'ผู่นชอย' 盆菜 'อาหารมงคล' วันตรุษจีน ซุปมงคลดึงดูดความโชคดี
'อาหารมงคล' วันตรุษจีน 'ผู่นชอย' 盆菜 กำลังดัง เรียกว่า หม้อไฟมงคล, มื้อกะละมัง, งานเลี้ยงชามใหญ่ ฯลฯ ซึ่งชาวจีนกินมาตั้งแต่สมัยราชวงศ์ซ่งจนมาดังที่ฮ่องกง เชื่อว่าเป็นซุปมงคลดึงดูดความโชคดี
เมื่อถึงเทศกาลตรุษจีน ชาวจีนจะจัดเลี้ยงอาหารมื้อใหญ่ด้วย ผู่นชอย 盆菜 (Poon Choi) หรือ “ เผิน ช่าย” ความหมายคือ Chinese casserole in a basin คือจัดเรียงวัตถุดิบลงในหม้อใบใหญ่ เป็นหม้อตุ๋นที่มีอาหารหลากหลาย เช่น อาหารทะเล ผัก เนื้อสัตว์ต่าง ๆ แล้วนั่งล้อมวงกินกัน
ผู่นชอย เริ่มดังในฮ่องกง ในหมู่บ้านริมทะเล แต่แท้จริงแล้ว งานเลี้ยงชามใหญ่ของชาวจีน กินกันมาตั้งแต่สมัยราชวงศ์ซ่ง (Song Dynasty ค.ศ. 960-1279)
ผู่นชอย เป็นภาษากวางตุ้ง คือหม้อไฟรวมญาติ นิยมในฮ่องกงมากว่า 700 ปี นิยมกินในโอกาสเฉลิมฉลอง ตั้งแต่ฉลอง ตรุษจีน งานแต่งงาน งานฉลองเทศกาลต่าง ๆ ต่อมาก็นำเสนอในรูปการท่องเที่ยว ไปกินมื้อกะละมังตามหมู่บ้านชาวประมง
ผู่นชอย เกิดขึ้นปลายยุคราชวงศ์ซ่งเหนือ (ค.ศ.960-1127) จนถึงช่วงปลายรัชสมัยราชวงศ์ซ่งใต้ (ค.ศ.1127-1279) ก่อนจะถูกชาวมองโกลรุกราน รัชทายาทจ้าวปิ่ง (ซ่งเหนือ) เดินทางไปมณฑลกวางตุ้ง (กว่างตง) และทรงจัดอาหารให้องค์จักรพรรดิและกองทหาร ด้วยหม้อไฟใบใหญ่ สรรหาวัตถุดิบชั้นเลิศในท้องถิ่น ปรุงในหม้อใบใหญ่ทำด้วยไม้หรือชามดินเผา
ผู่นชอย อาหารมงคลวันตรุษจีน (Cr.thehkhub.com)
ผู่นชอยยุคแรกต้องมีวัตถุดิบ 14 อย่างขึ้นไป ได้แก่ เนื้อหมู วัว แกะ ไก่ เป็ด เป๋าฮื้อ หูฉลาม กระเพาะปลา กุ้ง ปู เห็ดหอมแห้ง ลูกชิ้นปลา ปลาหมึก ปลาไหลแห้ง กุ้งแห้ง หนังหมู เต้าหู้ หัวไช้เท้า หน่อไม้ เทลงหม้อใบใหญ่ต้มรวมกัน โดยวัตถุดิบแต่ละอย่างหั่นชิ้นพอดีคำ (หรือใหญ่กว่าคำ) ให้ดูสวยงามแล้วจัดเรียงในหม้อ ต้มกับน้ำซุป (สูตรของแต่ละบ้าน) ต้มเป็นสตูว์หม้อไฟ
บางสูตรใส่วัตถุดิบพรีเมียมแล้ววางไว้ด้านบน เช่น เป็ดย่าง กุ้งตัวโต เห็ดหอม ระดับชาวบ้านอาจเพิ่มหัวผักกาด เผือก บร็อกโคลี ประเภทผักวางไว้ข้างใต้ ไม่เพียงแต่อยากโชว์วัตถุดิบแพง ๆ ทว่าเป็นเคล็ดลับที่ทำให้น้ำซุปอร่อย โดยน้ำจากเนื้อสัตว์ต่าง ๆ เมื่อเดือดแล้วจะผสมลงไปด้านล่างกับพืชจำพวกผัก ต้มอย่างน้อย 30 นาที
ตอนนี้ การท่องเที่ยวฮ่องกง ชู ผู่นชอย เป็นอาหารประจำท้องถิ่น จัดทัวร์ท้องถิ่นไปกินผู่นชอย เพื่อฉลองเทศกาลตรุษจีน เช่นในหมู่บ้าน Yuen Long, Sha Tau Kok นอกจากนี้ยังเพิ่มวัตถุดิบแพง ๆ เช่น หอยเชลล์แห้งหรือกังป๋วย หูฉลาม (ที่ยังกินกันอยู่) หอยนางรม เป๋าฮื้อ ปลิงทะเล ล็อบสเตอร์ ฯลฯ
มีแบบผู้สูงอายุด้วยคือ เพิ่มผักทอง แครอท ผักใบเขียว ต้มในน้ำซุปจากกระดูกหมูหรือกระดูกไก่ ทำให้รสชาติเข้มข้น
มีผู่นชอยสไตล์ญี่ปุ่นในน้ำซุปแกงกะหรี่ และผู่นชอยสไตล์ตะวันตกน้ำซุปกินง่าย ๆ ซดคล่องคอ ตามร้านอาหาร โรงแรมห้าดาว ถึงตรุษจีนจัดเมนูผู่นชอย ให้ฉลอง เทศกาลตรุษจีน กินแล้วโชคดี
ความหมายเชิงสัญลักษณ์ของผู่นชอย นอกจากเรียกว่า มื้อกะลังมัง, หม้อไฟมงคล, อาหารมื้อใหญ่, ซุปมงคล ฯลฯ ผู่นชอยตามชนบทยังหมายถึงการรวมกลุ่มกันกินด้วยความสนุกสนาน ไม่นับรวยจน ถือเป็นชามใหญ่สมานมิตร คนฮ่องกงเชื่อว่าสำหรับเทศกาลตรุษจีน ผู่นชอย คือการดึงดูดความโชคดี
ความหมายมงคลในหม้อไฟมงคล ผู่นชอย
เป๋าฮื้อ หมายถึง รูปร่างเหมือนก้อนเงินจีนโบราณ หมายถึงอนาคตที่สดใส มีเงินทองใช้ตลอดปี
ล็อบสเตอร์ ราชากุ้ง หมายถึงความสุข เปี่ยมด้วยลาภยศ
ปลิงทะเล สัญลักษณ์ของความสุข ทำอะไรก็ลื่นไหลไม่ติดขัด
หอยเชลล์แห้ง รูปร่างเป็นก้อนคล้ายกับเงินของจีนสมัยโบราณ กินแล้วมีเหลือกินเหลือใช้
กระเพาะปลา สื่อถึงความอุดมสมบูรณ์
เนื้อหมู หมายถึงอุดมมั่งมี กินดีอยู่ดี
เนื้อเป็ด หมายถึง ความสำเร็จ
เนื้อไก่ หมายถึง ตำแหน่งลาภยศ ความเจริญก้าวหน้า
เนื้อปู หมายถึง ความสำเร็จ การแข่งขันประสบผลที่ดี
ปลาหมึก มีความรอบรู้ สติปัญญาดี
