127 งานศิลปะหายากของศิลปินไทย ในการประมูลงานศิลปะ STRATOSPHERE Art Auction
ย้อนประวัติศาสตร์ศิลปะร่วมสมัยในไทย ชมจิตรกรรมต้นแบบวัดร่องขุ่นเมื่อ 40 ปีก่อน, ศิลปินไทยคนแรกวาดภาพแนว cubism, ฝนลายเส้นด้วยปากกาลูกลื่นของถวัลย์ ดัชนี, ไฟเบอร์กลาส Crybaby ฯลฯ ในนิทรรศการ STRATOSPHERE Art Auction ประมูลงานศิลปะของศิลปินรุ่นอาวุโส – ศิลปินคนรุ่นใหม่
STRATOSPHERE Art Auction เป็นชื่อธีมการประมูลผลงานศิลปะซึ่งจัดโดย The Art Auction Center (TAAC) บริษัทประมูลศิลปะชั้นนำของไทย เปิดให้บุคคลทั่วไปผู้รักงานศิลปะได้มีโอกาสเข้าชมในรูปแบบนิทรรศการก่อนงานประมูลจะเกิดขึ้น
การประมูลและนิทรรศการครั้งนี้จัดขึ้นบนชั้นที่ 21 ของอาคาร 66 Tower สร้างประสบการณ์ใหม่ของการชมงานศิลปะโดยมีภาพทิวทัศน์เปิดกว้างของ ‘กรุงเทพมหานคร’ เป็นฉากหลัง เนื่องจากผนังห้องส่วนใหญ่บนชั้นนี้กรุกระจกใส
ถือเป็น Pop-Up Art Space สูงที่สุดในประเทศไทยที่เคยจัดมา และเป็นที่มาของชื่อธีมงานประมูล STRATOSPHERE Art Auction ซึ่งเกี่ยวกับ ‘ชั้นบรรยากาศ’
STRATOSPHERE Art Auction รวมผลงานศิลปะหายากของศิลปินอาวุโส หลายท่านเป็นลูกศิษย์อาจารย์ศิลป์ พีระศรี รุ่นแรกๆ ไล่เรียงผลงานมาจนถึงศิลปินคนรุ่นใหม่ที่กำลังมีชื่อเสียง
เรื่องราวของงานศิลปะแต่ละชิ้น ทำให้นิทรรศการและการประมูลงานศิลปะครั้งนี้มีส่วนเล่าประวัติศาสตร์ศิลปะร่วมสมัยในประเทศไทยหลายต่อหลายหน้า
TAAC จัดแสดงผลงานศิลปะที่อยู่ในการประมูลโดยแบ่งกลุ่มตามแสงในช่วงเวลาของวันออกเป็น 4 กลุ่ม (4 ส่วนจัดแสดง) ผู้เข้าชมงานก็จะได้รับความสุนทรีย์แตกต่างกัน ดังนี้
Aurora Awakening: แสงอันนุ่มนวลของรุ่งอรุณ
ยามเช้า, AP (ประหยัด พงษ์ดำ)
ความสดชื่นในยามเช้า เมื่อสรรพสิ่งตื่นจากหลับใหลและวันใหม่ได้เริ่มต้น ผลงานศิลปะที่สอดคล้องกับธีมของห้องจัดแสดงห้องแรก มีอาทิ ผลงานภาพพิมพ์แกะไม้ (Woodcut of paper) ชื่อ ยามเช้า, AP ขนาด 52 x 42 เซนติเมตร ปีพ.ศ.2537 ของ ประหยัด พงษ์ดำ ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (ภาพพิมพ์) พ.ศ.2541
พิริยะ วัชจิตพันธ์
พิริยะ วัชจิตพันธ์ ผู้ก่อตั้ง TAAC กรรมการและผู้ร่วมก่อตั้งสมาคมนักสะสมงานศิลปะไทย กล่าวถึงผลงาน ยามเช้า, AP ว่าเป็นชิ้นสำคัญและโด่งดังมากของอาจารย์ประหยัด พงษ์ดำ ได้รับรางวัลเหรียญทองในงานประกวดศิลปกรรมแห่งชาติ ซึ่งมหาวิทยาลัยศิลปากรเก็บรักษาไว้แล้ว แต่ผลงานที่อยู่ในการประมูลครั้งนี้เป็นอิดิชั่นที่อาจารย์ประหยัดสร้างสรรค์ไว้
“อาจารย์ประหยัดใช้วิธีแกะไม้เป็นรูปไก่ตามลายเส้นที่วาดไว้ก่อน แล้วค่อยๆ พิมพ์ลงไปทีละสีทีละชั้น สีที่เห็นเกิดจากการพิมพ์ลงไปทีละชั้น ไม่เหมือนการพิมพ์สมัยใหม่ที่พิมพ์ครั้งเดียวเสร็จ
ในวัยเด็ก อาจารย์ประหยัดอาศัยอยู่ในชนบท จึงผูกพันกับวิถีชีวิตแบบชนบท ไก่และวิถีชีวิตแบบชาวนาคือภาพจำ อาจารย์จึงชอบแสงยามเช้าหรือไม่ก็ยามย่ำค่ำเท่านั้น เพราะเป็นแสงที่วาดภาพได้สวยที่สุด อาจารย์ประหยัดก็เลยจะวาดภาพที่เป็นบรรยากาศไม่ยามเช้าก็เป็นยามเย็น เพราะแสงมีความสลับซับซ้อนออกมาเป็นงานศิลปะ”
ยังมีภาพไก่อีก 1 ภาพ เป็นภาพ ไก่เสฉวน เทคนิคสีโปสเตอร์บนผ้าใบ ขนาด 40 x 55 เซนติเมตร ของ ประสงค์ ปัทมานุช ภาพนี้จัดแสดงในนิทรรศการเชิดชูเกียรติศิลปินอาวุโส ประสงค์ ปัทมานุช ที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ หอศิลป์ กรุงเทพฯ เมื่อพ.ศ.2529
“ประสงค์ ปัทมานุช เป็นลูกศิษย์รุ่นแรกๆ ของอาจารย์ศิลป์ พีระศรี, หลังเสียชีวิต งานที่ท่านมี ท่านยกให้หอศิลป์แห่งชาติฯ ผลงานของท่านจึงหาได้ยาก
ท่านเป็นคนแรกๆ ที่วาดภาพแนว cubism (บาศกนิยม) ท่านนำภาพวัดวาอารามภาพแบบไทยมาทำเป็นเหลี่ยมๆ ท่านยังนำภาพไทยแบบโบราณมาวาดด้วยสีสันและเทคนิคสมัยใหม่ เช่นภาพไก่เสฉวน” ผู้ก่อตั้ง TAAC กล่าว
สุขในจิตลึก (เฉลิมชัย โฆษิตพิพัฒน์) เปิดประมูล 450,000 บาท
ภาพวาด สุขในจิตลึก สีพาสเทลบนกระดาษ ขนาด 32.5 x 26 เซนติเมตร ของ เฉลิมชัย โฆษิตพิพัฒน์ ที่วาดขึ้นเมื่อปีพ.ศ.2527 เป็นอีกหนึ่งผลงานชิ้นสำคัญของศิลปิน
“งานชิ้นนี้มีความพิเศษตรงที่อาจารย์เฉลิมชัยวาดขึ้นในยุคแรกๆ ที่เพิ่งเรียนจบจากมหาวิทยาลัยศิลปากร เป็นผลงานยุคก่อนที่เดินทางไปวาดภาพจิตรกรรมฝาผนังวัดพุทธประทีปที่ลอนดอน ประเทศอังกฤษ
จะเห็นว่าอาจารย์เฉลิมจินตนาการภาพสวรรค์ วิมาน วัดในภาพ คล้ายๆ วัดร่องขุ่น ที่ภายหลังอีกหลายปีมากๆ ได้สร้างขึ้นมา แสดงให้เห็นว่าอาจารย์มีมโนภาพไว้หมดแล้วตั้งแต่ยุคเพิ่งเรียนจบใหม่ๆ กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวสำคัญของจังหวัดเชียงรายในปัจจุบัน”
ยังมีผลงานของศิลปินอาวุโสอีกหลายท่าน อาทิ สวัสดิ์ ตันติสุข ลูกศิษย์อาจารย์ศิลป์ พีระศรี ที่ได้รับการส่งไปเรียนศิลปะที่กรุงโรม ประเทศอิตาลี เป็นศิลปินไทยท่านแรกๆ ในประเทศไทยที่วาดภาพแนวนามธรรม เห็นได้จากภาพชื่อ กลุ่มเมฆ ในงานประมูลครั้งนี้ เป็นผลงานเมื่อปี 2524
รวมทั้งภาพวาดของ อวบ สาณะเสน ผู้เก่งกาจในการวาดภาพทิวทัศน์ด้วยเทคนิคยุโรป, จรูญ บุญสวน เจ้าของลายเซ็นต์ภาพทิวทัศน์กึ่งแนวอิมเพรสชั่นนิสม์ที่วาดด้วยพู่กันเบอร์เดียว
ประเทือง เอมเจริญ ศิลปินแห่งชาติ (พ.ศ.2548) ผู้ศึกษาศิลปะด้วยตนเองเริ่มจากการเป็นช่างวาดคัตเอาท์ภาพยนตร์, ลาวัณย์ อุปอินทร์ ศิลปินหญิงซึ่งเป็นลูกศิษย์หญิงคนแรกของอาจารย์ศิลป์ พีระศรี ซึ่งมีความสามารถในการวาดภาพเหมือนบุคคล
นอกจากนี้ยังผลงานศิลปะของ ชลูด นิ่มเสมอ, เฟื้อ หริพิทักษ์, ช่วง มูลพินิจ, เฉลิม นาคีรักษ์, ปรีชา เถาทอง, พรชัย ใจมา, ดำรง วงศ์อุปราช, ม.จ.การวิก จักรพันธุ์, ประทีป คชบัว, ชำเรือง วิเชียรเขตต์
Zenith Radiance: ดวงอาทิตย์เจิดจ้า
ส่องประกายสีสันเวลากลางวัน สวยงามทรงพลัง ขับเคลื่อนกระตุ้นให้ผู้คนปลดปล่อยตัวเองออกจากขีดจำกัด มุ่งสู่การผจญภัยที่รออยู่เบื้องหน้า ผลงานศิลปะของศิลปินอาวุโสที่จัดแสดงในห้องนี้ อาทิ ประเทือง เอมเจริญ, นิติ วัตุยา, กิตติ นารอด, เมืองไทย บุษมาโร, สมยศ หาญอนันทสุข, อวบ สาณะเสน, ประสงค์ ลือเมือง, ประหยัด พงษ์ดำ
สำหรับผลงานของศิลปินรุ่นใหม่ที่ได้รับความนิยมสูงและอยู่ในรายการประมูลในห้องนี้ มีอาทิผลงาน ปากหมา Ed.5/6 วัสดุไฟเบอร์กลาส ขนาด 80 x 77 x 37 เซนติเมตร ของ วันดา ใจมา อายุ 26 ปี บุตรสาวของ พรชัย ใจมา ศิลปินศิลปาธร พ.ศ.25748
คาแรคเตอร์ของ วันดา ใจมา คือการวาดภาพมนุษย์ปากหมา ผลงาน ปากหมา Ed.5/6 จัดแสดงในนิทรรศการ Behind The Mask ที่ไอคอนสยาม พ.ศ.2564 วันนี้เปิดประมูลด้วยราคา 70,000 บาท
ผลงานของ MR.KREME (มิสเตอร์ครีม) หรือชื่อจริง วรกันต์ จงธนพิพัฒน์ อายุ 31 ปี มีชื่อเสียงจากการเป็นผู้สร้างคาแรคเตอร์ Mushkin (มัชกิ้น) ไดโนเสาร์กินพืช
Mushkin ในรูปแบบอาร์ตทอย 3 ตัวนี้ เคยจัดแสดงในนิทรรศการ POV: Street of BKK ที่อาร์ตสเปซ โดยพิพิธภัณฑ์ศิลปะไทยร่วมสมัย กรุงเทพฯ โรงแรมโฟร์ซีซั่นส์ พ.ศ.2565 แค่เพียงสองปีก็สามารถนำมาเปิดประมูลได้ที่ราคา 130,000 บาท
รวมทั้งผลงานของศิลปินรุ่นใหม่ที่ฮอตที่สุดคนหนึ่ง คือ มอลลี่ – นิสา ศรีคำดี ผู้สร้างสรรค์คาแรคเตอร์ Crybaby เด็กน้อยหน้าเบ้พร้อมหยดน้ำตาคลอเบ้าตลอดเวลา
Crybaby ในงานประมูลครั้งนี้มีชื่อว่า Underneath It All, Ed. 7/10 วัสดุไฟเบอร์กลาส ขนาด 100 x 140 เซนติเมตร เคยจัดแสดงอยู่ในนิทรรศการเดี่ยว Cry Me a River ของมอลลี่ ที่ 333 แกลลอรี พ.ศ.2565 คราวนี้เปิดประมูลที่ราคา 290,000 บาท
นอกจากนี้ยังมีผลงานศิลปะของ Alex Face (พัชรพล แตงรื่น), Aof Smith (อ๊อฟ สมิธ หรือ พรหมพิริยา คงสถิตย์), 2Choey (ทูเชย – เชิดศักดิ์ เม้ยขันหมาก), ขจรศักดิ์ รุ่งสุริยัน, อัญชลี อารยะพงศ์พาณิชย์
Twilight Serenade: บทเพลงแห่งแสงสุดท้ายขับขาน
เมื่อตะวันจะลาลับขอบฟ้า คงเหลือไว้เพียงแสงรำไรและสีม่วงครามอันงดงามราวภาพฝันของท้องฟ้า ช่วงเวลาแห่งการครุ่นคิด พิจารณาทบทวน และเป็นชั่วขณะอันตราตรึงประทับใจ
ผลงานชิ้นเด่นในโซน Twilight Serenade คือภาพวาดชื่อ กินรี สีพาสเทลบนกระดาษขนาด 33 x 23 เซนติเมตร ของ จักรพันธุ์ โปษยกฤต ผลงานปี 2542 รังสรรค์ไว้อย่างงดงามราวกับว่าภาพเขียนมีลมหายใจ เปิดประมูลที่ราคา 3,500,000 บาท
ผลงานหายากอีก 1 ชิ้น ชื่อ Universe สีน้ำมันบนผ้าใบ ขนาด 66 x 93 เซนติเมตร ของ ประเทือง เอมเจริญ ในปีพ.ศ.2509 เป็นผลงานชิ้นแรกๆ ในการเริ่มต้นผลงานชุดจักรวาล
ผลงานชุดจักรวาล ถือได้ว่าเป็นผลงานที่มีชื่อเสียงที่สุดของ ประเทือง เอมเจริญ ซึ่งต่อยอดจากการวาดภาพอันได้แรงบันดาลใจจากแสงอาทิตย์ จนเข้าตานักสะสมและได้รับความนิยมในวงกว้างระดับนานาชาติ ภาพ Universe เปิดประมูลด้วยราคา 1,500,000 บาท
นอกจากนี้ยังมีผลงานของศิลปินอาวุโส ชลูด นิ่มเสมอ, พิชัย นิรันต์, ประพันธ์ ศรีสุตา, เดชา วราชุน, คามิน เลิศชัยประเสริฐ, มานิต ศรีวานิชภูมิ
Darkness Descent: ความงดงามยามค่ำคืน
การลาจากของดวงอาทิตย์ ไม่ได้นำมาพบกับจุดสิ้นสุด แต่เป็นการแนะนำให้ได้รู้จักกับผืนฟ้ากว้างใหญ่สีน้ำเงินเข้มประดับด้วยหมู่ดาวพราวแสง ความตระการตาของจักรวาลไร้ขอบเขตนั้นเต็มไปด้วยความพิศวงชวนสงสัย
งานศิลปะในห้องนี้ เปรียบประหนึ่งแสงราตรีลึกลับน่าหลงใหล นำไปสู่ห้วงแห่งความฝันและจินตนาการ อาทิ ภาพ ธรรมบท ขนาด 78 x 108 เซนติเมตร ของ ถวัลย์ ดัชนี ซึ่งวาดด้วยปากกาลูกลื่นบนกระดาษ ฝนปากกาไปเรื่อยๆ จนเกิดรูปทรงของมัดกล้าม ราคาเปิดประมูล 900,000 บาท
“ผลงานอาจารย์ถวัลย์มักมีความหมายเชิงพุทธศาสนา ภาพนี้สื่อถึงมนุษย์ถูกกิเลสครอบงำ ศีรษะจึงกลายเป็นสัตว์ มัดกล้ามแสดงถึงความสามารถของมนุษย์ นิ้วที่หยิกเกร็งพร้อมทำสิ่งต่างๆ นานาที่อาจจะถูกกิเลสครอบงำ ภาพมีขนาดใหญ่คับเฟรม (frame กรอบภาพ) เฟรมเปรียบเสมือนคำสอนพุทธศาสนาซึ่งผูกบังคับคนให้อยู่ในกรอบ ให้ไม่หลุดออกไปด้วยกิเลสตัณหา” ผู้ก่อตั้ง The Art Auction Center อธิบาย
อีกภาพของอาจารย์ถวัลย์ในห้องนี้คือภาพ ช้าง ขนาด 77 x 106 เซนติเมตร เทคนิค Oil on paper เมื่อปี 2537 เกิดจากการสะบัดพู่กันอย่างรวดเร็ว โดยลงพื้นด้วยสีแดงก่อน ซึ่งมีน้อยและหายาก
“งานชิ้นนี้อาจารย์ถวัลย์เซ็นชื่อไว้ที่มุมขวาด้านบน อ่านยากมาก เหมือนตัวที (T) ตัวเดียว แต่ถ้ากางออกมาได้จะเขียนว่า THAWAN อ่านว่าถวัลย์ ของปลอมจะไม่อ่านว่า THAWAN มีคนพยายามเซ็นเลียนแบบ”
งานยุคแรกที่หายากของ ชาติชาย ปุยเปีย ศิลปินที่โด่งดังจากการวาดภาพพอร์เทรตใบหน้าตัวเองแสดงอารมณ์ต่างๆ ภาพที่อยู่ในการประมูลเป็นภาพอารมณ์บนใบหน้าของเขาขณะอ่านหนังสือพิมพ์
ภาพนี้ยังมีตะขอจริงๆ ปักอยู่ด้านบนทั้งซ้ายและขวา และมีเหล็กสามเหลี่ยมติดไว้ที่กรอบด้านล่าง เนื่องจากภาพนี้ถูกแขวนไว้ด้วยสลิงยึดบนล่าง ขึงไว้บนกำแพง เป็นการแขวนภาพแบบไม่ปกติในการแสดงภาพนี้ครั้งแรก เมื่อมีผู้ซื้อผลงานชิ้นนี้ไปจึงนำมาใส่กรอบโดยไม่ถอดตะขอและเหล็กออก
งานของ ประหยัด พงษ์ดำ เป็นภาพชื่อ คู่รัก (พ.ศ.2539) ขนาด 60 x 80 เซนติเมตร ผู้ก่อตั้ง The Art Auction Center กล่าวว่าความพิเศษของภาพนี้คือ อาจารย์ประหยัด พงษ์ดำ สร้างสรรค์ด้วยเทคนิคหลายรูปแบบ เริ่มจากการแกะแผ่นไม้เป็นรูปต้นไม้ ปิดแผ่นทองคำเปลว และลงสีน้ำมัน
อีกหนึ่งชิ้นงานที่น่าสนใจคือ The Met Bag, Ed.6/6 ประติมากรรมบรอนซ์มีลักษณะของถุงช้อปปิ้ง ขนาด 90 x 50 x 20 เซนติเมตร งานปี 2553 ของ นที อุตฤทธิ์ ศิลปินศิลปาธร สาขาทัศนศิลป์ พ.ศ.2562 และมีชื่อเสียงระดับโลก เนื่องจากผลงานได้รับการนำไปประมูลโดยบริษัทจัดประมูลระดับโลกและทำราคาหลักล้านบาทโดยตลอด
ช่วงเวลาหนึ่ง พิพิธภัณฑ์ศิลปะเมโทรโพลิทัน หรือ The Metropolitan Museum of Art จากนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา นำร้าน The MET ซึ่งเป็นร้านขายของที่ระลึกของพิพิธภัณฑ์ฯ มาเปิดในเมืองไทย
ดูเหมือนไม่ว่าสินค้าใดที่ร้านนี้เลือกมา มัก ‘อาร์ต’ เสมอ เท่านั้นไม่พอ คนไทยยังนิยมเก็บถุงช้อปปิ้งของร้านนี้ไว้ด้วย และไม่ว่าจะนำอะไร แม้ไม่ใช่งานศิลปะ ใส่ในถุงนี้เดินไปไหนมาไหน ก็ยังดูดีเสมอ
“เหมือนเราตัดสินทุกอย่างจากเปลือกจากสิ่งที่เห็นภายนอก แต่เราไม่ได้ดูภายใน นี่คือสิ่งที่นที (อุตฤทธิ์) เสียดสีสังคมหรือสื่อออกมา” พิริยะ วัชจิตพันธ์ อธิบายงานประติมากรรม The Met Bag, Ed.6/6 ที่เปิดประมูลด้วยราคา 1,900,000 บาท
ศิลปินอีกท่านที่เสียดสีสังคมจนกลายเป็นประเด็นคือ อนุพงษ์ จันทร ศิลปินชั้นเยี่ยม สาขาจิตรกรรม พ.ศ.2551 ยุคหนึ่งเขาเสียดสีวงการสงฆ์ โดยวาดภาพพระภิกษุบนจีวร แต่วาดพระภิกษุเป็นอีกากำลังจิกกินเศษอะไรบางอย่างตามพื้น ตั้งชื่อภาพนั้นว่า ‘ภิกษุสันดานกา’ ส่งเข้าประกวดในงานศิลปกรรมแห่งชาติ คณะกรรมการให้รางวัลเหรียญทองชนะเลิศ และโดนสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติประท้วง
สำหรับภาพของ อนุพงษ์ จันทร ในการประมูลครั้งนี้คือภาพ Untitled สีอะคริลิคบนจีวร ขนาด 100 x 74 เซนติเมตร สร้างสรรค์เมื่อปีพ.ศ.2562 ภาพใบหน้าเชิงสัญลักษณ์ที่เกิดจากการผสมผสานระหว่างมนุษย์กับสัตว์เดรัจฉานที่แฝงตัวเสวยสุขโดยใช้ศาสนาเป็นเครื่องมือตอบสนองความต้องการของตน
I’ve found happiness in sadness, Ed. 22/23 (Suntur)
งานของศิลปินรุ่นใหม่ อาทิ ภาพพิมพ์บนผ้าใบ ชื่อ I’ve found happiness in sadness, Ed. 22/23 ของ Suntur (ซันเต๋อ - ยศนันท์ วุฒิกรสมบัติกุล) ศิลปินรุ่นใหม่ที่กำลังโด่งดังในยุคนี้ ภาพนี้เปิดประมูล 80,000 บาท
งานภาพวาดสีอะคริลิคบนผ้าใบ ชื่อ Before Despair ขนาด 160 x 100 เซนติเมตร ของ Mackcha (แม็กชา) หรือ แม็กกี้ ชรารัตติ์ สาระอาภรณ์ เจ้าของภาพและคาแรคเตอร์ Chalotte (ชาล็อต) ที่สร้างจากตัวตนของศิลปินเอง เพื่อเป็นภาพแทนในการแสดงมิติความรู้สึกและอารมณ์ที่หลากหลาย ซับซ้อน
เอกลักษณ์ของ Mackcha คือใช้สีน้ำเงินและสีขาวเป็นหลัก สอดแทรกคาแรคเตอร์สัตว์ทะเลไว้ในงานทุกชิ้น อันเนื่องมาจากความหลงใหลเฉพาะตัวที่มีต่อท้องทะเล
นอกจากนี้ยังมีผลงานของศิลปินอีกหลายท่าน รวมจำนวน 127 ชิ้น ผู้สนใจสามารถเข้าชมนิทรรศการศิลปะ STRATOSPHERE Art Auction ได้ที่ชั้น 21 อาคาร 66 Tower ปากซอยสุขุมวิท 66 (สถานีบีทีเอส อุดมสุข มีทางเดินเชื่อมเข้าอาคาร) วันนี้-19 พ.ค.2567 เวลา 10.00-19.00 น. และร่วมประมูลได้ในวันที่ 19 พ.ค.2567 เวลา 14.00 น.
