เก็บขยะเพื่อชาติ พลาสติก 'เปลือกหอยแมลงภู่' เก็บจนกว่าจะหมดโลก

‘งานวันนักประดิษฐ์’ 2568 ที่เพิ่งจบลงที่ ‘ไบเทค บางนา’ เผยผลงานนักวิจัยไทยแปรรูป ‘เปลือกหอยแมลงภู่’ เป็น ‘นวัตกรรมผลิตภัณฑ์เซรามิกสร้างสรรค์’

เปลือกหอยแมลงภู่ (รวมถึงหอยทะเลอื่น ๆ) กลายเป็น ขยะ ที่กองอยู่ตามเมืองชายฝั่งทะเล ปีนี้ สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) จัดงาน วันนักประดิษฐ์ ประจำปี 2568 (Thailand Inventors’ Day 2025) เผยผลงานนักวิจัยไทยที่นำ ขยะจากเปลือกหอยแมลงภู่ ผ่านนวัตกรรมผลิตภัณฑ์เซรามิกสร้างสรรค์

$เก็บขยะเพื่อชาติ พลาสติก \'เปลือกหอยแมลงภู่\' เก็บจนกว่าจะหมดโลก$ คนทั่วโลกกินหอยแมลงภู่ (Cr.bath.ac.uk)

โดย รศ.ดร.พิมพ์ทอง ทองนพคุณ และคณะมหาวิทยาลัยบูรพา นำ เปลือกหอยแมลงภู่ ซึ่งมีลักษณะเฉพาะ มีความแข็งแรงของโครงสร้างผลึก เปลือกหอยเป็นแคลเซียมคาร์บอเนตประเภทอะราโกไนต์ ซึ่งต่างจากหอยชนิดอื่น และมีความวาวของเปลือกหอยตามขนาดที่ต่างกัน นำนวัตกรรมผลิตภัณฑ์เซรามิกสร้างสรรค์ ผ่านการแปรรูปด้วยกระบวนการที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ได้ผงเปลือกหอยหลายขนาด นำมาผสมร่วมกับดินเซรามิกและน้ำเคลือบ ทดแทนผงแคลเซียมที่ใช้ทั่วไปได้ สร้างสรรค์เป็นเซรามิก

$เก็บขยะเพื่อชาติ พลาสติก \'เปลือกหอยแมลงภู่\' เก็บจนกว่าจะหมดโลก$ เปลือกหอยแมลงภู่สู่นวัตกรรมผลิตภัณฑ์เซรามิก

ซึ่งมีคุณสมบัติมีความแข็งแรงสูง มีลวดลายพื้นผิวตามธรรมชาติตามสีและลายของเปลือกหอย กระบวนการผลิตไม่ซับซ้อน ผ่านการออกแบบ เพิ่มมูลค่าจากความงามตามธรรรมชาติและความยั่งยืน อีกทั้งผลิตภัณฑ์มีศักยภาพในการนำไปสร้างผลิตภัณฑ์ที่ยั่งยืนได้อีกมาก

$เก็บขยะเพื่อชาติ พลาสติก \'เปลือกหอยแมลงภู่\' เก็บจนกว่าจะหมดโลก$ เปลือกหอยนางรมสร้างฐานปะการัง (Cr.texanbynature.org)

ในงานวันนักประดิษฐ์ ปี 2567 ดร. ชุติพันธ์ เลิศวชิรไพบูลย์ นักวิจัยจากทีมวิจัยการวินิจฉัยระดับนาโนฯ นำผลงาน “เส้นพลาสติกสำหรับเครื่องพิมพ์สามมิติผลิตจากขยะเปลือกหอยแมลงภู่และขยะพลาสติกชีวภาพ” ด้วยความร่วมมือระหว่าง สวทช. โดยนาโนเทค และจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โดยศาสตราจารย์ ดร.สนอง เอกสิทธิ์ ที่มีแนวคิดการใช้ประโยชน์ไบโอแคลเซียมคาร์บอเนตจากเปลือกหอยแมลงภู่ที่ได้ทำงานวิจัยมาก่อนหน้านั้น จากความเป็นไปได้สำหรับเทคโนโลยีการพิมพ์สามมิติ โดยจะไปแทนที่แคลเซียมคาร์บอเนตจากหินปูนที่ใช้ในกระบวนการผลิตพอลิเมอร์

$เก็บขยะเพื่อชาติ พลาสติก \'เปลือกหอยแมลงภู่\' เก็บจนกว่าจะหมดโลก$ เปลือกหอยสร้างแนวปะการังเทียม (Cr.abc.net.au)

ในหลายประเทศมีโครงการลดขยะเปลือกหอยแมลงภู่ (รวมถึงหอยนางรม หอยเชลล์ หอยแครง ฯลฯ) ผสมกับก้อนกรวด ทราย และเศษหิน มาผลิตเป็นคอนกรีตมวลรวม (Aggreegate concrete) ด้วยคุณสมบัติเฉพาะในเปลือกสัตว์ทะเล และช่วยลดปริมาณขยะเปลือกหอยตามเมืองริมฝั่งทะเล

$เก็บขยะเพื่อชาติ พลาสติก \'เปลือกหอยแมลงภู่\' เก็บจนกว่าจะหมดโลก$ เก็บเปลือกหอยนางรมสร้างแนวปะการัง (Cr.harteresearch.org)

เมื่อประชากรเกิดมากก็กินมาก มีรายงานว่า จีนมีปริมาณขยะเปลือกหอยแมลงภู่มากที่สุด เมื่อนับคร่าว ๆ จากเมืองริมทะเล พบขยะเปลือกหอยราว 1 ล้านตันในยุค 1950s และเพิ่มเป็น 16 ล้านตันในปี 2018 โดยหอยแมลงภู่อบ 1 จาน (กินคนเดียว) สร้างขยะราว 500 กรัม

$เก็บขยะเพื่อชาติ พลาสติก \'เปลือกหอยแมลงภู่\' เก็บจนกว่าจะหมดโลก$ ขยะจากเปลือกหอยตามริมทะเล (Cr.www.tnc.org.hk)

ในออสเตรเลีย เมืองเมลเบิร์น มีโครงการเก็บขยะเปลือกหอยจากร้านอาหาร เรียกว่า Recycling shells from your plate to benefit the ocean เมื่อกินอาหารจากหอยแล้ว เอาเปลือกมาล้างให้สะอาดแล้วเก็บรวบรวมนำไปสร้างเป็น ฐานปะการังเปลือกหอย บริเวณรอบอ่าวฟิลลิป ตอนใต้ของรัฐวิคทอเรียในออสเตรเลย อาศัยระยะเวลาไม่นานก็จะกลายเป็นแนวปะการัง และบรรดาหอยทะเลก็จะมายึดเกาะเป็นบ้านของตัวเอง

$เก็บขยะเพื่อชาติ พลาสติก \'เปลือกหอยแมลงภู่\' เก็บจนกว่าจะหมดโลก$ ผลงานจากขยะพลาสติก โครงการกรีนโรด

นักเก็บขยะพลาสติก จาก โครงการกรีนโรด โดย ดร.เป้า (Dr.Pow) เก็บขยะมากว่า 10 ปีแล้ว รับบริจาคขยะพลาสติกทั่วไทยจนกว่าจะหมดโลก เมื่องานวันนักประดิษฐ์ 2568 ก็นำผลงานไปจัดแสดง อยากให้ทุกคนรู้ว่าขยะอัปไซเคิลเป็นของใหม่น่าใช้

$เก็บขยะเพื่อชาติ พลาสติก \'เปลือกหอยแมลงภู่\' เก็บจนกว่าจะหมดโลก$ เก็บขยะจนกว่าจะหมดโลก (Cr.FB: GREEN ROAD)

โครงการขยะแลกบุญ ตลอด 12 ปี ของ กรีนโรด ช่วยฟื้นคืนชีพขยะบรรจุภัณฑ์พลาสติกมากกว่า 500 ตัน ทีมจิตอาสากรีนโรดได้นำขยะพลาสติกที่ได้รับบริจาคไปสร้างประโยชน์มากมายทั่วประเทศ โดยนำไปทำเป็น ถนนสีเขียว บล็อกปูพื้น โต๊ะเก้าอี้ วัสดุก่อสร้าง และของเล่นเด็ก เพื่อนำไปบริจาคในโรงเรียน วัด อุทยานแห่งชาติ สวนสาธารณะ และพื้นที่สาธารณะประโยชน์ทั่วประเทศ ตามวัตถุประสงค์ของผู้บริจาค และผู้สนับสนุน

$เก็บขยะเพื่อชาติ พลาสติก \'เปลือกหอยแมลงภู่\' เก็บจนกว่าจะหมดโลก$

บล็อกปูถนนจากขยะพลาสติก โครงการกรีนโรด

ขยะพลาสติกประเภทใดบริจาคได้ หลอดดูดพลาสติก, ขวดน้ำพลาสติก PET และฝาขวด (แยกจากขวด), ถุงพลาสติกยืด ได้แก่ ถุงหูหิ้ว, ถุงนมโรงเรียน, ถุงน้ำตาลทราย, ถุงผักผลไม้, ถุงขนมปัง ถุงน้ำแข็ง, บับเบิ้ลกันกระแทก, ฟิล์มหุ้มแพ็คขวดน้ำ, พลาสติกแพ็คกล่องนม, ซองไปรษณีย์พลาสติก, ฟิล์มห่อสินค้า และถุงแกงร้อน/เย็นที่ล้างสะอาด (PE / PP)

$เก็บขยะเพื่อชาติ พลาสติก \'เปลือกหอยแมลงภู่\' เก็บจนกว่าจะหมดโลก$ บล็อกปูถนนจากขยะพลาสติก