษายน : เพชร ความสำเร็จ

พฤษภาคม : มรกต ความเมตตากรุณา       

มิถุนายน :  ไข่มุก, มูนสโตน ความสง่างาม     

กรกฎาคม : ทับทิม มีอำนาจ    

สิงหาคม :  เพอริดอท (Peridot) ความเห็นอกเห็นใจ        

กันยายน : แซฟไฟร์ (Sapphire) การถ่ายทอดอารมณ์     

ตุลาคม : โอปอล (Opal) ความบริสุทธิ์      

พฤศจิกายน : โทแพส, ซิทริน ความอุดมสมบูรณ์       

ธันวาคม : เทอร์ควอยซ์หรือแทนซาไนต์ ความคิดสร้างสรรค์      

    ชั้นเรียนพิเศษ วิธีดูอัญมณี แท้หรือเทียม

วิธีดูอัญมณี แท้หรือเทียม

นักอัญมณีศาสตร์ แห่ง TREZ Jewelry อธิบายในชั้นเรียนพิเศษว่า เมื่อถูกตาต้องใจอัญมณีชิ้นไหน หรือเลือก อัญมณีตามราศีเกิด ที่เหมาะสมกับตัวเราแล้ว

ข้อสำคัญก่อนอื่นคือ ควรรู้จักลักษณะของ อัญมณีสังเคราะห์ อัญมณีเลียนแบบ การปรับปรุงคุณภาพอัญมณี และ อัญมณีอินทรีย์ เพื่อจำแนกอัญมณีเทียมออกจากอัญมณีที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ หรืออัญมณีแท้

   อำพันหรือแอมเบอร์ (Cr.pxfuel.com)

โดย นักอัญมณีศาสตร์ จะมีอุปกรณ์เหล่านี้พกติดตัวเสมอ ได้แก่ กล้องกำลังขยายขนาด 10x (Loupe) ใช้ตรวจสอบที่สิ่งที่อยู่ภายในตัวอัญมณีอย่างชัดเจน เช่น ลักษณะตำหนิ ริ้วรอย เส้นสายภายในอัญมณี ฯลฯ

ที่คีบอัญมณี (Tweezer) ผ้าสำหรับเช็ดอัญมณี (Gemstone Cleaning Cloth) และไฟฉาย (Gemstone Torch) ใช้ส่องเพื่อมองผลึกคริสตัลหรือตำหนิด้านในให้ชัดเจนยิ่งขึ้น

   นักอัญมณีศาสตร์ สอนวิธีจำแนกอัญมณี

อัญมณีสังเคราะห์คืออะไร :

คืออัญมณีที่สร้างขึ้นจากมนุษย์ โดยมีค่าเคมีและสมบัติทางกายภาพและสมบัติทางแสง เหมือนกับอัญมณีธรรมชาติ เช่น คอรันดัมสังเคราะห์ ควอทซ์สังเคราะห์และมรกตสังเคราะห์

วิธีจำแนก : สามารถแยกได้จากตำหนิหรือมลทินภายในอัญมณี ตัวอย่างลักษณะมลทินที่พบในอัญมณีธรรมชาติ ได้แก่ แถบสีแนวเส้นตรง (Straight color banding) และมลทินผลึก (Crystal) ส่วนลักษณะตัวอย่างของมลทินที่พบได้ในอัญมณีสังเคราะห์ ได้แก่ แนวเส้นโค้ง (Curved Striation) และมลทินฟองอากาศ (Gas Bubble)

• รู้จักลักษณะของอัญมณีเพื่อแยกของแท้กับของเทียม ได้แก่ อัญมณีสังเคราะห์ อัญมณีเลียนแบบ และการปรับปรุงคุณภาพอัญมณี 
• อัญมณีที่นำมาเลียนแบบส่วนใหญ่ทำมาจากแก้ว พลาสติก หรือนำอัญมณีราคาถูกมาจำหน่ายแทนอัญมณีราคาแพงเพื่อลดต้นทุนการผลิต

  อัญมณีสีเหลือง

อัญมณีเลียนแบบคืออะไร :

คืออัญมณีที่มนุษย์ทำขึ้นเพื่อเลียนแบบธรรมชาติไม่มีโครงสร้างทางเคมีและกายภาพเหมือนธรรมชาติ เพียงแต่มีลักษณะดูคล้ายอัญมณีธรรมชาติเท่านั้น

เช่น อัญมณีที่นำมาเลียนแบบส่วนใหญ่ทำมาจากแก้ว พลาสติก หรือการนำอัญมณีราคาถูกมาจำหน่ายแทนอัญมณีราคาแพงเพื่อลดต้นทุนการผลิต เช่น การนำโกเมนมาจำหน่ายแทนทับทิม เพราะมีลักษณะภายนอกที่เหมือนกันนั่นเอง

   ลักษณะผิวเปลือกส้มในพื้นผิวแก้ว

และดูจากลักษณะคล้ายเปลือกส้ม (Orange peel) บริเวณพื้นผิวพลาสติกและพื้นผิวแก้ว และลักษณะมลทินฟองอากาศพี่พบได้ในพลาสติกและแก้ว, ลักษณะพื้นผิวเว้าโค้งในพลาสติก 

   บลู โทแพส ความหมาย มิตรภาพ ความรัก ความโชคดี (Cr.FB:Trez Jewelry)

การปรับปรุงคุณภาพคืออะไร :

คือการนำอัญมณีมาผ่านกรรมวิธีหลายรูปแบบ เพื่อให้อัญมณีมีความสวยงาม มีลักษณะที่ดูดีมากขึ้นเพื่อเพิ่มมูลค่าของอัญมณีดังกล่าว ได้แก่ การอุดรอยแตกด้วยแก้วตะกั่ว

ยังมีวิธีทำพลอยปะ (Assembled Stones)  และการย้อมสี

   รอยแตกที่เกิดจากการปรับปรุงคุณภาพในอำพัน

อัญมณีอินทรีย์คืออะไร :

ไม่ใช่อัญมณีทุกชนิดที่ก่อตัวมาจากผลึก ยังมีอัญมณีอีกชนิดหนึ่งที่ก่อตัวมาจากธรรมชาติหรือจากสิ่งมีชีวิตโดยตรง เรียกว่า อัญมณีอินทรีย์

ลักษณะเฉพาะของอัญมณีเหล่านี้ ได้แก่ ลักษณะคล้ายรอยนิ้วมือในไข่มุก, แนวเส้นขนานในปะการัง, รอยเส้นโค้งในงาสัตว์ และลักษณะของอำพันที่เกิดจากการปรับปรุงคุณภาพตามรอยแตก

    แยกของแท้หรือเทียมด้วยตาเปล่า

 

• แยกของแท้กับของเทียม เช่น นำโกเมนมาจำหน่ายแทนทับทิม เพราะมีลักษณะภายนอกที่เหมือนกัน
• หยกเทียมกับหยกแท้ หยกแท้จะพบลักษณะเฉพาะเหมือนเส้นใย (fibrous)
• หยกย้อมสี จะพบแถบสีที่มีลักษณะเข้มขึ้นตามรอยแตก
• Quartz ย้อมสี จะพบลักษณะของสีที่เข้มกว่าปกติปรากฎตามบริเวณรอยแตกของเนื้อควอทซ์
• อำพันแช่ในน้ำเกลือ หากลอยน้ำเป็นของแท้ หรือใช้ผ้าถูบริเวณพื้นผิวของอำพัน จะพบว่ามีไฟฟ้าสถิตเกิดขึ้น

ไม่มีกล้องส่องดูอย่างไร : TREZ Jewelry สอนวิธีสังเกตลักษณะอัญมณีสังเคราะห์ และอัญมณีที่ผ่านการปรับปรุงคุณภาพ วิธีจำแนกประเภทของอัญมณี และอัญมณีอินทรีย์ เพื่อให้รู้ วิธีดูอัญมณี แท้หรือเทียม

1  วิธีการจำแนกแก้วออกจากพลาสติก ลักษณะของแก้ว เมื่อสัมผัสด้วยมือจะมีความเย็นกว่าพลาสติก และพบมลทินฟองอากาศ (gas bubble) อยู่ภายในแก้ว รวมถึงน้ำหนักของแก้วจะมีความหนักกว่าพลาสติก

    ไข่มุก (Cr.wallpaperflare.com)

2   การสังเกตลักษณะแท้และเทียมของอัญมณีแต่ละประเภท ที่มีลักษณะคล้ายหยกเทียมกับหยกแท้ เช่น หยกแท้จะพบลักษณะเฉพาะเหมือนเส้นใย (fibrous) ส่วนอัญมณีประเภท moss agate, aventurine quartz, dyed quartz, dyed chalcedony, dyed agate จะพบลักษณะเป็นเม็ด (grain) อยู่ทั่วผลึกอัญมณี

    แนวสีย้อมตามรอยแตกในหยก

3   การสังเกตลักษณะของอัญมณีที่ผ่านการปรับปรุงคุณภาพ เช่น

-  หยกย้อมสี จะพบลักษณะแถบสีที่มีลักษณะเข้มขึ้นตามรอยแตก (color concentration)

-  เปลือกหอยย้อมสี จะพบลักษณะสีของเปลือกหอย ที่มีความแตกต่างจากเปลือกหอยธรรมชาติ

-   Agate ย้อมสี (หินโมรา) จะพบลักษณะสีตามชั้น/วงสีของ Agate จะพบว่าบริเวณที่ผ่านการย้อมสีจะมีสีที่เข้มกว่าชั้น/วงอื่น ๆ

   แถบสีเป็นเส้นตรงในพลอยธรรมชาติ

-   Quartz ย้อมสี จะพบลักษณะของสีที่เข้มกว่าปกติปรากฎตามบริเวณรอยแตกของเนื้อควอทซ์

-   ทับทิมเผาตะกั่ว อัญมณีที่นำมาเผาวิธีนี้มักจะมีรอยแตกมาก การใส่แก้วตะกั่วลงไปก็เพื่อประสานรอยแตกให้เรียบเนียนมากยิ่งขึ้น แต่ตะกั่วมีความทนทานต่อสภาวะแวดล้อมได้ไม่ดีนัก เมื่อผ่านการใช้งานเป็นเวลานาน จะทำให้อัญมณีมีความหมองหรือเกิดด้านที่ผิวได้ง่าย  โดยจะพบลักษณะมลทินฟองอากาศ) ริ้วสีแฟลชและมลทินระนาบผลึกแฝด (repeated twinning) ปรากฏอยู่ภายในผลึก

    รอยอุดทางน้ำของทับทิมเผาอุดแก้วตะกั่ว

4    วิธีจำแนกชนิดอัญมณี

-  อัญมณีแซฟไฟร์แท้/เทียม สังเกตลักษณะเส้นโค้งคล้ายแผ่นซีดี ปรากฏอยู่ในผลึกในแซฟไฟร์เทียม หากแซฟไฟร์แท้จะพบลักษณะมลทินของเหลวหรือก๊าซ และพบมลทินรอยนิ้วมือ (fingerprint) อยู่ภายในผลึก

-   Quartz rock crystal พบลักษณะมลทินของเหลวหรือก๊าซ ที่ปรากฏอยู่ในผลึกควอทซ์

   ลักษณะคล้ายรอยนิ้วมือในมุกธรรมชาติ

5    การสังเกตอัญมณีอินทรีย์ ได้แก่

-   พื้นผิวไข่มุกแท้/เทียม จะพบลักษณะพื้นผิวที่เป็นเนื้อเดียวกันทั้งเม็ดในไข่มุกแท้ ไข่มุกปลอมจะพบพื้นผิวที่มีลักษณะไม่เป็นเนื้อเดียวกัน มีการหลุดลอกของพื้นผิวหรือพื้นผิวมีลักษณะคล้ายเปลือกส้ม

-   ปะการังแท้ จะพบลักษณะ growth structure อยู่ภายในเนื้อ

-   งาช้าง จะพบลักษณะ engine turning structure เป็นอีก growth structure ที่พบได้ในงาของสัตว์

-   อำพัน ทดสอบได้โดยนำอำพันแช่ในน้ำเกลือในอัตราส่วนที่เหมาะสม หากอำพันลอยน้ำคือเป็นของแท้ หรือใช้ผ้าถูบริเวณพื้นผิวของอำพัน หากเป็นอำพันแท้จะพบว่ามีไฟฟ้าสถิตเกิดขึ้นบริเวณพื้นผิวของอำพัน

หมายเหตุ: Trez Jewelry ชั้น 1 สยามพารากอน โทร.081 924 6801, FB:Trez Jewelry, www.trezjewelry.com