พลังของ ‘ซูเปอร์ ทัสคัน’ 'ไวน์อิตาลี' ที่ทรงอิทธิพล

ไวน์ที่เรียกว่า ‘ซูเปอร์ ทัสคัน’ เพิ่งเป็นที่รู้จักในบ้านเราไม่กี่ปีที่ผ่านมา ความหมายโดยหลักคือ 'ไวน์อิตาลี' ที่ผลิตใน ‘แคว้นทัสคานี’ โดยใช้องุ่นสายพันธุ์คลาสสิกจากฝรั่งเศสที่นำมาปลูกในประเทศอิตาลีเป็นส่วนผสมที่เกินกว่ากำหนด

ซูเปอร์ ทัสคัน (หรือทัสกัน – Super Tuscan) คือไวน์ที่ผลิตใน แคว้นทัสคานี (Tuscany) และ ไวน์แดงเคียนติ (Chianti) ในแคว้นทัสคานี ซึ่งเป็นจุดกำเนิดของ ซูเปอร์ ทัสคัน นั้น ไวน์ที่จะได้เคียนติ ดีโอซี (Chianti DOC) ต้องใช้ องุ่นซานโจเวเซ (Sangiovese) เป็นหลักอย่างน้อย 70% เบลนด์เล็กน้อยด้วยพันธุ์อื่น ๆ อีก 2-3 พันธุ์ที่ปลูกในพื้นที่

ต่อมามีการใช้องุ่นสายพันธุ์นานาชาติหรือสายพันธุ์คลาสสิก เช่น กาแบร์เนต์ โซวีญยอง, กาแบร์เนต์ ฟรอง, แมร์โลต์ (Merlot) และซีราห์ (Syrah) เป็นต้น เกินกำหนด บางรายไม่ใช้ซานโจเวเซเลย จึงต้องถูกปรับลดชั้นมาต่ำสุด เป็นที่มาของ ไวน์ขบถ

$พลังของ ‘ซูเปอร์ ทัสคัน’ \'ไวน์อิตาลี\' ที่ทรงอิทธิพล$ มาสเซโต ไวน์ซูเปอร์ ทัสคัน ที่แพงที่สุด

จากการที่ผู้ผลิต ไวน์ซูเปอร์ ทัสคัน ใช้องุ่นสายพันธุ์คลาสสิกดังกล่าว จึงถือว่าอยู่นอกกฎหมายฉบับที่ 164/1992 ชื่อว่า “New Disciplinary Code for Denomination of Wines of Origine” บังคับใช้มาตั้งแต่วันที่ 10 กุมภาพันธ์ 1992 (เป็น DOC ในวันที่ 5 พฤศจิกายน1994) พวกเขาจึงไม่ได้รับการยอมรับให้เป็นไวน์เกรดดีโอซี (DOC) หรือดีโอซีจี (DOCG) แต่เป็นได้เพียงเกรด VdT (Vino da Tavola หรือ Table wine) เท่านั้น

คำว่า Super Tuscan เพิ่งมาเกิดและใช้ในช่วงต้นทศวรรษ 1980 นี่เอง แต่ไม่มีการยืนยันแน่นอนว่าใครเป็นบัญญัติใช้ เชื่อว่าเกิดจากบรรดานักเขียน นักวิจารณ์ไวน์

$พลังของ ‘ซูเปอร์ ทัสคัน’ \'ไวน์อิตาลี\' ที่ทรงอิทธิพล$ องุ่นซานโจเวเซ

เรื่องราวของ ซูเปอร์ ทัสคัน เริ่มยุคหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 โดย มาริโอ อินซิซา เดลลา รอซเคตตา (Mario Incisa della Rocchetta) นักปฐพีวิทยาและภรรยา เดินทางจากกรุงโรมเพื่อมารับช่วงกิจการต่อจากครอบครัวของภรรยาที่ เตนูตา ซาน กุยโด (Tenuta San Guido) ในคอมมูนโบลเกรี (Bolgheri) แคว้นทัสคานี แล้วตัดสินใจพัฒนาไร่องุ่น ด้วยการปลูกองุ่นสายพันธุ์จากบอร์กโดซ์ เช่น กาแบร์เนต์ โซวีญยอง และกาแบร์เนต์ ฟรอง โดยไม่ให้ความสนใจองุ่นหลักของทัสคานีอย่าง ซานโจเวเซ

$พลังของ ‘ซูเปอร์ ทัสคัน’ \'ไวน์อิตาลี\' ที่ทรงอิทธิพล$

ลูเช่ ไวน์อิตาลีทรงพลัง

มาริโอ อินซิซา เดลลา รอซเคตตา แอบ ๆ ทำไวน์ของเขาด้วยองุ่น 2 พันธุ์ กาแบร์เนต์ โซวีญยอง และกาแบร์เนต์ ฟรอง พร้อมบ่มโอ๊คฝรั่งเศส แทนที่จะบ่มสลาโวเนียนโอ๊คขนาดใหญ่แบบไวน์เคียนติดั้งเดิม มาตั้งแต่ปี 1940 ปรับโน่นแต่งนี่จนกระทั่งมาลงตัวที่วินเทจ 1945 แจกเพื่อนฝูงบ้าง ขายบ้างแต่ก็ยังขายไม่ได้เพราะผู้คนยังไม่ยอมรับ ต้องฟันฝ่าม่านประเพณีเดิม ๆ อยู่หลายปี

$พลังของ ‘ซูเปอร์ ทัสคัน’ \'ไวน์อิตาลี\' ที่ทรงอิทธิพล$ เตนูนา ซาน กุยโด เจ้าของซาสสิกายยา

จนกระทั่งปี 1968 จึงตัดสินใจขายเป็นเชิงพาณิชย์ครั้งแรก ภายใต้ชื่อ ซาสซิกายยา (Sassicaia) ด้วยส่วนผสมกาแบร์เนต์ โซวีญยอง 85% และกาแบร์เนต์ ฟรอง 15% สถานะในฉลากข้างขวดคือ Vino da Tavola เป็นเทเบิ้ลไวน์ ซึ่งเจ้าของก็ไม่ได้สนใจ อีกนัยหนึ่งว่ากันว่าเพราะเขาต้องการต่อต้านกฎระเบียบของ DOC (Denominzione di Origine Controllata) ที่แน่ ๆ Sassicaia 1968 ได้รับการยกย่องว่าเป็นซูเปอร์ ทัสคัน ตัวแรกของโลก

ไร่องุ่นซาน กุยโด มีดินที่เป็นกรวด เป็นหินคล้าย ๆ กับดินของ อ.กราฟ (Graves) ในเมืองบอร์กโดซ์ ฝรั่งเศส ที่ปลูกกาแบร์เนต์ โซวีญยอง ได้ดี และเป็นที่มาของชื่อไวน์ Sassicaia ซึ่งภาษาพื้นเมืองของชาวทัสคัน แปลว่า Stony Ground

$พลังของ ‘ซูเปอร์ ทัสคัน’ \'ไวน์อิตาลี\' ที่ทรงอิทธิพล$ ส่วนผสมของไวน์ซูเปอร์ ทัสคัน

ปี 1978 ดีแคนเตอร์ (Decanter) นิตยสารไวน์ชื่อดังของอังกฤษ จัดประกวดชิม ไวน์ Great Clarets ที่ทำจากกาแบร์เนต์ โซวีญยองเป็นหลักรวม 33 ตัวจาก 11 ประเทศทั่วโลก และกรรมการล้วนระดับซือแป๋เรียกอาจารย์ เช่น Hugh Johnson, Serena Sutcliffe และ Clive Coates ปรากฏว่า Sassicaia วินเทจ 1972 ได้ตำแหน่ง The Best Cabernet Sauvignon

และหนังสือ Hugh Johnson’s Pocket Wine Book ปี 1982 ยกย่องให้เป็น Italy’s Best Wine ขณะที่ โรเบิร์ต ปาร์กเกอร์ ให้วินเทจ 1985 เต็ม 100 คะแนน เป็นต้น

ปี 1992 รัฐบาลอิตาลีกำหนดการจำแนกคุณภาพไวน์ใหม่ และจัดให้ ซูเปอร์ ทัสคัน อยู่ในระดับไอจีที (IGT = Indicazione Geografica Tipica) เลื่อนขึ้นมาจาก Vino da Tavola โดย IGT จะเน้นแหล่งกำเนิดของไวน์มากกว่าลักษณะและสายพันธุ์องุ่น นอกจากนั้น IGT จะเป็นรองต่ำกว่า DOC และ DOCG

$พลังของ ‘ซูเปอร์ ทัสคัน’ \'ไวน์อิตาลี\' ที่ทรงอิทธิพล$

ติกญาเนโล 2019

แต่ที่เหนือชั้นก็คือ Sassicaia เป็นไวน์ที่ใช้ชื่อเฉพาะโดยไม่ได้ตั้งชื่อตามเขตผลิต (ไวน์ของอิตาลีโดยทั่วไปจะใช้ชื่อไวน์ตามเขตที่ปลูกองุ่นหรือตั้งชื่อตามชื่อพันธุ์องุ่น ทำให้ไวน์มีชื่อเหมือนกันนับร้อย ๆ ตัวต่างกันที่ผู้ผลิต) และนับเป็นไวน์ที่ใช้ชื่อเฉพาะ (Single Estate) ตัวแรกของอิตาลีที่ได้รับเกรด DOC (Denominazione di Origin Controllata ) นั่นคือ DOC Bolgheri เนื่องจากโดยทั่วไปเกรดไวน์อิตาลีจะให้ตามพื้นที่ที่ปลูกองุ่น เช่น หากเขตใดได้ DOC ผู้ที่ปลูกองุ่นทำไวน์ในเขตนั้นจะได้ DOC ทั้งหมด

อย่ากระนั้นเลยสาธายมากไปน้ำลายสอมาชิม ไวน์ซูเปอร์ ทัสคัน กันสัก 2-3 เจ้าดีกว่า

$พลังของ ‘ซูเปอร์ ทัสคัน’ \'ไวน์อิตาลี\' ที่ทรงอิทธิพล$

ซาสซิกายยา 2017

เตนูตา ซาน กุยโด “ซาสสิกายยา” โบลเกรี ซาสซิกายยา ดีโอซี 2017 (Tenuta San Guido ”Sassicaia” Bolgheri-Sassicaia DOC 2017) : เรียกสั้น ๆ เป็นที่รู้กันว่า ซาสสิกายยา ทำจากกาแบร์เนต์ โซวีญยอง 85% และกาแบร์เนต์ ฟรอง 15% บ่ม 24 เดือนในโอ๊คฝรั่งเศส (โอ๊คใหม่ 40%) หลังจากบรรจุขวดแล้ว ปล่อยให้นอนในขวด 6 เดือน

สีแดงเข้ม สดใส หอมกลิ่นผลไม้สุก เช่น แบล็คเคอร์แรนท์ แบล็คเบอร์รี พลัม มัลเบอร์รี และบลูเบอร์รี มิเนอรัล ดอกไวโอเลต สไปซี เฮิร์บ ชะเอมเทศ อบเชย ใบยาสูบ ซีดาร์ โรสแมรี วานิลลา มินต์ กาแฟ บอดี้หนักแน่นและครีมมี แอสิดสดชื่น แทนนินหนักแน่นแต่เริ่มจะสุก จบยาวด้วยผลไม้ มิเนอรัล สไปซี เฮิร์บ วานิลลา และโอ๊คกรุ่น ๆ ยังไม่เปิดตัวเต็มที่นัก น่าจะอีกสัก 4-5 ปีจึงจะเริ่มดื่มได้....19.5/20 คะแนน

$พลังของ ‘ซูเปอร์ ทัสคัน’ \'ไวน์อิตาลี\' ที่ทรงอิทธิพล$

โซลายา

อาญาโน “โซเลงโก” ทอสคานา ไอจีที 2018 (Argiano Solengo Toscana IGT 2018) : ไวน์ซูเปอร์ ทัสคัน ที่อาจจะไม่โด่งดังสำหรับบ้านเรา แต่น้ำเนื้อและรสชาติไม่เป็นรองใคร โดยเฉพาะอย่างยิ่งคนทำคือจานโคโม ทาชิส (Giacomo Tachis) “พระบิดา” แห่งไวน์ซูเปอร์ ทัสคัน รับประกันด้วยประการทั้งปวง คำว่า Solengo หมายถึงหมูป่าผู้สันโดษ ชอบเที่ยวท่องไปในป่าในทัสคานี

ทำจากกาแบร์เนต์ โซวีญยอง 50% เปอตีต์ แวร์โดต์ (Petit Verdot) 25% แมร์โลต์ 20% เหยาะด้วยซานโจเวเซ 5% บ่ม 18 เดือนในบาร์ริกฝรั่งเศส โดย 60% บ่มในโอ๊คใหม่ อีก 40% บ่มในโอ๊คเก่าผ่านการใช้งานมา 1 ปี

สีแดงเข้ม โกเมน สดใส หอมกลิ่นผลไม้สุก เช่น แบล็เบอร์รี แบล็คเคอร์แรนท์ แบล็คเชอร์รี ดอกไวโอเลต เอิร์ธตี้ สไปซี่ เฮิร์บ กานพลู จันทน์เทศ นัทตี้ ซีดาร์ ใบยาสูบ สนิมเหล็ก ไอโอดีน ไส้ดินสอดำ โอ๊คหอมกรุ่น แอสิดสดชื่น แทนนินยังแน่นแต่เริ่มนุ่ม จบยาวด้วยผลไม้ มิเนอรัล สไปซี ฟูลบอดี้ อาจจะยังไม่เปิดตัวเต็มที่นักควรรออีกสัก 2 ปี ใครจะดื่มตอนนี้ก็ไม่ว่ากัน.....19.5/20 คะแนน

$พลังของ ‘ซูเปอร์ ทัสคัน’ \'ไวน์อิตาลี\' ที่ทรงอิทธิพล$

ซิเอปิ 2020

มาร์เคซี มาซเซอิ “ซิเอปิ” ทอสคานา ไอจีที 2020 (Marchesi Mazzei “Siepi” Toscana IGT 2020) : Marchesi Mazzei นั้นทำไวน์มาตั้งแต่ปี 1438 เป็น ซูเปอร์ ทัสคัน ที่อาจไม่โด่งดังเท่าอีกหลายตัว แต่รสชาติไม่เป็นรองใคร เป็นไวน์สไตล์ Powerful & Complex & Fruit

ทำจากแมร์โลต์ และซานโจเวเซ ในอัตรา 50-50% เป็นองุ่นอายุมากจากไร่ชื่อ Siepi ตามรุ่นนั่นเอง เก็บองุ่นด้วยมือและหมักในถังสแตนเลสและถังไม้ บ่ม 18 เดือนในถังบาร์ริกฝรั่งเศส ในโอ๊คใหม่ 70% อีก 30% เป็นโอ๊คใช้แล้ว

$พลังของ ‘ซูเปอร์ ทัสคัน’ \'ไวน์อิตาลี\' ที่ทรงอิทธิพล$ ไวน์ซูเปอร์ ทัสคัน

สีแดงเข้ม สดใส หอมกลิ่นผลไม้ พลัม แบล็กเชอร์รี แบล็คเบอร์รี ราสพ์เบอร์รี สตรอว์เบอร์รี ดอกลาเวนเดอร์ ควันไฟย่างเนื้อ เมนธอล มิเนอรัล ช็อกโกแลต หนังสัตว์ ใบชา ซีดาร์ สไปซี่ เฮิร์บ อบเชย กานพลู ชะเอมเทศ กราไฟต์ ครีมมี โอ๊คหอมกรุ่น แอสิดสดชื่น แทนนินหนักแน่น จบยาวด้วยผลไม้สุก มิเนอรัล สไปซี เฮิร์บ ดื่มตอนนี้ก็ได้ถ้าอดใจไม่ไหว ที่แน่ ๆ จะให้อร่อยต้องรออีกสัก 4-5 ปี วินเทจนี้ควรซื้อเก็บไว้.........19.5/20 คะแนน

$พลังของ ‘ซูเปอร์ ทัสคัน’ \'ไวน์อิตาลี\' ที่ทรงอิทธิพล$ โบลเกริ ไวเนอรี บ้านเกิดของซูเปอร์ ทัสคัน ตัวแรก