'ปูญัค' สุดยอด 'ไวน์ฝั่งซ้าย' แห่งตำนาน 'ไวน์ 3 เสือเมด็อก'
เขียนถึง 'เปสซัค ลีญอง' (Pessac-Leognan) 'ไวน์ฝั่งซ้าย' (Left Bank) ไปแล้ว ก็ต้องพูดถึง 'ปูญัค' (Pauillac) ตำบลที่ตั้งของ 'ไวน์ 3 เสือเมด็อก' จากทั้งหมด 5 เสือ หรือ '5 อรหันต์' มาอยู่ที่นี่ถึง 3 ย่อมไม่ธรรมดา
ไวน์ 5 เสือ / 5 อรหันต์ คืออะไร ตามบัญชีการจัดเกรด ไวน์บอร์กโดซ์ 1855 แบ่ง ไวน์ระดับกรองด์ ครูส์ (Grand Crus) เป็น 5 ชั้น ชั้น 1 มี 5 ชาโต บางคนเรียกว่า 5 เสือ บางคนเรียก 5 อรหันต์ ส่วน “เมด็อก” (Medoc) เป็นอำเภอที่ตั้งของตำบล ปูญัค นอกนั้นก็แบ่งกันออกไป อีก 4 ชั้น รวมทั้งสิ้น 61 ชาโต
ความไม่ธรรมดาของปูญัค อยู่ตรงในจำนวน กรองด์ ครูส์ 5 ชั้นรวม 61 ชาโตนั้น อยู่ในปูญัคมากที่สุดคือ 18 ชาโต หรือคิดเป็น 30% โดยเฉพาะ ไวน์ชั้น 1 มีถึง 3 ชาโตหรือ 3 เสือ
ได้แก่ ชาโต มูตง ร็อธส์ชิลด์ (Chateau Mouton Rothschild), ชาโต ลาฟิต ร็อธส์ชิลด์ (Chateau Lafite Rothschild) และ ชาโต ลาตูร์ (Chateau Latour) แค่ 3 ชาโตนี้คนรักไวน์บอกว่าแค่ได้ชิมสักแก้วก็สวรรค์แล้ว
ปูญัค มีฐานะเป็นคอมมูน (Commune) ในฌีฮรอง ดีพาร์ตเมนท์ (Gironde Department) แคว้นอากีแตน (Aquitaine) ซึ่งมีเมืองหลวงคือบอร์กโดซ์ (Bordeaux) ถ้าเทียบกับบ้านเราปูญัคก็น่าจะเป็นตำบลหนึ่งของอำเภอเมด็อก เมืองบอร์กโดซ์ อยู่ห่างจากตัวเมืองขึ้นไปทางเหนือประมาณ 53 กิโลเมตร อยู่ริมแม่น้ำฌีฮรองด์ (Gironde) ได้รับการยกย่องให้เป็นเมืองหลวงด้านการผลิตไวน์ของอำเภอเมด็อก
ปูญัค มีพื้นที่เพียง 12 ตารางกิโลเมตร ประชากร 6,000 คน แต่เป็นตำบลที่สมควรจดจำที่สุด เพราะผลิต ไวน์ระดับ กรองด์ ครูส์ มากที่สุดถึง 18 ตัว แล้ว
ยังเต็มไปด้วยรสชาติและเสน่ห์ของอาหารนานาชนิด ที่ขึ้นชื่อก็คือ แกะและซีฟู้ด เนื่องจากมีพื้นที่ติดกับแม่น้ำฌีฮรองด์ แม่น้ำสายนี้เป็นเส้นเลือดใหญ่ของการผลิตไวน์ในบอร์กโดซ์ และนำอาหารอันอุดมสมบูรณ์มาจากมหาสมุทรแอตแลนติก
ปูญัค มีพื้นที่ปลูกองุ่น 1,199 เฮกตาร์ (1 เฮกตาร์ = 6 ไร่ 1 งาน) ปลูกองุ่นกาแบร์เนต์ โซวีญยอง (Cabernet Sauvignon) มากที่สุด ตามด้วยแมร์โลต์ (Merlot), กาแบร์เนต์ ฟรองซ์ (Cabernet Franc), เปอติต์ แวร์กโดต์ (Petit Verdot), มาลเบ็ค (Malbec) และการ์เมแนร์ (Carmenere) ผลิตไวน์ปีละประมาณ 8 ล้านขวด
ท่าเรือ (Port de Plaisance) ของปูญัค เคยเป็นที่ขนถ่ายสินค้าที่ใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่งของเมืองบอร์กโดซ์ ปัจจุบันการคมนาคมอย่างอื่นสะดวกและรวดเร็วกว่า ท่าเรือนี้จึงกลายเป็นสวรรค์ของผู้นิยมเรือยอร์ช มีครบถ้วนทั้งบรรยากาศดี ๆ ไวน์เยี่ยม อาหารอร่อย
ในช่วงวันหยุดสุดสัปดาห์จะมีผู้คนพาครอบครัวมาเดินเล่นและพักผ่อน เด็ก ๆ ก็มีสนามเด็กเล่นอย่างดี ส่วนหนึ่งนักท่องเที่ยวที่มาพักที่ในเมืองเพื่อชมไร่องุ่น โรงผลิตไวน์ และกินอาหารอร่อย ๆ ถ้าอยากชิมไวน์และดูเรื่องราวเกี่ยวกับไวน์ ก็แวะไปที่ ปูญัค เมซง ดู แวง (Pauillac Maison du Vin) หรือ บ้านไวน์แห่งปูญัค
ไวน์ปูญัควินเทจเก่า ๆ ในเซลลาร์ของผู้ผลิต
ผมเคยพักโรงแรม Hotel de France et Angleterre อยู่ใกล้กับท่าเรือ มี 29 ห้อง แค่เดินข้ามถนนมาก็ถึงท่าเรือ ตอนค่ำก็ดินเนอร์แถวท่าเรือ คนปูญัคแนะนำว่า แกะ (Lamb of Pauillac) เนื้อนุ่มอร่อยมาก ผู้จัดการร้านอาหารบอกว่ามาปูญัค ต้องกินแกะปูญัคกับไวน์ปูญัคเท่านั้น ไวน์อื่นไม่เข้ากัน
ในเมืองไทยไม่มีใครสั่งแกะปูญัคมาขาย ผมเคยกินครั้งล่าสุดที่ร้าน เลส์ ซามีส์ (Les Amis) ตึกซอร์เซนเตอร์ ในสิงค์โปร์ สมัยที่ยังเป็น 1 ดาวมิชลิน (ปัจจุบันได้ 2 ดาว) ตอนนั้นเขาเสิร์ฟแกะปูญัคกับ 3 กรองด์ ครูส์ ชั้น 1 แห่งปูญัค วินเทจ 2009 สุดยอดจริง ๆ
ถ้าชอบซีฟู้ดแนะนำให้ชิม ลา มูคลาด (La Mouclade) หอยแมลงภู่เนื้อนุ่ม ปรุงได้หลายเมนู ที่นิยมคืออบแล้วคลุกกับครีมที่ตีกับซอสไวน์ขาว กินกับไวน์ขาวบอร์กโดซ์ที่ทำจากโซวีญยอง บลอง, เซมิลยอง (Sémillon) และมุสกาเดลล์ (Muscadelle) อร่อยจนแทบจะฝากหัวใจไว้กับฝาหอย
ปิดท้ายขนมหวานพื้นเมือง กาเนอเลส์ (Caneles) ลักษณะเป็นขนมเค้กไข่แดงอบในแม่พิมพ์ กินกับไวน์หวานจากโซแตรส์อร่อยที่สุด ขนมนี้เกิดขึ้นโดยบังเอิญ โดยสมัยก่อน ไวน์ระดับกรองด์ ครูส์ ของชาโตในเมด็อกจะตกตะกอนไวน์ให้ใสด้วยไข่ขาว ทำให้ไข่แดงเหลือบานเบอะ เจ้าของไม่รู้จะทำอย่างไร จึงให้แม่ครัวหาสูตรทำขนมไปแจกคนงานในไร่องุ่น แม่ครัวจึงเอากากน้ำตาลอ้อยมาผสมกับไข่แดงแล้วนำไปอบ สีสันออกมาคล้ายน้ำตาลเข้ม หรือน้ำตาลชาโคล บางคนก็ใช้คาราเมลแทนกากน้ำตาลอ้อย จนกระทั่งกลายเป็นขนมหวานขึ้นชื่อมาถึงทุกวันนี้
มาปูญัคก็ต้องชิมไวน์ปูญัค จริง ๆ ผมชิมมาเยอะ แต่เอาที่ได้ชิมมาในรอบ 7 วันก่อนจะเขียนเรื่องนี้และคัดเลือกมาส่วนหนึ่ง
ชาโต มูตง ร็อธชิลด์ 2015
ชาโต มูตง ร็อธส์ชิลด์ 2015 (Château Mouton Rothschild 2015) : ทำจากกาแบร์เนต์ โซวีญยอง 82% แมร์โลต์ 16% และเปอตีต์ แวร์กโดต์ 2% บ่ม 19 เดือนในถังโอ๊คฝรั่งเศสใหม่ 100% บรรจุขวดเดือนกรกฎาคม 2017 ฉลากออกแบบโดยแกร์อาร์ด ริชเตอร์ (Gerhard Richter) ศิลปินร่วมสมัยชาวเยอรมัน
สีแดงโกเมนเข้ม สดใส หอมกลิ่นผลไม้ แบล็คเคอร์แรนท์ แบล็คเบอร์รี พลัม แบล็คเชอร์รี และบลูเบอร์รี ดอกไวโอเลต กลีบกุหลาบแห้ง เอิร์ธตี้ ไม้จันทน์ ซีดาร์ กราไฟต์ สไปซีเฮิร์บ ยี่หร่า จันทน์เทศ อบเชย โอ๊คหอมกรุ่นและสโมคกี้ ใบยาสูบ บอดี้หนักแน่น แอสิดสดชื่น แทนนินหนักแน่นนุ่ม ยังไม่เปิดตัวเต็มที่นักน่าจะอีก 5-6 ปีเป็นอย่างน้อย เป็นไวน์ที่คนรักไวน์ตัวจริงเสียงจริง ต้องมีเก็บไว้ในเซลลาร์ สามารถเก็บได้กว่า 30 ปี....20/20 คะแนน
ชาโต ลาฟิต ร็อธชิลด์ 2015
ชาโต ลาฟิต ร็อธส์ชิลด์ 2015 (Château Lafite Rothschild 2015) : ไวน์ 1 ใน 5 เสือเมด็อก ทำจากกาแบร์เนต์ โซวีญยอง 91% และแมร์โลต์ 9% บ่ม 20 เดือนในโอ๊คฝรั่งเศสใหม่ 100%
สีแดงโกเมนเข้ม สดใส หอมกลิ่นผลไม้ แบล็คเคอร์แรนท์ แบล็คเบอร์รี แบล็คเชอร์รี พลัม ราสพ์เบอร์รี และบลูเบอร์รี ดอกไวโอเลต กล่องซิการ์ สไปซี เฮิร์บ จันทน์เทศ เปปเปอร์ อบเชย ขี้กบจากการเหลาดินสอดำ สโมคกี้โอ๊ค ควันไฟ มิเนอรัล เอิร์ธตี้ ใบยาสูบ ใบชาแห้ง ๆ ซีดาร์ แอสิดสดชื่น แทนนินยังหนักแน่น จบยาวด้วยผลไม้ มิเนอรัล สไปซีเฮิร์บ และโอ๊คหอมกรุ่น ดื่มตอนนี้ก็ได้ แต่ถ้ารอได้อีก 4-5 ปีข้างหน้าจะอร่อยกว่านี้ เป็นอีกวินเทจหนึ่งที่อนาคตไกล ใส่ตู้แช่ไวน์ดี ๆ เก็บได้อีกถึง 40 ปี.......20/20 คะแนน
ชาโต ลาตูร์ 2014
ชาโต ลาตูร์ 2014 (Château Latour, Pauillac 2014) : ไวน์ 1 ใน 5 เสือเมด็อก 1855 ทำจากกาแบร์เนต์ โซวีญยอง 90% แมร์โลต์ 9.25% กาแบร์เนต์ ฟรอง 0.5% และเปอร์ตีต์ แวร์กโดต์ 0.25%
สีแดงโกเมนเข้ม สดใส หอมกลิ่นผลไม้ พลัม แบล็คเบอร์รี แบล็คเคอร์แรนท์ แบล็คเชอร์รี ราสพ์เบอร์รี มิเนอรัล ดอกไวโอเล็ตแห้ง กาแฟ ช็อกโกแลต สไปซีเฮิร์บ เปปเปอร์ อบเชย จันทน์เทศ กานพลู ไส้ดินสอดำ ซีดาร์ ใบยาสูบ โอ๊คหอมกรุ่น แอสิดสดชื่น แทนนินหนักแน่นเนียนนุ่ม จบยาวเหยียดด้วยผลไม้ สโมคกี้โอ๊ค มิเนอรัล สไปซี เฮิร์บ เป็นวินเทจที่เพิ่งจะเริ่มดื่มได้ ถ้าจะให้อร่อย ร้องเพลงรอไปอีก 3-4 ปี ......19.5/20
ชาโต ปิชง บาฮรง 2020
ชาโต ปิชง บาฮรง 2020 (Château Pichon Baron 2020) : เป็น 1 ใน 15 กรองด์ ครูส์ ชั้น 2 ได้รับการยกย่องว่าเป็น "Super Seconds” ทำจากกาแบร์เนต์ โซวีญยองและแมร์โลต์ ในอัตรา 76 -24 % บ่มโอ๊ค 18 เดือน 80% ในโอ๊คใหม่
สีแดงเลือดหมูเข้ม หอมกลิ่นผลไม้ แบล็คเคอร์แรนท์ แบล็คเบอร์รี พลัม ดอกไวโอเลต มิเนอรัล ซีดาร์ ใบยาสูบ สนิมเหล็ก สไปซี เฮิร์บ จันทน์gทศ แอสิดสดชื่น แทนนินยังแน่นปึ้ก ยังไม่เปิดตัว น่าจะเริ่มดื่มได้ในอีก 6-7 ปีข้างหน้า......19/20 คะแนน
ชาโต แคร์ก มิลง 2018
ชาโต แคร์ก มิลง 2018 (Chateau Clerc Milon 2018) : คนไทยเรียกไวน์ตัวนี้ว่า “ตุ๊กตาคู่” เป็น ไวน์กรองด์ ครูส์ คลาสเซ ชั้น 5 อยู่ในเครือ ชาโต มูตง ร็อธส์ชิลด์
เบลนด์จากองุ่นกาแบร์เนต์ โซวีญยอง 60% แมร์โลต์ 25% กาแบร์เนต์ ฟรอง (Cabernet Franc) 9% เปอติต์ แวร์กโดต์ 3% และการ์เมแนร์ (Carmenere) 1%
สีแดงเข้มจนเกือบดำ สดใส ฟรุตตี้มีผลไม้ พลัม แบล็คเบอร์รี แบล็คเคอร์แรนท์ ราสพ์เบอร์รี แบล็คเชอร์รี และบลูเบอร์รี มิเนอรัล ใบยาสูบ ดอกไวโอเล็ต สไปซี เปปเปอร์ เฮิร์บแห้ง ๆ อบเชย ซีดาร์ ใบไธม์ มะกอกดำ เมนธอล แอสิดสดชื่น แทนนินนุ่มเนียน ฟูลบอดี้ จบยาวด้วยผลไม้ สไปซีเฮิร์บ มิเนอรัล สามารถดื่มได้เวลานี้ แต่ถ้าจะให้พีกเต็มที่รออีกสัก 3-4 ปีเป็นอย่างน้อย.......19.5 / 20 คะแนน
ผมไป ปูญัค มาแล้ว 12 ครั้ง ล่าสุดคือเดือนกรกฎาคม 2567 คนที่นั่นบอกว่าช่วงโควิดที่ผ่านมาได้ทำลายหลายสิ่งสูญหายไป วันนี้กลับคืนมาแม้ไม่เท่าเดิม แต่มนต์เสน่ห์ของ “ปูญัค” ไม่เคยจางหายไป
