‘ข้าวไทย 11 สายพันธุ์พื้นเมือง’ มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง และมีโอเมก้า

ข้าวไทย 11 สายพันธุ์พื้นเมือง จาก 9 ชุมชน 7 จังหวัดในประเทศไทย นำเสนอโดยเกษตรกรผู้ปลูกข้าวไทยพันธุ์พื้นเมือง จากเหนือจรดใต้ ในงาน Thailand Rice Fest 2023 ที่ศูนย์ประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ เมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา

โดยงานวิจัยระบุว่า ข้าวไทย 11 สายพันธุ์ ให้คุณค่าสารอาหารหลากหลาย มีกลิ่นหอมที่เป็นเอกลักษณ์ของแต่ละพื้นที่ ข้าวบางชนิดมีประโยชน์ในการรักษาและป้องกันโรค มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง มีกรดไขมันโอเมก้า ป้องกันคอเลสเตอรอล ลดไตรกลีเซอร์ไรด์ สร้างภูมิต้านทาน

ประโยชน์ของ ข้าวไทย 11 สายพันธุ์พื้นเมือง มีอาทิ

1   ข้าวหอมมะลิสุรินทร์ 

ประโยชน์ : มีวิตามินบี 1 ป้องกันโรคเหน็บชา, วิตามินบี 2 ป้องกันโรคปากนกกระจอก, ไนอาซีน ช่วยการทำงานของกระเพาะอาหารและลำไส้ มีโปรตีนและไขมัน ช่วยการทำงานของระบบประสาทและกล้ามเนื้อ แคลเซียมและฟอสฟอรัส ช่วยให้กระดูกและฟันแข็งแรง

2  ข้าวหอมมะลิแดง สหกรณ์เกษตรพืชผักอินทรีย์หนองสนิท จ.สุรินทร์

ประโยชน์ : มีค่าดัชนีน้ำตาลต่ำ เหมาะกับผู้ป่วยโรคเบาหวานประเภท 2 เมื่อบริโภคจะทำให้ปริมาณน้ำตาลกลูโคสเพิ่มช้ากว่าข้าวเจ้าทั่วไป

มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง ลดอัตราเสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือด มะเร็ง โรคความจำเสื่อม โรคไขข้ออักเสบ

    ข้าวหอมมะลิสุรินทร์

3  ข้าวเหนียวสันป่าตอง สหกรณ์การเกษตรยั่งยืนแม่ทา จ.เชียงใหม่

ชุมชนเกษตรอินทรีย์ที่ก้าวสู่การท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน เริ่มตั้งแต่การเพาะเมล็ดพันธุ์ การปลูก การผลิตและแปรรูป เป็นสังคมเกษตรอินทรีย์ที่จุดประกายให้คนรุ่นใหม่เข้ามาศึกษาเรียนรู้

ประโยชน์ : ให้พลังงานอย่างรวดเร็วเนื่องจากมีปริมาณคาร์โบไฮเดรตสูง มีวิตามินบี 1 (ไทอามีน) ช่วยการทำงานของเส้นประสาท

   ข้าวพื้นเมืองมีสารอาหารมากกว่าที่คิด (Cr.image by jcomb on Freepik)

4   ข้าวเหนียวเขี้ยวงู วิสาหกิจชุมชนไร่กลิ่นโคลนสาปควาย จ.เชียงราย

เกษตรกรกว่า 50 ครัวเรือน ได้ปรับเปลี่ยนวิถีการทำงานไปสู่เกษตรอินทรีย์

ประโยชน์ : มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง ช่วยลดคอเลสเตอรอล ป้องกันโรคหัวใจและหลอดเลือด โรคปอด ช่วยชะลอความเสื่อมของเซลล์

     ข้าวกล้องดอยพื้นเมือง

5   ข้าวกล้องดอยพื้นเมือง (บือโปะโละ, บือพะโคะ, บือพะทือ) วิสาหกิจชุมชนเกษตรแปรรูปภูแจ่มใส และผ้าทอมือบ้านแม่ลานคำ จ.เชียงใหม่

ก่อตั้งขึ้นเพื่อให้ชาวปกาเกอะญอ ในอ.สะเมิง มีอาชีพและรายได้ที่มั่นคง เลิกใช้สารเคมีเปลี่ยนมาทำเกษตรอินทรีย์

ประโยชน์ : ข้าวกล้องมีวิตามินบี 1 สูงกว่าข้าวขาวหลายเท่า ป้องกันโรคเหน็บชา ช่วยระบบการทำงานของระบบประสาท มีเส้นใยสูง และวิตามินบี 2 ฟื้นฟูกำลังได้ดี เหมาะสำหรับผู้ป่วยพักฟื้น

6  ข้าวเหนียวดำลืมผัว วิสาหกิจชุมชน อ.พบพระ จ.ตาก

ชาวเขาเผ่าม้ง ปลูกข้าวเหนียวสีม่วงดำ แล้วสีเป็นข้าวกล้อง มีกลิ่นหอม เนื้อหนุบ ปลูกแบบไม่ใช้สารเคมี (มีจำหน่ายที่ Tops) เป็นข้าวที่ผ่านการคัดเลือกสายพันธุ์และทดลองปลูกเพื่อให้ได้สายพันธุ์ที่นิ่ง โดยทีมวิจัยของศูนย์วิจัยข้าวพิษณุโลกและศูนย์วิจัยแพร่ ตั้งแต่ปี พ.ศ.2534-2554

     ข้าวไม่ขัดสีให้วิตามินสูง (Cr.image by topntp26 on Freepik)   

และเป็นข้าวเหนียวนาปีสายพันธุ์โบราณประจำท้องถิ่นของชาวม้ง มีเรื่องเล่าว่า ภรรยาเตรียมอาหาร หุงข้าวรอสามี พอได้กลิ่นหอมจึงอดใจไม่ไหว ลงมือกินก่อน พอรู้ตัวข้าวก็หมด

ประโยชน์ : มีสารแอนโธไซยานิน และแกมมาโอไรซานอล และกรดไขมันไม่อิ่มตัว เช่น โอมก้า 3, 6, 9 มีวิตามินบี 1, บี 2 ธาตุเหล็ก แคลเซียม และแมงกานีส ป้องกันโรคหัวใจ ช่วยบำรุงตับ ลดการขยายตัวของเซลล์มะเร็ง ป้องกันโรคสมองเสื่อม โรคเบาหวาน และโรคหย่อนสมรรถภาพทางเพศในชายและหญิง

7   ข้าวสังข์หยดอินทรีย์ “ช้างทอง” วิสาหกิจชุมชนท่าช้าง บ้านพนางตุง อ.ควนขนุน จ.พัทลุง

เริ่มต้นจากปลูกเพื่ออนุรักษ์ ต่อยอดสู่การจำหน่าย จุดเด่นคือเมล็ดเรียวยาว เยื่อหุ้มเมล็ดสีแดง มีคุณค่าทางโภชนาการสูง สามารถแปรรูปเป็นขนมขี้มอด ขนมพื้นบ้านพัทลุง ทำจมูกข้าวพร้อมดื่ม ทำสบู่รำข้าว

ประโยชน์ : มีวิตามินบี 1, บี 2 มีฤทธิ์ในการลดระดับคอเลสเตอรอลชนิดไม่ดี (LDL) เพิ่ม HDL ลดไตรกลีเซอไรด์ ทำให้ลดการตีบตันของหลอดเลือด ช่วยชะลอความแก่ ป้องกันความจำเสื่อม บำรุงโลหิต มีกากใยสูง ดีต่อระบบลำไส้

    ไอศกรีมข้าว

8   ข้าวไร่ดอกข่า วิสาหกิจชุมชนกลุ่มผู้ปลูกข้าวไร่ดอกข่า ต.ตากแดด อ.เมือง จ.พังงา

ส่งเสริมและอนุรักษ์พันธุ์ข้าวพื้นถิ่น ข้าวไร่ดอกข่า มีคุณสมบัติต้านทานต่อโรค เมล็ดยาว มีสีน้ำตาลแดงอมม่วง เมื่อสุกมีกลิ่นหอมคล้ายกลิ่นใบเตย ข้าวไม่แข็ง หุงขึ้นหม้อ

ประโยชน์ : มีกรดไขมันโอเมก้า-9 ช่วยสร้างฮอร์โมนโพรสตาแกลนดิน (Prostaglandins) ลดคอเลสเตอรอล เพิ่มระดับไขมันดี HDL ลดไตรกลีเซอไรด์ช่วยระบบไหลเวียนเลือด และมีสารต้านอนุมูลอิสระสูง สร้างระบบภูมิคุ้มกันร่างกาย ป้องกันโรคโลหิตจาง ชะลอความเสื่อมของเซลล์

    ข้าวไร่ดอกข่า

9   ข้าวเบายอดม่วง กะช่องฮิลล์ / นาหมื่นศรี จ.ตรัง

ข้าวพันธุ์พื้นเมืองดั้งเดิมของ จ.ตรัง เป็นข้าวที่เกิดจากการปรับปรุงสายพันธุ์ด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่น ผสมข้ามพันธุ์ระหว่างข้าวเหนียวกับข้าวเจ้า ระยะเก็บเกี่ยวจะมีสีม่วงคล้ายสียอดมะม่วง เมื่อหุงสุกมีกลิ่นหอม นุ่ม หนุบหนับคล้ายข้าวเหนียว

ประโยชน์ : มีโปรตีนสูง คาร์โบไฮเดรตต่ำ ป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจ โรคเบาหวาน และมะเร็ง มีสารประกอบฟีโนลิก อันเป็นสารต้านอนุมูลอิสระป้องกันการกระจายเชื้อของแบคทีเรีย การติดเชื้อ และการขยายตัวของเซลล์มะเร็ง

    ข้าวหอมมะลิแดง

10   ข้าวผกาอำปึล

ประโยชน์ : มีน้ำตาลต่ำ เหมาะสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน มีกาบ้าสูง วิตามินบี ธาตุเหล็ก และธาตุอาหารบำรุงผิวและระบบประสาท ช่วยเสริมสร้างเม็ดเลือด จมูกข้าวมีเส้นใยอาหารสูง ป้องกันมะเร็งลำไส้ใหญ่

    ข้าว 11 สายพันธุ์พื้นเมือง

11   ข้าวเนียงกวง วิสาหกิจชุมชนเกษตรทฤษฎีใหม่คอโค

ปลูกข้าวตามวิถีเกษตรอินทรีย์ เป็นข้าวเจ้าที่เชื่อกันว่าเป็นข้าวมงคล ใช้ประกอบพิธีกรรมของคนเขมร มีความเชื่อว่ากินแล้วร่างกายแข็งแรง เสริมภูมิต้านทาน

ข้าว 11 สายพันธุ์พื้นเมือง วางจำหน่ายที่ร้าน Good Goods เซ็นทรัลเวิลด์ หรือ www.centraltham.com/rice-fest