“ไวน์โปรตุเกส” กับสายสัมพันธ์ไทย-โปรตุเกสกว่า 500 ปี
“โปรตุเกส” เป็นชาติตะวันตกที่เข้ามาติดต่อค้าขายกับไทยเป็นชาติแรก ในแวดวงเครื่องดื่มค้นพบภาชนะดินเผาบรรจุ “เหล้าองุ่น” ที่คาดว่าชาวโปรตุเกสนำเข้ามา รู้จักกันในไวน์ขวดแบนยี่ห้อ “มาเตอุส” หรือ “มาตุส”
สมัยกรุงศรีอยุธยา ชาวโปรตุเกสเข้ามาเพื่อติดต่อค้าขาย มาเผยแพร่ศาสนา ช่วยงานราชการ และเจริญสัมพันธไมตรีกับไทย ทำให้คนไทยได้รับผลพวงทางวัฒนธรรมบางอย่าง เช่น ขนมทองหยิบ ทองหยอด ขนมฝรั่งกุฎีจีน จนถึงเครื่องดื่มประจำชาติของชาวโปรตุเกส
ได้แก่ มาเตอุส (Mateus) ซึ่งมี โรเซ่ (Rose) หรือโฮรซาดู่ (Rosado) เป็นตัวชูโรง รู้จักกันในนาม มาเตอุส โรเซ่ (Mateus Rose)
ไวน์โปรตุเกส อีกประเภทที่ดังมากคือ พอร์ต (Port) และ มาเดรา (Madeira) เป็น 2 “ฟอร์ติไฟด์ ไวน์” (Fortified Wine)
ไวน์โรเซ่ มาเตอุส (Cr. carousell.sg)
มาเตอุส โรเซ่ (Mateus Rose) เป็นโรเซ่ที่ขายดีที่สุดในโลก และอาจจะเรียกได้ว่าเป็นครูไวน์ของคนไทยหลาย ๆ คน ในยุคเมื่อ 40-50 ปีที่แล้ว ราคาขวดละ 100 กว่าบาท ปัจจุบันประมาณ 500-600 บาท และขายในกว่า 125 ประเทศทั่วโลก
ไวน์มาเตอุส โด่งดังถึงขนาด เซอร์เอลตัน จอห์น (Elton John) นักร้องแห่งอังกฤษกล่าวถึง Mateus ในท่อนหนึ่งของเพลง "Social Disease" ในปี 1973 ความว่า "I get juiced on Mateus and just hang loose."
ไวน์โปรตุเกส ที่ดังมากคือ พอร์ต (Port) และ มาเดรา (Madeira) เป็น 2 “ฟอร์ติไฟด์ ไวน์” (Fortified Wine) ที่สร้างชื่อเสียงและเป็นสินค้าเครื่องดื่มมึนเมาที่ทำเงินให้โปรตุเกสตั้งแต่อดีตจนจึงปัจจุบัน
ชาวโปรตุเกสเรียก Port ว่า วีโญ ดู ปอร์ตู (Vinho do Porto) หรือ ปอร์ตู (Porto) หรือ โอปอร์ตู (Oporto)
Porto เป็นชื่อเมืองท่าของโปรตุเกสทางตะวันตกค่อนไปทางเหนือ ติดมหาสมุทรแอตแลนติก ซึ่งถือจุดกำเนิดและเป็นศูนย์กลางของการผลิตและจำหน่ายพอร์ต
มาเดรา ไวน์ (Cr. madeira.best)
ส่วน มาเดรา กำเนิดบนเกาะที่ชื่อเดียวกัน เป็นเกาะเล็ก ๆ อยู่ตอนเหนือของมหาสมุทรแอตแลนติก เป็นบ้านเกิดของ คริสเตียโน โรนัลโด บนเกาะมาเดรามีอนุสาวรีย์และอื่น ๆ เพื่อเป็นเกียรติแก่สุดยอดนักฟุตบอลคนนี้
มาเดรา เป็นที่โปรดปรานของอดีตประธานาธิบดีของสหรัฐหลายคน เช่น เช็คสเปียร์ส, ดาวินชี, โคลัมบัส, นโปเลียน,โธมัส เจฟเฟอร์สัน
พอร์ตไวน์
ขณะเดียวกันโปรตุเกสยังมีเขตควบคุมคุณภาพไวน์เก่าแก่ที่สุดในโลกคือ โดรู แวลลีย์ (Douro Valley) มีเขตผลิตไวน์ 2 เขตที่ได้รับการประกาศจากยูเนสโก (UNESCO) ให้เป็นมรดกโลกคือ โดรู แวลลีย์ (Douro Valley) และปิโค ไอร์แลนด์ (Pico Island)
อีกอย่างหนึ่งที่สร้างชื่อให้กับโปรตุเกสคือ จุกคอร์ก (Cork) สำหรับปิดขวดไวน์ ส่วนใหญ่คอร์กเป็นผลผลิตในแถบเมดิเตอร์เรเนียน โดยมีประเทศโปรตุเกสเป็นอันดับ 1 ของโลก คิดเป็น 52.5% นอกนั้นลดหลั่นกันไปคือสเปน อิตาลี แอลจีเรีย โมร็อกโก เป็นต้น
ขณะที่ไวน์แดง และไวน์ขาว ที่ผ่านมามีผู้นำเข้ามาน้อยมาก กระทั่งล่าสุดเมื่อวันที่ 1 พฤศจิกายน 2565 ที่ผ่านมา บริษัท บางกอกเบียร์ แอนด์ เบเวอร์เรจ จำกัด (Bangkok Beer & Beverages Co.,Ltd. = BB&B) ได้เปิดตัวไวน์โปรตุเกส ที่สถานทูตโปรตุเกสประจำประเทศไทย โดยมีนายอะฟอนโซ ดูอาร์เต (Afonso Duarte) ผู้อำนวยการฝ่ายเศรษฐกิจและการค้าของสถานทูตโปรตุเกสให้การสนับสนุน
สถานทูตโปรตุเกสนั้นเป็นสถานทูตแห่งแรกในสยาม โดยรัชกาลที่ 2 พระราชทานที่ดินริมแม่น้ำเจ้าพระยาให้สมเด็จพระราชินีมาเรีย (Maria) แห่งโปรตุเกส เพื่อใช้เป็นท่าเรือสำหรับค้าขาย และที่พักของกงสุลโปรตุเกส ปัจจุบันคือที่ตั้งของโกดังที่ปรับให้กลายเป็นสำนักงานและทำเนียบทูต
ไวน์ขาวออร์แกนิค
โดยทำเนียบทูตหลังแรกเป็นอาคารที่สร้างด้วยไม้ไผ่ มีชุมชนชาวโปรตุเกสตั้งถิ่นฐานอยู่รอบ ๆ และมีโบสถ์กาลหว่าร์ (ภาษาโปรตุเกส = กาลวาริอุ)
ทำเนียบทูตหลังปัจจุบันสร้างในช่วงกลางปี ค.ศ.1860 เป็นอาคารทรงโคโลเนียลแบบโปรตุเกสผสมกับความเป็นไทย เดิมทีวัสดุที่ใช้ก่อสร้างทั้งหมดส่งตรงมาจากโปรตุเกส แต่เรือที่ขนส่งล่มระหว่างทาง จึงเปลี่ยนมาใช้วัสดุท้องถิ่นแทน ในช่วงศตวรรษที่ 20 ได้ปรับปรุงอาคารหลังนี้หลายส่วน เช่น เพิ่มระบบไฟฟ้า และเครื่องปรับอากาศ
ไวน์ขาวโปรตุเกส จากเขต Bairrada
ไวน์โปรตุเกส ที่ BB&B นำเข้ามาในครั้งนี้มีทั้ง ไวน์แดง ไวน์ขาว และพอร์ต ประกอบด้วย 4 บริษัท จากหลายเขต เช่น เดา (Dão) แบร์ฮาดา (Bairrada) อะเลนเตโจ (Alentejo) ปอร์ตู เเอ โดรู Porto e Douro เป็นต้น
รวมแล้วประมาณ 20 ตัว นับว่าเป็นผู้นำเข้าไวน์โปรตุเกสมากที่สุดในเมืองไทย ท่านที่สนใจสอบถามโทร.0 2136 8500
