ซีไรต์’ประกาศผล 'รอบคัดเลือก' Shortlist นวนิยาย ปี 67 จำนวน 8 เล่ม

คณะกรรมการดำเนินงาน รางวัลวรรณกรรมสร้างสรรค์ยอดเยี่ยมแห่งอาเซียน หรือ ซีไรต์ ประจำปี 2567 ได้เปิดรับผลงานวรรณกรรมประเภท นวนิยาย มาตั้งแต่ปลายปี 2566 จนถึงวันที่ 30 เมษายน 2567

มีผู้สนใจส่งผลงานเข้าประกวดทั้งสิ้น จํานวน 69 เรื่อง

วันที่ 24 สิงหาคม 2567 คณะกรรมการได้พิจารณาคัดเลือกผลงานให้ผ่านเข้า รอบแรก Longlist จำนวน 17 เล่ม

Cr. Kanok Shokjaratkul

ล่าสุด วันที่ 30 กันยายน 2567 คณะกรรมการได้พิจารณาคัดเลือกผลงานให้ผ่านเข้า รอบคัดเลือก Shortlist จำนวน 8 เล่ม ได้แก่

1 กี่บาด / ประเสริฐศักดิ์ ปัดมะริด / สำนักพิมพ์คมบาง

2 คุณเคนต์และข้าพเจ้า Ms. Kent & Me / LADYS (ลาดิด) / สำนักพิมพ์แซลมอน

3 แชมเปญจ์น ซูเปอร์โนวา และการฆ่าตัวตายครั้งสุดท้ายของชาลี / พิชา รัตนานคร / สำนักพิมพ์จงสว่าง

4 แมลงสาบในเมืองสลด / อ้อมแก้ว กัลยาณพงศ์ / อ้อมแก้ว กัลยาณพงศ์

5 แมลงอายุสั้นที่เราไม่รู้จัก / กล้า สมุทวณิช / สำนักพิมพ์คมบางฃ

6 ล้านนาฮาเร็ม / สาคร พูลสุข / ผจญภัยสำนักพิมพ์

7 ห้องเรณู / วิภาส ศรีทอง / สำนักพิมพ์สมมติ

8 อันกามการุณย์ Non fa niente / ลาดิด / ลาดิดและมูนสเคป

Cr. Kanok Shokjaratkul

• คำประกาศของคณะกรรมการ

การประกาศรางวัลวรรณกรรมสร้างสรรค์ยอดเยี่ยมแห่งอาเซียน (ซีไรต์) ปีที่ 46 ประจำปี 2567 เป็นการประกวดประเภท นวนิยาย มีหนังสือจากสำนักพิมพ์และนักเขียนส่งเข้าประกวด 69 เรื่อง เป็นเรื่องที่จัดพิมพ์ในปี 2567 จำนวน 26 เรื่อง นอกนั้นเป็นงานพิมพ์ในปีก่อนหน้านั้น และอยู่ในเกณฑ์กติกาการประกวดทุกเรื่อง

Cr. Kanok Shokjaratkul

ด้วยเรื่องหลากแนวเช่นปีที่ผ่าน ๆ มา ได้แก่ งานแนวขนบนิยม สะท้อนภาพชีวิตสังคมและครอบครัว แนวอิงประวัติศาสตร์ แนวสืบสวนสอบสวน แนวปรัชญาความคิดเชิงศาสนา แนวชีวิตผจญภัย แนววิทยาศาสตร์ ไซไฟ แฟนตาซี แม้แต่แนววรรณกรรมเยาวชน วรรณกรรมออนไลน์ที่นำมาปรับแก้พิมพ์ขึ้นใหม่ และวรรณกรรมที่ให้ภาพความหลากหลายทางเพศ

Cr. Kanok Shokjaratkul

ผลงานทั้งหมดเหล่านี้สร้างสรรค์ขึ้นจากนักเขียนหลายรุ่น ทั้งรุ่นใหม่รุ่นเก่า บางคนมีผลงานส่งมากกว่า 1 เรื่อง บางคนเป็นนักเขียนที่เคยได้รับรางวัลซีไรต์ หรือเคยผ่านรอบ Shortlist มาก่อน รวมถึงได้รับรางวัลอื่น ๆ ที่นักเขียนและสำนักพิมพ์ให้ความสนใจ ใช้เวทีการประกวดวรรณกรรมเป็นทางผ่านของหนังสือไปสู่ผู้อ่าน

Cr. Kanok Shokjaratkul

ในปี 2567 มีข้อสังเกตจากคณะกรรมการคัดเลือกเกี่ยวกับนวนิยายหลากแนวดังกล่าว หลายประเด็น เช่น เห็นว่ารูปลักษณ์ภายนอกของหนังสือ มีแนวโน้มเป็นนวนิยายขนาดสั้นมากขึ้น มีการเปิดพื้นที่ให้ภาษาถิ่นผ่านชื่อเรื่อง ฉาก ตัวละคร บทสนทนา และกลิ่นอายที่แปลกแตกต่าง

Cr. Kanok Shokjaratkul

อีกส่วนหนึ่งก็มีสหบทกับวรรณกรรมสากล โดยเนื้อหาหลักกับกลวิธีเล่าเรื่องยังคงนำเสนออย่างหลากหลาย ไม่ซ้ำแบบ โดยนักเขียนจำนวนหนึ่ง หยิบข้อมูลที่เป็นประวัติศาสตร์สังคม การเมือง เศรษฐกิจ ในอดีต นำมาประกอบสร้างขึ้นใหม่ เป็นการฟื้นชีวิตใหม่ให้กับประวัติศาสตร์ ขณะนักเขียนอีกจำนวนไม่น้อย หรือส่วนใหญ่ จะอยู่กับสังคมยุคใหม่ อยู่กับปัจจุบัน หรืออยู่กับผลกระทบในมิติต่าง ๆ ทางการเมือง เศรษฐกิจ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รวมทั้งโรคระบาด หรือแม้แต่เรื่องเพศวิถีอันหลากหลาย ก็ยังเป็นเนื้อหาที่โดดเด่น เป็นเนื้อหาที่เปิดกว้างให้นักเขียนได้หยิบยกมาสะท้อนผ่านวรรณศิลป์สร้างเป็นวรรณกรรมไทยในแนวสร้างสรรค์

• กี่บาด

ผู้ประพันธ์ : ประเสริฐศักดิ์ปัดมะริด ผู้จัดพิมพ์ : สํานักพิมพ์คมบาง

เล่าเรื่องราวของช่างทอผ้า แม่ญิง ล้านนา 3 รุ่นที่มีวิถีชีวิตผูกพันกับการทอผ้าซิ่นตีนจกซึ่งเป็นศิลปะการทอผ้าพื้นเมืองของล้านนา เส้นสายลวดลายบนผืนผ้าเปรียบเสมือนกับเรื่องราวชีวิตที่มีบาดแผลและความทรงจำอันเจ็บปวดของตัวละคร กี่บาดซึ่งเป็นชื่อนวนิยายเป็นสัญลักษณ์เปรียบได้กับแผลเป็นที่ย้ำเตือนประสบการณ์อันเลวร้ายในชีวิต เป็นการเชื่อมโยงเรื่องราวการทอผ้ากับเรื่องราวชีวิตของตัวละครได้อย่างน่าติดตาม นอกจากนั้นผ้าซิ่นทอในเรื่องยังเป็นสัญลักษณ์ของการส่งต่อ พลังความเป็นหญิง ในครอบครัว

เนื้อหาของนวนิยายแบ่งเป็นสามช่วงใหญ่ตามเรื่องราวของตัวละครหลัก เล่าด้วยสายตาของผู้รู้ผ่านมุมมองของตัวละครแต่ละรุ่น เริ่มตั้งแต่ส่วนของ เอวซิ่น เป็นเรื่องราวของ แม่หม่อนเฮือนแก้ว หญิงชราที่เป็นผู้รับและส่งต่อมรดกการทอผ้าจากบรรพบุรุษ ผู้พบกับความรักต้องห้ามในวัยสาวซึ่งต่อมาต้องเผชิญกับความรุนแรงในครอบครัวและเหตุการณ์ที่สร้างบาดแผลในใจตลอดชีวิต

ตามด้วย ตัวซิ่น เป็นเรื่องราวของ แม่อุ้ยนาค ลูกสาวของหญิงชราที่ถูกมารดาชัง สุดท้าย ตีนซิ่น เป็นเรื่องของรุ่นหลานชาย บ่าหงส์ ผู้เลือกวิถีชีวิตของตนเป็นหญิงขัดกับเพศกำเนิด และเป็นผู้สืบทอดมรดกการทอผ้าในครอบครัวซึ่งตามประเพณีวัฒนธรรมของล้านนาสงวนไว้สำหรับผู้หญิงเท่านั้น

ผู้เขียนถักทอเรื่องราวประดุจดังการสอดประสานเส้นใยฝ้ายเป็นลวดลายบนผืนผ้า ผสมผสานข้อมูลภูมิปัญญาท้องถิ่นเรื่องการทอผ้าเข้ากับเรื่องเล่าแนวบันเทิงคดีได้อย่างสอดคล้องและแนบเนียน นำเสนอฉากท้องเรื่องที่มีภูมิหลังทางสังคมและบรรยากาศทางวัฒนธรรมของล้านนาในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 นอกจากนั้น ยังได้นำเสนอเรื่องราวการกดขี่สตรีเพศในครอบครัว รวมทั้งเรื่องเพศวิถีความเป็นชายและความเเป็นหญิงกับการก้าวผ่านข้อห้ามทางประเพณีวัฒนธรรมที่สังคมกำหนด

การเล่าเรื่องของนวนิยายเป็นไปอย่างเรียบง่าย งดงาม กระจ่างชัดด้วยการใช้ภาษาพรรณนาอารมณ์ความรู้สึกของตัวละครอย่างน่าสะเทือนใจ สร้างความรู้สึกร่วมแก่ผู้อ่าน

• คุณเคนต์และข้าพเจ้า Ms. Kent & Me

ผู้ประพันธ์ : LADYS(ลาดิด) ผู้จัดพิมพ์ : สํานักพิมพ์แซลมอน

เป็นนวนิยายสั้น เล่าเรื่องผ่านตัวละครที่เรียกตนเองว่า ข้าพเจ้า กล่าวถึง คุณเคนต์ และความสัมพันธ์ระหว่างคนทั้งสอง ตรงตามชื่อเรื่อง ดำเนินเรื่องอย่างเรียบง่ายและงดงาม แต่ก็ซ่อนเงื่อนและคลายปมไปทีละเปลาะ สร้างพลังดึงดูดให้ผู้อ่านติดตามไปจนจบเล่ม

ผู้ประพันธ์ได้สร้างสรรค์นวนิยายแนวขนบด้วยน้ำเสียงของคนรุ่นใหม่ ใช้ตัวละครที่ดูธรรมดา มีความคิดและการกระทำสมจริง แต่ในขณะเดียวกันก็แทรกความผิดแผกไปจากวิถีปกติ ราวกับอยู่ในโลกเหนือจริง เช่นเดียวกับสถานที่อันเป็นที่เกิดของเรื่องราว ซึ่งมีความงดงามราวภาพวาดแนวอิมเพรสชันนิสต์ มีทั้งภูเขา ทะเล หาดทราย และกระท่อมสีขาวกลางสวนดอกไม้ริมหน้าผา แต่ก็ยังแอบซ่อนอันตรายและความท้าทายที่ตัวละครต้องเผชิญไว้ด้วย

ผู้เขียนยังมีความเด่นในเรื่องการใช้ภาษาที่ง่าย กระชับ หากสื่อแสดงความรู้สึกนึกคิดและอารมณ์ของตัวละคร และบรรยากาศของสถานที่ต่าง ๆ ได้แจ่มชัด ทั้งยังสอดแทรกสัญลักษณ์ที่ตีความได้หลากหลายไว้อย่างแนบเนียน

สิ่งที่น่าสนใจอีกประการหนึ่งของนวนิยายเรื่องนี้ คือการก้าวข้ามกรอบความคิดความเชื่อเดิม ๆ เกี่ยวกับความรักและการอยู่ร่วมกันฉันคนรัก โดยยังดำรงความศรัทธาในคุณค่าของความรักและความใฝ่ฝันไว้อย่างมั่นคง ถ่ายทอดผ่านเรื่องราวที่ถักทอขึ้นอย่างประณีต นำพาผู้อ่านเข้าไปอยู่ในความเปลี่ยวเหงาของชายหาดร้างผู้คนและความโดดเดี่ยวของตัวละคร ลงลึกสู่ท้องทะเลความคิดความรู้สึกของ “คุณเคนต์และ ข้าพเจ้า” ทอดสายตาไปไกลจนถึงแนวที่ขอบฟ้าจรดทะเล เพื่อมองให้เห็น ประภาคาร ที่คล้ายมี คล้ายไม่มี พร้อมกับคิดว่า หรือมันอาจแอบซ่อนอยู่ในจิตใจของเราทุกคน

• แชมเปญจ์น ซูเปอร์โนวา และการฆ่าตัวตายครั้งสุดท้ายของชาลี

ผู้ประพันธ์ : พิชา รัตนานคร ผู้จัดพิมพ์ : สํานักพิมพ์จงสว่าง

เล่าเรื่องชีวิตจืดชืดของ ชาลี คนธรรมดาคนหนึ่ง ชีวิตประจำวันเป็นดังเครื่องจักร ที่ทำซ้ำ ๆ ไร้ความหมาย หาคุณค่าในตนเองไม่เจอ เป็นมนุษย์หลังห้อง ขี้แพ้ ไม่มีใครมองเห็นตั้งแต่วัยเด็กจนสู่วัยทำงาน ไม่อาจต่อสู้แย่งชิงของที่ตนต้องการ

ผู้เขียนสะท้อนชีวิตผู้คนมากมายในสังคมที่อยู่อย่างไร้คุณค่า ไร้จุดหมาย ไร้เพื่อน เบื่อ เหงา เจ็บป่วย ดังเนื้อเพลงตอนหนึ่งของ แชมเปญจ์น ซูเปอร์โนวา "คนมากมายเท่าใดกันที่กำลังใช้ชีวิตในแบบของพวกเขา"  เป็นชีวิตที่น่าสะเทือนใจที่การอยู่หรือตายก็ไม่ต่างกัน

เป็นนวนิยายที่ใช้สัญลักษณ์เล่าเรื่องเหนือจริง สร้างความประหลาดใจ เรียกร้องการตีความ สะท้อนสิ่งที่เกิดขึ้นในสังคมปัจจุบันที่ดูเหมือนการตายก็ไม่อาจทำให้ใครสนใจ เข้าใจ หรือเห็นใจตัวประกอบของสังคมอย่างชาลีและ...คนอื่น ๆ

• แมลงสาบในเมืองสลด

ผู้ประพันธ์ : อ้อมแก้ว กัลยาณพงศ์ ผู้จัดพิมพ์ : อ้อมแก้ว กัลยาณพงศ์

เล่าเรื่องในลักษณะเรื่องเหมือนจริงและเหนือจริง ผ่านตัวละครของคนสองรุ่น คือรุ่นหนุ่มสาวในสังคมสมัยใหม่ กับคนรุ่นพ่อแม่ในสังคมสมัยเก่า โดยนักเขียนสร้างตัวละคร แม่ ให้อยู่กับความป่วยไข้บนรถเข็น คล้ายจะอยู่อย่างอ้างว้าง โดดเดี่ยว ทว่ามีความสุขทุกครั้ง เมื่อหวนนึกถึงสามีผู้ล่วงลับที่เคยชี้ชวนกันดูผีเสื้อโบยบิน

ขณะที่ลูกชายของแม่ ตัวละครเด่นของเรื่อง เป็นคนหนุ่มผู้แปลกแยก ชอบเก็บตัวอยู่เงียบ ๆ กับบาดแผลและความพ่ายแพ้ ผิดพลาดทั้งการงานและความรัก จมอยู่ในห้วงทุกข์ ไม่รู้จบสิ้น แต่ยามที่พอจะพบกับความสุขบ้าง เขาก็จะกลายร่างเป็นแมลงสาบ หดตัวลงเล็กลีบ แบนราบไปกับพื้น นี่เป็นความจริงที่เกิดขึ้นกับเขา ซึ่งถ้าไปเล่าให้ใครฟังก็ยากที่จะเชื่อว่าเป็นจริง

ทำไมและเพราะอะไร เขาถึงตกอยู่ในสภาพเช่นนั้น คงมากกว่าต้นสายปลายเหตุของความแปลกแยกในระดับพื้น ๆ ความน่าสนใจของนวนิยายเรื่องนี้ จึงอยู่ที่กลวิธีและวรรณศิลป์ของนักเขียนที่ใช้เล่าเรื่อง สลับเปลี่ยนมุมมอง บรรยายให้ภาพเหนือจริงอย่างสมจริง ล้วงลึกลงก้นบึ้งของตัวละครนำออกมาตีแผ่ ชวนให้ผู้อ่านฉุกคิด ตั้งคำถาม หรือตีความเปรียบเทียบ เมืองสลด กับ คน และ แมลงสาบ ที่วิวัฒนาการอยู่รอดมาตั้งแต่ยุคไดโนเสาร์ และ ผีเสื้อ ของคนรุ่นพ่อแม่ ที่ยังมีชีวิตทันได้เห็นสังคมของคนยุคใหม่

• แมลงอายุสั้นที่เราไม่รู้จัก

ผู้ประพันธ์ : กล้า สมุทวณิช ผู้จัดพิมพ์: สํานักพิมพ์คมบาง

เล่าเรื่องการปรับตัวของหนุ่มสาวชนชั้นกลางที่ใช้ชีวิตแบบสุขนิยมท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงอย่างโกลาหล และความผิดเพี้ยนของสภาพการเมือง เศรษฐกิจ สังคม และระบบนิเวศในปัจจุบัน ส่งผลกระทบให้ตัวละครเกิดความแปลกแยก โดดเดี่ยว ไร้ความสุข โหยหาความรักตลอดเวลา ตัวละครมักใช้ชีวิตแบบปัจเจกนิยม พึ่งตนเอง ขาดความผูกพันทางสังคม หลีกหนีโลกของความจริงไปสู่โลกจินตนาการ

ผู้เขียนเลือกแนวสมจริง เขียนเรื่องเล่าซ้อนเรื่องเล่าหลากวิธีทั้งนวนิยายขนาดสั้น เรื่องสั้น นวนิยายคอลลาจและภาพประกอบ สร้างสีสันด้วยฉากและสถานที่จริง เลือกใช้สัญญะ บทเพลง หนังสือ และบทสวดมนต์ ขับเน้นให้สัมผัสความรู้สึกลึกล้ำของตัวละคร นอกจากนั้นยังใช้วิธีการเล่าเรื่องคู่ขนานสลับฉาก 2 เหตุการณ์ไปพร้อม ๆ กัน ยั่วล้อให้ผู้อ่านติดตาม และตั้งคำถามถึงการเปลี่ยนแปลงไปสู่ชีวิตที่ดีกว่า

• ล้านนาฮาเร็ม

ผู้ประพันธ์ : สาคร พูลสุข ผู้จัดพิมพ์ : ผจญภัยสํานักพิมพ์

เล่าเรื่องประวัติศาสตร์ของลาวเหนือหรือเมืองเชียงใหม่ในยุคล่าอาณานิคมของชาวตะวันตกในสมัยรัชกาลที่4 - 5 สะท้อนให้เห็นความเปลี่ยนแปลงในการแย่งชิงอำนาจเพื่อครอบครองและฉกฉวยผลประโยชน์ทางการค้าในดินแดนลุ่มแม่น้ำปิง

ฉายภาพให้เห็นถึงวัฒนธรรมท้องถิ่น วิถีชีวิต และคติชนวิทยาของยุคสมัยดั้งเดิม จากสังคมเกษตรกรรมสู่ธุรกิจการค้าระหว่างประเทศ สื่อสารถึงพลวัตทางสังคม ปรัชญา และวิถีชีวิตของท้องถิ่นภาคเหนือ ท่ามกลางวิกฤติการเมืองทั้งภายในและภายนอกประเทศ

ผู้เขียนยังเล่าเรื่องผ่านตัวละครต่างชาติต่างภาษา และเจ้านายสตรีล้านนาด้วยมุมมองของคนนอก ร้อยเรียงสหบทจากข้อมูลทางประวัติศาสตร์ และตำนานคำบอกเล่าที่กระจัดกระจายหลอมรวมเป็นเอกลักษณ์อันงดงาม ใช้กลวิธีแนวสมจริงอย่างประณีต

เด่นในการใช้สำนวนโวหารอุปลักษณ์ด้วยน้ำเสียงและมุมมองที่แตกต่างจากเดิม สะท้อนความเป็นมนุษย์ปุถุชนที่มีทั้งกิเลส ตัณหา และความโลภ ซ้อนทับกับการรุกรานขยายอำนาจของส่วนกลางและเพื่อนบ้าน ก่อให้เกิดการตระหนักในคุณค่า และความทรงจำศึกษาของเมืองเชียงใหม่ในห้วงอดีต

• ห้องเรณู

ผู้ประพันธ์ : วิภาส ศรีทอง ผู้จัดพิมพ์ : สํานักพิมพ์สมมติ

เล่าถึงครอบครัวหนึ่งที่โรคระบาดได้แพร่เข้าไปยังพื้นที่บ้าน ส่งผลต่อวิถีชีวิตและความสัมพันธ์ของสมาชิกในครอบครัว ผู้เขียนนำเสนอให้ตระหนักว่า โรคระบาดเป็นประสบการณ์แห่งความสูญเสีย เจ็บปวด มีผลกระทบไม่เพียงต่อร่างกาย หากต่อจิตใจและตัวตนด้วย ทำให้เกิดความรู้สึกแปลกแยกกับพื้นที่ที่ตนอาศัยอยู่ นวนิยายตั้งคำถามกับความหมายของชีวิตและบ้านอันเป็นพื้นที่ที่เรามักรู้สึกเป็นส่วนหนึ่งและคุ้นเคยว่ายังเป็นเช่นนั้นอยู่หรือไม่

การพรรณนาฉากบ้านมีความโดดเด่น และสื่อให้เห็นผลกระทบจากโรคระบาดอย่างน่าสนใจด้วยชั้นเชิงทางวรรณศิลป์ โดยนำเสนอให้เห็นความแปลกแยกของตัวละครกับพื้นที่บ้าน ผ่านการพรรณนาให้ดูอึมครึม เก่าแก่ แตกร้าว มีกลิ่นอับชื้นที่ไม่สามารถขจัดออกไปได้

เปรียบเทียบบ้านว่ามีอายุขัย เสื่อมสภาพ และป่วยไข้ได้ไม่ต่างจากมนุษย์ สมาชิกในบ้านอยู่ไม่ได้ ออกไม่ได้ ชวนให้รู้สึกแปลกประหลาด อิหลักอิเหลื่อ เช่นเดียวกับห้องของเด็กชายลูกเจ้าของบ้านที่มีจุลชีพเติบโตฝังรากละอองเรณูฟุ้งแพร่ลามไปทั่ว ประหนึ่งเป็นภัยคุกคามเข้ามาในพื้นที่ส่วนตัว และยากจะขุดถอนกำจัดออกไปได้ง่ายเช่นเดียวกับโรคระบาด ความอยู่รอดของจุลชีพเหล่านี้ยังกระตุ้นเตือนให้เราตระหนักด้วยว่า มนุษย์เป็นเพียงส่วนเสี้ยวเล็ก ๆ ของธรรมชาติอันยิ่งใหญ่

ผู้เขียนนำเสนอประสบการณ์บาดแผลจากโรคระบาดได้อย่างบาดลึก ด้วยโวหารที่พาผู้อ่านดำดิ่งสู่โลกของความเจ็บป่วย โดดเดี่ยว หวาดกลัว และเนิบช้า ทำให้เห็นความเป็นมนุษย์ที่มีทั้งเปราะบางและแข็งแกร่ง ในชั่วขณะที่อ่อนแอที่สุดนั้น ยังสามารถปรับตัวและปรับเปลี่ยนมุมมองต่อสถานการณ์รอบข้างเพื่อเยียวยารักษาจิตใจและตัวตน

• อันกามการุณย์ Non fa niente

ผู้ประพันธ์ : ลาดิด ผู้จัดพิมพ์ : ลาดิดและมูนสเคป

เป็นนวนิยายที่นำเสนอเสียงของผู้มีวิถีทางเพศที่แตกต่างจากขนบสังคม แต่ก็ไม่ใช่เรื่องราวของการแสวงหาตัวตน หรือการต่อสู้เพื่อเปิดเผยรสนิยมทางเพศอย่างที่มักได้อ่านกัน เพราะในเรื่องนี้ ตัวละครหลักของเรื่องนั้นแน่ใจในตนเอง และไม่ได้หวั่นเกรงที่จะเผยตัวตนให้ครอบครัวและสามีรู้

แต่ปมสำคัญที่จะดูจะรบกวนจิตใจตัวละครเป็นพิเศษ ก็คือการใช้ชีวิตเด็ดเดี่ยวตามความต้องการของตัวละครนั้น ไม่ง่ายนักที่จะสามารถจะดำรงอยู่อย่างสอดคล้องกับบทบาททางสังคมของความเป็นแม่ อันเป็นบทบาทที่ตัวละครโอบรับและให้ความสำคัญอย่างมาก

ปมใหญ่ปมนี้ถูกเน้นย้ำอย่างหนักหน่วงผ่านมุมมองของผู้เล่าเรื่องที่ใช้สรรพนามว่าแม่ ผู้รวบรวมความกล้าสารภาพความจริงกับลูก ผ่านเรื่องราวการเดินทางของตัวตนทางเพศที่ฉีกทำลายสายใยทางสังคมรอบตัวไปทีละอย่าง ฝากรอยแผลไว้ในภาษา คำ และการเรียบเรียงที่เน้นผัสสะเชื่อมโยงสิ่งของกับร่างกายและความคิดความรู้สึกไปตลอดทั้งเรื่อง

วิธีการนำเสนอเรื่องเช่นนี้ทำให้เห็นบทบาทของวรรณกรรมในการเผยให้เห็นความอ่อนไหวของมนุษย์ ในบริบทของการเคลื่อนไหวเรื่องความเท่าเทียมทางเพศ ที่ไม่อาจตัดขาดร่างกายที่เปี่ยมเลือดเนื้อ สัญชาตญาณ และอารมณ์ความรู้สึก ออกจากชีวิต อุดมการณ์และสังคมได้

ทั้งนี้ การประกาศผลรอบต่อไป รอบตัดสิน จะมีขึ้นในวันที่ 28 ตุลาคม 2567