“คะน้าเม็กซิโก” “ซูเปอร์ผัก” กินอร่อย มี "สารต้านอนุมูลอิสระ" สูง

“คะน้าเม็กซิโก” “ซูเปอร์ผัก” กินอร่อย มี "สารต้านอนุมูลอิสระ" สูง

ผักอะไรมีหลายชื่อ..“คะน้าเม็กซิโก” บ้างเรียก “ผักชายา" ไชยา ผักผงชูรส มะละกอกินใบ ผักโขมต้น ตอนนี้เป็น “ซูเปอร์ผัก” ปลูกง่าย กินอร่อย มี "สารต้านอนุมูลอิสระ" สูง

ต้น คะน้าเม็กซิโก มีถิ่นกำเนิดในเม็กซิโกและแถบอเมริกากลาง กลายมาเป็น ผักผงชูรส ในบ้านเรา ด้วยรสหวานนิด ๆ ทำให้อาหารกลมกล่อม ทำต้มจืด แกงอ่อม แกงเผ็ด ผัดเผ็ด ได้หลากหลาย หรือลวกสุกกินกับน้ำพริกก็อร่อย ชาวมายันแต่โบราณใช้ใบทำยา เชื่อว่ารักษาโรคเกี่ยวกับไต เบาหวาน และช่วยรักษาระดับไขมันในเลือด

ตอนนี้เป็น ซูเปอร์ผัก เพราะอุดมด้วย สารต้านอนุมูลอิสระ เชื่อว่ามีแร่ธาตุวิตามินสูงกว่าผักใบเขียวอื่น 2-3 เท่า

“คะน้าเม็กซิโก” “ซูเปอร์ผัก” กินอร่อย มี \"สารต้านอนุมูลอิสระ\" สูง    คะน้าเม็กซิโก, ชายา, ไชยา (Cr. mexicodailypost.com)

คะน้าเม็กซิโก หรือ Chaya คนไทยเรียก “ชายา, ไชยา” เป็นพืชในวงศ์เดียวกับมันสำปะหลัง ยางพารา ฝิ่นต้น สลัดได และสบู่ดำ ฝรั่งเรียก Chaya tree, Chaya spinach, Chaya leaves เป็นไม้พุ่มอายุหลายปี สูงได้ 3-6 เมตร ลักษณะใบเหมือนใบเมเปิ้ล แต่คนไทยไม่มีต้นเมเปิ้ล ดูไปคล้ายใบมะละกอ จึงเรียกว่า มะละกอกินใบ

“คะน้าเม็กซิโก” “ซูเปอร์ผัก” กินอร่อย มี \"สารต้านอนุมูลอิสระ\" สูง

มะละกอกินใบจึงต้องกินแต่ใบ ก้านอ่อนที่ติดกับใบกินไม่ได้เพราะเหนียวและแข็ง แต่ลำต้นกินได้โดยลอกเปลือกด้านนอกออกแล้วตัดเป็นท่อน ๆ ตัดเหมือนก้านคะน้าลงผัดก็ได้ ต้มก็ได้ ต้องทำให้สุก 15-20 นาที ห้ามกินสดเพราะมีสารพิษในกลุ่มไฮโดรไซยานิก ไกลโคไซต์ คือไซยาไนต์ แต่เมื่อปรุงสุกด้วยความร้อนสารพิษนี้จะถูกทำลาย

“คะน้าเม็กซิโก” “ซูเปอร์ผัก” กินอร่อย มี \"สารต้านอนุมูลอิสระ\" สูง

สารสำคัญที่ทำให้ คะน้าเม็กซิโก กำลังมาแรงเป็นซูเปอร์ผัก จากฟลาโวนอยด์และกรดฟีโนลิก สารในกลุ่มซาโปนินและอัลคาลอยด์ มีฤทธิ์ต้านการอักเสบ ปกป้องหลอดเลือดและหัวใจ ลดน้ำตาลในเลือด ลดไขมันในเลือด จึงเป็นผักที่มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง

“คะน้าเม็กซิโก” “ซูเปอร์ผัก” กินอร่อย มี \"สารต้านอนุมูลอิสระ\" สูง     สมูทตี้ผักชายา (Cr. freepik.com)

ชาวมายันในเม็กซิโก รู้มาก่อนว่ามีประโยชน์ จึงจับ ผักชายา มาชงชา แต่ต้องลวกหรือต้มให้สุกก่อน แล้วหั่นเป็นชิ้นเล็ก ๆ คั้นน้ำเป็นชาดื่ม ปรุงรสด้วยเกลือนิดมะนาวหน่อย ดื่มลดไขมันในเลือด แต่ควรดื่มไม่เกินวันละ 3 แก้ว

“คะน้าเม็กซิโก” “ซูเปอร์ผัก” กินอร่อย มี \"สารต้านอนุมูลอิสระ\" สูง

     คะน้าเม็กซิโกริมรั้ว (Cr. accessli.org)

หรือทำสมูทตี้ เติมรสด้วยน้ำผึ้ง น้ำสับปะรด น้ำมะนาว ส้ม ขิง เซเลอรี่ หรืออื่น ๆ ได้ตามชอบ

และเป็นผักประจำครัว ทำซุป ทำสแน็คเรียกว่า Empanadas หรือพายเม็กซิกัน สอดไส้คะน้าเม็กซิโก หรือซอยเป็นเส้นเล็ก ๆ ผสมกับแป้งข้าวโพดใส่ผักชายาทอดสอดไส้ชีส ดูน่าอร่อย

“คะน้าเม็กซิโก” “ซูเปอร์ผัก” กินอร่อย มี \"สารต้านอนุมูลอิสระ\" สูง     อาหารทานเล่นสไตล์เม็กซิกัน สอดไส้ผักชายา (Cr. dorastable.com)

 

ครัวเม็กซิกันเรียกอาหารของเขาว่า Yucatan cuisine ซึ่งมักจับผักชายามาทำอาหารหลากหลาย นอกจากทำซุปครีมข้น ๆ เรียกว่า Crema de Chaya ก็มีผักชายาปรุงสุกทำดิปปิ้ง จิ้มกับตอร์ติยาชิพ สอดไส้ขนมปัง หรือทำทาโก้

“คะน้าเม็กซิโก” “ซูเปอร์ผัก” กินอร่อย มี \"สารต้านอนุมูลอิสระ\" สูง     ต้มจืดคะน้าเม็กซิโก

คนไทยบอกว่า คะน้าเม็กซิโก ทำต้มจืดใส่หมูบะช่อ ใส่เต้าหู้หลอด จะใส่ไก่กับเห็ดชนิดต่าง ๆ ก็ได้ ใส่แกงเลียง ชุบแป้งทอด ทำไข่เจียวก็ได้ โดยลวกผักให้สุกก่อน บีบน้ำออกแล้วหั่นเป็นชิ้นบาง ๆ ผสมในไข่เจียวลงทอด

ทำแกงอ่อมก็อร่อย หรือทำห่อหมกก็เข้าท่า ทำแกงส้มก็ได้ ผัดกับปลาเค็ม หมูกรอบ หมูสามชั้น ใส่พริกเยอะ ๆ เหมือนทำผัดคะน้าปลาเค็ม หรือผัดกับไข่เหมือนใบเหลียงผัดไข่ ทำได้หมด

“คะน้าเม็กซิโก” “ซูเปอร์ผัก” กินอร่อย มี \"สารต้านอนุมูลอิสระ\" สูง        ผักชายาสอดไส้พายเม็กซิกัน (Cr. foodisthemood.com)

ข้อมูลจาก pharmacy.mahidol.ac.th บอกว่า คะน้าเม็กซิโก 100 กรัม ประกอบด้วยน้ำ 85.3% คาร์โบไฮเดรต 4.2% โปรตีน 5.7% ไขมัน 0.4% ใยอาหาร 1.9% มีแคลเซียม 199.4 มก. โพแทสเซียม 217.2 มก. ยังมีฟอสฟอรัส, ธาตุเหล็ก, วิตามินซี, วิตามินเอ มีคุณค่าทางอาหารสูงกว่าผักใบเขียวชนิดอื่น 2-3 เท่า

“คะน้าเม็กซิโก” “ซูเปอร์ผัก” กินอร่อย มี \"สารต้านอนุมูลอิสระ\" สูง

   ข้าวผัดเม็กซิกันใส่ผักชายาและอโวคาโด (Cr. beyondmeresustenance.com)

“คะน้าเม็กซิโก” “ซูเปอร์ผัก” กินอร่อย มี \"สารต้านอนุมูลอิสระ\" สูง

      ผงผักชายา (Cr. chayasa.co.za)

งานวิจัยใหม่ ๆ จับ คะน้าเม็กซิโก หรือ Chaya spinach ใส่แคปซูล เป็นอาหารเสริมแพลนท์เบส บ้างทำเป็นผงสีเขียวสดเหมือนผงชาเขียว หรือชนิดชงสดจากใบและก้านอบแห้ง

คะน้าเม็กซิโก ปลูกง่าย เป็นพืชสวนครัวผักริมรั้ว ดอกสีขาวออกที่ปลายยอด มีผลกลม เมื่อผลแก่แตกออกภายในมีเมล็ด

“คะน้าเม็กซิโก” “ซูเปอร์ผัก” กินอร่อย มี \"สารต้านอนุมูลอิสระ\" สูง

   ชาสมุนไพรจากผักชายา (Cr. amazon.com)

ใครมีพื้นที่เล็กน้อยก็สามารถปลูกเองกินเองได้ ไร้สารพิษ เลี้ยงง่าย โตเร็ว ไม่ค่อยมีโรคแมลงรบกวน ชอบดินร่วนระบายน้ำดี ชอบแดด ขยายพันธุ์ง่ายด้วยวิธีปักชำกิ่ง โดยเลือกกิ่งกึ่งแก่กึ่งอ่อน ตัดเป็นท่อน ชำในถุงหรือภาชนะ ใช้เวลา 2-3 สัปดาห์ กิ่งจะเริ่มแตกใบอ่อน รออีกหน่อยก็ย้ายลงดินหรือลงกระถาง

“คะน้าเม็กซิโก” “ซูเปอร์ผัก” กินอร่อย มี \"สารต้านอนุมูลอิสระ\" สูง

จากนั้นก็รอเด็ดใบมากิน...

อ้างอิง : pharmacy.mahidol.ac.th, ncbi.nim.nih.gov