รู้จัก ‘ดั๊กฮอร์น’ ผู้รู้เรื่อง องุ่นแมร์โลต์ แห่งไวน์แคลิฟอร์เนีย
องุ่น 'แมร์โลต์' (แมร์โล/ เมอร์โล) เป็นองุ่นแดงสายพันธุ์หลักในโลกแห่งไวน์ ผลิตในหลายชาติทั่วโลก ทำ 'ไวน์แดง' แพงระดับต้น ๆ ทว่าถูกบุลลี่ในหนังเรื่อง Sideways (2004) ทำให้ยอดขายไวน์ตกลง 2% ในปีนั้น
องุ่นแมร์โลต์ (Merlot) เป็นองุ่นสำคัญของเมืองบอร์กโดซ์ ฝรั่งเศส จนถึงทำไวน์ระดับ ซูเปอร์ทัสคัน ของอิตาลี
ส่วน ดั๊กฮอร์น (Duckhorn) เป็นหนึ่งในผู้ผลิตไวน์คุณภาพใน นาปา แวลลีย์ ก่อตั้งเมื่อปี 1976 ได้ชื่อว่ามีความเชี่ยวชาญในการทำ ไวน์แดง จากองุ่นแมร์โลต์
สำหรับ Sideways หนังอเมริกันที่เล่าเรื่องชายผู้ล้มเหลวในชีวิต พูดกับเพื่อนว่า..จะดื่มไวน์แมร์โลต์ระหว่างเดินไปร้านอาหาร...เป็นอารมณ์ที่ประชดถึงเมียเก่าว่าชอบดื่มแต่ไวน์แมร์โลต์ แต่ส่วนตัวเขาชอบปิโนต์ นัวร์
ยังมีประโยคที่ว่า...ถ้าใครสั่งแมร์โลต์ก็จะไม่ดื่ม...คำพูดนี้ออกจากปากของ “ไมล์ส” (รับบทโดย พอล จิอาแม็ตติ) คำว่า ไวน์แมร์โลต์ อยู่ในฉากหนังเพียง 60 วินาที แต่ส่งผลกระทบต่อวงการไวน์อย่างมาก หลังจากหนังลงโรงเมื่อเดือนตุลาคม 2004 ยอดขายไวน์แมร์โลต์ ตกลงราว 2% (ข้อมูลยืนยันจาก สตีเวน ซูเอลลาร์ คณะเศรษฐศาสตร์จากมหาวิทยาลัยแห่งโซโนมา รัฐแคลิฟอร์เนีย)
ยอดขายนี้ตกลงจนถึงปี 2008 ขณะที่ ไวน์ปิโนต์ นัวร์ (Pinot Noir) ที่ไมล์สชอบยอดขายพุ่งสูงขึ้นกว่า 16% อีกทั้งผลการสำรวจของ Vineyard Financial Associates พบว่า การปลูกองุ่นปิโนต์ นัวร์ ในอเมริกาเพิ่มขึ้น 7-8% ส่วนยอดการผลิตในแคลิฟอร์เนียเพิ่มขึ้นกว่า 170%
คนในวงการไวน์บอกว่า...นี่เป็นการบุลลี่แมร์โลต์ชัด ๆ
โปสเตอร์หนัง Sideways
องุ่นแมร์โลต์ ทำไวน์แดงแพงระดับต้น ๆ ของโลก เช่น ชาโต เปตรุส (Chateau Petrus) ที่ได้ชื่อว่า “ราชาแห่งแมร์โลต์” และ ไวน์มาสเซโต (Masseto) สุดยอดแห่งไวน์ซูเปอร์ทัสคัน
ในบอร์กโดซ์ แมร์โลต์ ยิ่งใหญ่บริเวณฝั่งขวา (Right Bank) ในพื้นที่อย่างแซงต์ เตมิยอง (St. Emilion) ปอเมอฮรอล (Pomerol) ฟรงซัค (Fronsac) และโก๊ต เดอ กาสติลยอง (Cotes de Castillon) เป็นต้น
ส่วนของการเบลนด์ที่ถือว่าคลาสสิกคือเบลนด์กับกาแบร์เนต์ โซวีญยอง โดยแมร์โลต์สีน้ำตาลมากกว่า แทนนินต่ำกว่า ทำไวน์แล้วสุกเร็วกว่าและโครงสร้างของน้ำเนื้อนุ่มนวลกว่า คุณสมบัติของแมร์โลต์โดยทั่วไปคือ เปลือกบางและแอสิดต่ำ แทนนินปานกลาง ฟรุตตี้คล้าย ๆ กาแบร์เนต์ โซวีญยอง เช่น แบล็คเคอร์แรนท์ พลัม และแบล็คเชอร์รี แต่พลัมจะโดดเด่นกว่าอย่างอื่น
สีขององุ่นแมร์โลต์
องุ่นแมร์โลต์ มีเปลือกสีแดงจนเกือบดำแกมน้ำเงิน ชื่อได้มาจากคำว่า Merle แปลว่า Blackbird ซึ่งเป็นนกตระกูลอีกา ขนมีสีดำแกมน้ำเงินเหมือนสีเปลือกองุ่น มีเรื่องเล่าว่าครั้งโบราณเกษตรกรในบอร์กโดซ์ปลูกองุ่นอยู่พันธุ์หนึ่งแต่ยังไม่มีชื่อ วันหนึ่งมีนกตัวเล็ก ๆ สีดำบินมาเกาะที่เถาองุ่น ปรากฏว่าขนของนกเหมือนกับเปลือกองุ่น จึงตั้งชื่อตามนั้น
แต่เดิมเคยมีการเข้าใจว่าแมร์โลต์ เกิดจากการผสมข้ามสายพันธุ์ระหว่างกาแบร์เนต์ ฟรอง (Cabernet Franc) กับกาเมอแนร์ (Carmenere) ต่อมามหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย, เดวิส (University of California, Davis) ตรวจดีเอ็นเอจึงพบว่าเป็นคนละพันธุ์กัน
Three Palm Vineyard 2014
แมร์โลต์สามารถทำได้ทั้งเป็นพันธุ์เดี่ยว ๆ และเบลนด์กับพันธุ์อื่น เนื่องจากคุณสมบัติของแมร์โลต์โดยทั่วไปคือ มีเดียม -ฟูลบอดี้ ฟรุตตี้ประเภทพลัม แบล็คเบอร์รี และเคอร์แรนท์ แทนนินปานกลาง เปลือกบางและแอสิดต่ำ ในบอร์กโดซ์ใช้เป็นส่วนผสมเพื่อเพิ่มบอดี้และความนุ่มนวล เช่นเดียวกับในอิตาลีที่ใช้ผสมกับซานโจเวเซ (Sangiovese) เพื่อให้เกิดความนุ่มนวล ขณะเดียวกันยังทำ White Merlot ในสไตล์เดียวกับ White Zinfandel ด้วย
ฉากดื่มไวน์ในหนังเรื่อง Sideways
นอกจากในฝรั่งเศสที่ปลูกเป็นอันดับ 3 แล้ว แมร์โลต์ยังปลูกได้ผลดีในหลายประเทศ เช่น อิตาลี (ปลูกมากเป็นอันดับ 5) ออสเตรเลีย แคลิฟอร์เนีย อาร์เจนตินา แอฟริกาใต้ และชิลี เป็นต้น
ในอิตาลี แมร์โลต์ นำเข้ามาปลูกครั้งแรกราวกลางศตวรรษที่ 19 แถวเมืองเวนิซ แคว้นเวเนโต ระยะเริ่มแรกเป็นเพียงพระรอง ใช้เบลนด์กับองุ่นพื้นเมืองของอิตาลี เช่น ซานโจเวเซ (Sangiovese)
หลังจากทำความรู้จักกับดินฟ้าอากาศของอิตาลีอย่างดีแล้ว แมร์โลต์จึงก้าวขึ้นมาเป็นพระเอกอย่างเต็มตัว สามารถทำไวน์แบบเดี่ยว ๆ ได้ดีมาก
ผู้นำเข้าและเจ้าของไวเนอรี่ดั๊กฮอร์น
ฟริอูลิ (Friuli) ทางเหนือค่อนไปทางตะวันออกของอิตาลี เป็นแคว้นที่ปลูกแมร์โลต์มากที่สุดในอิตาลี และเป็นแมร์โลต์อากาศเย็น ส่วนใหญ่นิยมเบลนด์กับกาแบร์เนต์ โซวีญยอง (Cabernet Sauvignon) หรือกาแบร์เนต์ ฟรอง (Cabernet Franc) อย่างไรก็ตามแมร์โลต์คุณภาพดีและทำราคาได้ดีอยู่ที่แคว้นทัสคานี ผู้ผลิตหลายรายทำได้ยอดเยี่ยมมาก
โดยเฉพาะอย่างยิ่ง มาสเซโต (Masseto) สุดยอด ซูเปอร์ทัสคัน เป็นแมร์โลต์ที่น่าจะเรียกได้ว่าแพงที่สุดของอิตาลี ถูกนำไปโยงกับ ชาโต เปตรุส ไวน์แพงของฝรั่งเศสที่ใช้แมร์โลต์นำเหมือนกัน และมีคนตั้งฉายาให้มาสเซโตว่า "เปตรุสแห่งอิตาลี"
ชาโต เปตรุส ราชาแห่งแมร์โลต์
ทั่วโลกปลูกแมร์โลต์ประมาณ 600,000 เอเคอร์ ในฝรั่งเศส 280,000 เอเคอร์ อิตาลี 93,000 เอเคอร์ อเมริกา 55,000 เอเคอร์ ออสเตรเลีย 39,000 เอเคอร์ ชิลี 25,000 เอเคอร์ และอาร์เจนตินา 13,000 เอเคอร์
ไม่รู้ว่า “ไมล์ส” คืนดีกับเมียหรือยัง ที่แน่ ๆ เขาคงไม่เคยดื่มแมร์โลต์ดี ๆ ในแผ่นดินอเมริกาแน่นอน หนึ่งในจำนวนนั้นคือ ดั๊กฮอร์น (Duckhorn)
ดั๊กฮอร์น เป็นหนึ่งในผู้ผลิตไวน์คุณภาพ ก่อตั้งในปี 1976 โดย แดน และมาร์กาเร็ต ดั๊กฮอร์น (Dan - Margaret Duckhorn) ณ เมืองเซนต์ เฮเลนา (St.Helena) ใน นาปา แวลลีย์ แคลิฟอร์เนีย ผลิตทั้งไวน์แดง ไวน์ขาว สปารคกลิ้งไวน์ และโรเซ่ ปัจจุบันเป็นบริษัทในตลาดหุ้นนิวยอร์ก ภายใต้ชื่อ NAPA อยู่ในเครือ TSG Consumer Partners บริษัทเครื่องอุปโภคบริโภคแห่งซานฟรานซิสโก ซึ่งมีไวน์อยู่ภายใต้ชายคาหลายแห่ง หลายพื้นที่ นอกจากในรัฐแคลิฟอร์เนียและวอชิงตันสเตท
ชาร์โดเนย์กลิ่นอายเบอร์กันดี
หลายปีมาแล้วผมเคยได้รับเชิญจากสถานทูตสหรัฐฯ ประจำประเทศไทย ไปเป็นกรรมการคัดเลือกไวน์ให้กับสถานทูตเพื่อใช้ในกิจกรรมต่าง ๆ โดยเปิดรับจากผู้นำเข้าไวน์อเมริกาในประเทศไทย เพื่อสนับสนุนผู้นำเข้าในเมืองไทย ทั้งที่จริงสถานทูตสามารถสั่งโดยตรงได้โดยไม่ต้องเสียภาษี
ไวน์ที่ได้คะแนนอันดับ 1 คือ ดั๊กฮอร์น แมร์โลต์ ทรีปาล์ม วินเยิร์ด นาปา แวลลีย์ (Duckhorn Merlot Three Palms Vineyard Napa Valley)
ดั๊กฮอร์น ได้ชื่อว่ามีความเชี่ยวชาญในการทำไวน์แดงจากองุ่นแมร์โลต์ องุ่นทั้งหมดที่ใช้ทำไวน์ตัวนี้มาจากไร่ Three Palms Vineyard ที่มีต้นตาล 3 ต้นตามรูป
ไร่ไวน์ของดั๊กฮอร์น ที่มีต้นตาล 3 ต้น
ดั๊กฮอร์น ซื้อไร่นี้มาเมื่อเดือนพฤษภาคม 2015 หลังจากที่ซื้อเฉพาะองุ่นอย่างเดียวเพื่อผลิตไวน์ภายใต้ชื่อ Three Palms Merlot วินเทจแรก 1978 ขนาดพื้นที่ 83 เอเคอร์ ในจำนวนนี้ 50 เอเคอร์ ปลูกแมร์โลต์ 20 เฮกตาร์ นอกนั้นเป็นองุ่นสายพันธุ์คลาสสิกจากบอร์กโดซ์ พร้อมกับทำไวน์ฉลากสองชื่อ ดีคอย (Decoy)
เมื่อวันที่ 3 เมษายน 2567 ที่ผ่านมาร้าน Wine in Love จัดงาน ดั๊กฮอร์น ไวน์ เทสติ้ง (Duckhorn Wine Tasting) ได้รับความสนใจจากคนรักไวน์อย่างล้นหลาม มีไวน์ในเครือดั๊กฮอร์นทั้งที่ทำในนาปา แวลลีย์ และวอชิงตัน สเตท ให้ชิมถึง 8 ฉลาก
ปิโนต์ นัวร์ ของ Decoy (Cr.wineclub.ph)
ไฮไลท์สำคัญคือ Duckhorn Merlot Three Palms Vineyard Napa Valley วินเทจ 2019 วินเทจล่าสุดที่มีในเมืองไทย ซึ่งยังค่อนข้างไม่พีก (Peak) หรือสุกเต็มที่นัก สามารถดื่มได้ในตอนนี้ แต่อาจจะยังไม่อร่อยนัก แต่ก่อนหน้านั้นผมได้ชิมวินเทจ 2014 ที่กำลังสุกพร้อมดื่ม ลองไปชิมกัน
ดั๊กฮอร์น แมร์กโลต์ นาปา แวลลีย์ ทรี ปาล์ม วินเยิร์ด นาปา แวลลีย์ 2014 (Duckhorn Merlot Napa Valley Three Palms Vineyard Napa Valley 2014) : วินเทจนี้เคยได้รางวัลอันดับ 1 ของนิตยสาร Wine Spectator ในปี 2017 เป็น Wine Spectator Top 100 of 2017 ด้วยคะแนน 95/100 คะแนน
เป็นไวน์สไตล์บอร์กโดซ์เบลนด์ ทำจากแมร์โลต์ 86% กาแบร์เนต์ โซวีญยอง 8% มาลเบค 4% และเปอติต์ แวร์โดต์ 2% บ่มในถังโอ๊คฝรั่งเศส 18 เดือน โดยไวน์ 75% บ่มในโอ๊คใหม่
สีแดงโกเมนเข้ม สดใส หอมกลิ่นผลไม้สุกคล้าย ๆ แยมผลไม้ พลัม แบล็คเบอร์รี แบล็คเคอร์แรนท์ แบล็คเชอร์รี ราสพ์เบอร์รี พรุน พุทราจีน ดอกไม้แห้ง ๆ มิเนอรัล ไส้ดินสอดำ สไปซี เฮิร์บ กานพลู โป๊ยกั๊ก ซีดาร์ หนังสัตว์ สโมคกี้โอ๊คและหอมหวาน แอสิดสดชื่น แทนนินนุ่มเนียน ครีมมี น้ำเนื้อหนักแน่นเคี้ยวได้ จบยาวด้วยผลไม้สุก มิเนอรัล สไปซี เฮิร์บ วานิลลา กำลังพร้อมดื่ม เป็นแมร์โลต์จากนาปา แวลลีย์ที่ควรชิมอย่างยิ่ง.........19.5/20 คะแนน
ท่านที่สนใจไวน์ดั๊กฮอร์นทั้ง 8 ฉลาก อาจจะหาที่อื่นไม่ได้ สอบถามที่ร้าน Wine in Love โทร.080 461 8989
